ដោយហេតុថា ប្រព័ន្ធការពារខ្លួនកុមារនៅខ្សោយ ឧស្សាហ៍កើតជំងឺរលាកបំពង់ក រលាកសួត ធ្វើឲ្យមេរោគចូលទៅដល់ក្នុងឈាម ហើយឡើងទៅដល់ស្រោមខួរក្បាល អាចធ្វើឲ្យរលាកស្រោមខួរក្បាល។ ចំពោះក្មេងអាយុចន្លោះពី១ខែ ទៅដល់ ២ ឬ៣ឆ្នាំ ងាយប្រឈមនឹងជំងឺរលាកស្រោមខួរ។
តាមការពន្យល់របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តឹក លីវណ្ណារ៉ា ឯកទេសរោគកុមារ បម្រើការងារនៅមន្ទីរពេទ្យ គន្ធបុប្ផា ភ្នំពេញ ក្មេងតូច និងធំ ដែលមានជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលអាចលេចចេញនូវរោគសញ្ញាដូច និងខុសគ្នាមួយចំនួន។
រោគសញ្ញាជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលក្មេងតូច៖
– ក្តៅខ្លួនខ្លាំង
– ក្អួតញឹកញាប់
– រាក
– បង្ហើយខាងមុខឡើងប៉ោង (ស្ទាបពេលក្មេងអត់យំ)
– ទន់ក
– យំវៀចមាត់
– ប្រកាច់
– ទន់ដៃទន់ជើង។
រោគសញ្ញាជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលក្មេងធំ៖
– ក្តៅខ្លួន
– ឈឺក្បាលខ្លាំង
– ក្អួតញឹកញាប់
– ទល់លាមក
– ខ្លាចពន្លឺ
– រឹងក។
ប្រភេទជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលលើកុមារ
ក. ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបណ្តាលមកពីវីរុស (វីរុសជំងឺអុតស្វាយ ស្រឡទែន …)
ខ. ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបណ្តាលមកពីបាត់តេរី ដូចជា Streptococcus pneumoniae, Hib, meningococcus…. និងមេរោគរបេង
គ. ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបណ្តាលមកពីមេរោគផ្សិត
ឃ. ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបណ្តាលមកពីប៉ារ៉ាស៊ីត
ង. ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលមិនមែនបណ្តាលមកពីមេរោគ ៖
− កើតមានពេលកុមារកើតជំងឺផ្សេងទៀត ដូចជាជំងឺ Lupus
− ក្រោយការប៉ះទង្គិចក្បាល មានហូរឈាមក្នុងខួរក្បាល ឬមានដុះដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល
− បណ្តាលមកពីការប្រើថ្នាំ ដូចជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺមហារីកជាដើម។
បើតាមលោកវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសរោគកុមាររូបនេះ ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបណ្តាលមកពីបាក់តេរីខ្លះអាចការពារបាន ដោយការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារ ដែលមានក្នុងកម្មវិធីជាតិចាក់ថ្នាំបង្ការ នៃក្រសួងសុខាភិបាល មានវ៉ាក់សាំងការពារពីមេរោគភ្នើម៉ូកូក(Streptococcus pneumoniae និង មេរោគអេម៉ូហ្វីលីស (Hib) ដែលត្រូវចាក់នៅពេលទារកអាយុ ១ខែកន្លះ ២ខែកន្លះ និង៣ខែកន្លះ។
ក្នុងចំណោមជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលទាំង៥ ប្រភេទនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតថា ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលបង្កដោយពពួកវីរុស មិនសូវធ្ងន់ធ្ងរដូចបាក់តេរីទេ។ ចំពោះប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាល អាស្រ័យទៅលើភាពកាចសាហាវរបស់មេរោគ ភាពខ្លាំងនៃប្រព័ន្ធការពារខ្លួនរបស់កុមារ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាលបានទាន់ពេលវេលា។ ជំងឺរលាកស្រោមខួរក្បាលអាចព្យាបាលជា ហើយបញ្ញាស្មារតីក្មេងអាចលូតលាស់ដូច ឬយឺតជាងក្មេងធម្មតា។
ចំពោះផលវិបាក កុមារអាចប្រកាច់ញឹកញាប់ សន្លប់ លែងដកដង្ហើម ករណីខ្លះទៀតកខ្ទុះទៅជាបូសក្នុងខួរក្បាលកុមារអាចមានពិការភាព (ទន់ ឬរឹង ដៃជើង ងងឹតភ្នែក ថ្លង់) លែងចេះនិយាយ ស្ទះការបង្ហូរទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង ធ្វើឲ្យដក់ទឹកក្នុងខួរក្បាល នាំឲ្យក្បាលរីកធំ។ ចំពោះការវិវត្តន៍នៃបញ្ញាស្មារតី អាចថយចុះ ឬយឺតជាងក្មេងធម្មតា ហើយអាចមានជំងឺស្កន់ (Epilepsy) ទៅថ្ងៃក្រោយ។
[embed-health-tool-vaccination-tool]