ចាស់ៗប្រាប់ថា បើត្អើកផឹកទឹកឲ្យច្រើន ត្រូវអត់? តាមវេជ្ជសាស្ត្រ ផឹកទឹកជួយបំបាត់អាការៈបានត្រឹមប្រមាណ ៣០% ប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់មូលហេតុធម្មតាៗ មិនអីទេ តែបើត្អើកញឹកញាប់ខុសធម្មតា អាចបណ្តាលមកពីបញ្ហាសុខភាពណាមួយ។ “Hello គ្រូពេទ្យ” នឹងប្រាប់មូលហេតុខ្លះៗ វិធីព្យាបាល ឲ្យគ្នាយើងបានដឹង។
១- ត្អើកជាអ្វី?
ត្អើក កើតឡើងពេលសាច់ដុំសន្ទះទ្រូង នៅសុខៗស្រាប់តែកន្ត្រាក់ភ្លាមៗ ធ្វើឲ្យយើងត្អើកដោយអចេតនា។ អំឡុងពេលត្អើក ខ្សែសំឡេងបានបិទ បណ្តាលឲ្យមានឮសំឡេង “ហ៊ីក” ហើយជាធម្មតា គ្មានគ្រោះថ្នាក់អ្វីនោះទេ។
២- មូលហេតុនាំឲ្យត្អើក
មានកត្តាជាច្រើន សុទ្ធតែអាចបណ្តាលឲ្យយើងត្អើក រួមមាន៖
– ភេសជ្ជៈមានជាតិកាបូណាត
– ផឹកស្រាច្រើនហួសហេតុពេក
– ញ៉ាំច្រើនលើសពីធម្មតា
– អារម្មណ៍រំជើបរំជួល
– សីតុណ្ហភាពផ្លាស់ប្តូរភ្លាមៗ
– លេបខ្យល់ចូលក្នុង ខណៈកំពុងទំពាស្ករកៅស៊ូ ឬជញ្ជក់ស្ករគ្រាប់។
ត្អើកអត់បាត់លើស ២ ថ្ងៃ អាចបង្កឡើងដោយសភាពជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជា៖
– សរសៃប្រសាទរងការខូចខាត៖ ខូចខាតសរសៃប្រសាទទាក់ទងសាច់ដុំសន្ទះទ្រូង ដោយសារមានការត្អើករយៈពេលយូរ។ ករណីខូចខាតនេះ អាចបណ្តាលមកពីវត្ថុចម្លែកពីក្រៅប៉ះនឹងក្រដាសត្រចៀក ដុះដុំសាច់ ដុំគីស ឬរលាកក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ច្រាលត្រឡប់ទឹកអាស៊ីដក្រពះឡើងមកបំពង់អាហារ ឈឺបំពង់ក ឬជំងឺរលាកប្រអប់សំឡេង។
– វិបត្តិប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទកណ្តាល៖ ដុំសាច់ ឬការបង្ករោគកើតនៅក្នុងប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ ឬខូចខាតសរសៃប្រសាទ បង្កឡើងដោយការប៉ះទង្គិច (ជំងឺរលាកខួរក្បាល រលាកស្រោមខួរក្បាល ជំងឺស្រោមកោសិកាប្រសាទខូចខាតច្រើនកន្លែង ជំងឺស្ទះ ឬដាច់សរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល) អាចឈានទៅដល់បាត់បង់ការគ្រប់គ្រងទៅលើប្រតិកម្មអចេតនា (Reflex) នៃការត្អើក។
– វិបត្តិមេតាបូលីស និងឱសថ៖ ត្អើករ៉ាំរ៉ៃ អាចដោយសារផឹកស្រា ថ្នាំសណ្តំ ឬក្រុមថ្នាំបាប៊ីធ្យូរ៉េត (Barbiturates) ជំងឺទឹកនោមផ្អែម អតុល្យភាពអេឡិចត្រូលីត ជំងឺតម្រងនោម ក្រុមថ្នាំស្តេរ៉យ (Steroids) និងថ្នាំពពួកជួយរំងាប់អារម្មណ៍ឲ្យស្ងប់ (Tranquilizers)។
៣- គួរទៅជួបពេទ្យពេលណា?
ទោះត្អើកមិនមែនជាបញ្ហាសង្គ្រោះបន្ទាន់ក្តី គ្នាយើងគួរជួបវេជ្ជបណ្ឌិត បើអាការៈត្អើកមានរយៈពេលលើស ៣ ម៉ោង ឬរំខានដំណេក បណ្តាលឲ្យក្អួត។ ជាមួយគ្នានេះ បើអាការៈត្អើកអមជាមួយឈឺពោះ គ្រុនក្តៅ ដកដង្ហើមមិនដល់គ្នា ក្អួតមានឈាម និងអារម្មណ៍បំពង់កត្រូវបិទ គួរស្វះស្វែងរកជំនួយឲ្យបានឆាប់ តាមអាចធ្វើទៅបាន។
៤- រោគវិនិច្ឆ័យ
វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងពិនិត្យរាងកាយជាមុនសិន បើពេទ្យគិតថា អាការៈត្អើក អាចបង្កឡើងដោយបញ្ហាជំងឺផ្សេងទៀត យើងច្បាស់ជាត្រូវធ្វើតេស្តច្រើនថែមទៀត។
៥- វិធីព្យាបាលត្អើក
ត្អើកធ្ងន់ធ្ងរអត់បាត់ ទាមទារការព្យាបាល។ គ្រូពេទ្យនឹងចេញវេជ្ជបញ្ជាឲ្យយើងប្រើថ្នាំ Chlorpromazine (Thorazine) សិន។ ថ្នាំ Baclofen (Lioresal) និងថ្នាំព្យាបាលប្រកាច់ ដូចជា Phenytoin (Dilantin) ក៏មានប្រសិទ្ធភាពដែរ។ ករណីខ្លះ ការវះកាត់អាចចាំបាច់ត្រូវធ្វើ ដោយពេទ្យនឹងប្រើថ្នាំសំណ្តំ ដើម្បីរាំងខ្ទប់សរសៃប្រសាទសន្ទះទ្រូង ជាមួយឧបករណ៍ភ្ញោចដើរដោយអគ្គិសនី ដាំបង្កប់សម្រាប់វះកាត់ទៅក្នុងសរសៃប្រសាទ (Vagus)។ បើវិធីព្យាបាលទាំងនេះ គ្មានប្រសិទ្ធភាព គ្រូពេទ្យនឹងណែនាំការវះកាត់មួយ ដើម្បីផ្អាកដំណើរសរសៃប្រសាទសន្ទះទ្រូង ឲ្យលែងមានសកម្មភាពតទៅទៀត។
៦- វិធីព្យាបាលនៅផ្ទះដោយខ្លួនឯង
ប្រសិនអាការៈត្អើក មិនបង្កឡើងដោយបញ្ហាសុខភាពទេនោះ យើងអាចសាកល្បងព្យាបាលនៅផ្ទះ ដើម្បីជួយឲ្យអាការៈធូរសា្រលឡើងវិញ ដូចជា៖
– ដកដង្ហើមចូលទៅក្នុងស្បោងក្រដាស
– ខ្ពុរមាត់ដោយទឹកត្រជាក់
– ទប់ដង្ហើម
– ផឹកទឹកត្រជាក់យឺតៗ តិចៗ ឲ្យបានច្រើនដង
– រកនរណាម្នាក់ធ្វើឲ្យយើងភ្ញាក់
– ទាញអណ្តាតឲ្យខ្លាំង។
បន្ថែមពីនេះ ចៀសវាងភេសជ្ជៈមានជាតិកាបូណាត និងអាហារមានជាតិហ្គាស ហើយញ៉ាំអាហារតិចៗ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា កុំញ៉ាំច្រើនៗ ម្តងៗញាត់ពេញមាត់។
[embed-health-tool-bmi]