backup og meta

បញ្ហា​របួស​ឆ្អឹង សន្លាក់ សាច់ដុំ និងវិធីសង្គ្រោះ​បឋម

បញ្ហា​របួស​ឆ្អឹង សន្លាក់ សាច់ដុំ និងវិធីសង្គ្រោះ​បឋម

ចំពោះ​គ្នា​យើង ចូល​ចិត្ត​ហាត់​ប្រាណ​ដោយ ​ដើរ រត់ ជិះ​កង់ ឬ​សម្អាត​ផ្ទះ អាច​ប្រឈម​ករណី​របួស ត្រូវប្រើ​ឆ្អឹង សាច់ដុំ និង​សន្លាក់​។ រាង​កាយ​យើង បើ​មិន​មាន​សរីរាង្គ អវយវៈ​ទាំង​នោះ​ទេ នឹង​មិន​អាច​ឈ ដើរ លោត ឬ​សូម្បី​តែ​អង្គុយ​ ក៏​មិន​ស្រួល​ដែរ។ មួយ​ទៀត​ ករណី​ខ្លះ ទោះ​ឆ្អឹង​រឹង​មាំ​យ៉ាង​ណាក៏បាក់ដែរ ហេតុ​នេះត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​ប្រយែង​បន្តិច ពិសេស​ត្រូវ​ដឹង​តិចនិក​សង្គ្រោះ​ពេល​ជួប​ករណី​នេះផង អាច​ជួយ​ខ្លួន​ឯងផង ក៏​ដូចជា​ជួយ​មិត្តភក្តិ ឬ​សាច់ញាតិយើងបាន។ “Hello គ្រូពេទ្យ’ នឹង​ណែនាំ​វិធី​សង្គ្រោះ​បឋម​ពេល​ជួប​ករណី​របួស​ទាំង​នេះ។

១- ស្វែង​យល់​មុខងារឆ្អឹង សន្លាក់ ​និង​សាច់ដុំ

– មុខងារឆ្អឹង៖ ឆ្អឹង​ជា​ជាលិកា​រាង​កាយ​មាន​ការ​​ផ្លាស់ប្ដូរ​ជានិច្ច នឹង​​មាន​មុខងារ​ចាំបាច់មួយ​ចំនួន។ ឆ្អឹង​ទាំង​អស់​ ផ្គុំ​បញ្ចូល​គ្នា ដើម្បី​​បង្កើត​បាន​ជា​គ្រោង​ឆ្អឹង ហើយ​គ្រោង​ឆ្អឹង សាច់ដុំ សរសៃ​ពួរ សរសៃ​ចំណង​ឆ្អឹង (Ligaments) និង​សារធាតុ​ផ្សេង​ទៀតផ្គុំ​គ្នា បង្កើត​បាន​ជា ប្រព័ន្ធ​សាច់ដុំ​ និង​គ្រោង​ឆ្អឹង (Musculoskeletal system)។ គ្រោង​ឆ្អឹង​ផ្ដល់​កម្លាំង លំនឹង និង​ធ្វើ​ការ​រួម​ជា​មួយ​សាច់​ដុំ​ ដើម្បី​ជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​យើង​មាន​ចលនា។ ឆ្អឹង​ក៏​មាន​នាទី​ ជា​រនាំង​ការពារ​សរីរាង្គ​សំខាន់​ៗ​ក្នុង​រាង​កាយ​ផង​ដែរ។

– មុខងារ​សន្លាក់៖ សាច់​ដុំ​រុញ​សន្លាក់ ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​មាន​ចលនា និងជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​អាច​បំពេញ​មុខងារ​ផ្សេងៗ ធ្វើឲ្យ​​យើង​លូតលាស់ និង​រឹង​មាំ ដូច​ជាការ​​ទំពា​អាហារ និង​លេប​អាហារ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​រំលាយ​អាហារ​ជា​ដើម។

– មុខងារសន្លាក់៖ សន្លាក់ មាន​នាទី​ជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​មាន​ចលនាដូចគ្នា ខណៈសន្លាក់​ខ្លះ បើក​ និង​បិទ ដូច​ជា​ ត្រចៀក​ទ្វា​អញ្ចឹង ដូច​ជា សន្លាក់​ជង្គង់ ​និង​កែង​ដៃ ហើយ​កន្លែង​ផ្សេង​ទៀត អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ចលនា​កាន់តែ​ស្មុគស្មាញ ដូច​ជា​ ស្មា ឬ​សន្លាក់​ត្រគាក ឧទាហរណ៍​ដូច​ចលនា​ងាក​ក្រោយ ទៅ​មុខ ទៅ​ចំហៀង​ និង​បង្វិល។

២- ​របួស​ឆ្អឹង សន្លាក់ និង​សាច់ដុំ ចំពោះក្មេង និង​មនុស្សពេញ​វ័យ

– បាក់​បែក​ឆ្អឹង៖ បាក់​បែក​ឆ្អឹង សំដៅ​លើ​ការ​បាក់បែក​ជា​ចំណែក ឬ​ប្រេះ​ឆ្អឹង។ បាក់​បែក​ឆ្អឹង ជាទូទៅ​ បណ្ដាល​មក​ពី​កម្លាំង​ដោយ​ផ្ទាល់ និង​កម្លាំង​មិន​ផ្ទាល់។ កម្លាំង​រមួល​ខ្លាំង និង​ការ​កន្ត្រាក់​សាច់ដុំ ក៏​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​បាក់បែក​ឆ្អឹង​ដូច​គ្នា។

ភ្លាត់​ឆ្អឹង​ខុស​ទី​តាំង (Dislocation)៖ ករណី​​ភ្លាត់​ឆ្អឹង​ខុស​ទីតាំង ជា​ការ​ភ្លាត់​ឆ្អឹង​ចេញ​ពី​ទីតាំង​សន្លាក់​ធម្មតា​របស់​វា ដែលបញ្ហា​នេះ ជា​ទូទៅ​ បណ្ដាល​មក​ពី​កម្លាំង​ខ្លាំង។ សន្លាក់​ខ្លះ ដូច​ជា​ ស្មា ឬ​ម្រាម ងាយ​នឹង​ភ្លាត់​ខុស​ទីតាំង​ជាង​គេ ព្រោះ ឆ្អឹង​ និង​សរសៃ​ចំណង​ឆ្អឹង (Ligaments) នៅ​ទីតាំង​ទាំង​នោះ មានការ​ពារ​តិច។

– គ្រេច​ថ្លោះ៖ កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ការ​ដាច់សរសៃ​ចំណង​ឆ្អឹង (Ligaments) ពី​សន្លាក់ នៅ​ពេល​​ឆ្អឹង​ធ្វើ​ចលនា​ខ្លាំង​លើស​ពី​កម្រិត​ធម្មតា។ ពេល​សន្លាក់​ធ្វើ​ចលនា​ខ្លាំង​ភ្លាមៗ អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ដាច់​សរសៃ​ចំណង​ឆ្អឹង ទាំង​មូល នាំ​ឲ្យ​ឆ្អឹង​មិន​នៅ​ទី​តាំង​ធម្មតា (Dislocate) ​ឆ្អឹង​ក៏​អាច​ងាយ​នឹង​បាក់​ផង​ដែរ។

– ដាច់​រហែកសាច់​ដុំ៖ សំដៅលើ​​ការ​ដាច់ និង​រហែក​សាច់ដុំ ឬ​សរសៃ​ពួរ ដោយ​ករណី​នេះ ជា​ញឹក​ញាប់ ​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ការ​លើក​អ្វី​មួយ​ធ្ងន់ សាច់​ដុំ​ធ្វើ​ការ​ខ្លាំង​ពេក ឬ​ធ្វើ​ចលនា​ខ្លាំង​ពេក។ ការ​ដាច់​សាច់​ដុំ ជា​ញឹក​ញាប់​កើត​នៅ​ត្រង់ ក ខ្នងខាង​មុខ ឬ​ខាង​ក្រោយ​ភ្លៅ  និងនៅ​ខាង​ក្រោយ​ក​ជើង។

– រមួល​សាច់​ដុំ៖ ទោះ​បី​ជា​វា​មិន​មែន​ជា​របួស ការ​រមួល​សាច់​ដុំ ជា​ការ​ឈឺ​ចាប់​មួយ​ប្រភេទ​ ដែល​កើត​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​ការ​ហាត់​ប្រាណ​ខ្លាំង ឬ ដោយ​សារ​តែ​ដៃ ​ឬ​ជើង នៅ​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​មួយ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​យូរ។

៣- ​រោគ​សញ្ញា​នៃ​របួសឆ្អឹង សន្លាក់ ​និង​សាច់ដុំ

មាន​រោគ​សញ្ញា​ខ្លះ នៅ​ពេល​កូនយើង​​បាក់​ឆ្អឹង ភ្លាត់​សន្លាក់ ឬ​ដាច់​សាច់ដុំ​ ដូច​ជា៖ ឈឺ​ចាប់ ហើម ឈឺ ​មិន​អាច​ធ្វើ​ចលនា​កន្លែង​បាក់​បាន ស្បែក​ប្រែ​គ្មាន​ពណ៌ ខូច​ទ្រង់​ទ្រាយ​អវយវៈ ហូរ​ឈាម ​មាន​អារម្មណ៍​​ឈឺ ឬ​ឮ​សំឡេង ដាច់​នៅ​ពេល​មាន​របួស។

អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖

  • វិធីសាស្ត្រសង្គ្រោះបឋម ពេលប្រទះមានមនុស្សប្រកាច់
  • សញ្ញាគួរឲ្យបារម្ភ នៃអាការៈគាំងបេះដូង និងវិធីសង្គ្រោះបឋម

៤- វិធី​សង្គ្រោះ​បឋម​ពេល​ក្មេង ឬមនុស្ស​ពេញ​វ័យ​របួស​ឆ្អឹង សន្លាក់ ឬ​សាច់ដុំ?

គួរ​ការពារ​កន្លែង​រង​របួស​ កុំ​ឲ្យ​ប៉ះ​អ្វី និង​កន្លែង​របួស​ឲ្យ​ស្រួល​បួល ហើយមិន​ត្រូវ​បន្តឹង​ ឬ​កម្រើក​ផ្នែក​​របួស​ឡើយ ព្រោះនឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​របួស​កាន់​តែ​ធ្ងន់។ បន្ទាប់​មក ​បិទ​ស្បៃ​ត្រជាក់នៅ​លើ​កន្លែង​របួស​ រយៈពេល ១៥​ នាទី/ម៉ោង លើក​លែង​តែ​របួស​បាក់​ឆ្អឹង​នោះ​ដាច់​រហែក។ ​បើ​ចាំ​បាច់ ​ត្រូវ​ព្យាបាល​អាការៈ​ភ័យ​ខ្លាច​ផង​ដែរ។

សូម​ហៅ​ទៅ​គ្រូពេទ្យ​ភ្លាម ក្មេងមាន​ចេញ​រោគ​សញ្ញា ​ដូច​ជា ខ្សោយ ជីពចរ​ដើរ​លឿន​ ឬ​មិន​ប្រក្រតី ស្បែក​ឡើង​សើម ឬ​ឡើង​ខៀវ ដក​ដង្ហើម​ដង្ហក់ វង្វេង ថប់​បារម្ភ ​សន្លប់ ក្អក ឬ​ក្អួត​ធ្លាក់​ឈាម ឃើញ​មាន​របួស​នៅ​លើ​ក្បាល ទ្រូង ឬ​ពោះ។

៥- វិធី​ការពារ​កុំ​ឲ្យ​មាន​របួស​ឆ្អឹង សន្លាក់​ ឬ​សាច់​ដុំ

មាន​វិធី​​ខ្លះៗ អាច​ជួយ​ការពារ​ឆ្អឹង សន្លាក់ ឬ​សាច់ដុំ កុំ​ឲ្យ​មាន​របួស ​ដូច​ជា អំឡុង​ពេល​មាន​ចលនា ពិសេស​ក្មេងៗ ត្រូវ​ប្រាប់​កូន​​ឲ្យ​មាន​សកម្មភាព​ណា ​មាន​ផាសុកភាព ចៀស​វាង​ចលនា​ដដែល​ៗ​រយៈពេល​យូរ។ ការ​ធ្វើ​ចលនា​ដដែល​ៗ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​សាច់​ដុំ​អស់​កម្លាំង ហើយ​សន្លាក់​នឹង​កាន់​តែ​មាន​របួស ពិសេស ​ដូច​ជា ​បត់​ខ្លួន​ក្នុង​រយៈពេល​យូរ​ជា​ដើម។ មិន​ត្រូវ​បណ្ដោយ​ឲ្យ​ក្មេង​លេង​កីឡា​តែមួយ​មុខ​ និងពេញ​មួយ​ឆ្នាំ​នោះ​ទេ ក្មេង​ត្រូវ​តែ​សម្រាក និង​លេង​កីឡា​ផ្សេង​ទៀត ដើម្បី​អភិវឌ្ឍន៍​ជំនាញ​ផ្សេង​ៗ និង​ការ​ពារ​ពី​របួស។

ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​របួស​ឆ្អឹង សាច់​ដុំ និង​សន្លាក់​ចំពោះ​ក្មេង ក៏​ដូច​ជា​មនុស្ស​ពេញ​វ័យ ត្រូវ​រក្សា​ទម្ងន់​ផ្ដល់​សុខភាព​ល្អ ហើយ​ថែរក្សា​សាច់​ដុំឲ្យ​មាន​កម្លាំង​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ និង​មាន​សុខភាព​ល្អ បន្ថយ​ការ​ដាច់​រហែក​សន្លាក់​ផងដែរ។

ក្នុង​ករណី​មាន​សំណួរ ឬ​មន្ទិល​សង្ស័យ​ជុំ​វិញ​សុខភាព​អ្នក ​ជម្រើស​ល្អ​បំផុត​សូម​ពិគ្រោះ​ និង​ប្រឹក្សា​យោបល់​ផ្ទាល់​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​។ Hello Health Group មិន​ចេញ​វេជ្ជបញ្ជា​ មិន​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ ឬ​ព្យាបាល​ជូន​ទេ៕

[embed-health-tool-bmi]

បដិសេធ

Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិន​ចេញ​វេជ្ជបញ្ជា មិន​ធ្វើ​រោគវិនិច្ឆ័យ ឬ​ព្យាបាល​ជូន​ទេ៕

Muscle cramp. http://orthoinfo.aaos.org/topic.cfm?topic=A00200. Accessed August 19, 2016.

Joint pain. https://medlineplus.gov/ency/article/003261.htm. Accessed August 19, 2016.

Bone, joint and muscle injuries. http://www.guidetochildcare.org/bone-joint-and-muscle-injuries.htm. Accessed August 19, 2016.

Bone, Muscle, and Joint Injuries: How To Treat With First Aid. http://infolific.com/health-and-fitness/first-aid/bone-muscle-joint-injuries/. Accessed August 19, 2016.

Bone, muscle and joint trauma. https://seasonsmedical.com/medical-library/bone-muscle-and-joint-trauma/. Accessed August 19, 2016.

កំណែ​ប្រែបច្ចុប្បន្ន

05/09/2019

អត្ថបទ​ដោយ គឹម កាណែល

ត្រួតពិនិត្យដោយ វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត

បច្ចុប្បន្នភាពដោយ៖ Solika


អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ

សុខភាពខួរឆ្អឹង! ហេតុអ្វីយើងចាំបាច់ត្រូវយកចិត្ដទុកដាក់ខ្លាំង?

ចង់កាត់បន្ថយការឈឺចាប់ពីជំងឺរលាកសន្លាក់ អាចសាកវិធីទាំងនេះ


ត្រួតពិនិត្យដោយ

វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត

ឯកទេសសម្ភព និងរោគស្ត្រី · ម​ន្ទីរពេទ្យបង្អែកមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន សែនសុខ


អត្ថបទ​ដោយ គឹម កាណែល · កែ Sep 05, 2019

ad iconផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម

តើអត្ថបទនេះមានប្រយោជន៍ដែរទេ?

ad iconផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម
ad iconផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម