ស្វែងយល់ពីការប្រើប្រាស់
១- ក្រូចថ្លុងប្រើដើម្បីអ្វី?
ក្រូចថ្លុង នេះជាប្រភេទក្រូចម្យ៉ាង ដែលផ្លែ ប្រេងសម្បក និងសារធាតុចម្រាញ់ចេញពីគ្រាប់ សុទ្ធតែអាចប្រើជាថ្នាំបាន។
ទឹកក្រូចថ្លុង អាចប្រើព្យាបាលបញ្ហាឡើងជាតិកូលេស្តេរ៉ូល ក្រិនសរសៃឈាម មហារីក ជំងឺស្បែក Psoriasis និងប្រើដើម្បីព្យាបាលបញ្ហាធាត់លើសទម្ងន់។
សារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ក្រូចថ្លុង លេបដើម្បីព្យាបាលបញ្ហាការបង្ករោគដោយបាក់តេរី វីរុស និងផ្សិត។
ប្រេងក្រូចថ្លុង ប្រើលាបនៅលើស្បែក ដើម្បីសម្រួលសាច់ដុំ បណ្ដុះសក់ ធ្វើឲ្យមានសំណើមស្បែក និងព្យាបាលបញ្ហាមុន និងស្បែកមុខប្រេងច្រើន ហើយបើផឹកវិញ អាចព្យាបាលបញ្ហាគ្រុនផ្ដាសាយធម្មតា (Influenza) បាន។
សារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ក្រូចថ្លុង អាចលាបនៅលើស្បែក ធ្វើជាសារធាតុសម្អាតមុខ សារធាតុព្យាបាលបឋម ព្យាបាលបញ្ហារលាកតិចតួច និងអាចប្រើដើម្បីធ្វើជាទឹកលាងសម្អាតទ្វារមាស សម្រាប់បញ្ហាការបង្ករោគដោយផ្សិតទៅលើទ្វារមាស (Candidiasis)។ លើសពីនេះ ក៏អាចប្រើដើម្បីសម្អាតត្រចៀក ឬច្រមុះ ដើម្បីការពារ និងព្យាបាលការបង្ករោគ ក៏ដូចជាបញ្ហាឈឺក អាចយកមកលាងសម្អាតធ្មេញ ការពារការរលាកអញ្ចាញ និងធ្វើឲ្យអញ្ចាញមានសុខភាព ល្អ ធ្វើឲ្យខ្យល់ដង្ហើមស្រស់ស្រាយ។
គ្នាយើងមួយចំនួន ហឹតផ្សែងក្រូចប្រភេទនេះ ដើម្បីជួយឲ្យរាងកាយរក្សាទឹកក្នុងខ្លួន ព្យាបាលបញ្ហាឈឺក្បាល ស្ត្រេស និងបាក់ទឹកចិត្ត។ ចំហាយសារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ គេប្រើដោយហឺតចូល ដើម្បីព្យាបាលការបង្ករោគទៅលើសួត។
បើប្រើជាអាហារ និងភេសជ្ជៈវិញ ក្រូចនេះ គេអាចញ៉ាំផ្លែ ទឹកផ្លែ និងប្រើដើម្បីជាសារធាតុផ្ដល់ក្លិន។
ចំពោះឧស្សាហកម្ម ប្រេង និងសារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ក្រូចថ្លុង ត្រូវគេប្រើធ្វើជាសារធាតុផ្ដល់ក្លិនក្នុងសាប៊ូ និងគ្រឿងសម្អាង និងប្រើជាសារធាតុសម្អាតផ្លែឈើ បន្លែ សាច់ ផ្ទៃចង្ក្រាន ចាន ។ល។
ចំពោះខាងកសិកម្មវិញ សារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ អាចប្រើដើម្បីសម្លាប់បាក់តេរី និងផ្សិត ប្រឆាំងនឹងការលូតលាស់របស់ផ្សិត សម្លាប់ប៉ារ៉ាស៊ីតក្នុងអាហារសត្វ ប្រើដើម្បីរក្សាគុណភាពអាហារ និងទឹក។
២- ក្រូចថ្លុងដំណើរការយ៉ាងម៉េចខ្លះ?
មិនទាន់មានការសិក្សាគ្រប់គ្រាន់ ពីសកម្មភាពព្យាបាលរបស់ក្រូចថ្លុងនៅឡើយទេ។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូឱសថបុរាណ ឬគ្រូពេទ្យ ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានបន្ថែម។ យ៉ាងណា មានការសិក្សាខ្លះបង្ហាញថា ក្រូចថ្លុង ជាប្រភពនៃវីតាមីន C ជាតិសរសៃ ប៉ូតាស្យូម ប៉ិកទីន និងសារធាតុជីវជាតិផ្សេងៗទៀត។ សារធាតុខ្លះ អាចមានឥទ្ធិពលប្រឆាំងអុកស៊ីតកម្ម (Antioxidant) អាចជួយការពារកោសិកាពីការខូចខាត ឬបន្ថយជាតិកូលេស្តេរ៉ូល។
ទោះយ៉ាងនេះក៏ពិតមែន ក៏នៅមិនទាន់មានព័ត៌មានច្បាស់ ពីសកម្មភាពប្រេងរបស់ក្រូចថ្លុង ពេលប្រើជាថ្នាំនៅឡើយទេ។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
៣- ត្រូវដឹងអ្វីខ្លះមុននឹងប្រើក្រូចថ្លុងជាថ្នាំ?
មុនយកក្រូចថ្លុងធ្វើជាថ្នាំព្យាបាល ត្រូវពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ឱសថការី ឬពេទ្យថ្នាំបុរាណជាមុន បើសិន៖
- កំពុងមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះកូន ដោយសារពេលពពោះ ឬបំបៅដោះកូន ត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំឲ្យត្រូវតាមកម្រិតណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យតែប៉ុណ្ណោះ។
– កំពុងប្រើប្រាស់ថ្នាំអ្វីផ្សេង ថ្នាំទាំងនោះរាប់បញ្ចូលទាំងថ្នាំអ្នកទិញខ្លួន និងថ្នាំទិញតាមវេជ្ជបញ្ជា
– មានប្រតិកម្មជាមួយក្រូចថ្លុង ថ្នាំពេទ្យ ឬមានប្រតិកម្មជាមួយឱសថបុរាណដទៃ
– កំពុងមានជំងឺប្រចាំកាយ ឬមានបញ្ហាសុខភាពអ្វីមួយ ពិសេសមានក្រួសក្នុងប្រមាត់ជាដើម
– ធ្លាប់មានប្រតិកម្មជាមួយអាហារ សារធាតុពណ៌ សារធាតុរក្សាអាហារ ឬជាមួយសត្វ។
លក្ខខណ្ឌចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់លើឱសថបុរាណ មិនតឹងរ៉ឹងដូចការចុះបញ្ជីការផ្លូវច្បាប់លើថ្នាំពេទ្យទេ។ ដូចនេះគេត្រូវការ សិក្សាបន្ថែមដើម្បីដឹងពីសុវត្ថិភាពប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណ។ គុណសម្បត្តិនៃការប្រើឱសថនេះ ត្រូវច្រើនជាងផលប៉ះពាល់មុនពេលប្រើវា។ សូមពិគ្រោះជាមួយអ្នកជំនាញខាងឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យបន្ថែម។
៤- ក្រូចថ្លុងមានសុវត្ថិភាពកម្រិតណា?
ក្រូចថ្លុង មានសុវត្ថិភាពពេលប្រើក្នុងកម្រិតជាអាហារធម្មតា ហើយក៏អាចមានសុវត្ថិភាពពេលញ៉ាំជាថ្នាំផងដែរ។ ប៉ុន្តែក្រូចថ្លុង អាចនឹងមិនមានសុវត្ថិភាពពេលលញ៉ាំក្នុងកម្រិតខ្ពស់។ បើញ៉ាំថ្នាំពេទ្យណាមួយ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជាមុនសិន មុននឹងញ៉ាំជាអាហារ ឬប្រើថ្នាំដែលមានសារធាតុពីផ្លែឈើនេះ ព្រោះថ្នាំពេទ្យខ្លះអាចមានប្រតិកម្មនឹងក្រូចថ្លុង។
៥- គួរប្រុងប្រយ័ត្ន
– ស្រីៗពពោះ និងបំបៅដោះកូន៖ មិនមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ពីការប្រើប្រាស់ក្រូចថ្លុង អំឡុងពេលពពោះ និងបំបៅដោះនៅឡើយទេ ដូចនេះសូមកុំប្រើវាជាថ្នាំ។
– ជំងឺមហារីកសុដន់៖ មានការព្រួយបារម្ភទាក់ទងសុវត្ថិភាព នៅពេលញ៉ាំទឹកផ្លែឈើនេះក្នុងកម្រិតច្រើន។ ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា ស្រីៗជិតអស់រដូវ ពេលផឹកទឹកក្រូចថ្លុងច្រើនជាងបួនកែវរៀងរាល់ថ្ងៃ អាចនឹងប្រឈមវិវត្តកើតជំងឺមហារីកសុដន់ រហូតដល់ ២៥-៣០ ភាគរយ។ ទឹកក្រូចថ្លុង នឹងកាត់បន្ថយសកម្មភាពរាងកាយបំបែកអ័រម៉ូន អឺស្ត្រូជែន នាំឲ្យអ័រម៉ូននេះកើនឡើងខ្ពស់។ ដើម្បីរកភស្ដុតាងច្បាស់ជាងនេះ គេនៅត្រូវការការសិក្សាច្រើនបន្ថែមទៀត រហូតទាល់តែដឹងច្បាស់។ ហេតុនេះ សូមចៀសវាងផឹកទឹកក្រូចថ្លុងច្រើនពេក ពិសេសបើយើងមានជំងឺមហារីកសុដន់ ឬប្រឈមខ្ពស់កើតជំងឺនេះ។
– ជំងឺមហារីក និងជំងឺទាក់ទងអ័រម៉ូន៖ ញ៉ាំក្រូចថ្លុងក្នុងច្រើន អាចនាំឲ្យកើនកម្រិតអ័រម៉ូនក្នុងខ្លួន ជាហេតុនាំឲ្យកើនឡើងការប្រឈម ជំងឺទាក់ទងនឹងអ័រម៉ូន។ ស្រីៗមានបញ្ហាជំងឺទាំងនេះ គួរចៀសវាងញ៉ាំក្រូចថ្លុង។
ស្វែងយល់ពីផលរំខាន
៦- ផលរំខានមានអ្វីខ្លះ?
បើមានក្តីបារម្ភពីផលរំខានណាមួយ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬអ្នកជំនាញផ្នែកឱសថរុក្ខជាតិ។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
ស្វែងយល់ពីអន្តរកម្មថ្នាំ
៧- តើ ក្រូចថ្លុងអាមេរិក (Grapefruit) អាចមានប្រតិកម្មអន្តរកម្មជាមួយអ្វីខ្លះ?
ក្រូចថ្លុង អាចមានអន្តរកម្មជាមួយនឹងថ្នាំ ឬស្ថានភាពជំងឺយើងកំពុងមាន។ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬគ្រូឱសថបុរាណ មុននឹងប្រើ។
ប្រតិកម្មមួយចំនួន អាចកើតឡើងនៅពេលប្រើថ្នាំពេទ្យជាមួយនឹងក្រូចថ្លុង ដោយថ្នាំទាំងនោះរួមមាន៖
– ថ្នាំ Artemether (Artenam, Paluther) ថ្នាំ Buspirone (BuSpar) ថ្នាំ Carbamazepine (Tegretol) ថ្នាំ Carvedilol (Coreg) ថ្នាំ Cisapride (Propulsid) ថ្នាំ Clomipramine (Anafranil) ថ្នាំ Cyclosporine (Neoral, Sandimmune) ថ្នាំ Dextromethorphan (Robitussin DM, and others)។
– ថ្នាំអ័រម៉ូន Estrogens (conjugated equine estrogens – Premarin), ថ្នាំ ethinyl estradiol, estradiol (Climara, Vivelle, Estring), និងថ្នាំផ្សេងៗទៀត ថ្នាំ Etoposide (VePesid); ថ្នាំ Itraconazole (Sporanox)។
– ថ្នាំពេទ្យផ្លាស់ប្ដូរសកម្មភាពដោយសារថ្លើម (Cytochrome P450 3A4 (CYP3A4) substrates) រួមមាន ថ្នាំ lovastatin (Mevacor), ថ្នាំ ketoconazole (Nizoral), ថ្នាំ itraconazole (Sporanox), ថ្នាំ fexofenadine (Allegra), ថ្នាំ triazolam (Halcion), និងថ្នាំជាច្រើនផ្សេងទៀត។
– ក្រុមថ្នាំព្យាបាលជំងឺលើសឈាម (ក្រុមថ្នាំ Calcium channel blockers) រួមមាន ថ្នាំ nifedipine (Adalat, Procardia), ថ្នាំ verapamil (Calan, Isoptin, Verelan), ថ្នាំ diltiazem (Cardizem), ថ្នាំ isradipine (DynaCirc), ថ្នាំ felodipine (Plendil), ថ្នាំ amlodipine (Norvasc), និងថ្នាំ ផ្សេងៗ ជាច្រើនទៀត។
– ក្រុមថ្នាំប្រើសម្រាប់បញ្ចុះកូឡេស្តេរ៉ូល (ក្រុមថ្នាំ Statins) រួមមាន ថ្នាំ lovastatin (Mevacor), ថ្នាំ simvastatin (Zocor), ថ្នាំ atorvastatin (Lipitor), ថ្នាំ cerivastatin (Baycol), និងថ្នាំផ្សេងៗច្រើនទៀតលើកលែងតែ ថ្នាំ pravastatin (Pravachol)។
– ថ្នាំ Methylprednisolone ថ្នាំ Praziquantel (Biltricide) ថ្នាំ Quinidine ថ្នាំ Scopolamine (Transderm Scop)។
– ក្រុមថ្នាំងងុយគេង (ពពួកថ្នាំ Benzodiazepines) រួមមាន ថ្នាំ clonazepam (Klonopin) ថ្នាំ diazepam (Valium) ថ្នាំ lorazepam (Ativan) និងថ្នាំផ្សេងៗទៀត។
– ថ្នាំ Sildenafil (Viagra) ថ្នាំ Terfenadine (Seldane) សារធាតុ Caffeine ថ្នាំ Erythromycin ថ្នាំ Fexofenadine (Allegra) ថ្នាំ Losartan (Cozaar)។
– ក្រុមថ្នាំផ្លាស់ប្ដូរដោយសារថ្លើម (Cytochrome P450 1A2 (CYP1A2) substrates) រួមមាន ថ្នាំ amitriptyline (Elavil) ថ្នាំ haloperidol (Haldol) ថ្នាំ ondansetron (Zofran) ថ្នាំ propranolol (Inderal) ថ្នាំ theophylline (Theo-Dur, others) ថ្នាំ verapamil (Calan, Isoptin, others) និងថ្នាំផ្សេងៗទៀត។
– ក្រុមថ្នាំផ្លាស់ប្ដូរដោយសារថ្លើម (Cytochrome P450 2C19 (CYP2C19) substrates) រួមមាន ថ្នាំ omeprazole (Prilosec) ថ្នាំ lansoprazole (Prevacid) និងថ្នាំ pantoprazole (Protonix)។
– ថ្នាំ diazepam (Valium) ថ្នាំ carisoprodol (Soma) ថ្នាំ nelfinavir (Viracept) និងថ្នាំផ្សេងៗទៀត។
– ក្រុមថ្នាំផ្លាស់ប្ដូរដោយសារថ្លើម (Cytochrome P450 2C9 (CYP2C9) substrates) រួមមាន ថ្នាំ diclofenac (Cataflam, Voltaren) ថ្នាំ ibuprofen (Motrin) ថ្នាំ meloxicam (Mobic) និងថ្នាំ piroxicam (Feldene)។
– ថ្នាំ celecoxib (Celebrex) ថ្នាំ amitriptyline (Elavil) ថ្នាំ warfarin (Coumadin) ថ្នាំ glipizide (Glucotrol) ថ្នាំ losartan (Cozaar) និងថ្នាំផ្សេងៗទៀត។
– ថ្នាំ Saquinavir (Fortovase, Invirase) ថ្នាំ Theophylline ថ្នាំ Warfarin (Coumadin)។
ស្វែងយល់ពីកម្រិតថ្នាំ
ព័ត៌មានទាំងនេះ មិនបានរាប់ជាការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យនោះទេ។ ត្រូវតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី មុនពេលចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទនេះ។
៨- កម្រិតប្រើធម្មតាម៉េចដែរ?
កម្រិតប្រើប្រាស់ អាស្រ័យលើអាយុ សុខភាព និងស្ថានភាពរាងកាយមួយចំនួនទៀត។ ឱសថរុក្ខជាតិ មិនមែនតែងមានសុវត្ថិភាពទាំងអស់ទេ ហេតុនេះសូមប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយអ្នកឯកទេសឱសថរុក្ខជាតិ ឬគ្រូពេទ្យជំនាញ ដើម្បីអាចដឹងពីកម្រិតប្រើត្រឹមត្រូវ។
៩- ទម្រង់ថ្នាំ
ក្រូចថ្លុង អាចមានជាទម្រង់ និងកម្រិត៖
– គ្រាប់ថ្នាំសារធាតុ Pectin ចម្រាញ់ពី ក្រូចថ្លុង ៥០០មិល្លីក្រាម និង ១០០ មិល្លីក្រាម។
– សារធាតុចម្រាញ់ពីគ្រាប់ ក្រូចថ្លុង ក្នុងគ្រាប់ថ្នាំមានសម្បក (ខាប់ស៊ុល)។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]