ការលូតលាស់ និងអាកប្បកិរិយា
១- កូនចេះអីខ្លះ?
កូនបាន ១ខួប អាអូនកំពុងពេញស្រឡាញ់ ហើយកំពុងតែរៀនដើរដោយខ្លួនឯង។ ក្មេងៗជាច្រើន រៀនដើរដំបូងចន្លោះ អាយុ ៩-១២ ខែ ហើយ ដើរបានល្អនៅអាយុ ១៥-១៦ ខែ ប៉ុន្តែកុំបារម្ភ បើអាអូន មិនទាន់ចេះ ព្រោះជារឿងធម្មតា សម្រាប់ក្មេងដែលគេអាចរៀនដើរនៅយឺតជាងនេះ។
បន្ទាប់ពីនិយាយប៉ិកប៉ក់ អាអូននឹងរៀននិយាយជាពាក្យ។ អាចខុសប្លែកគ្នាពីក្មេងម្នាក់ទៅក្មេងម្នាក់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលប្រាកដ គឺកូនយើងចាប់ផ្ដើមយល់ច្រើនជាងនិយាយ។
២- បង្រៀនកូនរបៀបណា?
ព្យាយាមចំណាយពេលបង្រៀនកូនឲ្យតោងដើរ ឬពេលខ្លះឲ្យដើរ ដោយមិនជួយ ឬលើកទប់ញឹក ពេក។ ប្រសិនបើកូនរៀនដើរ គេអាចមានអារម្មណ៍សុវត្ថិភាព ពេលមានរបស់តោង។ ទឹកដោះគោ មានប្រយោជន៍សម្រាប់វ័យនេះ ពីព្រោះគេត្រូវការថាមពលខ្លាញ់ ផ្គត់ផ្គង់ការលូតលាស់។ ករណីលើកលែង បើអាអូនលើសទម្ងន់ ឬប្រវត្តិគ្រួសារមានជំងឺលើសទម្ងន់ លើសជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់ ឬជំងឺបេះដូង គ្រូពេទ្យតម្រូវឲ្យបន្ថយទឹកដោះគោមានជាតិខ្លាញ់។
ក្មេងៗនឹងសង្កេតមើលគ្រប់សកម្មភាព ហើយចូលចិត្តចម្លងតាមរបស់ជុំវិញខ្លួនគេ ជាពិសេសឪពុក ម្តាយ។ ត្រូវចាំថា ទុកអ្វីៗដែលអាចមានគ្រោះថ្នាក់ឲ្យឆ្ងាយពីកូនៗ។
សុខភាព និងសុវត្ថិភាព
៣- ពិភាក្សាជាមួយពេទ្យរឿងអីខ្លះ?
កូនយើងត្រូវជួបជាមួយគ្រូពេទ្យនៅអាយុ ១២ ខែ។ អាចត្រៀមសំណួរមួយចំនួនដែលគ្រូពេទ្យអាចសួរដូចជា៖
– តើកូនមានធ្មេញប៉ុន្មាន?
– កូនគេងប៉ុន្មានម៉ោងនៅពេលយប់ និងពេលថ្ងៃ?
– តើពួកគេចាប់អារម្មណ៍នឹងសំឡេងទេ?
– អាអូនរៀនធ្វើត្រាប់សំឡេង ឬនិយាយចេញជាពាក្យ?
– អាហាររឹងប្រភេទណា ដែលកូនញ៉ាំ? របបអាហារម៉េច? គេចូលចិត្តញ៉ាំដោយខ្លួនឯងអត់?
– តើគេចេះវារទេ ? ប្រឹងតោង? តោងដើរ ឬដើរ ? ចង្អុល ? ចេះសម្លឹង និងស្គាល់ឈ្មោះខ្លួនគេទេ?
– តើពួកគេមានប្រឹងមើល ញីភ្នែក ឬទម្លាប់កាន់តុក្កតា ឬសៀវភៅជិតមុខ?
សំណួរទាំងនេះ នឹងអាចឲ្យគ្រូពេទ្យវាយតម្លៃពីការគេង ការលូតលាស់ រាងកាយ និងអាកប្បកិរិយា។ ប្រាប់គ្រូពេទ្យ ប្រសិនបើកូនរមាស់ ឬមិនស្រួលក្នុងខ្លួន។ វាអាចជារោគសញ្ញានៃអាលែកហ្ស៊ី។
៤- ត្រូវដឹងអីខ្លះ?
គ្រូពេទ្យនឹងវាស់កម្ពស់ទម្ងន់ និងទំហំក្បាល ហើយកត់ត្រានៅក្នុងតារាងលូតលាស់។ យោងទៅតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោកនៅអាយុ ១២ឆ្នាំ ការវាស់ជាមធ្យម គឺ៖
– ក្មេងប្រុស៖ ទម្ងន់ ១០ គីឡូក្រាម កម្ពស់ ៧៨ សង់ទីម៉ែត្រ ទំហំក្បាល ៤៦ សង់ទីម៉ែត្រ។
– ក្មេងស្រី៖ ទម្ងន់ ៥ គីឡូក្រាម កម្ពស់ ៧៨ សង់ទីម៉ែត្រ ទំហំក្បាល ៤៥ សង់ទីម៉ែត្រ ។
ចំនួននេះតំណាងឲ្យ ៥០% នៃក្មេងៗមានន័យថា ៥០% នៃក្មេង ១ឆ្នាំ មានទម្ងន់ដូច ឬទាបជាងកូនយើង ហើយ ៥០% ទៀតមានទម្ងន់ច្រើនជាង។
បើកូនស្ថិតនៅលំដាប់ ២៥% មិនមែនកូនមិនធម្មតានោះទេ។ មានន័យ ២៥% នៃក្មេងអាយុ ១ ឆ្នាំ មានតម្លៃ ដូចគ្នា ឬតិចជាង។ គ្រូពេទ្យបារម្ភពីការលូតលាស់ ជាងការវាស់ជាក់លាក់។ បើអាអូន មិនលូតលាស់ ឬស្រកគីឡូខ្លាំង វាអាចបណ្ដាលឲ្យមានបញ្ហាធ្ងន់។
ការព្រួយបារម្ភ
៥- រឿងអីខ្លះគួរបារម្ភ?
ការមើលឃើញ៖ ក្មេងមិនដឹងទេថា គេមានបញ្ហាភ្នែក ដូច្នេះម៉ាក់ប៉ាសង្កេតពីបញ្ហានេះហើយត្រូវទាក់ទងគ្រូពេទ្យ ប្រសិនបើកូន៖
– ញីភ្នែក ពេលមិនទាន់គេង
– ពិបាកមើលវត្ថុអ្វីមួយ
– រឡិករឡក់
– ប្រឹងមើល ឬប្រិចភ្នែកញឹកញាប់
– ងើយក្បាល ដើម្បីឃើញច្បាស់ (ពេលមើលរូបភាព ឬទូរទស្សន៍)។
ត្រូវនាំកូនទៅពិនិត្យភ្នែកបើមានរោគសញ្ញា ស្ទះបំពង់ ទឹកភ្នែក ការរងរបួស ឬការបង្ករោគ ដូចជា ភ្នែកក្រហម។ ជំងឺភ្នែកក្រហម មានរោគសញ្ញា ដូចជាហៀរទឹកភ្នែក ភ្នែកឡើងក្រហម ឈឺ ខ្លាចពន្លឺ ខ្ទុះ ឬ ភ្នែកឡើងក្រាស់។
ការពុលសំណ៖ ក្មេងនៅអាយុ ១-២ ឆ្នាំ គឺងាយប្រឈមនឹងការពុលសំណ។ គេអាចវារលើការ៉ូ ហើយដាក់ដៃចូលក្នុងមាត់។ ប៉ុន្តែក្មេងគ្រប់វ័យ ដែលប៉ះពាល់សំណ នឹងពុល ពីព្រោះរាងកាយមិនទាន់លូតលាស់អស់ ដែលគេងាយពុលជាងមនុស្សធំ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ស្រី្តមានផ្ទៃពោះ ដែលកើនឡើងជាតិសំណនៅក្នុងឈាមអាចនាំជាតិសំណទៅកូនក្នុងផ្ទៃ។
[embed-health-tool-vaccination-tool]
