ស្វែងយល់ពីការប្រើប្រាស់
១- ជាតិដែកអាចជួយអ្វីបានខ្លះ?
ជាតិដែក ជាសារធាតុរ៉ែ ភាគច្រើនស្ថិតនៅក្នុងអេម៉ូក្លូប៊ីននៃគ្រាប់ឈាមក្រហម និងមីយ៉ូក្លូប៊ីននៃកោសិកាសាច់ដុំ។ ជាតិដែកមាននាទីចាំបាច់ ការដឹកអុកស៊ីហ្សែន និងកាបូនឌីអុកស៊ីត និងសកម្មភាពសំខាន់ៗផ្សេងទៀតក្នុងរាងកាយ។
អាហារបំប៉នសម្បូរជាតិដែក ត្រូវគេប្រើដើម្បីការពារ និងព្យាបាលកម្រិតជាតិដែកទាប (ជំងឺខ្វះជាតិដែក) និងជំងឺស្លេកស្លាំង ដោយខ្វះជាតិដែកក្នុងឈាម។
ជាតិដែក ក៏អាចប្រើសម្រាប់ជាជំនួយសម្រាប់អត្តពលិកបញ្ចេញកម្លាំងខ្លាំងៗ ព្យាបាលជំងឺ ADHD (ជំងឺពិបាកផ្ចង់អារម្មណ៍) និងដំបៅមាត់។
អ្នកខ្លះប្រើប្រាស់ជាតិដែកសម្រាប់ជំងឺរលាកពោះវៀន (Crohn’s disease) ជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត ហត់នឿយ និងជំងឺអារ (គ្មានកូន)។ ស្រីៗភាគច្រើន ញ៉ាំជាតិអាហារបំប៉នជាតិដែក សម្រាប់បន្ថែមការបាត់បង់ជាតិដែកនៅពេលមករដូវ។
២- ដំណើរការយ៉ាងម៉េច?
មិនទាន់មានការស្រាវជ្រាវច្បាស់លាស់ណាមួយ អាចបង្ហាញច្បាស់ពីដំណើរការរបស់ជាតិដែកនៅឡើយទេ។ យ៉ាងណា គេដឹងថា ជាតិដែកអាចជួយដឹកនាំអុកស៊ីហ្សែនមានក្នុងគ្រាប់ឈាមក្រហម ពីសួត ទៅកាន់កោសិកាផ្សេងៗទៀត ក្នុងរាងកាយ។ គប្បីពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានបន្ថែម។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
៣- មុនប្រើគួរដឹងអ្វីខ្លះ?
ពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឱសថការី ឬអ្នកជំនាញខាងឱសថបុរាណក្នុងករណី៖
– កំពុងមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះកូន ដោយសារពេលពពោះ ឬបំបៅដោះកូន ត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំឲ្យត្រូវតាមកម្រិតណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យតែប៉ុណ្ណោះ។
– កំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំអ្វីផ្សេង ថ្នាំទាំងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងថ្នាំអ្នកទិញខ្លួន និងថ្នាំទិញតាមវេជ្ជបញ្ជា
– មានប្រតិកម្មជាមួយជាតិដែក ថ្នាំពេទ្យ ឬមានប្រតិកម្មជាមួយឱសថបុរាណដទៃ
– កំពុងមានជំងឺប្រចាំកាយ ឬមានបញ្ហាសុខភាពអ្វីមួយ ពិសេសមានក្រួសក្នុងប្រមាត់ជាដើម
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មជាមួយអាហារ សារធាតុពណ៌ សារធាតុរក្សាអាហារ ឬជាមួយសត្វ។
លក្ខខណ្ឌក្នុងការចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់សម្រាប់ឱសថបំប៉នមិនតឹងរ៉ឹងដូចការចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់ទៅលើថ្នាំពេទ្យទេ។ ដូចនេះគួរតែមានការសិក្សាបន្ថែមពីសុវត្ថិភាពលើឱសថបំប៉នទាំងនេះ។ អ្នកត្រូវប្រាកដថាអត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើថ្នាំនេះខ្ពស់ជាងកត្តាប្រឈម។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីអាចដឹងពីព័ត៌មានបន្ថែម។
៤- មានសុវត្ថិភាពកម្រិតណា
ជាតិដែក គឺមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់មនុស្សទូទៅនៅពេលប្រើវាត្រឹមត្រូវ។ ផលិតផលជាតិដែកមានច្រើនទម្រង់ ដូចជាថ្នាំ Ferrous sulfate, Ferrous gluconate, Ferrous fumarate និងថ្នាំផ្សេងទៀត។ ផលិតផលខ្លះ ដូចជាថ្នាំ Polysaccharide-iron complex (Niferex-150) មានផលរំខានច្រើនជាងផលិតផលដទៃ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានភស្តុតាងច្បាស់នៅឡើយ។
ថ្នាំមិនរលាយក្នុងក្រពះ ឬថ្នាំគ្រប់គ្រងការបញ្ចេញជាតិដែក អាចកាត់បន្ថយអាការៈចង់ក្អួតសម្រាប់ស្ថានភាពសុខភាពមួយចំនួន ប៉ុន្តែរាងកាយមិនសូវស្រូបយកដែរ ខណៈសូលុយស្យុងជាតិដែក អាចធ្វើឲ្យធ្មេញខ្មៅ។
ប្រើជាតិដែកច្រើនពេក គ្មានសុវត្ថិភាពទេ ពិសេសចំពោះក្មេង។ ជាតិដែក គឺមូលហេតុធំ ធ្វើឲ្យក្មេងៗស្លាប់ ហើយកម្រិតថ្នាំទាបត្រឹម ៦០ មិល្លីក្រាម/គីឡូ ក៏អាចស្លាប់ដែរ។ ពុលជាតិដែក អាចធ្វើឲ្យបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា បញ្ហាក្រពះ ពោះវៀន ខ្សោយថ្លើម សម្ពាធឈាមទាបខ្លាំង ករណីខ្លះអាចស្លាប់ក៏មាន។
មានក្តីបារម្ភ ប្រើប្រាស់ជាតិដែកច្រើនអាចបណ្តាលឲ្យមានជំងឺបេះដូង។ ការសិក្សាខ្លះបង្ហាញថា អ្នកប្រើប្រាស់ជាតិដែកច្រើនពីប្រភពអាហារ ដូចជា សាច់ក្រហមអាចបណ្តាលឲ្យមានជំងឺបេះដូង ពិសេសចំពោះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ ២ ប៉ុន្តែការសិក្សានេះ ស្ថិតនៅក្នុងភាពចម្រូងចម្រាសនៅឡើយ ព្រោះមានសិក្សាផ្សេងទៀតបង្ហាញថា ជាតិដែក មិនធ្វើឲ្យមានជំងឺបេះដូងទេ។ ករណីនេះ អាចនឹងត្រូវបកស្រាយក្នុងឆាប់ៗ ថាអាចប៉ះពាល់ ឬមិនប៉ះពាល់។
៥- គួរប្រុងប្រយ័ត្ន
– ការមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះកូន៖ ជាតិដែក មានសុវត្ថិភាពសម្រាប់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះកូន មានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់ក្នុងរាងកាយ ប៉ុន្តែមួយថ្ងៃញ៉ាំច្រើនបំផុត រាប់បញ្ចូលទាំងអាហារមានជាតិដែក ត្រូវក្រោម ៤៥ មិល្លីក្រាម ប៉ុន្តែបើញ៉ាំក្នុងកម្រិតលើសពីនេះ ក៏មិនបង្ហាញផលប៉ះពាល់ គំរាមកំហែងនោះដែរ។ ករណីយើងខ្វះជាតិដែក កម្រិតប្រើប្រចាំថ្ងៃខ្ពស់ជាងនេះ ក៏មិនមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរទេ។
យ៉ាងណា ជាតិដែកអាចគ្មានសុវត្ថិភាព ពេលលេបតាមមាត់ក្នុងកម្រិតខ្ពស់។ ហេតុនេះ បើយើងមិនខ្វះជាតិដែក មិនត្រូវញ៉ាំខ្ពស់ជាង ៤៥ មីល្លីក្រាម/ថ្ងៃ ឡើយ។ កម្រិតជាតិដែកខ្ពស់ អាចបណ្ដាលឲ្យមានផលរំខានទៅលើក្រពះពោះវៀន ដូចជា ចង្អោរក្អួត។ កម្រិតអេម៉ូក្លូប៊ីនខ្ពស់នៅពេលសម្រាល គឺជាប់ទាក់ទងទៅនឹងការពពោះមិនបានល្អ។ Hemoglobin គឺជាម៉ូលេគុលក្នុងកោសិកាឈាមក្រហមមានជាតិដែក។
– ជំងឺទឹកនោមផ្អែម៖ អ្នកជំនាញបារម្ភថា របបអាហារមានជាតិដែកខ្ពស់ អាចបង្កើនការប្រឈមជំងឺបេះដូងចំពោះស្រ្តីកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ ២ បើទោះជាមិនទាន់មានភស្តុតាងបង្ហាញច្បាស់លាស់ក៏ដោយ។ បើមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យពីកម្រិតជាតិដែកគួរញ៉ាំ។
– ដំបៅក្រពះ ឬពោះវៀន៖ ជាតិដែក អាចធ្វើឲ្យក្រហាយ និងអាចនាំឲ្យជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ សូមប្រើជាតិដែកដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។
– ការរលាកពោះវៀន Ulcerative colitis ឬ Crohn’s disease៖ ជាតិដែក អាចធ្វើឲ្យក្រហាយ និងអាចឲ្យជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ សូមប្រើជាតិដែកដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។
– ជំងឺអេម៉ូក្លូបីន (Thalassemia)៖ អាចបណ្ដាលឲ្យជាតិដែកកើនឡើងខ្លាំងក្នុងខ្លួន ចំពោះអ្នកជំងឺប្រភេទនេះ។ សូមកុំញ៉ាំជាតិដែក លើកលែងតែគ្រូពេទ្យណែនាំឲ្យញ៉ាំ។
– ទារកមិនគ្រប់ខែ៖ ផ្តល់ជាតិដែកទៅទារកមិនគ្រប់ខែ មានវីតាមីនE ទាប អាចនាំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ដូច្នេះគួរតែកែតម្រូវការខ្វះវីតាមីន E មុនពេលឲ្យថ្នាំជាតិដែក។ ត្រូវពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យមុនពេលផ្តល់ជាតិដែកដល់ទារក។
ស្វែងយល់ពីផលរំខាន
៦- មានផលរំខានអីខ្លះ?
ជាតិដែក អាចធ្វើឲ្យឈឺក្រពះ ទល់លាមក រាក ចង់ក្អួត ឬក្អួត។ មិនប្រាកដថាមនុស្សគ្រប់គ្នា សុទ្ធតែមានរោគសញ្ញាដូចគ្នានោះទេ អាការៈរបស់វាអាចលេចចេញខុសៗគ្នា។
មនុស្សគ្រប់គ្នា មិនប្រាកដថាមានរោគសញ្ញាដូចគ្នាទាំងអស់ទេ នៅអាចមានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀត ហេតុនេះបើមានចម្ងល់ អាចពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីបន្ថែម។
ស្វែងយល់ពីអន្តរកម្មថ្នាំ
៧- មានអន្តរកម្មជាមួយអីខ្លះ?
ជាតិដែកអាចមានអន្តរអំពើជាមួយថ្នាំយើងកំពុងផឹក ឬថ្នាំផ្សេងៗ ដូច្នេះត្រូវពិគ្រោះជាមួយ គ្រូពេទ្យមុនពេលប្រើ ហើយថ្នាំអាចមានអន្តរអំពើជាមួយជាតិដែករួមមាន៖
– ថ្នាំផ្សះ៖ ជាតិដែក ធ្វើឲ្យរាងកាយស្រូបយកថ្នាំផ្សះថយចុះ ជាហេតុនាំឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពថ្នាំផ្សះមួយចំនួន។ ដើម្បីចៀសវាងប្រតិកម្មនេះ ត្រូវប្រើជាតិដែកពីរម៉ោងមុន ឬក្រោយប្រើថ្នាំផ្សះ។ ថ្នាំផ្សះមួយចំនួន អាចមានអន្តរអំពើជាមួយក្រុមថ្នាំ Quercetin រួមមាន Ciprofloxacin (Cipro), Enoxacin (Penetrex), Norfloxacin (Chibroxin, Noroxin), Sparfloxacin (Zagam), Trovafloxacin (Trovan), និង Grepafloxacin (Raxar)។
– ថ្នាំផ្សះពពួក Tetracycline៖ ជាតិដែកអាចភ្ជាប់ជាមួយថ្នាំផ្សះ Tetracycline នៅក្នុងក្រពះហើយបន្ថយការស្រូបសមត្ថភាពរាងការស្រូបយក នាំឲ្យថយចុះប្រសិទ្ធភាពថ្នាំ។ ដើម្បីចៀសវាងប្រតិកម្មនេះ ត្រូវប្រើជាតិដែកពីរម៉ោងមុន ឬក្រោយប្រើថ្នាំផ្សះ Tetracycline។ ក្រុមថ្នាំ Tetracycline រួមមានDemeclocycline (Declomycin), Minocycline (Minocin) និង Tetracycline (Achromycin)។
– ពពួកថ្នាំ Bisphosphonates (ថ្នាំព្យាបាលឆ្អឹង)៖ ជាតិដែក ធ្វើឲ្យរាងកាយស្រូបយកថ្នាំ Bisphosphonatesថយចុះ ជាហេតុនាំឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពថ្នាំ។ ដើម្បីចៀសវាងប្រតិកម្មនេះ ត្រូវប្រើជាតិដែកពីរម៉ោងមុន ឬក្រោយប្រើ Bisphosphonates។ ពពួកថ្នាំ Bisphosphonates រួមមាន Alendronate (Fosamax), Etidronate (Didronel), Risedronate (Actonel), Tiludronate (Skelid) និងផ្សេងៗទៀត។
– ថ្នាំ Levodopa (ថ្នាំព្យាបាលជំងឺខួរក្បាល)៖ ជាតិដែក ធ្វើឲ្យរាងកាយស្រូបយកថ្នាំ levodopa ថយចុះ ជាហេតុនាំឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពថ្នាំ។ កុំប្រើថ្នាំនេះ និងថ្នាំជាតិដែក ក្នុងពេលតែមួយ។
– ពពួកថ្នាំ Levothyroxine៖ ថ្នាំ Levothyroxine ប្រើសម្រាប់បន្ថយមុខងារក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីតឲ្យចុះទាប។ ជាតិដែកធ្វើឲ្យថយចុះការស្រួបថ្នាំនេះ ជាហេតុនាំឲ្យបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពថ្នាំ។ ថ្នាំនេះមានច្រើនផលិតផល រួមមាន Armour Thyroid, Eltroxin, Estre,Euthyrox, Levo-T, Levothroid, Levoxyl, Synthroid, Unithroid និងផ្សេងៗទៀត។
នៅមានប្រភេទថ្នាំមួយចំនួនទៀត ដែកប្រតិកម្មជាមួយជាតិដែក ដូចជា ថ្នាំ Methyldopa (Aldomet) ថ្នាំ Mycophenolate Mofetil (CellCept) ថ្នាំ Penicillamine និងថ្នាំ Chloramphenicol ជាដើម។ ដើម្បីចៀសវាងប្រតិកម្មនេះ ត្រូវប្រើជាតិដែកពីរម៉ោងមុន ឬក្រោយប្រើថ្នាំទាំងនេះ។
ស្វែងយល់ពីកម្រិតថ្នាំ
ព័ត៌មានទាំងនេះ មិនបានរាប់ជាការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យនោះទេ។ ត្រូវតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី មុនពេលចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទនេះ។
៨- កម្រិតប្រើធម្មតាម៉េចដែរ?
កម្រិតប្រើដែលបានសិក្សាជាក់លាក់ មាន៖
លេបតាមមាត់
– ខ្វះជាតិដែកសម្រាប់មនុស្សធំ៖ ៥០-១០០ មិល្លីក្រាម បីដង/ថ្ងៃ រៀងរាល់ថ្ងៃ។ សម្រាប់មនុស្សស្រី កម្រិតថ្នាំចន្លោះពី ៣០-១២០ មិល្លីក្រាមរៀងរាល់សប្តាហ៍។
– ព្យាបាលកុមារមានជម្ងឺស្លេកស្លាំង ដោយសារខ្វះជាតិដែក កម្រិតថ្នាំ ៤-៦ មិល្លីក្រាម/គីឡូ/ថ្ងៃ ចែកជាបីដង។ ចំពោះមនុស្សធំ និងកុមារ ការព្យាបាលរយៈពេល ២-៣ ខែ អាចព្យាបាលជំងឺបានមែន ប៉ុន្តែមិនអាចជួសជុលកន្លែងស្តុកជាតិដែកក្នុងរាងកាយបានទេ ដូច្នេះការព្យាបាលអាចបន្ត ៦ខែ ទៀតដើម្បីជួសជុលកន្លែងបម្រុងជាតិដែក។
ដើម្បីការពារការខ្វះជាតិដែកចំពោះកុមារ វិទ្យាស្ថានជំងឺកុមារ នៅអាមេរិក (American Academy of Pediatrics) បានណែនាំឲ្យប្រើអាហារបំប៉នជាតិដែកសម្រាប់ក្រុមមនុស្សមួយចំនួន។
– សម្រាប់ទារកបៅដោះ អាយុ៤-៦ ខែ ត្រូវការជាតិដែកសរុប ១ មិល្លីក្រាម/គីឡូ/ថ្ងៃ។
– ក្មេងអាយុ ៦-១២ ខែ ត្រូវការជាតិដែក ១១មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ ពីចំណីអារហារ ឬអាហារបំប៉ន។
– ចំពោះទារកកើតមុនខែ ត្រូវការ ២មិល្លីក្រាម/គីឡូ/ថ្ងៃ ប្រើពេញមួយឆ្នាំដំបូង។ គួរតែធ្វើបែបនេះរហូតដល់ក្មេងៗទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់ពីទឹកដោះគោ ឬអាហារ។ ក្មេងបៅទឹកដោះគោ អាចទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់។
– ក្មេងអាយុ ១-៣ ឆ្នាំ អាចទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់ពីអាហារគេញ៉ាំ ដែលតម្រូវការប្រចាំថ្ងៃ ៧មិល្លីក្រាម និងអាចបន្ថែមអាហារបំប៉នក្នុងករណីចាំបាច់។
– សម្រាប់ការលូតលាស់ចំណេះដឹង និងការគិត ចំពោះក្មេងជំទង់ខ្វះជាតិដែក ប្រើ ៦៥០មិល្លីក្រាម (Ferrous sulfate) ២ ដង/ថ្ងៃ។
– ក្អកបណ្តាលមកពីពពួកថ្នាំ ACE inhibitors ប្រើប្រាស់ ២៥៦ មិល្លីក្រាម (Ferrous sulfate) រៀងរាល់ថ្ងៃ។
– ជាតិដែកសម្រាប់ក្មេង ៦ ខែចុះក្រោម ទទួលជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់ពីអាហារ ០.២៧ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។
– ក្មេងអាយុ ៧-១២ ខែ ត្រូវការ ១១ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។
– អាយុ១ទៅ៣ឆ្នាំ ត្រូវការ ៧មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ ។
– អាយុ ៤-៨ឆ្នាំ ត្រូវការជាតិដែក ១០មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– អាយុ៩-១៣ឆ្នាំ ត្រូវការជាតិដែក ៨មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– ក្មេងប្រុសអាយុ ១៤-១៨ឆ្នាំ ត្រូវការជាតិដែក ១១មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– ក្មេងស្រីអាយុ ១៤-១៨ឆ្នាំ ត្រូវការជាតិដែក ១៥មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– សម្រាប់មនុស្សធំ តម្រូវការប្រចាំថ្ងៃ៨មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃសម្រាប់បុរសអាយុ១៩ឆ្នាំឡើងទៅ និងស្រី្តអាយុ៥១ឆ្នាំឡើងទៅ។
– សម្រាប់ស្រ្តីអាយុ១៩-៥០ឆ្នាំ តម្រូវការជាតិដែកគឺ ១៨មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– សម្រាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះ តម្រូវការជាតិដែកគឺ ២៧មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ។
– សម្រាប់ស្រ្តីបំបៅដោះ តម្រូវការជាតិដែកគឺ ១០មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ សម្រាប់អាយុ ១៤-១៨ឆ្នាំ និង៩មិល្លីក្រាម/១ថ្ងៃ សម្រាប់អាយុ ១៩-៥០ឆ្នាំ។
កម្រិតប្រើជាតិដែកខ្ពស់បំផុត (UL) និងគ្មានផលប៉ះពាល់ សម្រាប់ទារក ដល់អាយុ ១៣ឆ្នាំ កម្រិតប្រើខ្ពស់បំផុត ៤០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ ក្មេងអាយុ ១៤ ឆ្នាំឡើងទៅ (រួមទាំងស្រី្តមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះ) ចំនួនជាតិដែកខ្ពស់បំផុតគឺ ៤៥ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ អ្នកជំងឺខ្វះជាតិដែល អាចប្រើកម្រិតខ្ពស់ជាងនេះ ដោយគ្មានផលប៉ះពាល់នោះទេ។
ថ្នាំ និងអាហារបំប៉នជាតិដែកមានច្រើនទម្រង់ខុសៗគ្នា ដូចជា ថ្នាំ Ferrous gluconate ១ក្រាម មានជាតិដែក ១២០មិល្លីក្រាម (១២%) ថ្នាំ Ferrous sulfate ១ក្រាម មានជាតិដែក ២០០មិល្លីក្រាម
(២០%) ថ្នាំ Ferrous fumarate ១ក្រាម មានជាតិដែក ៣៣០មិល្លីក្រាម (៣៣%)។
ប្រសិទ្ធភាព និងផលប៉ះពាល់ គឺស្រដៀងគ្នា បើប្រើបរិមាណស្មើគ្នា។ កម្រិតថ្នាំជាតិដែក អាចខុសគ្នាពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ អាស្រ័យលើអាយុ សុខភាព និងកត្តាផ្សេងៗទៀត។ អាហារបំប៉ន មិនមានសុវត្ថិភាពរហូតទេ សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យពីបរិមាណជាតិថ្នាំឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
៩- អាចមានទម្រង់អីខ្លះ?
ជាតិដែកអាចមានទម្រង់ដូចខាងក្រោម៖
– ថ្នាំជាតិដែកគ្រាប់ ២៨មិល្លីក្រាម (ជាតិដែកសុទ្ធ)
– សូលុយស្យុងជាតិដែក៕
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជាមិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]