គ្នាយើងនរណាៗក៏ធ្លាប់ផ្ដាសាយដែរ ឲ្យតែចាប់ផ្ដើមតឹងច្រមុះ ឬហៀរសំបោរ គ្រុនក្ដៅស្រៀវស្រាញក្នុងខ្លួន ឈឺបំពង់ក អស់កម្លាំង ដឹងភ្លាមម៉ងថាខ្លួនកំពុងផ្ដាសាយហើយ។ ប៉ុន្តែដឹងអត់ គ្រុនផ្ដាសាយបណ្ដាលមកពីអី ហេតុអ្វីរោគសញ្ញាទាំងនេះកើតឡើង និងអាចធ្ងន់ធ្ងរ? ចាំ “Hello គ្រូពេទ្យ’ លម្អិតឲ្យខ្ទេចពេលនេះតែម្តង។
១- អ្វីជាអាការៈសញ្ញាជំងឺផ្តាសាយ?
អាការៈហៀរសំបោរ ឈឺក និងឈឺខ្លួន សុទ្ធតែជាសញ្ញារាងកាយរបស់យើងកំពុងប្រឆាំងនឹងមេរោគផ្ដាសាយ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោកសាស្ត្រាចារ្យ Stephen Turner នៃសាកលវិទ្យាល័យ Monash ប្រទេសអូស្ត្រាលី។
ជំងឺផ្ដាសាយ បណ្ដាលមកពីវីរុសតូចៗ ជ្រៀតចូលទៅក្នុងកោសិកា ដើម្បីចម្លង និងផលិតវីរុសបន្ថែមទៀត។ មេរោគគ្រុនផ្ដាសាយ ចម្លងមេរោគទៅកោសិកាតាមផ្លូវដង្ហើម ហើយវាងាយឆ្លងណាស់ តាមរយៈការសាយភាយតំណក់តូចៗ បញ្ចេញពេលយើងក្អក ឬកណ្ដាស់។ បន្ទាប់ពីឆ្លងមេរោគនេះ រាងកាយនឹងធ្វើការធ្ងន់ជាងធម្មតា ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងមេរោគ។
២- មានអ្វីកើតឡើងចំពោះរាងកាយក្រោយឆ្លងមេរោគផ្តាសាយ?
នៅពេលមេរោគគ្រុនផ្ដាសាយចូលក្នុងរាងកាយយើង ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយចាប់ផ្ដើមធ្វើការភ្លាម ចុងសរសៃប្រសាទ បានបញ្ជូនសញ្ញាអាសន្នភ្លាមៗ ឲ្យរាងកាយដឹងពីវត្តមានមេរោគ។ នេះជាការឆ្លើយតបរហ័សមួយ តែវាអាចបង្កឲ្យមានការរលាកនៅផ្នែកណាមួយនៃរាងកាយ។ ការរលាកទាំងនេះ កើតចេញពីសកម្មភាពសារធាតុគីមីចេញពីកោសិកា គេហៅថា Cytokines ។ តួនាទីសំខាន់របស់ Cytokines គឺជួយកំណត់ការចម្លងមេរោគដំណាក់កាលដំបូងនៅក្នុងសួត ហើយសារធាតុនេះ អាចបញ្ជ្រាបចូលក្នុងចរន្តឈាម ពង្រីកខ្លួនពេញរាងកាយ ដើរតួជាភ្នាក់ងារផ្ដល់ព័ត៌មាន និងព្រមានដល់ប្រព័ន្ធភាពសុាំផ្សេងទៀត ពីវត្តមានរបស់មេរោគ។ ជាអកុសល ការឆ្លើយតបរបស់រាងកាយ ទៅនឹងការរលាកកើតមានអំឡុងពេលព្យាយាមប្រឆាំងនឹងមេរោគ បណ្ដាលឲ្យរោគសញ្ញាគ្រុនផ្ដាសាយយើងតែងជួបប្រទះ លេចចេញឡើងតែម្តង។
៣- មានអ្វីកើតឡើងពេលរាងកាយរងការរលាក?
អាការៈរលាក អាចបណ្ដាលឲ្យរាងកាយផលិតស្លេស្មកាន់កើនឡើង។ ស្លេស្ម ឬសំបោរ ជាសារធាតុស្អិត ជួយចាប់យកមេរោគនៅក្នុងសួត និងប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើម ហើយនៅពេលណាបរិមាណស្លេស្ម ឬសំបោរកើនឡើងខ្លាំងនៅក្នុងផ្លូវដង្ហើម យើងនឹងចាប់ផ្ដើមក្អក កណ្ដាស់ ឬហូរសំបោរ ដែលការពិតនេះ ជាការជួយយកមេរោគចេញពីរាងកាយមុន ពេលវាឆ្លងទៅកោសិកាផ្លូវដង្ហើមផ្សេងទៀត។
លើសពីនេះ ការរលាកបណ្ដាលឲ្យសីតុណ្ហភាពរាងកាយឡើងកម្ដៅ ឬគ្រុនក្ដៅ ដើម្បីធ្វើឲ្យបរិយាកាសអាប់អួដល់ពពួកមេរោគផ្ដាសាយ មិនឲ្យបង្កើតមេរោគបន្ថែមទៀត។ ការបង្កើនកម្ដៅរាងកាយ នឹងនាំសាច់ដុំកន្ត្រាក់ខ្លាំង និងកាន់តែញាប់ ជាមូលហេតុធ្វើឲ្យយើងរងាញាក់ញ័រ ខ្លួនឡើងក្ដៅដូចភ្លើង នេះក៏ព្រោះតែសីតុណ្ហភាពក្នុងរាងកាយ និងខាងក្រៅ មានភាពខុសគ្នាខ្លាំង។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- ផ្តាសាយ ដាច់ខាតកុំប្រើថ្នាំផ្សះឲ្យសោះ
- WHO៖ ពិភពលោកត្រូវត្រៀមទប់ទល់ជំងឺផ្ដាសាយប្រភេទថ្មីមួយទៀត
ក្រៅពីនេះ ម៉ូលេគុលរលាកមួយចំនួនទៀត នឹងធ្វើការកម្ចាត់មេរោគដោយផ្ទាល់ ធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍ល្ហិតល្ហៃ មិនឃ្លានបាយទឹក និងឈឺសាច់ដុំពេញខ្លួន។ ទាំងអស់នេះធ្វើឲ្យយើងគិតថា ជារោគសញ្ញាមេរោគបង្កឡើង តែផ្ទុយទៅវិញ គឺជាបណ្ដាលមកពីប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ ឬភាពសុាំយើង ធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងនឹងមេរោគប៉ុណ្ណោះ។
៤- ផ្តាសាយអាចបង្កឲ្យសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ
ផ្តាសាយអាចរឿងសាមញ្ញៗ ក៏អាចបង្កទៅបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរបាន។ ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ ប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ ធ្វើការច្រើនមុខណាស់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងកម្ចាត់មេរោគ តែបើប្រព័ន្ធការពារចុះខ្សោយ ឬផ្នែកណាមួយមិនដំណើរការនោះ មេរោគនៅក្នុងរាងកាយបានយូរ បំផ្លាញកោសិកាផ្សេងៗ ពិសេសធ្វើឲ្យរលាកសួត អាចបង្កទៅជាជំងឺទឹកក្នុងសួត និងគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតទៀតផង។
ដូច្នេះដើម្បីការពារខ្លួនយើងពីជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយ គប្បីលាងសម្អាតដៃឲ្យស្អាត ត្រូវខ្ទប់មាត់ឲ្យជិត រាល់ពេលក្អក ឬកណ្ដាស់ ចៀសវាងចម្លងទៅអ្នកដទៃ នេះជាវិធីងាយៗយើងអាចធ្វើបាន ដើម្បីការពារខ្លួនយើង និងមនុស្សជុំវិញខ្លួន។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
[embed-health-tool-vaccination-tool]
