កាលណានិយាយដល់មហារីក នរណាក៏ភ័យដែរ វាជាជំងឺកាចសាហាវ មានច្រើនប្រភេទ សម្លាប់មនុស្សច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក។ នៅកម្ពុជាមានតួលេខអ្នកកើតជំងឺមហារីកថ្មី ប្រមាណជា ១ម៉ឺន៥ពាន់់នាក់់ក្នុង១ឆ្នាំៗ នេះបើតាមទិន្នន័យរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។
តើមានកត្តាសំខាន់ៗអ្វីខ្លះជំរុញឲ្យកើតជំងឺមហារីក? យើងអាចការពារខ្លួនពីជំងឺមហារីកដោយរបៀបណា?
មហារីកមានច្រើនប្រភេទ ក្នុងចំណោមនោះជំងឺមហារីកខ្លះមានមូលហេតុច្បាស់លាស់ ខណៈជំងឺមហារីកមួយចំនួនទៀតមកដល់បច្ចុប្បន្នមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវមានកត្តាខ្លះដែលជំរុញឲ្យកើតមានជំងឺមហារីក នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីលោកសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ាវ សុខា ប្រធានផ្នែកជំងឺមហារីក និងជំងឺឈាម នៃមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ។
១- អ្វីទៅជាជំងឺមហារីក
មហារីកជាជំងឺដែលបណ្តាលមកពីការលូតលាស់ខុសធម្មតារបស់កោសិកាណាមួយ ហើយបង្កើតបានជាសំណុំកោសិកាហៅថា ដុំមហារីក។ គ្រប់ប្រភេទជំងឺមហារីកអាចរីករាលដាលទៅកោសិកា ឬសរីរាង្គណាមួយនៅជិតខាងមិនឈប់ឈរ។
ជំងឺមហារីកអាចចាប់ផ្តើមស្ទើរតែគ្រប់ទីកន្លែងនៃរាងកាយមនុស្សយើង ដែលមានកោសិការាប់ពាន់លាន។ ជាធម្មតាកោសិកាមនុស្សយើងលូតលាស់ និងបែងចែក ដើម្បីបង្កើតកោសិកាថ្មីៗដែលរាងកាយត្រូវការ នៅពេលកោសិកាចាស់ ឬខូច កោសិកាទាំងនោះនឹងស្លាប់ ហើយមហារីកនឹងរាលត្បាតភ្លាម។
២- កត្តាជំរុញ
ទោះជាជំងឺមហារីកប្រភេទខ្លះមិនមានមូលហេតុពិតប្រាកដក្តី តែបើតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានរកឃើញនូវកត្តាមួយចំនួនដែលជំរុញឲ្យកើតមានជំងឺមហារីក។
តំណពូជ៖ កត្តាតំណពូជ ឬហ្សែន ដែលផ្តល់ឲ្យកើតមហារីកជំរុញពីមួយជំនាន់មួយទៅមួយជំនាន់ ដូចជាជីដូនជីតាបញ្ជូនមកម្តាយឪពុក រួចបញ្ជូនមកកូនតៗគ្នា។
មេរោគ-បាក់តេរី៖ មេរោគ និងបាក់តេរីខ្លះដែលមាននៅក្នុងធម្មជាតិបង្កឲ្យកើតជំងឺមហារីក ដូចជាជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន បង្កឡើងដោយមេរោគ HPV។
បរិយាកាសជុំវិញ៖ ខ្យល់ពុល ពន្លឺថ្ងៃ សារធាតុគីមីមានក្នុងគ្រឿងសំណង់។
ចំណីអាហារ៖ បារី ស្រា អាហារផ្អាប់ ជ្រក់ ខ្ចៅខ្យង -ល-។
៣- វិធីបង្ការ
ត្បិតតែជំងឺមហារីកមួយចំនួនមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់លាស់ គ្មានវ៉ាក់សាំងការពារ តែយើងអាចបង្ការបានតាមវិធីសាមញ្ញៗ មិនចាំបាច់ចំណាយថវិកា។
– កុំពិសាស្រា ឬជក់បារី
– រស់នៅដោយផាសុកភាព
– ហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់
– មានវេលារីករាយ មិនត្រូវស្ត្រេសពេក។
វិធីព្យាបាល៖
វិធីសាស្ត្រនៃការព្យាបាលជំងឺមហារីកមានច្រើនប្រភេទ និងខុសៗគ្នាទៅតាមប្រភេទជំងឺ និងអ្នកជំងឺម្នាក់ទៅអ្នកជំងឺម្នាក់ទៀត។ ករណីខ្លះអ្នកជំងឺមហារីកតម្រូវឲ្យព្យាបាលតាមវិធីសាស្ត្រតែមួយមុខប៉ុណ្ណោះ ឯខ្លះព្យាបាលដល់ទៅ ២ ៣ ឬ៤ មុខបញ្ចូលគ្នាក៏មាន ដូច្នេះហើយមានតែគ្រូពេទ្យជំនាញប៉ុណ្ណោះ ទើបដឹងថា អ្នកជំងឺមហារីកម្នាក់ត្រូវព្យាបាលដោយវិធីសាស្ត្របែបណា ដើម្បីបានលទ្ធផលល្អបំផុត។
ការព្យាបាលជំងឺមហារីករួមមាន៖
– វះកាត់
– បាញ់កាំរស្មី
– ឱសថគីមី
– ឱសថជីវសាស្ត្រប្រឆាំងនឹងហ្សែន។
តាមតួលេខនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ និងមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត ជំងឺមហារីកដែលឈរនៅលំដាប់ទី១ គឺមហារីកមាត់ស្បូន ទី២ មហារីកសុដន់ ទី៣ មហារីកសួត ទី៤ មហារីកក្រពះ-ពោះវៀនធំ ទី៥ មហារីកថ្លើម។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-bmi]
