បើយើងមានម៉ាក់ មីង ឬបងប្អូនស្រី ធ្លាប់មានប្រវត្តិកើតមហារីកមាត់ស្បូន អត្រាប្រឈមកើតជំងឺអាចខ្ពស់ជាងស្រីធម្មតាពី ២-៣ ដង។
៣- កត្តាផ្សេងទៀត
– លើសទម្ងន់៖ បណ្តាលឲ្យមានដុះដុំសាច់កាចនៅមាត់ស្បូន។
– សម្រាលកូន៖ ស្រីៗធ្លាប់សម្រាលបេប៊ីលើស ៣ដង ឬសម្រាលបេប៊ីដំបូងមុនអាយុ ១៧ឆ្នាំ អាចមានមហារីកមាត់ស្បូន ខ្ពស់ជាងស្រីៗធម្មតាដល់ទៅ ២ ដង។
– ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំមិនល្អ៖ បើប្រព័ន្ធភាពស៊ាំល្អ វីរុស HPV (មេរោគចម្បងបង្កមហារីកមាត់ស្បូន) នៅក្នុងខ្លួន បាត់ទៅវិញក្នុងរយៈពេល ១២-១៨ ខែ។ បើប្រព័ន្ធភាពស៊ាំមិនល្អ (មានជំងឺអេដស៍) ប្រឈមមុខខ្ពស់មានជំងឺនេះ។
– ប្រើថ្នាំ Diethylstilbestrol (DES)៖ ថ្នាំនេះត្រូវគេជឿថាអាចជួយរក្សាកូនក្នុងពោះបានល្អ បញ្ចៀសហានិភ័យរលូត ជាហេតុនាំឲ្យម៉ាក់ៗជាច្រើនប្រើ នៅពេលពពោះ។ ម៉ាក់ៗ អ៊ំៗ ធ្លាប់ប្រើថ្នាំនេះពីមុន អាចប្រឈមខ្ពស់ដូចគ្នា។
– ការឆ្លងមេរោគ HPV៖ ទោះមេរោគនេះ នាំឲ្យមានមហារីក តែមិនមែនថាឆ្លងមេរោគនេះកើតជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនទេ។ ភាគច្រើន អ្នកផ្ទុកមេរោគ HPV ឬកោសិកាមិនប្រក្រតី អាចព្យាបាលដាច់ ពេលកាត់ផ្នែកឆ្លងមេរោគចេញ។ មេរោគ HPV ឆ្លងតាមការប៉ះផ្ទាល់ស្បែកមានមេរោគ និងការរួមភេទ។
មេរោគនេះមានច្រើនប្រភេទ អាចបង្កឲ្យលេចចេញជាឫសខុសៗគ្នា ដោយឫសខ្លះមានលើដៃ ជើង មាត់ ឬអណ្តាត ហើយអាចមានលើប្រដាប់ភេទទាំងប្រុស ស្រី ជួនកាលនៅរន្ធគូទទៀត។
មុនវិវត្តទៅមហារីកមាត់ស្បូន ភាគច្រើនឆ្លងពពួកមេរោគ HPV។ ៦០% នៃអ្នកកើតជំងឺនេះ បង្កដោយមេរោគ HPV ប្រភេទ ១៦ និង ១៨។ ករណីឆ្លងមេរោគ HPV អាចកើតឡើងជាញឹកញាប់ មិនសំដៅប្រុសៗ ឬស្រីៗ ប៉ុន្តែអាចព្យាបាលជា។
– ការឆ្លងមេរោគ Chlamydia៖ មេរោគ Chlamydia ជាបាក់តេរីម្យ៉ាងចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធបន្តពូជ។ ភាគច្រើន មេរោគនេះឆ្លងតាមរយៈការរួមភេទ បណ្តាលឲ្យរលាកអាងត្រគាក ធ្វើឲ្យអត់កូនជាដើម។ ស្រីៗមាន លទ្ធផលតេស្តឈាមបញ្ជាក់ថាឆ្លងមេរោគ Chlamydia ប្រឈមមុខខ្ពស់កើតមហារីកមាត់ស្បូន។ ការឆ្លងមេរោគនេះ មិនមានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់ បើឆ្លង ហើយមិនងាយដឹងថាមានផ្ទុកមេរោគនោះទេ លុះត្រាធ្វើតេស្តរកមើលមេរោគ chlamydia តែម្ដង។