និយមន័យ
១- អ្វីទៅជាជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន?
ជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន ជាភាសាបច្ចេកទេស Strongyloidiasis ជំងឺបណ្ដាលមកពីដង្កូវព្រូនក្បាលសំប៉ែត រាងមូលប្រភេទស្ត្រងគីឡយ។ ជាទូទៅដង្កូវព្រូនពពួកនេះ មានជាង ៤០ ប្រភេទឯណោះ អាចបង្កជាជំងឺលើសត្វស្លាប សត្វល្មូន ពពួកថលជលិក សត្វចិញ្ចឹមនៅតាមកសិដ្ឋាន និងពពួកថនិកសត្វ រួមទាំងមនុស្សយើងផ្ទាល់តែម្តង។
ដង្កូវព្រូនស្ត្រងគីឡូយ ប្រភេទ ស្ទែរ៉ូកាលី គឺជាប្រភេទឧស្សាហ៍បង្កជំងឺនៅលើមនុស្ស មានរូបរាងតូច និងមានប្រវែង ១,៥ មិល្លីម៉ែត្រ ស្មើទំហំប្រហែលប៉ុនគ្រាប់ខ្សាច់។
២- ជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀនកើតញឹកញាប់ដែរទេ?
ជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន ឬ Strongyloidiasis ភាគច្រើនកើតលើនៅតំបន់ត្រូពិក ដោយសារតែអំណោយផលរបស់អាកាសធាតុ។ ហើយមួយវិញទៀត ជំងឺបង្កដោយប៉ារ៉ាស៊ីតប្រភេទនេះ គឺកើតច្រើននៅតំបន់ជនបទក្រីក្រ ខ្វះអនាម័យនិងចំណេះដឹង។
រោគសញ្ញា
៣- រោគសញ្ញាជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀនមានអ្វីខ្លះ?
ស្ទើរតែ ៥០% ករណីកើតជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន គឺគ្មានរោគសញ្ញានោះទេ តែបើមានវិញអាចបង្កជាអាការៈ៖
– ឆ្អល់ និងក្រហាយពោះផ្នែកខាងលើ
– រាក ឬទល់លាមក
– ក្អក
– ចេញរមាស់លើស្បែក
– ក្អួត
– ចេញក្រហមរមាស់នៅម្ដុំក្រសាគូទ
– ស្រកទម្ងន់
រមាស់លេចចេញនៅម្ដុំក្រសាគូទ គឺអាចលេចឡើងភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីមានការប៉ះពាល់ជាមួយដង្កូវព្រូន ហើយរោគសញ្ញាក្រពះពោះវៀន គឺអាចកើតឡើងនៅ ២ សប្តាហ៍បន្ទាប់។
៤- គួរទៅជួបគ្រូពេទ្យពេលណា?
បើសិនយើងប្រទះឃើញរោគសញ្ញាដូចខាងលើ ឬរោគសញ្ញាណាមួយគួរឲ្យសង្ស័យ ត្រូវពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ ព្រោះរាងកាយមនុស្សម្នាក់ៗមានភាពខុសគ្នា រោគសញ្ញាក៏ខុសគ្នាដែរ។
មូលហេតុបង្ក
៥- មូលហេតុបង្កឲ្យមានជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន
ជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន កើតឡើងដោយសារការបង្ករោគរបស់ដង្កូវព្រូន ស្ត្រងគីឡយ ប្រភេទស្ទែរ៉ូកាលី ច្រើនកើតលើមនុស្ស ដោយសារតែការប៉ះពាល់ជាមួយដីមានមេរោគ។
នៅពេលកូនដង្កូវប៉ះទៅហ្នឹងស្បែក វានឹងជ្រាតចូលស្បែក រកផ្លូវទៅក្នុងពោះវៀន ដើម្បីទទួលបានចំណីលូតលាស់បន្ត ក៏ដូចជាញាស់់ពងក្នុងរាងកាយយើង ផ្ទុយពីពងដង្កូវព្រូនផ្សេង ដែលញាស់នៅក្នុងមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ។ កូនដង្កូវញាស់ហើយ វានឹងបន្តដំណើរចេញមកក្រៅតាមលាមក រង់ចាំបង្កជំងឺទៅមនុស្សផ្សេង ហើយកូនព្រូនសេសសល់ នឹងត្រឡប់ចូលទៅក្នុងសារពាង្គ និងបង្កជំងឺសារជាថ្មី ធ្វើឲ្យយើងមានជំងឺនេះពេញមួយជីវិត លើកលែងតែទទួលបានការព្យាបាល។ លើសពីនេះ ក្រៅពីការកើតឡើងវិញដដែលៗ បូករួមទាំងការរស់នៅមិនស្អាត មានករណីកម្រ ទីកន្លែងមួយចំនួន អាចបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលចម្លងដង្កូវព្រូនប្រភេទនេះ ពីមនុស្សទៅមនុស្សបាន ដូចជា៖
– ការប្ដូរ និងផ្សាំសរីរាង្គ
– វិទ្យាស្ថានអភិវឌ្ឃពិការភាព
– មជ្ឈមណ្ឌលថែទាំអ្នកជំងឺ
– កន្លែងថែទាំកុមារ
កត្តាប្រឈម
៦- កត្តាប្រឈមឲ្យកើតជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន?
មនុស្សគ្រប់គ្នា សុទ្ធតែអាចនឹងមានកត្តាប្រឈមខ្ពស់កើតជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀនប្រភេទនេះ ពិសេសក្នុងករណី៖
– ធ្វើដំណើរកម្សាន្តទៅប្រទេសអាមេរិកខាងត្បូង អាហ្រ្វិក និងបណ្តាប្រទេសនៅតំបន់ត្រូពិក
– រស់នៅ ឬធ្វើដំណើរកម្សាន្តនៅតំបន់ក្រីក្រ គ្មានអនាម័យ និងតំបន់ គ្មានការអភិវឌ្ឍផ្នែកសុខមាលភាពសាធារណៈ
– មានការងារប៉ះពាល់ជាមួយដីមិនស្អាត
– គ្មានអនាម័យខ្លួនប្រាណ
– មនុស្សមានប្រព័ន្ធភាពស៊ាំខ្សោយ ដូចជា ជំងឺអេដស៍ ជាដើម។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មាននេះមិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទជំងឺទេ។ គួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៧- គួរធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវិធីណា?
ការធ្វើតេស្តជំងឺដង្កូវព្រូនក្នុងពោះវៀន មានច្រើនប្រភេទសម្រាប់កំណត់រោគវិនិច្ឆ័យ ដូចជា៖
– តេស្តពោះវៀន៖ តេស្តនេះ គ្រូពេទ្យនឹងបូមយកសារធាតុរាវក្នុងផ្នែកខាងដើមពោះវៀនតូច មកពិនិត្យរកមើលវត្តមានដង្កូវព្រូនប្រភេទ ស្ត្រងគីឡយ។
– តេស្តកំហាក៖ ជាការវិភាគកំហាក ដោយបណ្ដុះរកមើលវត្តមានដង្កូវព្រូន ។
– តេស្តលាមក៖ គ្រូពេទ្យ នឹងស្នើឲ្យយកលាមកមកពិនិត្យរកមើលកូនដង្កូវព្រូន និងប៉ារ៉ាស៊ីត ហើយអ្នកជំងឺអាចនឹងត្រូវធ្វើតេស្តនេះច្រើនដង។
– តេស្តឈាម៖ ដើម្បីទាត់ចោល នូវមូលហេតុជំងឺផ្សេងៗទៀត។
– តេស្តរកមើលវត្តមានអង់ទីហ្សែន៖ ដើម្បីស្វែងរកអង់ទីហ្សែន ដែលបង្កើតដោយដង្កូវព្រូន នៅពេលតេស្តលាមក និងតេស្តពោះវៀន មិនអាចកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យបាន។ ប៉ុន្តែតេស្តនេះមិនអាចបែងចែក ករណីឆ្លងថ្មីៗ ឬធ្លាប់មានពីមុនទេ។
– តេស្តលាមកនិងតេស្តពោះវៀន៖ តេស្តនេះ ត្រូវប្រើមីក្រូស្កុបដើម្បីពិនិត្យ។
៨- ព្យាបាលដោយវិធីណា?
វិធីព្យាបាល គឺធ្វើក្នុងគោលបំណង កម្ចាត់ដង្កូវព្រូនឲ្យអស់ពីក្នុងរាងកាយ ដែលជាទូទៅ គេប្រើថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតប្រភេទ Ivermectin (Stermectol) ដោយថ្នាំនេះ គឺមាននាទីទៅសម្លាប់ដង្កូវព្រូននៅក្នុងពោះវៀនតែម្ដង។ ពេទ្យក៏អាចបន្ថែមថ្នាំផ្សេងទៀត ដូចជា Albendazol (Albenza) លេប ១០ ថ្ងៃបន្ទាប់។ ការប្រើថ្នាំ Thiabendazol (Tresaderm) ២ ដង/ថ្ងៃ រយៈពេល ៣ថ្ងៃ ក៏មានប្រសិទ្ធភាពដែរ។ បន្ថែមលើនេះ អ្នកជំងឺ អាចនឹងត្រូវប្រើថ្នាំច្រើនដងក្នុងករណីការបង្ករោគធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង។
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ
៩- ទម្លាប់រស់នៅ
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ និងវិធីព្យាបាលនៅផ្ទះ អាចជួយបង្ការ និងគ្រប់គ្រងស្ថានភាពជំងឺបាន ដូចជា៖
– អនាម័យខ្លួនប្រាណល្អ
– ការប្រើប្រាស់បង្គន់ និងទឹកស្អាត
– មិនត្រូវដើរជើងទទេ នៅពេលដើរកម្សាន្ត ពិសេសនៅតំបន់ត្រូពិក។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]
