ជំងឺសាច់ដុំបេះដូង

ជំងឺសាច់ដុំបេះដូងធ្វើឱ្យបេះដូងឡើងរឹង រីក ឬក្រាស់ និងអាចបណ្តាលឱ្យមាន​ស្លាកស្នាម។ ជា​លទ្ធផលបេះដូងមិនអាចច្របាច់ឈាមគ្រប់គ្រាន់ដើម្បី​ចែកចាយទៅសរីរាង្គក្នុងរាងកាយទាំងមូលបាន។ តើមានកត្តាអ្វីខ្លះបង្កឱ្យមានជំងឺសាច់ដុំបេះដូង? បញ្ហាសុខភាព ឬទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃមួយចំនួនអាចបណ្តាលឱ្យកើតជំងឺសាច់ដុំ​បេះដូងរួមមាន៖ ជំងឺលើសឈាមរុំារ៉ៃ ការខូចជាលិកាបេះដូងដោយសារគាំងបេះដូង បេះដូងលោតលឿនយូរខែយូរឆ្នាំ មានបញ្ហាប្រឹសបេះដូង ឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ការឆ្លងរោគមួយចំនួន ជាពិសេសជំងឺដែលបណ្តាលឱ្យរលាកបេះដូង ជំងឺមេតាប៉ូលីស ដូចជាធាត់លើសទម្ងន់ ជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ឬជំងឺទឹក​នោមផ្អែម កង្វះវីតាមីន ឬសារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗនៅក្នុងរបបអាហារ ដូចជា thiamin (វីតាមីន B-1) ផលវិបាកនៃការមានផ្ទៃពោះ ការកកជាតិដែកនៅក្នុងសាច់ដុំបេះដូង (hemochromatosis) ការដុះដុំសាច់តូចៗនៃកោសិការលាក (granulomas) នៅក្នុងផ្នែកណាមួយនៃរាងកាយ រួមទាំងបេះដូង និងសួត ការកកប្រូតេអ៊ីននៅក្នុងសរីរាង្គ (amyloidosis) ជំងឺជាលិកាភ្ជាប់ ការញុំាគ្រឿងស្រវឹងច្រើនអស់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំ ការប្រើកូកាអ៊ីន អំហ្វេតាមីន ឬថ្នាំអ័រម៉ូនស្តេរ៉ូអ៊ីត ការព្យាបាលមហារីកដោយប្រើថ្នាំ ឬដោយកាំរស្មី ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ជំងឺសាច់ដុំបេះដូងប្រហែលជាមិនមានអាការៈ ឬរោគសញ្ញាទេនៅដំណាក់កាលដំបូង ប៉ុន្តែនៅពេល​ដែលស្ថានភាពជំងឺវិវឌ្ឍធ្ងន់ធ្ងរ វាបង្ហាញអាការៈ ឬ​រោគសញ្ញាដូចខាងក្រោម៖ ណែនទ្រូង ហើមជើង កជើង និងប្រអប់ជើង ហើមពោះដោយសារការប្រមូលផ្តុំសារធាតុរាវ ក្អកពេលគេង ពិបាកគេងផ្ងារ អស់កម្លាំង បេះដូងលោតញាប់ វិលមុខ ធេងធោង និងសន្លប់ យើងអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការកើតជំងឺសាច់ដុំបេះដូង និងជំងឺបេះដូងផ្សេងទៀតដោយ៖ កម្រិត​ការញុំាគ្រឿងស្រវឹង កុំជក់បារី ឬកុំប្រើគ្រឿងញៀន គ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាម កម្រិតកូលេស្តេរ៉ូល និងជំងឺទឹកនោមផ្អែម ញុំាអាហារដែលល្អចំពោះសុខភាព ហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់ គេងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ កាត់បន្ថយភាពតានតឹង ពិនិត្យសុខភាពបេះដូងជាប្រចាំ ជំងឺសាច់ដុំបេះដូងមិនអាច​ព្យាបាលឱ្យជាទេ ប៉ុន្តែការព្យាបាលអាចគ្រប់គ្រង​ស្ថានភាព ឬបន្ថយការវិវដ្ដរបស់ជំងឺបាន។