ការទទួលបានជីវជាតិ ឬសារធាតិចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ គឺជារឿងចាំបាច់ក្នុងការលូតលាស់របស់កុមារ ដែលនេះហើយបានជាប៉ាម៉ាក់ត្រូវដឹងពីតម្រូវការដែលកូនយើងត្រូវការដើម្បីធំធាត់ដោយមានសុខភាពល្អ។ អត្ថបទនេះនឹងណែនាំប៉ាម៉ាក់វីតាមីន និងសារធាតុចិញ្ចឹម សំខាន់មួយចំនួនគួរតែមានក្នុងរបបអាហារកូនដើម្បីអាចជួយឲ្យលូតលាស់បានល្អ។
១- កាល់ស្យូម
កាល់ស្យូមជួយឲ្យឆ្អឹងនិងធ្មេញរឹងមាំ ជួយជំរុញប្រព័ន្ធប្រសាទ និងមុខងាររបស់សាច់ដុំ បង្កើនកំណកឈាម និងជួយឲ្យរាងកាយបំប្លែងអាហារទៅជាថាមពល។ ជាតិកាល់ស្យូមសម្បូរជាពិសេសនៅក្នុង ទឹកដោះ ឈីស យ៉ាអួ តៅហ៊ូ និងទឹកក្រូចដែលបន្ថែមជាតិកាល់ស្យូម។
២- អាស៊ីដខ្លាញ់ពិសេស (Essential fatty acids – EFAs)
អាស៊ីដខ្លាញ់ពិសេស អាចជួយសាងសង់កោសិកា គ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធប្រសាទ ពង្រឹងប្រព័ន្ធសរសៃឈាមបេះដូង សាងសង់ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ និងជួយឲ្យរាងកាយស្រូបជីវជាតិផ្សេងទៀតកាន់តែងាយស្រួល។ សារធាតុនេះសំខាន់ណាស់ ចំពោះខួរក្បាល និងភ្នែក ដើម្បីឲ្យសរីរៈទាំងពីរនេះដំណើរការល្អ។ អាស៊ីដខ្លាញ់ពិសេសពីរដែលសំខាន់ គឺ លីណូឡេអ៊ិកអាស៊ីដ (Linoleic acid) ឬហៅថា អូមេហ្គា ៦ (omega-6) និង អាល់ហ្វា លីណូឡេនិក អាស៊ីដ (alpha-linolenic acid) ឬហៅថា អូមេហ្គា ៣ ។ អូមេហ្គា ៣ អាចរកឃើញមាននៅក្នុង គ្រាប់ផ្កា Flax គ្រាប់ល្ពៅ សណ្ដែកសៀង និងផលិតផលពីសណ្ដែកសៀង ដូចជាតៅហ៊ូ និងនំ តំប៉េ (Tempeh – នំម្យ៉ាងធ្វើពីសណ្ដែកសៀង)។ ឯអាស៊ីដខ្លាញ់ អូមេហ្គា ៦ អាចរកឃើញភាគច្រើននៅក្នុង គ្រាប់ធញ្ញជាតិ គ្រាប់រុក្ខជាតិ បន្លែ និងផលិតផលពីទឹកដោះគោ។
៣- ជាតិដែក
ជាតិដែក គឺសំខាន់ចំពោះការផលិតជាតិអេម៉ូក្លូប៊ីន ដែលជាសារធាតុពណ៌ក្រហមនៅក្នុងឈាមមាននាទីជាអ្នកដឹកអុកស៊ីសែន និងមីយូក្លូប៊ី (Myoglobin) ជាតិពណ៌ដឹកអុកស៊ីសែន នៅក្នុងសាច់ដុំ។ ការខ្វះជាតិដែកធ្វើឲ្យក្មេងមានជំងឺស្លេកស្លាំង ដែលបណ្ដាលឲ្យខ្សោយ អស់កម្លាំង និងឈឺចាប់។ ប្រភពនៃជាតិដែក អាចរកមាននៅក្នុងសាច់ក្រហមមិនជាប់ខ្លាញ់ សាច់មាន់ និងបង្គា ហើយក៏មានផងដែរក្នុងផលិតផលដែលមិនផលិតពីសាច់ មានដូចជា សណ្ដែកសៀង គ្រាប់ធញ្ញជាតិ សណ្ដែកដី និងសណ្ដែកឡងទី (Lentils)។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- ម៉ាក់ប៉ាត្រូវដឹង! នេះវីតាមីនសំខាន់ៗបំផុត ក្មេងត្រូវការ ខានមិនបាន
- នៅក្មេងក៏អាចកើតជំងឺពុកឆ្អឹងដែរ ឲ្យតែមានប៉ុន្មានចំណុចនេះ
- កាល់ស្យូមល្អសម្រាប់ក្មេង បើខ្វះច្បាស់ជាមានបញ្ហាឆ្អឹងធ្ងន់ធ្ងរ
- ក្រោម ៤-៦ ខែ ចេះតែឲ្យកូនញ៉ាំអាហារបំប៉នផ្តេសផ្ដាស ចៀសមិនផុតពីបញ្ហាទាំង ៤ នេះ
- កូន ៦ ខែឡើង ម៉ាក់ប៉ាមិនថែមអាហារូបត្ថម្ភឲ្យ អាអូនអាចជួបនឹងបញ្ហាទាំងនេះ
៤- ម៉ាញេស្យូម
ម៉ាញេស្យូម ជួយឲ្យរក្សាឆ្អឹងឲ្យនៅតែរឹងមាំ និងធ្វើឲ្យចង្វាក់បេះដូងដើរធម្មតា ភ្ញោចប្រព័ន្ធប្រសាទ និងជួយថែរក្សាសាច់ដុំ និងមុខងារប្រព័ន្ធប្រសាទ។ ជាតិម៉ាញេស្យូម អាចរកបាននៅក្នុងអង្កសម្រូប (brown rice) តៅហ៊ូ សណ្ដែក គ្រាប់អាល់ម៉ុន គ្រាប់ធញ្ញជាតិ និង Fibrous Cereals ។
៥- ប៉ូតាស្យូម
ប៉ូតាស្យូមមាននាទីជួយគ្រប់គ្រងជាតិទឹកក្នុងរាងកាយឲ្យមានតុល្យភាព ដែលអាចជួយរក្សាសម្ពាធឈាមបាន។ វាជួយដល់មុខងាររបស់សាច់ដុំ និងចង្វាក់បេះដូង ហើយនៅពេលដល់វ័យចាស់ វាអាចជួយបន្ថយគ្រោះថ្នាក់នៃគ្រោះតម្រងនោម និងពុកឆ្អឹង (Osteoporosis)។ ប្រភពនៃជាតិប៉ូតាស្យូម មាននៅក្នុង ផ្លែចេក បន្លែបៃតង ខាត់ណាខៀវ និងល្ពៅ Squash។
៦- វីតាមីន A
វីតាមីន A មាននាទីសំខាន់ ដើម្បីរក្សាការមើលឃើញ និងការលូតលាស់របស់ឆ្អឹង ហើយវាក៏ជួយការពាររាងកាយពីការបង្ករោគ ជំរុញសុខភាព និងការលូតលាស់របស់កោសិកា និងជាលិកាក្នុងរាងកាយ រួមមានសក់ ក្រចក និងស្បែក។ ប្រភពល្អបំផុតរបស់វីតាមីន A រួមមាន ទឹកដោះគោ ឈីស ស៊ុត និងបន្លែដែលមានពណ៌លឿង និងទឹកក្រូច ដែលមានដូចជា ការ៉ុត និងល្ពៅ។
៧- វីតាមីន C
វីតាមីន C ជួយដល់ទម្រង់ និងជួសជុល កោសិកាឈាមក្រហម ឆ្អឹង និងជាលិកា ជួយរក្សាអញ្ចាញធ្មេញកុមារមានសុខភាពល្អ និងពង្រឹងសរសៃឈាម បន្ថយស្នាមរបួស ជួយដល់ការជាសះ បង្កើនប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ និងធ្វើឲ្យការបង្ករោគមិនរីករាលដាល។ វាក៏ជួយឲ្យរាងកាយស្រូបយកជាតិដែកពីអាហារឲ្យបានច្រើន។ វីតាមីននេះអាចរកបាននៅក្នុង ផ្លែឈើដែលមានជាតិជូរ ស្ត្របប៊ឺរី ផ្លែគីវី ប៉េងប៉ោះ និងបន្លែពណ៌បៃតង ដូចជា ផ្កាខាត់ណាខៀវ (broccoli)។
៨- វីតាមីន D
វីតាមីន D ជួយឲ្យរាងកាយស្រូបយកសារធាតុរ៉ែ ដូចជា កាល់ស្យូម និងជួយឲ្យធ្មេញ និងឆ្អឹងរឹងមាំ។ វាសំខាន់ណាស់ដើម្បីឲ្យកូនលូតលាស់បានល្អ និងម៉ាស់ឆ្អឹងដល់ចំណុចពេញលេញ។ វីតាមីន D ក៏មានមុខងារជាអ័រម៉ូន ដែលមាននាទីទាក់ទងនឹងសុខភាពប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ផលិតអាំងស៊ុយលីន និងសម្រួលការលូតលាស់របស់កោសិកា។ ប្រភពល្អរបស់វីតាមីន D រួមមានទឹកដោះ និងត្រីដែលសម្បូរខ្លាញ់ ដូចជាត្រីសាល់ម៉ុន និងត្រី Mackerel ។ ប៉ុន្តែប្រភពល្អបំផុតរបស់វីតាមីន D គឺពន្លឺព្រះអាទិត្យ។
៩- វីតាមីន E
វីតាមីន E កម្រិតការផលិតរ៉ាឌីកាល់សេរី ដែលធ្វើឲ្យខូចដល់កោសិកា។ វាមានសារសំខាន់ចំពោះប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ជួយជួសជុល DNA និងជួយដល់វិធីសាស្ត្រមេតាបូលិសផ្សេងៗទៀត។ ប្រភពដែលសម្បូរ វីតាមីន E រួមមាន គ្រាប់អាល់ម៉ុន គ្រាប់ផ្កាឈូករ័ត្ន និងគ្រាប់ល្ពៅ និងស្ពៃពុយឡេង។
[embed-health-tool-vaccination-tool]