ជំងឺមហារីកត្រូវអ្នកជំនាញវាយតម្លៃថាជាមូលហេតុបង្កចម្បងមួយធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់ច្រើនជាងគេលើពិភពលោក។ ប៉ុន្តែការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា ការផ្លាស់ប្តូររបបអាហារមួយចំនួនអាចចូលរួមកាត់បន្ថយហានិភ័យជំងឺមហារីកបានពី៣០ទៅ៥០ភាគរយ។
អ្នកស្រាវជ្រាវអះអាងថាការវាយតម្លៃថាអាហារជាក់លាក់ណាមួយអាចបង្កជាជំងឺមហារីក គឺជារឿងពិបាក។ ប៉ុន្តែថា តាមការសិក្សា ការញ៉ាំអាហារណាមួយក្នុងចំនួនច្រើនពេក ក៏ទំនងជាអាចធ្វើឲ្យយើងវិវត្តទៅជាជំងឺមហារីក។
១. អាហារផ្អែម និងស្ករចម្រាញ់
អាហារកែច្នៃដែលមានជាតិស្ករច្រើន និងមានជាតិសរសៃ និងជីវិជាតិចិញ្ចឹមទាប មានទំនាក់ទំនងខ្ពស់ទៅនឹងហានិភ័យកើតជំងឺមហារីក។
ការសិក្សាបានរកឃើញថារបបអាហារដែលធ្វើឲ្យកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមឡើងខ្ពស់ គឺមានទំនាក់ទំនងនៃការកើនឡើងហានិភ័យជំងឺមហារីកមួយចំនួនដូចជា មហារីកក្រពះ សុដន់ និងពោះវៀនធំ ជាដើម។
ការសិក្សាបញ្ជាក់ថាកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម និងអាំងស៊ុយលីនខ្ពស់ ជាកត្តាបង្កហានិភ័យជំងឺមហារីក។ អាំងស៊ុយលីន ត្រូវគេដឹងថាជួយរំញោចដល់ការបំបែកកោសិកា ជួយគាំទ្រដល់ការលូតលាស់ និងរាលដាលកោសិកាមហារីក ដែលនាំឲ្យមានការពិបាកក្នុងការកម្ចាត់។
ដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយហានិភ័យជំងឺមហារីក យើងគួរកម្រិត ឬចៀសវាងញ៉ាំអាហារណាជំរុញឲ្យមានការផលិតកម្រិតអាំងស៊ុយលីនច្រើន ដូចជាអាហារមានជាតិស្ករខ្ពស់ និងកាបូអ៊ីដ្រាតចម្រាញ់ជាដើម។
២. សាច់កែច្នៃ
ទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីក (IARC ) បានចាត់ទុកសាច់កែច្នៃថាអាចជាធាតុបង្កររបស់ជំងឺមហារីក(carcinogen ) ដែលពេលខ្លះនាំឲ្យកើតជំងឺមហារីក។ សាច់កែច្នៃរាប់បញ្ចូលដូចជា hot dogs សាច់ជ្រូកham និងសាច់ជ្រូកបីជាន់ជាដើម។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបែបអង្កេតមួយចំនួនបានរកឃើញថា ការញ៉ាំសាច់កែច្នៃមានទំនាក់ទំនងនឹងការកើនឡើងហានិភ័យជំងឺមហារីក ពិសេសជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ។
៣. អាហារខ្លោច
ការចម្អិនអាហារក្នុងកម្រិតសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ពេក ដូចជាដុត ចៀន និងអាំង អាចនាំឲ្យមានការផលិតសារធាតុគ្រោះថ្នាក់មួយចំនួនដូចជា heterocyclic amines (HA)និង AGEs។
នៅពេលដែលសារធាតុគ្រោះថ្នាក់ទាំងនេះកើនឡើងខ្លាំងជ្រុលអាចធ្វើឲ្យមានការរលាក និងអាចវិវត្តទៅជាជំងឺមហារីក និងជំងឺផ្សេងៗទៀត។
អាហារមួយចំនួនដូចជាសាច់សត្វមានខ្លាញ់ និងប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ ក៏ដូចជាសាច់កែច្នៃ គឺអាចនឹងបង្កើតជាសារធាតុគ្រោះថ្នាក់ បើយើងចម្អិនក្នុងកម្ដៅខ្លាំងជ្រុលរហូតដល់ខ្លោច។
ជាការណែនាំយើងគួរចម្អិតអាហារបរិភោគដោយវិធីចំហុយ ស្ល ឬស្ងោរ ជាជាងប្រើវិធីដុត អាំង ឬចៀនញឹកញាប់ពេក។
ក្រៅពីអាហារទាំងនេះ គ្នាយើងក៏គួរដឹងដែរថា ការជក់បារី និងការធាត់លើសទម្ងន់ ក៏ជាកត្តាបង្កឲ្យមានហានិភ័យខ្ពស់កើតជំងឺមហារីកផងដែរ។
[embed-health-tool-bmi]
