ចំណេះដឹងមូលដ្ឋាន
១- អ្វីជាការវះកាត់សរសៃពួរក្បាលជង្គង់?
សរសៃពួរក្បាលជង្គង់ (ACL) ជាសរសៃពួរសំខាន់មួយ ជួយធ្វើឲ្យក្បាលជង្គង់មានលំនឹង បើយើងធ្វើដាច់សរសៃពួរនេះ ជង្គង់នឹងភ្លាត់ ឬដួល ទាំងបង្វិលខ្លួន និងធ្វើចលនា។ ករណីជង្គង់ឧស្សាហ៍ភ្លាត់ក្រោយពេលដាច់សរសៃពួរ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការវះកាត់ ជួយឲ្យជង្គង់មានលំនឹងវិញ អាចប្រើប្រាស់បានដូចដើម ក៏ដូចជាលេងកីឡាផ្សេងៗដូចធម្មតា។
២- ហេតុអ្វីត្រូវវះកាត់?
សរសៃពួរក្បាលជង្គង់ (ACL) ដាច់ដោយសាររបួស ពិសេសក្រឡាច់រមួលក្បាលជង្គង់ ជាមូលហេតុចម្បង ភាគច្រើនបណ្តាលមកពីលេងកីឡាធ្ងន់ៗ ដូចជាបាល់ទាត់ និងជិះស្គី។ ករណីខ្លះ អាចរងរបួសទៅលើផ្នែកផ្សេងទៀតនៃក្បាលជង្គង់ ដូចជា ដាច់ឆ្អឹងខ្ចី ឬប៉ះពាល់ផ្ទៃសន្លាក់ជាដើម ដែលគួរធ្វើការវះកាត់។
កត្តាប្រឈម
៣- កត្តាប្រឈមមានអ្វីខ្លះ?
យល់ឲ្យច្បាស់ពីហានិភ័យ និងផលវិបាកទាំងអស់មុនពេលវះកាត់ តាមរយៈពិគ្រោះយោបល់បន្ថែមជាមួយគ្រូពេទ្យ។
ស្វែងយល់មុនវះកាត់
៤- គួរត្រៀមអ្វីខ្លះមុនពេលវះកាត់?
ដាច់សរសៃពួរក្បាលជង្គង់ មិនមែនសុទ្ធតែត្រូវវះកាត់ទាំងអស់ទេ។ គ្រូពេទ្យនឹងសម្រេចធ្វើការព្យាបាលដោយចលនា (Rehab) ឬវះកាត់ ឬអាចព្យាបាលដោយប្រើវិធីទាំងពីរតែម្តង។ គ្រូពេទ្យព្យាបាលដោយចលនា ដូចជាហាត់ប្រាណដើម្បីធ្វើឲ្យសាច់ដុំនៅភ្លៅរឹងមាំ។ យើងអាចពាក់ទ្រនាប់ក្បាលជង្គង់ដើម្បីជួយពេលលេងកីឡា។
ករណីខ្លះ គ្នាយើងមួយចំនួន វះកាត់សរសៃពួរនៅក្បាលជង្គង់ នៅតែឈឺ បាត់បង់លំនឹង ត្រូវវះកាត់ម្ដងទៀត ប៉ុន្ដែការវះកាត់លើកទី ២ ជាទូទៅមិនសូវជោគជ័យដូច វះកាត់ទី ១ ទេ។
៥- អ្វីខ្លះកើតឡើងពេលកំពុងវះកាត់?
តិចនិកជាច្រើនក្នុងការវះកាត់ ដូច្នេះគប្បីពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យពីតិចនិកគាត់ចង់ធ្វើ។ ត្រូវដឹងថា ការវះកាត់ម្តង មិនប្រាកដជាសះស្បើយនោះទេ អ៊ីចឹងគួរធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យបើយើងសម្រេចត្រូវការវះកាត់មែននោះ។
ដំណើរការវះកាត់៖
វះកាត់ គឺមានទាំងការប្រើថ្នាំសណ្ដំ នាំឲ្យចំណាយពេលពី ៦០-៩០ នាទី។ គ្រូពេទ្យនឹងវះកាត់ផ្នែកជុំវិញក្បាលជង្គង់តាមវិធីវះកាត់ដោយឆ្លុះចូលសន្លាក់ (វះកាត់ Keyhole) ដោយប្រើម៉ាស៊ីនថត អាចមើលឃើញខាងក្នុងសន្លាក់។ លើសពីនេះ គ្រូពេទ្យនឹងជំនួសឆ្អឹងក្បាលជង្គង់ជាមួយឆ្អឹងសប្បនិម្មិត នឹងចុងបញ្ចប់គ្រូពេទ្យប្ដូរសរសៃពួរថ្មី តភ្ជាប់ជាមួយខ្ចៅពិសេស ឬថ្ពក់ចូលក្នុងប្រហោងឆ្អឹងតែម្តង។
ក្រោយវះកាត់៖
គ្រូពេទ្យនឹងឲ្យយើងពាក់ប្រដាប់អោបជង្គង់ប្រមាណ ២-៣ សប្ដាហ៍ រហូតក្បាលជង្គង់ជាសះស្បើយ បន្ទាប់មកនឹងចាប់ផ្ដើមព្យាបាលដោយចលនាកម្រិតធ្ងន់រយៈពេល ៦ ខែ។
ត្រូវចាំថា ហាត់ប្រាណទៀងទាត់អាចជួយឲ្យឆាប់ជា យ៉ាងណាត្រូវពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យមុនចាប់ផ្តើមហាត់។ អ្វីដែលសំខាន់យើងត្រូវដឹង ទោះវះកាត់ជោគជ័យ ក្បាលជង្គង់មិនអាចត្រលប់ទៅដើមនោះទេ។
ផលវិបាកក្រោយវះកាត់
៦- ផលវិបាកក្រោយវះកាត់សរសៃពួរក្បាលជង្គង់
ផលវិបាកទូទៅមានដូចជា៖
– ឈឺចាប់
– ហូរឈាម
– ស្នាម
– កំណកឈាម
– ពិបាកនោម
– ឆ្លងមេរោគនៅកន្លែងវះ (របួស)។
ផលពិបាកធ្ងន់ធ្ងរមានដូចជា៖
– បែកក្បាលឆ្អឹងជង្គង់
– ខូចសរសៃប្រសាទជុំវិញក្បាលជង្គង់
– ឆ្លងរោគចូលសន្លាក់ក្បាលជង្គង់
– ក្បាលជង្គង់គ្មានផាសុកភាព
– ពិបាកធ្វើចលនាជង្គង់
– ឧស្សាហ៍ភ្លាត់
– ឈឺចាប់ខ្លាំង គាំង និងខូចមុខងារជង្គង់ (រោគសញ្ញាឈឺចាប់តាមកន្លែង)។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]
