និយមន័យ
១- តើអ្វីទៅជា MRI ?
MRI (ថតអឹមរ៉ាយ)
ត្រួតពិនិត្យដោយ វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត · មន្ទីរពេទ្យបង្អែកមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន សែនសុខ
MRI មកពីពាក្យ Magnetic Resonance Imaging ជាតេស្តប្រើប្រាស់កម្លាំងដែកឆក់ រលកវិទ្យុសកម្ម និងកុំព្យូទ័រ ដើម្បីថតមើលរូបភាពខាងក្នុងរាងកាយ។ គ្រូពេទ្យប្រើតេស្តនេះ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ក៏ដូចជាតាមដានការព្យាបាល។ MRI ខុសពីកាំរស្មីអ៊ិច និងថត CT ត្រង់មិនប្រើកាំរស្មីនោះឡើយ។
២- ហេតុអ្វីត្រូវធ្វើតេស្តនេះ?
MRI ជួយគ្រូពេទ្យធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ តាមដានការព្យាបាល ងាយស្រួលវាយតម្លៃគ្រប់ផ្នែកនៃរាងកាយ។
ថត MRI លើខួរក្បាល និងខួរឆ្អឹងខ្នងដើម្បីរកមើលបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា៖
– ករណីខូចខាតសរសៃឈាម
– របួសខួរក្បាល
– មហារីក
– បញ្ហាក្រិនសរីរាង្គណាមួយ (Multiple sclerosis)
– របួសខួរឆ្អឹងខ្នង
– ស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល (Stroke)
ថត MRI លើបេះដូង និងសរសៃឈាមដើម្បីរក៖
– សរសៃឈាមស្ទះ
– ការខូចខាតបណ្តាលមកពីការគាំងបេះដូង
– ជំងឺបេះដូង
– ទម្រង់បេះដូងខុសធម្មតា
ថត MRI ទៅលើឆ្អឹង និងសន្លាក់ដើម្បីរក៖
– ករណីឆ្លងរោគនៅឆ្អឹង
– មហារីក
– ករណីខូចខាតសន្លាក់
– មានបញ្ហានៅទ្រនាប់ឆ្អឹងខ្នង
MRI ក៏អាចថតដើម្បីពិនិត្យសុខភាពសរីរាង្គមួយចំនួនដូចជា៖
– សុដន់
– ថ្លើម
– តម្រងនោម
– អូវែរ
– លំពែង
– ក្រពេញប្រូស្តាត
ប្រភេទថត MRI ពិសេសម៉្យាង ហៅថា functional MRI (fMRI) អាចមើលសកម្មភាពខួរក្បាលបាន ដោយមើលលើលំហូរឈាមខួរក្បាល ផ្នែកដែលធ្វើការ។ ថត fMRI ជួយគ្រូពេទ្យដឹងពីបញ្ហាខួរក្បាលមួយចំនួន ដូចជា កម្រិតស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល ឬអាចប្រើប្រាស់ រៀបចំការវះកាត់ដុំសាច់ ឬជំងឺឆ្កួតជ្រូកជាដើម។
ស្វែងយល់មុនធ្វើតេស្ត
៣- គួរដឹងអ្វីខ្លះមុនថត MRI?
មុនធ្វើតេស្តនេះ គ្រូពេទ្យអាចនឹងអោយអ្នក ត្រូវឆ្លើយសំនួរមួយចំនួនឲ្យបានច្បាស់ ព្រោះវាសំខាន់ណាស់សម្រាប់គ្រូពេទ្យធ្វើការសម្រេចចិត្តថត ឬមិនថត។ ត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យ ក្នុងករណីធ្លាប់ដាក់បំពង់ដែកពង្រីកសរសៃឈាម (Stents) ដាក់ដែកក្បាលជង្គង់ ឬត្រគៀក ដាក់ថ្មបេះដូង (Pacemakers) ឬដាក់ប្រដាប់បញ្ជូលថ្នាំ មានសាក់នៅស្បែក ឬបិតបន្ទះថ្នាំ ព្រោះករណីទាំងនេះអាចធ្វើឲ្យរលាកស្បែកអំឡុងពេលថត។ លុះត្រាតែគ្រូពេទ្យប្រាកដថា មានសុវត្ថិភាពទើបអាចថតបាន។
ក្នុងករណី ខ្លាចកន្លែងចង្អៀត គួរប្រាប់គ្រូពេទ្យជាមុន ព្រោះកន្លែងគេងថតរៀងចង្អៀតបន្តិច។ គ្រូពេទ្យនឹងឲ្យកាស ឬប្រដាប់ខ្ទប់ត្រចៀក ព្រោះពេលថតមានសំឡេងខ្លាំង។
បើសិនគ្រូពេទ្យតម្រូវឲ្យចាក់សារធាតុថ្នាំសម្រាប់ថត (contrast agent ) ចុងដៃយើងអាចនឹងត្រជាក់បន្តិច បើឈឺចាប់ ប្រញាប់ប្រាប់គ្រូពេទ្យភ្លាម។
ត្រូវចាំថា គ្រូពេទ្យធ្វើតេស្តនេះក្នុងករណី វាផ្តល់នូវព័ត៌មានចាំបាច់សម្រាប់គាត់សម្រាប់ការព្យាបាល។ បើមានចម្ងល់ កុំខ្លាចឆាប់សួរគ្រូពេទ្យភ្លាម។
ដំណើរការធ្វើតេស្ត
៤- គួរត្រៀមខ្លួនបែបណា?
មិនចាំបាច់ត្រៀមអ្វីមកពីផ្ទះទេ ពេលទៅដល់ គ្រូពេទ្យ នឹងឲ្យយើងផ្លាស់សម្លៀកបំពាក់សម្រាប់ថត ហើយដោយសារតែការថតត្រូវប្រើកំលាំងដែកឆក់ខ្លាំង តម្រូវឲ្យដោះគ្រឿងអលង្ការ ឬសារធាតុដែកផ្សេងៗ ចេញពីខ្លួនឲ្យអស់។
ថតសរីរាង្គខ្លះតម្រូវឲ្យជំងឺចាក់ថ្នាំសម្រាប់ថត (Contrast agent)។ មុនពេលថតគ្រូពេទ្យ នឹងនិយាយជាមួយយើង ទាក់ទងនឹងចម្ងល់មួយចំនួន។ ពេលចូលក្នុងបន្ទប់ថត គ្រូពេទ្យនឹងរៀបចំឲ្យយើងគេង ឲ្យកាសត្រចៀក អាចចាក់ជាបទចំរៀងជួយបន្ធូរអារម្មណ៍។
៥- មានអី្វកើតឡើងអំឡុងពេលថត?
ជាតិថ្នាំគ្រូពេទ្យចាក់ដើម្បីមើលសរីរាង្គមួយចំនួនឲ្យកាន់តែច្បាស់ ហៅថា Gadolinium អាចធ្វើឲ្យយើងធុំជាតិដែកពេញមាត់។ គ្រូពេទ្យនឹងយកក្រណាត់មកចងទប់អំឡុងពេលគេងថត ចំណែករាងកាយយើងអាចនៅក្នុងម៉ាស៊ីនទាំងមូល ឬនៅក្រៅខ្លះ។
ម៉ាស៊ីន MRI ធ្វើឲ្យមានប្រតិកម្មដែកឆក់ខ្លាំងក្នុងខ្លួនយើង បានបញ្ជូនសញ្ញាទាំងនោះមកកុំព្យូទ័រ និងចេញជារូបភាពរាងកាយក្នុងចំណិតស្តើងៗ។ យើងអាចឮសំឡេងគោះដឹបៗ ជាសំឡេងម៉ាស៊ីនកំពុងថតរាងកាយ។ អាចមានអារម្មណ៍ញាក់តិចៗ ដោយសារតែ MRI ភ្ញោចសរសៃប្រសាទក្នុងរាងកាយ តែក៏មិនចាំបាច់បារម្ភដែរ ហើយតេស្តទាំងមូលចំណាយពេលចន្លោះពី ២០-៩០ នាទី។
៦- មានអី្វកើតឡើងបន្ទាប់ថត MRI?
ពេលថតហើយ គ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យមើលរូប។ បើអាចយកជាការបាន យើងអាចទៅផ្ទះវិញរង់ចាំលទ្ធផលពេលក្រោយ។
លទ្ធផល
៧- លទ្ធផលមានន័យយ៉ាងណា?
គ្រូពេទ្យ នឹងសរសេរបាយការណ៍ផ្ញើឲ្យគ្រូពេទ្យទទួលការព្យាបាលយើង ដើម្បីធ្វើការណាត់ជួបពិភាក្សាលទ្ធផលនៅពេលក្រោយ។ ប្រសិនបើអ្នកមានចម្ងល់អ្វីទាក់ទងថត សូមសួរគ្រូពេទ្យបន្ថែម។
លទ្ធផលធម្មតា អាចខុសគ្នាបន្តិចបន្តួចអាស្រ័យលើកន្លែងថតនីមួយៗ ហេតុនេះសូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ បើមានចម្ងល់ពីលទ្ធផលតេស្ត។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
បដិសេធ
Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតើអត្ថបទនេះមានប្រយោជន៍ដែរទេ?
ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម