យោងតាមការសិក្សារដែលបានបោះពុម្ភផ្សាយដោយ Journal Cancer Epidemiology, Biomarkers and Prevention បានបង្ហាញថា ស្ត្រីដែលមានចំណុចពងបែកលើស្បែករលាកដោយសារកម្ដៅថ្ងៃចាប់ពី៥ចំណុចឡើងទៅ អាយុចន្លោះពី១៥ទៅ២០ឆ្នាំ គឺងាយនឹងប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកស្បែក Melanoma ដែលជាជំងឺមហារីកស្បែកដ៏កាចសាហាវមួយ រហូត ៨០%។ ទោះបីបញ្ហានេះកើតមានរយៈពេលខ្លីក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែការរលាកស្បែកដោយកំដៅថ្ងៃអាចបង្កឲ្យមានការខូចខាតស្បែករយៈពេលវែងបានដោយបង្កឲ្យកើនឡើងការប្រឈមកើតជំងឺមហារីកស្បែក ស្បែកជ្រីវជ្រួញ និងចំណុចរលាកដោយកម្ដៅថ្ងៃកាន់តែខ្ពស់។
រលាកកម្ដៅថ្ងៃគឺជាបញ្ហាខូចស្បែកដែលបង្កឡើងដោយកាំរស្មី អុលត្រាវីយ៉ូលេ (Ultraviolet ray – កាំរស្មីពណ៌ស្វាយរបស់ព្រះអាទិត្យ) នៅពេលដែលចេញក្រៅក្រោមកម្ដៅថ្ងៃយូរ។ ស្បែកដែលរលាកនឹងប្រែទៅជាពណ៌ក្រហម ក្ដៅឧណ្ឌៗ ឈឺនិងក្រហាយ។ បន្ទាប់ពីប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក ស្បែកចាប់ផ្ដើមប្រេះ និងរលាត់ ហើយជាធម្មតាវានឹងជាទៅវិញ ក្នុងចន្លោះពេល ៧ថ្ងៃ។ ការរលាកដោយកម្ដៅថ្ងៃ ជាទូទៅគឺមានរយៈពេលខ្លី និងមិនធ្ងន់ធ្ងរទេ ប៉ុន្តែ វាជាការសំខាន់ដែលត្រូវព្យាបាលដើម្បីការពារកុំឲ្យមានការខូចខាតស្បែកកាន់តែខ្លាំងទៀត។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖ ចង់បានស្បែកភ្លឺស្រស់ស្អាត អនុវត្តតិចនិកទាំង ៥ នេះ
១- ត្រូវនៅឆ្ងាយពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ
នៅពេលដែលយើងមានអារម្មណ៍ថារលាកកម្ដៅថ្ងៃហើយ សូមស្វែងរកកន្លែងដែលម្លប់និងគ្រប់រាងកាយភ្លាម។ បើសិនយើងនៅឯឆ្នេរសមុទ្រ ឬនៅអាងហែលទឹក សារធាតុដូចជាទឹកអំបិល និងជាតិក្លរីនដែលមាននៅក្នុងទឹកនឹងធ្វើឲ្យស្បែកកាន់តែឈឺចាប់នឹងអាចបង្កជាការបង្ករោគបានទៀតផង។
២- ត្រូវធ្វើឲ្យស្បែកត្រជាក់
ការងូតទឹកត្រជាក់អាចបន្ធូរបញ្ហារលាកស្បែកបាន។ បើសិនយើងនៅជិតអាង ស្រះ ឬសមុទ្រដែលមានទឹកត្រជាក់ យើងគួរតែត្រាំខ្លួននៅក្នុងនោះឲ្យបានមួយភ្លែតសិន មុននឹងស្វែងរកកន្លែងជ្រកម្លប់។ ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន មិនត្រូវត្រាំយូរពេកទេ ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យយើងប៉ះពន្លឺថ្ងៃកាន់តែយូរ។ យើងត្រូវបន្តស្អំបន្ទះដែលត្រជាក់នៅកន្លែងដែលរលាក ដូចជាប្រើទឹកកកជាដើម ប៉ុន្តែយើងមិនត្រូវស្អំទឹកកកដោយផ្ទាល់ទៅលើកន្លែងដែលរលាកទេ ជំនួសវិញគួររុំកន្សែងដែលមានកញ្ចប់ទឹកកក ទៅកន្លែងដែលប៉ះពាល់នោះប្រហែល ៥នាទី។ យើងត្រូវស្អំកន្លែងនោះម្ដងទៀត ជាច្រើនដងក្នុងមួយថ្ងៃបើសិនជានៅតែមានបញ្ហា។
៣- ធ្វើឲ្យស្បែកដែលមានបញ្ហាមានសំណើម
បន្ទាប់ពីងូតទឹករួច សូមប្រើឡូសិនដែលផ្ដល់សំណើមស្បែក លាបពីលើស្រទាប់ស្បែកខាងលើបំផុត ដើម្បីការពារវាពីការបង្ករោគនិងរលាក។ សូមចៀសវាងកុំប្រើផលិតផលដែលមានក្លិនក្រអូប ហើយសូមជ្រើសយកផលិតផលដែលផ្ដល់សំណើមស្បែកធម្មតាដែលអាចការពារនិងបន្ទន់ស្បែកបាន។ សូមបន្តធ្វើឲ្យស្បែកដែលរលាកឬដែលរបកនោះ មានសំណើមរហូតច្រើនជាងពីរបីថ្ងៃ។
៤- សូមស្លៀកពាក់ខោអាវរលុង
ខោអាវរលុងនឹងជួយឲ្យយើងកាន់តែមានអារម្មណ៍សុខស្រួលជាងមុន រហូតដល់ពេលដែលជាពីការរលាក។ យើងក៏គួរតែដោះជញ្ជៀនដែលតឹង ខ្សែដៃ ឬនាឡិកា បើសិនដៃ រលាក និងហើម។ ខោអាវដែលតឹងនឹងធ្វើឲ្យស្បែកដែលមានបញ្ហានោះកាន់តែឈឺចាប់នឹងកាន់តែខូច។
៥- ញ៉ាំទឹកឲ្យច្រើន
ការរលាកស្បែកដោយសារកម្ដៅថ្ងៃនឹងទាញយកជាតិទឹកពីក្នុងខ្លួនចេញទៅលើផ្ទៃខាងក្រៅរបស់ស្បែក ដូចនេះដើម្បីបង្គ្រប់ជាតិទឹកដែលបាត់បង់ សូមញ៉ាំទឹកឲ្យច្រើនដើម្បីកុំឲ្យយើងបាត់បង់ជាតិទឹក។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖ ស្បែកស្រអាប់ព្រោះសម្បូរកម្មវិធីជួបជុំពេក ដឹងប៉ុន្មានវិធីនេះ អាចកែខៃឡើងវិញបាន
៦- ប្រើថ្នាំពេទ្យ
អ្នកអាចកាត់បន្ថយការរលាកដោយប្រើថ្នាំប្រឆាំងនឹងការរលាក។ វាមិនត្រឹមតែជួយកាត់បន្ថយការហើមនិងក្រហមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាថែមទាំងជួយយើងកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ខ្លាំងទៀតផង។ ពពួកថ្នាំដែលមិនត្រូវការវេជ្ជបញ្ជាដូចជា អ៊ីប៊ុយប្រូហ្វែន (Ibuprofen) ណាប្រុកហ្សែន (Naproxen) ឬអាស្ពៀរីន គឺសុទ្ធតែអាចជួយបាន។ នៅពេលដែលការហើមបានស្រកហើយនោះ កោសិកាស្បែកអាចនឹងជួសជុលកន្លែងដែលរលាកនោះ នឹងបង្កើតកោសិកាស្បែកថ្មី។
៧- ការពារកន្លែងដែលមានពងបែកលើស្បែក
ការរលាកស្បែកកម្រិតពីរ អាចបង្កឲ្យមានពងបែកបាន។ បើសិនជាមានពងបែក សូមកុំបំបែកឬបកវាឲ្យសោះ។ សូមរក្សាស្បែកកន្លែងនោះឲ្យស្អាត ស្ងួត និងរុំវា ឬគ្របវាដោយប្រើបង់រុំ អំឡុងពេលថ្ងៃ។ អ្នកអាចយកបង់រុំចេញ និងរុំរបួសរលាកនោះសើរៗជាមួយបង់រុំដែលអាចឲ្យស្បែកទទួលបានខ្យល់ និងការពារពីការរមាស់ ឬរលាកបាន។ សូមលាបថ្នាំផ្សះសម្រាប់លាបលើស្បេក ប្រសិនបើពងបែកនោះ ធ្លាយបែក និងរុំវាជាមួយនឹងបង់រុំរបួស។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖ វិធីសាស្រ្តផ្សេងៗក្នុងការព្យាបាលអាចម៍រុយ និងស្នាមមុនលើស្បែកមុខ
៨- ការពារពីការខូចស្បែកដោយសារពន្លឺព្រះអាទិត្យទៅថ្ងៃមុខ
ខណៈដែលស្បែកដែលរលាកកំពុងជាសះស្បើយ ជាចាំបាច់ដែលត្រូវការពារវាពីការប៉ះពាល់ជាមួយពន្លឺថ្ងៃបន្ថែមទៀត។ ដូចនេះ សូមស្ថិតនៅក្នុងម្លប់ ពាក់ខោអាវការពារពីពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងជាពិសេសទៀតនោះ គឺត្រូវលាបផលិតផលការពារពន្លឺថ្ងៃ។ យើងគួរតែរកជំនួយពីគ្រូពេទ្យប្រសិនបើមានពងបែកលើស្បែកក្នុងកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ លើផ្នែកជាច្រើនរបស់រាងកាយ មានគ្រុនក្ដៅ រងារញាក់ ឬបើសិនពងបែកទាំងនោះមានខ្ទុះដែលបង្ហាញថាជាសញ្ញានៃការបង្ករោគកើតឡើង។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- បើចេះតែរមាស់ស្បែកមិនដឹងមូលហេតុ អាចបណ្ដាលមកពីជំងឺមួយប្រភេទនេះ
- វិធី ៨យ៉ាង ជួយការពារស្បែកមិនឲ្យចាស់លឿនពេក
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុតសូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបលផ្ទាល់ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-due-date]
