និយមន័យ
១– អ្វីជាជំងឺក្រឡាភ្លើង?
ជំងឺក្រឡាភ្លើងគឺជាការប្រកាច់ ឬសន្លប់ភ្លាមៗលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ។ ជំងឺក្រឡាភ្លើងជាជំងឺកម្រប៉ុន្តែធ្ងន់ធ្ងរ និងជាផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរបន្ទាប់ពីជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង ដោយស្ត្រីមានផ្ទៃពោះមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់ និងមានការប្រកាច់ដែលមិនទាក់ទងនឹងការខូចខាតរបស់ខួរក្បាល។
ជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង និងជំងឺក្រឡាភ្លើងគឺជាជំងឺដែលប៉ះពាល់លើសុក ដែលជាអ្នកនាំអុកស៊ីសែន និងសារធាតុចិញ្ចឹមទៅទារកតាមឈាម។ ពេលមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់ នោះលំហូរឈាមរបស់យើងនឹងកាត់បន្ថយ ហើយសុកនឹងអាចមិនធ្វើការបានត្រឹមត្រូវ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យទារកកើតមិនគ្រប់គីឡូ ឬមានបញ្ហាសុខភាពផ្សេងទៀត។ ភាគច្រើនជំងឺក្រឡាភ្លើងធ្វើឲ្យកូនកើតមិនគ្រប់ខែ និងមានករណីកម្រគឺកូនស្លាប់ក្នុងផ្ទៃ។
២– តើជំងឺក្រឡាភ្លើងកើតច្រើនដែរឬទេ?
ជំងឺក្រឡាភ្លើងអាចកើតលើស្ត្រី ១ ក្នុងចំនោមស្ត្រី ២០០ នាក់ដែលមានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង។ យើងអាចនឹងកើតជំងឺនេះទោះបីជាយើងគ្មានប្រវត្តិធ្លាប់ប្រកាច់ក៏ដោយ ហើយយើងអាចគ្រប់គ្រងបានដោយកាត់បន្ថយកត្តាប្រឈមរបស់វា។ សូមពិភាក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖ លម្អិតពីជំងឺក្រឡាភ្លើង កើតលើស្រីៗមានផ្ទៃពោះ គ្រោះថ្នាក់ទាំងម្តាយទាំងកូន
រោគសញ្ញា
១- រោគសញ្ញាជំងឺក្រឡាភ្លើង
រោគសញ្ញាទូទៅជំងឺក្រឡាភ្លើងមាន៖
– ប្រកាច់
– អារម្មណ៍ឆេវឆាវខ្លាំង
– សន្លប់
ឯស្ត្រីភាគច្រើនអាចមានរោគសញ្ញាមុនពេលប្រកាច់ដូចជា៖
– ឈឺក្បាល
– ចង្អោរ ក្អួត
– ឈឺពោះ
– ហើមដៃ និងមុខ
– មានបញ្ហាក្នុងការមើលដូចជា មើលលែងឃើញ ស្រវាំងភ្នែក មើលវត្ថុឃើញពីរ ឬមើលឃើញដុំៗដោយកន្លែង។
ដោយសារជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងអាចធ្វើឲ្យកើតជំងឺក្រឡាភ្លើងបាន ដូច្នេះយើងនឹងមានរោគសញ្ញាដូចគ្នាមួយចំនួនដូចជា ជំងឺតម្រងនោម ឬជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ វាជាការសំខាន់ក្នុងការប្រាប់គ្រូពេទ្យពីស្ថានភាព និងកត់សម្គាល់ពីរោគសញ្ញាជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង។
រោគសញ្ញាទូទៅជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងមាន៖
– ហើមមុខ ឬដៃ
– ឈឺក្បាល
– ឡើងគីឡូខ្លាំង
– ចង្អោរ ក្អួត
– មានបញ្ហាក្នុងការមើល
– មានបញ្ហាក្នុងការបត់ជើង
វាអាចមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនដែលមិនបានរៀបរាប់ខាងលើ។ ប្រសិនបើអ្នកមានកង្វល់អំពីរោគសញ្ញាសូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។
២- ពេលណាដែលអ្នកត្រូវទៅជួបគ្រូពេទ្យ?
ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញាដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ សូមធ្វើការពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត។ ដោយសារតែរាងកាយរបស់មនុស្សគ្រប់រូបធ្វើការខុសៗគ្នា វាល្អបំផុតក្នុងការពិភាក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតពីស្ថានភាពសុខភាពរបស់យើង។
មូលហេតុ
១- មូលហេតុជំងឺក្រឡាភ្លើង
ជំងឺក្រឡាភ្លើងជាជំងឺកើតក្រោយជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង អ្នកជំងឺដែលកើតជំងឺក្រឡាភ្លើងនេះនឹងឃើញមានសម្ពាធឈាមខ្ពស់ក្រោយពីការមានផ្ទៃពោះនៅសប្តាហ៍ទី ២០។ បើយើងមានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងហើយមានការប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាលដូចជា ការប្រកាច់ ឬសន្លប់នោះយើងអាចនឹងវិវត្តទៅជាជំងឺក្រឡាភ្លើងបាន។
គ្មានមូលហេតុច្បាស់លាស់ដែលបណ្តាលឱ្យកើតជំងឺក្រឡាភ្លើងទេ ឯកត្តាដែលនាំឲ្យកើតជំងឺនេះអាចមាន៖
– មានបញ្ហាលើសរសៃឈាម
– កត្តាខួរក្បាល និងប្រព័ន្ធប្រសាទ (neurological)
– ការតមអាហារ
– ហ្សែន
កត្តាប្រឈម
១- កត្តាប្រឈមជំងឺក្រឡាភ្លើង
កត្តាប្រឈមជំងឺក្រឡាភ្លើងមានដូចជា៖
– អាយុលើស ៣៥ ឆ្នាំ
– អាយុក្រោម ២០ ឆ្នាំ
– ជនជាតិ អាហ្រ្វិកអាមេរិកាំង
– មានផ្ទៃពោះលើកដំបូង
– មានផ្ទៃពោះកូនច្រើន (កូនភ្លោះពីរ ឬបី)
– អ្នកជំងឺមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម មានជំងឺលើសឈាម ឬជំងឺតម្រងនោម។
– មានប្រវត្តិកង្វះរបបអាហារ ឬកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖ គ្រោះថ្នាក់បំផុត ស្រីៗប៉ុន្មានក្រុមនេះងាយនឹងកើតជំងឺលើសឈាមពេលពពោះ
ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មាននេះមិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ជំងឺនោះទេ។ អ្នកគួរតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ពត័មានបន្ថែម។
១– រោគវិនិច្ឆ័យជំងឺក្រឡាភ្លើង
បើយើងធ្លាប់មានមានប្រវត្តិ ឬមានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង យើងនឹងត្រូវធ្វើតេស្តដើម្បីកំណត់ពីភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងការលាប់ឡើងវិញ។ តែបើយើងមិនធ្លាប់មានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងទេ គ្រូពេទ្យងនឹងធ្វើតេស្តដើម្បីរកមើលពីមូលហេតុនៃការប្រកាច់របស់យើង។ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការពិនិត្យសុខភាពដើម្បីរកមូលហេតុនៃការប្រកាច់ និងត្រូវពិនិត្យមើលពីសម្ពាធឈាម និងចង្វាក់ដង្ហើមឲ្យបានទៀងទាត់។
– ការធ្វើតេស្តឈាម៖ ការធ្វើតេស្តឈាមទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ។ ការធ្វើតេស្តមាន hematocrit សម្រាប់រាប់ចំនួនកោសិកាឈាមក្រហម និងចំនួនផ្លាកែតដើម្បីមើលពីកំណកឈាម។
– ការធ្វើតេស្ត Creatinine៖ គឺជាសារធាតុដែលចេញពីសាច់ដុំទៅតម្រងនោមតាមចរន្តឈាមរបស់យើង ប៉ុន្តែបើមុខងារតម្រងនោមយើងធ្វើការមិនល្អនោះ creatinine នឹងលើសនៅក្នុងឈាម។ ការកើនឡើង creatinine ច្រើនពេកនៅក្នុងឈាមអាចធ្វើឲ្យយើងមានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងបាន។
– ការធ្វើតេស្តទឹកនោម៖ ការធ្វើតេស្តទឹកនោមដើម្បីរកមើលពីវត្តមានប្រូតេអ៊ីននៅក្នុងទឹកនោម និងកំរិតនៃការបញ្ចេញទឹកនោម។
២– ការព្យាបាលជំងឺក្រឡាភ្លើង
ការកើតកូនគឺជាមធ្យោបាយតែមួយគត់ដើម្បីព្យាបាលជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង និងជំងឺក្រឡាភ្លើង។ បើរោគវិនិច្ឆ័យរបស់យើងឃើញថាអ្នកមានជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង យើងត្រូវព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំដើម្បីបង្ការកកុំឲ្យកើតជំងឺក្រឡាភ្លើង តែបើយើងវិវត្តទៅជាជំងឺក្រឡាភ្លើងហើយ យើងត្រូវធ្វើការកើតកូនឲ្យបានលឿនដោយអាស្រ័យលើរយៈពេលដែលយើងមានផ្ទៃពោះ។ ការសម្រាលកូនឲ្យបានលឿនស្ថិននៅចន្លោះ ៣២ ទៅ ៣៦ សប្តាហ៍នៃការមានផ្ទៃពោះប្រសិនបើមានរោគសញ្ញាដែលគំរាមកំហែងដល់ជីវិត ឬប្រើថ្នាំគ្មានប្រសិទ្ធិភាព។
– ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ៖ ត្រូវចាំបាច់ប្រើថ្នាំប្រឆាំងការប្រកាច់ដើម្បីទប់ស្កាត់ការប្រកាច់ (anticonvulsants)។ បើយើងមានជំងឺលើសឈាម យើងត្រូវប្រើថ្នាំបញ្ចុះសម្ពាធឈាម។
– ការថែទាំតាមផ្ទះ៖ ត្រូវប្រើថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជា សំរាក និងតាមដានរាល់ការប្រែប្រួលនៃស្ថានភាពសិខភាព ដើម្បីគ្រប់គ្រងជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង និងជំងឺក្រឡាភ្លើង។
រោគសញ្ញាជំងឺនៃបម្រុងក្រឡាភ្លើង និងជំងឺក្រឡាភ្លើងនឹងបាត់ពេលយើងសម្រាលកូនរួច។ ប្រសិនបើមានផលវិបាកកើតឡើង យើងអាចនឹងមានបញ្ហាបន្ទាន់ដូចជាការរហែកសុកជាដើម។ យើងត្រូវធ្វើការព្យាបាលថែទាំឲ្យបានត្រឹមត្រូវលើជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យកើតជំងឺក្រឡាភ្លើង ហើយត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យពីរោគសញ្ញាដែលយើងមាន។
ការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ និងការព្យាបាលនៅផ្ទះ
១- តើការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅនិងការព្យាបាលនៅផ្ទះអ្វីខ្លះដែលអាចជួយគ្រប់គ្រងជំងឺក្រឡាភ្លើង?
បើយើងមានរោគសញ្ញាជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើងក្នុងពេលមានផ្ទៃពោះ គ្រូពេទ្យ ឬឆ្មបនឹងចេញវេជ្ជបញ្ជាឲ្យយើងឈប់ធ្វើការ កាត់បន្ថយកំរិតនៃសកម្មភាព ឬសម្រាកឲ្យបានច្រើន (លើគ្រែ)។ ទោះបីជាការសម្រាកត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការព្យាបាលសម្រាប់ជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង តែអ្នកជំនាញមិនបានដឹងពីដំណើរការ ឬការមានសម្អាធឈាមខ្ពស់នោះទេ។ គេគ្រាន់តែដឹងថាការសម្រាកអាចបង្កើនហានិភ័យដែលធ្វើឲ្យមានកំណកឈាមនៅក្នុងជើង ឬសួត ដូច្នេះតម្រូវឱ្យយើងធ្វើសកម្មភាពតិចតួច ដូចជាធ្វើការងារ កីឡា មើលថែក្មេង និងធ្វើការងារផ្សេងទៀត អាចជួយអ្នកដោះស្រាយពីផលប៉ះពាល់នៃការសម្រាកនៅលើគ្រែបាន។
ស្ថានភាពផ្ទាល់ខ្លួនយើងដែលត្រូវធ្វើការតាមដានជារៀងរាល់ថ្ងៃមាន
– សម្ពាធឈាម
– ប្រូតេអ៊ីនក្នុងទឹកនោម
– ទម្ងន់របស់យើង
– ពិនិត្យមើលចលនារបស់កូន ឬចំនួននៃការកំរើករបស់កូន។
ត្រូវធ្វើឯកសារពីលទ្ធផលរបស់យើងមាន កាលបរិច្ឆេទ និងពេលវេលាដែលបានពិនិត្យ ហើយយកទៅជួបនឹងគ្រូពេទ្យ ឬឆ្មប។ ត្រូវស្វែងរកការជំនួយពីសង្គមដែលអាចជួយយើងពីការព្រួយបារម្ភ និងកាត់បន្ថយផលវិបាកនៃការកើតជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង។ វាជាការល្អក្នុងការជួយ និងនិយាយជាមួយស្រ្តីដែលមានស្ថានភាពដូចយើង។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- ហេតុអីចាស់ៗពីដើម ហាមស្ត្រីពពោះមិនឲ្យមើលសូរ្យគ្រាស-ចន្ទគ្រាស?
- ស្រីៗពពោះញ៉ាំបន្លែផ្លែឈើច្រើន ជួយការពារពីជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង
- វីតាមីនប្រភេទនេះ ល្អចំពោះម្តាយនិងកូនក្នុងពោះ អាចកាត់បន្ថយជំងឺបម្រុងក្រឡាភ្លើង
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញដើម្បីស្វែងយល់ពីដំណោះស្រាយរបស់អ្នក។ Hello Health Group មិនចេញ វេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-heart-rate]
