និយមន័យ
១- អ្វីជាជំងឺខ្វាក់មាន់?
ជំងឺខ្វាក់មាន់ អាចហៅបានថា ជំងឺ Nyctalopia សំដៅលើការខូចខាតគំហើញ ដោយអ្នកជំងឺខ្វាក់មាន់ គឺខ្សោយគំហើញនៅពេលយប់ និងនៅទីកន្លែងមិនសូវមានពន្លឺ។ ពាក្យថាខ្វាក់មាន់ មិនមែនបានន័យថា មិនអាចមើលឃើញនៅពេលយប់នោះទេ គ្រប់តែពិបាកមើលនៅទីងងឹតប៉ុណ្ណោះ។
២- ជំងឺខ្វាក់មាន់កើតឡើងញឹកញាប់ដែរទេ?
ជំងឺខ្វាក់មាន់ កើតឡើងជាញឹកញាប់ណាស់។ ពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
រោគសញ្ញា
៣- រោគសញ្ញាជំងឺខ្វាក់មាន់មានអ្វីខ្លះ?
រោគសញ្ញាតែមួយគត់របស់ជំងឺខ្វាក់មាន់ គឺពិបាកមើលនៅកន្លែងងងឹត។ អាការៈខ្វាក់មាន់ អាចកើតឡើងនៅពេលយើងចេញពីកន្លែងភ្លឺខ្លាំង ទៅកាន់កន្លែងមានពន្លឺតិចភា្លមៗ។ យើងក៏អាចមានអាការៈខ្វាក់មាន់ នៅពេលបើកបរដោយសារតែពន្លឺភ្លឹបភ្លែតរបស់ពន្លឺភ្លើងយានយន្តចរាចរនៅតាមដងផ្លូវ។
អាចមានរោគសញ្ញាខ្លះទៀតមិនបានរៀបរាប់នៅខាងលើ។ បើសិនជាមានចម្ងល់ ឬក្តីបារម្ភណាមួយ សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។
៤- ពេលណាត្រូវជួបគ្រូពេទ្យ?
បើមានរោគសញ្ញាបានរៀបរាប់ខាងលើ ឬមានសំណួរ ក្តីបារម្ភអ្វីមួយ សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។ រាងកាយមនុស្សម្នាក់ៗមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា អ្វីល្អបំផុតត្រូវជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីប្រឹក្សា និងពិនិត្យឲ្យបានទាន់ពេល។
មូលហេតុបង្ក
៥- អ្វីខ្លះជាមូលហេតុបង្កឲ្យមានជំងឺខ្វាក់មាន់?
បញ្ហាបណ្តាលមកពីកោសិកានៅក្នុងស្រទាប់រ៉េទីនក្នុងកែវភ្នែកមានបញ្ហា ធ្វើឲ្យយើងមើលមិនឃើញនៅកន្លែងងងឹត។ ខណៈមូលហេតុធ្វើឲ្យខូច ឬខ្សោយស្រទាប់រ៉េទីនមានដូចជា៖
– រលាកស្រទាប់រ៉េទីនភ្នែក
– ទឹកដក់ក្នុងបាតភ្នែក
– ថ្នាំទឹកដក់ក្នុងបាត ភ្នែកដែលធ្វើឲ្យកូនក្រមុំរួម
– ភ្នែកឡើងបាយ
– ទឹកនោមផ្អែម
– ជំងឺ Retinitis Pigmentosa (ជំងឺសេនេទិច ធ្វើឲ្យខូចកោសិការ៉េទីន)
– កង្វះវីតាមីន A
– ជំងឺ Keratoconus
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- លម្អិតជុំវិញមូលហេតុភ្នែកឆ្លងរោគ ឈឺឡើងក្រហម រហូតដល់ពិការ
- កូនទើបកើតរលាកកញ្ចក់ភ្នែក ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើបែបណា?
កត្តាហានិភ័យ
៦- កត្តាប្រឈមនាំឲ្យមានកើតជំងឺខ្វាក់មាន់មានអ្វីខ្លះ?
មនុស្សចាស់ងាយកើតភ្នែកឡើងបាយ ដូច្នោះហើយមនុស្សចាស់ងាយនិងកើតជំងឺខ្វាក់មាន់ជាងក្មេង បើសិនជាមានបញ្ហាភ្នែកឡើងបាយ។
គ្នាយើងមានបញ្ហាលំពែង ដូចជា Cystic Fibrosis (ជំងឺវិបត្តិសេនេទិច) ពិបាកស្រូបយកសារធាតុខ្លាញ់ នឹងងាយប្រឈមខ្វះវីតាមីន A ពីព្រោះវីតាមីន A រលាយនៅក្នងខ្លាញ់ ហេតុនេះទើបប្រឈមខ្ពស់ កើតជំងឺខ្វាក់មាន់។ បញ្ហាសុខភាពផ្សេងទៀត ដូចជាជាតិស្ករខ្ពស់នៅក្នុងឈាម ឬទឹកនោមផ្អែម ងាយនឹងមានជំងឺភ្នែក ដូចជា ភ្នែកឡើងបាយ។
រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មាននេះ មិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទជំងឺទេ។ គួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៧- គួរធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវិធីណា?
គ្រូពេទ្យភ្នែកនឹងសាកសួរអំពីប្រវតិ្តជំងឺ ក៏ដូចជាធ្វើតេស្តភ្នែក ហើយក៏អាចធ្វើតេស្តឈាម ព្រោះការធ្វើតេស្តឈាម អាចឲ្យដឹងពីកម្រិតវីតាមីន A និងជាតិស្ករបាន។
៨- ព្យាបាលដោយវិធីណា?
ជំងឺខ្វាក់មាន់ បង្កមកពីម្ញ៉ូបឆ្ងាយ ភ្នែកឡើងបាយ ឬការកង្វះវីតាមីន A អាចព្យាបាលជាសះស្បើយ។ ការពាក់ឡេន ឬវ៉ែនតា អាចជួយឲ្យមើលបានច្បាស់ល្អចំពោះគ្នាយើងម្ញ៉ូបឆ្ងាយ។ ត្រូវទៅជួបពេទ្យបើសិនជាការពាក់វ៉ែនតា ឬឡេន នៅតែមិនអាចមើកឃើញច្បាស់ល្អ។
– ភ្នែកឡើងបាយ៖ បាយភ្នែក គឺកញ្ចក់ភ្នែកឡើងស្រអាប់ ហើយអាចព្យាបាលបានដោយការវះកាត់។ ពេទ្យនឹងប្តូរឡេនភ្នែកស្រអាប់ចេញ ជំនួសឡេនថ្លាថ្មី។ យើងនឹងមានអារម្មណ៍ថា មើលច្បាស់ល្អក្រោយធ្វើការវះកាត់។
– កង្វះវីតាមីន A៖ បើសិនជាកម្រិតវីតាមីន A ទាប ពេទ្យនឹងផ្តល់ថ្នាំបំប៉នវីតាមីន A ដោយត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំទៅតាមការណែនាំ។
– ខូចខាតហ្សែន៖ ករណីខូចហ្សែនបង្កឲ្យកើតជំងឺខ្វាក់មាន់ ដូចជាបញ្ហា Retinitis Pigmentosa មិនអាចព្យាបាលបាននោះទេ។ គ្នាយើងមានជំងឺប្រភេទនេះ ពុំគួរបើកបរពេលយប់នោះដែរ។
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ
៩- ទម្លាប់រស់នៅ
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ និងវិធីព្យាបាលតាមផ្ទះ អាចគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺខ្វាក់មាន់បានដូចខ្លះ បើទោះជាមិនអាច បង្ការជំងឺខ្វាក់មាន់ពីកំណើត ដូចជាជំងឺ Usher Syndrome ក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែយើងនៅតែអាចគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករ និងរបបអាហារឲ្យមានតុល្យភាព ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យកើតខ្វាក់មាន់។
ញ៉ាំអាហារមានវីតាមីន និងជាតិរ៉ែ អាចបង្ការកុំឲ្យកើតភ្នែកឡើងបាយ។ ត្រូវញ៉ាំអាហារដែលសម្បូរវីតាមីន A ដើម្បីបង្ការកុំឲ្យកើតខា្វក់មាន់ ពិសេសពពួកអាហារមានពណ៍ទឹកក្រូច សុទ្ធតែសម្បូរវីតាមីន A ខ្ពស់ដូចជា៖
– ត្រសក់ស្រូវលឿង
– ដំឡូងជ្វា
– ការ៉ុត
– ល្ពៅ
– ស្វាយ
វីតាមីន A ក៏មាននៅក្នុងបន្លែ និងអាហារមួយចំនួនទៀតដូចជា៖
– បន្លែស្លឹកបៃតង
– ខាត់ណា
– ទឹកដោះគោ
– ស៊ុត។
បើសិនជាយើងមានជំងឺខ្វាក់មាន់ គួរប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះសុវតិ្ថភាពរបស់ខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ។ សូមកុំបើកបរនៅពេលយប់ លុះត្រាតែទទួលបានការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។ គួរបើកបរតែនៅពេលថ្ងៃ និងត្រូវពាក់វ៉ែនតា ឬមួកជួយការពារពីពន្លឺភ្លឺខ្លាំង។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Groupមិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
