មានអត្ថបទច្រើនហើយ “Hello គ្រូពេទ្យ’ ធ្លាប់ណែនាំគ្រប់គ្នា អ្វីជាខ្លាញ់ល្អ អ្វីជាខ្លាញ់មិនល្អ ក៏ដូចជាផលប៉ះពាល់ជាដើម។ គ្នាយើងសុទ្ធតែដឹង ក្នុងកូលេស្តេរ៉ូល ដែលជាសារធាតុខ្លាញ់ក្នុងសរសៃឈាម គឺមាន ២ប្រភេទ មាន LDL (ខ្លាញ់មិនល្អ) និង HDL (ខ្លាញ់ល្អ) ហើយបើលើសជាតិខ្លាញ់ LDL ច្បាស់ណាស់ជំងឺនឹងមករកយើងដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្តែបើលើសជាតិខ្លាញ់ HDL វិញ រាងកាយនឹងមានអ្វីកើតឡើងខ្លះ? តោះស្វែងយល់ទាំងអស់គ្នា។
១- កូលេស្តេរ៉ូល
កូលេស្តេរ៉ូល (Cholesterol) សំដៅលើសារធាតុខ្លាញ់ក្នុងសរសៃឈាម ហើយត្រូវចេញជាពីរប្រភេទ ខ្លាញ់មិនល្អ (LDL) ជាខ្លាញ់មានដង់ស៊ីតេលីប៉ូប្រូតេអ៊ីនទាប (Low-density lipoprotein) និងខ្លាញ់ល្អ (HDL) ដែលមានដង់ស៊ីតេលីប៉ូប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ (High-density lipoprotein)។
ខ្លាញ់មិនល្អ LDL អាចធ្វើឲ្យសរសៃឈាមអាកទែកកស្ទះ រីឯខ្លាញ់ល្អ HDL អាចជួយកាត់បន្ថយនូវប្រភេទកូលេស្តេរ៉ូលមិនល្អមួយចំនួនក្នុងឈាមដែលជាកត្តាប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
បើកម្រិតខ្លាញ់ LDL ឡើងខ្ពស់ ហើយកម្រិត HDL ចុះទាប នឹងប្រឈមជំងឺថប់បារម្ភ។ គ្នាយើងភាគច្រើនជឿថា មានកម្រិតខ្លាញ់ប្រភេទ HDL ក្នុងឈាមខ្ពស់ អាចជួយឲ្យគេមានសុខភាពល្អ។ យ៉ាងណាមិញ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវជាច្រើនបង្ហាញថា មានកម្រិតខ្លាញ់ប្រភេទនេះច្រើន ក៏មិនជាល្អប៉ុន្មានដែរ អាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដូចគ្នា។
២- កម្រិតបរិមាណធម្មតាខ្លាញ់ HDL
ជាទូទៅ បរិមាណកម្រិតខ្លាញ់ HDL ក្នុងឈាមធម្មតា គឺ ៦០ មិលី្លក្រាម/ដេស៊ីលីត្រឈាម ឬខ្ពស់ជាងនេះ។ បើកម្រិត HDL ចុះទាបជាង ៤០ មិលី្លក្រាម/ដេស៊ីលីត្រឈាម កាន់តែប្រឈមកើតជំងឺបេះដូងណាមួយ។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- ក្រៅពីហាត់ប្រាណ កំណត់របបអាហារត្រឹមត្រូវ អាយុកាន់តែវែង
- ម៉ាក់ប៉ាទើបវះកាត់បេះដូង ត្រូវដឹងពីរបៀបមើលថែគាត់ផង
៣- មូលហេតុ និងបញ្ហាប្រឈមពេល HDL ឡើងខ្ពស់
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវមួយចំនួនបង្ហាញថា អ្នកធ្លាប់មានជំងឺគាំងបេះដូងពីមុន អាចមានកម្រិត CRP (C-reactive protein) ខ្ពស់ អាចជាមូលហេតុបង្កឲ្យ HDL ឡើងខ្ពស់ខ្លាំងដូចគ្នា។ CRP បង្កើតឡើងដើម្បីទប់ទល់ការរលាកក្នុងរាងកាយ ខណៈថ្លើមជាអ្នកធ្វើការផលិត CRP។ យ៉ាងណា ឡើងកម្រិត HDL ខ្ពស់ ចំពោះគ្នាយើងមានកម្រិត CRP ខ្ពស់ខ្លាំង មិនផ្តល់ជាផលល្អច្រើននោះទេ ដោយសារអាចធ្វើឲ្យយើងកាន់តែប្រឈមជំងឺបេះដូង។
ការសិក្សាមួយចំនួនទៀត ក៏បង្ហាញដែរថា គ្នាយើងមានកម្រិត HDL និង CRP ខ្ពស់ មានអត្រាប្រឈមជំងឺបេះដូងខ្ពស់មនុស្សធម្មតា ប៉ុន្តែលទ្ធផលស្រាវជ្រាវទាំងនោះ មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ អាចកំណត់ផលប៉ះពាល់នោះទេ ទាមទារការសិក្សាបន្ថែមទៀត។
៤- កត្តាជំងឺ និងថ្នាំ
បញ្ហាសុខភាពមួយចំនួន ដូចជា ជំងឺទាក់ទងក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងជំងឺបង្កដោយការរលាក ក៏អាចធ្វើឲ្យកម្រិត HDL ឡើងខ្ពស់ផងដែរ។
មួយវិញទៀត ប្រើប្រាស់ថ្នាំគ្រប់គ្រងកម្រិតកូលេស្តេរ៉ូលមួយចំនួន ដូចជា ថ្នាំកាត់បន្ថយបរិមាណសរុបខ្លាញ់ LDL ឬពពួកខ្លាញ់ទ្រីគ្លីសេរីដ (Triglyceride) ក៏អាចធ្វើឲ្យកម្រិត HDL ឡើងខ្ពស់បានដែរ។ ប្រភេទថ្នាំទាំងនោះ រួមមាន ពពួក Bile acid sequestrants (មានមុខងារកាត់បន្ថយការស្រូបជាតិខ្លាញ់ពីចំណីអាហារ) ពពួកអាហារបំប៉នមានអាស៊ីដខ្លាញ់អូមេហ្គា ៣ (មានមុខងារកាត់បន្ថយកម្រិតជាតិខ្លាញ់ទ្រីគ្លីសេរីដក្នុងឈាម) ពពួក Cholesterol absorption inhibitors (មានមុខងារបង្អាក់ការស្រូបកូលេស្តេរ៉ូលរបស់រាងកាយ) ក៏ដូចជាពពួកថ្នាំ Statins (មានមុខងារបង្អាក់ការផលិតកូលេស្តេរ៉ូលក្នុងថ្លើម)។
យ៉ាងណា ជាទូទៅ ការបង្កើនបរិមាណកម្រិត HDL លើគ្នាយើងមានកូលេស្តេរ៉ូលប្រភេទនេះតិច ក៏អាចជួយកាត់បន្ថយអត្រាកើតជំងឺបេះដូងបានមួយចំណែកផងដែរ។
៥- សរុបសេចក្តី
ប្រភេទខ្លាញ់ HDL អាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់រាងកាយ អាចជួយកាត់បន្ថយអត្រាកើតជំងឺបេះដូង។ យ៉ាងណា បើវាឡើងខ្ពស់ជ្រុល ក៏មិនជាល្អណាស់នោះដែរ។ គប្បីពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យឲ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីប្រាកដថាកម្រិតកូលេស្តេរ៉ូលក្នុងឈាម ស្ថិតក្នុងបរិមាណសមស្រប ក៏ដូចជាគប្បីធ្វើការស្វែងយល់បន្ថែមទាក់ទងទៅនឹងកត្តាប្រឈមជំងឺបេះដូងផ្សេងៗ។
[embed-health-tool-bmi]
