ស្វែងយល់ពីការប្រើប្រាស់
១- ថ្នាំ Valsartan ព្យាបាលជំងឺអីខ្លះ?
Valsartan ជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ខ្សោយបេះដូង និងប្រើដើម្បីជួយមុខងារបេះដូង បន្ទាប់ពីគាំងបេះដូង។
២- គេប្រើថ្នាំនេះយ៉ាងម៉េច?
លេបថ្នាំជាមួយអាហារ ឬដោយពោះទទេ ឲ្យបានទៀងម៉ោងរៀងរាល់ថ្ងៃ តាមវេជ្ជបញ្ជា និងញ៉ាំទឹកឲ្យបានច្រើន (លើកលែងតែគ្រូពេទ្យតម្រូវញ៉ាំតិច)។
៣- គួររក្សាទុករបៀបណា?
ថ្នាំ Valsartan អាចរក្សាទុកបានល្អក្នុងបន្ទប់សីតុណ្ហភាពល្មម ចៀសឆ្ងាយពីពន្លឺថ្ងៃ និងសំណើម។ រក្សាថ្នាំកុំឲ្យខូច មិនត្រូវទុកនៅក្នុងបន្ទប់ទឹក ឬទូទឹកកកទេ។ លើទីផ្សារប្រហែលជាមានថ្នាំម៉ាក Valsartan ផ្សេងគ្នា ហើយការរក្សាទុកក៏ខុសគ្នា។ ហេតុនេះសំខាន់ណាស់ ត្រូវពិនិត្យមើលក្រដាសណែនាំផលិតផលពីការរក្សាទុក ឬសួរឱសថការី។ ដើម្បីសុវត្ថិភាពគួរថែរក្សាទុកថ្នាំគ្រប់ប្រភេទឲ្យឆ្ងាយពីដៃក្មេង និងសត្វចិញ្ចឹម។
ពុំគួរចោលថ្នាំតាមបង្គន់ ឬតាមលូបង្ហូរទឹកទេ លើកលែងតែមានការណែនាំពីគ្រូពេទ្យ។ សំខាន់ណាស់ត្រូវកម្ទេចថ្នាំប្រភេទនេះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ពេលហួតកាលកំណត់ ឬលែងប្រើ។ ពិភាក្សាជាមួយឱសថការី សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិតពីរបៀបកម្ទេចថ្នាំ។
កត្តាគួរប្រុងប្រយ័ត្ន
៤- ត្រូវដឹងអីខ្លះមុនប្រើ?
មុនពេលប្រើ Valsartan ត្រូវពិគ្រោះ និងត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យ បើបញ្ហាប្រតិកម្មជាមួយថ្នាំដូចជា៖
– ប្រាប់ពីថ្នាំទាំងអស់យើងកំពុងប្រើ រួមទាំងថ្នាំទិញដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា ទាំងវីតាមីន និងថ្នាំបំប៉នផ្សេងៗ។
– បើមានប្រតិកម្មអាលែកហ្ស៊ីផ្សេងៗ មានជំងឹផ្សេងទៀតពីមុន និងប្រាប់គ្រប់ជំងឺទាំងអស់កំពុងមាន។
– មានបញ្ហាសុខភាពណាមួយ ធ្វើឲ្យយើងមិនអាចទ្រាំទ្រជាមួយផលរំខានរបស់ថ្នាំនេះ។
– កំពុងមានផ្ទៃពោះ ឬបំបៅដោះកូន។
– កំពុងលេបថ្នាំដែលមានសារធាតុ Aliskiren និងអ្នកដែលមានជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់ (Diabetes) ឬបញ្ហាតម្រងនោម។ សូមសួរទៅគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី ប្រសិនមិនដឹងច្បាស់ថាថ្នាំដែលយើងលេបមានសារជាតិ Aliskiren ឬអត់។
– មានជំងឺលើតម្រងនោម។
– មិនត្រូវឲ្យថ្នាំនេះទៅក្មេងដែលមានអាយុតិចជាង ៦ឆ្នាំ ឡើយ។
– ចៀសវាងការបើកបរ ឬសកម្មភាពតម្រូវឲ្យយើងមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។
– ក្រោកពីអង្គុយ ឬដេកយឺតៗ ដើម្បីកាត់បន្ថយការវិលមុខខ្លាំង
ប្រើថ្នាំ Aliskiren អាចនឹងចំណយពេល ២-៣ អាទិត្យទើបអាចឃើញប្រសិទ្ធិភាពថ្នាំពេញលេញ។
ដូចនេះយើងត្រូវ៖
– មើលសម្ពាធឈាមឲ្យបានញឹកញាប់។
– ចៀសវាងប្រើអំបិលជំនួស (salt Substitute) ដែលមានជាសារធាតុ ប៉ូតាស្យូម ថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោមប្រភេទ Potassium-sparing ឬ ថ្នាំប៉ូតាស្យូម។
– ប្រើអំបិលតិច ឬគ្មានអំបិលសោះក្នុងរបបអាហារ។
– មិនត្រូវញ៉ាំភេសជ្ជៈដែលមានជាតិអាល់កុល(លើកលែងតែមានការយល់ព្រមពីគ្រូពេទ្យ)។
– ប្រយ័ត្នចំពោះអាកាសធាតុក្ដៅ ឬសកម្មភាពខ្លាំងៗ។
– ញ៉ាំទឹកឲ្យច្រើនដើម្បីជៀសវាងការបាត់បង់ជាតិទឹក។
– បែកញើសខ្លាំងជ្រុល បាត់បង់ជាតិទឹក ក្អួត ឬរាក ព្រោះបញ្ហាទាំងនេះអាចនាំឲ្យសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះ។
– ហាមប្រើពពួកថ្នាំ OTC (Over the counter) មួយចំនួនដែលអាចកើនឡើងសម្ពាធឈាម។ រួមមាន ថ្នាំក្អក ផ្តាសាយ ថ្នាំបញ្ចុះទម្ងន់ ជំនួយផ្លូវអារម្មណ៍ ថ្នាំ Ibuprofen។
– កំពុងប្រើថ្នាំ Lithium គ្រូពេទ្យអាចតម្រូវឲ្យពិនិត្យឈាមដិតដល់មុនប្រើថ្នាំនេះ។
– Valsartan អាចនឹងមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាព ចំពោះអ្នកជំងឺជនជាតិស្បែកខ្មៅ។
៥- មានសុវត្ថិភាពចំពោះស្រ្តីកំពុងពពោះ និងបំបៅដោះកូនទេ?
មិនមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ពីសុវត្ថិភាពការប្រើថ្នាំ Metformine ទាំងអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ និងបំបៅដោះកូន។ ហេតុនេះពិភាក្សាជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត ពីគុណប្រយោជន៍ និងហានិភ័យមុនពេលប្រើ ជារឿងចាំបាច់។ យោងតាមរដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថ នៅអាមេរិក (FDA) ថ្នាំនេះត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ក្នុងបញ្ជីថ្នាំគ្រោះថ្នាក់កម្រិត D សម្រាប់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ។
ចំណាត់ថ្នាក់កម្រិតគ្រោះថ្នាក់នៃថ្នាំទៅលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះរបស់ FDA មាន៖
– A = គ្មានគ្រោះថ្នាក់
– B = គ្មានគ្រោះថ្នាក់ ក្នុងការសិក្សាមួយចំនួន
– C = អាចមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លះៗ
– D = មានភស្តុតាងជាវិជ្ជមានថាមានគ្រោះថ្នាក់
– X = ហាមប្រើ
– N = មិនមានព័ត៌មាន។
ស្វែងយល់ពីផលរំខាន
៦- ផលរំខានមានអី្វខ្លះ?
ត្រូវប្រញាប់ទាក់ទងទៅគ្រូពេទ្យបើ ប្រើហើយអ្នកជំងឺមានបញ្ហាប្រតិកម្មដូចជា៖
– រមាស់ស្បែក ឡើងកន្ទួល រមាស់ កន្ទាលត្រអាក ហើម ពងទឹកលើស្បែក ឬរបកស្បែក ដោយមាន ឬគ្មានគ្រុនក្ដៅ ដកដង្ហើមឮសំឡេងដូចហួច តឹងក្នុងទ្រូង ឬបំពង់ក ពិបាកដកដង្ហើម ឬនិយាយស្អកខ្លាំង ឬហើមនៅ មាត់ មុខ បបូរមាត់ អណ្ដាត បំពង់ក។
– សញ្ញានៃបញ្ហាតម្រងនោម ដូចជា មិននោម បរិមាណទឹកនោមប្រែប្រួល ឈាមក្នុងទឹកនោម ឬកើនទម្ងន់។
– សញ្ញាកើនឡើងកម្រិតប៉ូតាស្យូម ដូចជា ចង្វាក់បេះដូងលោតមិនប្រក្រតី ពិបាកគិត ខ្សោយកម្លាំង ស្រាលក្បាល ឬវិលមុខ ជិតសន្លប់ ស្ពឹក ញ័រ ឬដង្ហើមខ្លីៗ។
– វិលមុខខ្លាំង ឬសន្លប់
– ហើមដៃជើង ស្រវាំងភ្នែក
– ឈឺក្បាល វិលមុខ ឈឺពោះ
– ឈឺខ្នង អស់កម្លាំង រាក
– មានសញ្ញាដូចគ្រុន ផ្ដាសាយ។
មនុស្សគ្រប់គ្នា មិនប្រាកដថាមានរោគសញ្ញាដូចគ្នាទាំងអស់ទេ នៅអាចមានរោគសញ្ញាផ្សេងទៀត ហេតុនេះបើមានចម្ងល់ អាចពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីបន្ថែម។
ស្វែងយល់ពីអន្តរកម្មថ្នាំ
៧- អន្តរកម្មថ្នាំ
ថ្នាំយើងកំពុងប្រើមួយចំនួន អាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ប្រសិទ្ធភាព Valsartan ថ្ឬបង្កើនផលប៉ះពាល់នៃថ្នាំកាន់តែច្រើន។ ដើម្បីចៀសវាងអន្តរកម្មពីថ្នាំនេះ គួររក្សាទុកបញ្ជីឈ្មោះថ្នាំទាំងអស់យើងកំពុងប្រើ ទាំងមាន ឬគ្មានវេជ្ជបញ្ជា និងផលិតផលពីរុក្ខជាតិ យកបញ្ជីនោះទៅឲ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ឬឱសថការីពិនិត្យមើល។ ដើម្បីសុវត្ថិភាព កុំចាប់ផ្ដើមប្រើ ឬឈប់ប្រើ ផ្លាស់ប្ដូរកម្រិតថ្នាំដោយគ្មានការណែនាំ និងយល់ព្រមពីវេជ្ជបណ្ឌិតឲ្យសោះ។
៨- អន្តរកម្មជាមួយអាហារ ឬគ្រឿងស្រវឹង
អាហារ និងគ្រឿងស្រវឹងអាចធ្វើឲ្យដំណើរការរបស់ថ្នាំ មានការប្រែប្រួល អាចធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬផលប៉ះពាល់កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ ត្រូវពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការីដើម្បីដឹងពីប្រភេទអាហារ និងគ្រឿងស្រវឹងទាំងនោះ មុនប្រើថ្នាំ។
៩- អន្តរកម្មជាមួយសុខភាព
Valsartan អាចមានអន្តរកម្មជាមួយបញ្ហាសុខភាពមួយចំនួនធ្វើឲ្យស្ថានភាពសុខភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ឬប្រសិទ្ធភាពថ្នាំធ្លាក់ចុះ។ សំខាន់បំផុត ត្រូវប្រាប់គ្រូពេទ្យគ្រាប់បញ្ហាសុខភាពយើងកំពុងមានបច្ចុប្បន្ន។
ស្វែងយល់ពីកម្រិតថ្នាំ
ព័ត៌មានទាំងនេះ មិនបានរាប់ជាការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យនោះទេ។ ត្រូវតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ ឬឱសថការី មុនប្រើថ្នាំប្រភេទនេះ។
១០- មនុស្សពេញវ័យត្រូវប្រើកម្រិតណា?
កម្រិតប្រើសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ
– កម្រិតដំបូង៖ ៤០មិល្លីក្រាម លេប ២ ដង/ថ្ងៃ
– កម្រិតបន្ថែម៖ ៨០-១៦០ មិល្លីក្រាម ២ ដង/ថ្ងៃ។ កម្រិតប្រើអាចនឹងកើនឡើងដល់ខ្ពស់បំផុតប្រសិនបើអ្នកជំងឺស៊ាំថ្នាំ។
ជំងឺលើសឈាម (Hypertension)
– កម្រិតដំបូង៖ ៨០-១៦០ មិល្លីក្រាម លេបថ្ងៃម្តង
– កម្រិតបន្ថែម៖ ៨០- ៣២០ មិល្លីក្រាម លេបថ្ងៃម្តង
រលួយសាច់ដំុបេះដូង (Myocardial Infarction)
– កម្រិតដំបូង៖ ២០មិល្លីក្រាម លេប ២ ដង/ថ្ងៃ
– កម្រិតបន្ថែម៖ កម្រិតប្រើដំបូងអាចនឹងកើនឡើងអំឡុងពេល ៧ថ្ងៃ ដល់កម្រិត ៤០មិល្លីក្រាម ២ ដង/ថ្ងៃ បន្ទាប់មកបង្កើនដល់កម្រិតគោលដៅ ១៦០មិល្លីក្រាម ២ ដង/ថ្ងៃ ដោយសារភាពស៊ាំថ្នាំ។ Symptomatic Hypotension ឬ ខូចមុខងារតម្រងនោមកើតឡើង គួរតែបន្ថយកម្រិតប្រើ។
១១- កូនក្មេងត្រូវប្រើកម្រិតណា?
ជំងឺលើសឈាម (Hypertension)
អាយុពី ៦ឆ្នាំ ទៅ ១៦ឆ្នាំ
– កម្រិតដំបូង៖ ១,៣ មិល្លីក្រាម/គីឡូ ម្ដងក្នុងមួយថ្ងៃ (កើនដល់ ៤០ មិល្លីក្រាម)
– កម្រិតបន្ថែម៖ អាចកើនដល់ ២,៧ មិល្លីក្រាម/គីឡូ (កើនដល់ ១៦០ មិល្លីក្រាម) ម្ដងក្នុងមួយថ្ងៃ អាស្រ័យលើអាការៈអ្នកជំងឺ។
១២- ថ្នាំនេះមានទម្រង់បែបណាខ្លះ?
– ថ្នាំគ្រាប់គ្រាប់លេប
– ថ្នាំគ្រាប់លេបមានសំបក (ខេបស៊ុល)
១៣- ករណីបន្ទាន់ ឬប្រើថ្នាំលើសកម្រិត
សូមទូរសព្ទទៅផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ១១៩ ឬប្រញាប់ទៅមន្ទីរពេទ្យនៅជិតបំផុត។
១៤- ករណីភ្លេចប្រើថ្នាំ
បើភ្លេចប្រើថ្នាំ សូមប្រើភ្លាម ប៉ុន្តែបើកៀកពេលត្រូវប្រើថ្នាំបន្ទាប់ ត្រូវរំលងថ្នាំភ្លេចនោះ ប្រើថ្នាំតាមពេលត្រូវប្រើបន្តបានហើយ កុំប្រើថ្នាំពីរកម្រិតក្នុងពេលតែមួយ។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នកជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]
