ហេតុអ្វី​បានជា​ស្រ្តី​ខ្លះ​មាន​ធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល? គ្រោះថ្នាក់អត់?

១– អ្វីជាការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល?

ការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល (PPH) គឺជាការហូរឈាមច្រើនពេកក្រោយពេលសម្រាលដែលអាចបណ្តាលឲ្យស្រ្តី​ទើប​សម្រាល​កូន​ស្លាប់​បាន។ ការ​ធ្លាក់​ឈាម​នេះ​ត្រូវបានគេបែងចែកជា ២ ប្រភេទដោយផ្អែកលើកត្តាពេលវេលាដែលកើតមាន។

– ការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាលបឋម៖ ការបាត់បង់ឈាមច្រើនជាង ៥០០ មិល្លីលីត្រ​ក្នុងរយៈពេល ២៤ ម៉ោងដំបូងក្រោយពេលសម្រាល។ ស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ត្រី ២០ នាក់អាចមានបញ្ហានេះ។ ចំពោះ​ករណីធ្ងន់ធ្ងរវិញ​ មិនសូវកើតមានទេមានតែ ៣នាក់​ ក្នុង​ចំណោម​ ៥០០ នាក់​ប៉ុណ្ណោះដែលមានបញ្ហានេះ។

– ការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាលបន្ទាប់៖ ជាការហូរឈាមខ្លាំង និងមានភាពមិនធម្មតានៃទ្វារមាសចាប់ពី ២៤ ម៉ោងទៅ ១២ សប្តាហ៍បន្ទាប់ពីសម្រាលកូន។ ស្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ត្រី ៥០ នាក់អាច​មានអាការៈបែបនេះ។

រោគសញ្ញានៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល

រោគសញ្ញាទូទៅរួមមាន៖

– ការហូរឈាមដែលមិនអាចទប់បាន

– កាត់បន្ថយសម្ពាធឈាម

– ចង្វាក់បេះដូងកើនឡើង

– កាត់បន្ថយចំនួនកោសិកាឈាមក្រហម

– ហើម និងឈឺចាប់នៅទ្វារមាស និងនៅតំបន់ជុំវិញទ្វារមាស

វាអាចមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនដែលមិនបានរៀបរាប់ខាងលើ។ ប្រសិនបើស្រីៗ​យើង​ប្រទះឃើញមានបញ្ហាអ្វីមួយនោះសូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។

មូលហេតុនៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល​

ករណីភាគច្រើននៃ PPH គឺមកពីស្បូនមិនកន្រ្តាក់ខ្លាំងគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារតែការឈឺពោះខ្លាំងពេក ស្បូនហើមខ្លាំង កូនភ្លោះ ទឹកភ្លោះច្រើនពេក ឬទារកមាន​ទំហំធំ។ ពេលខ្លះការវិវឌ្ឍនៃដុំសាច់ស្លូត ឬសល់សុកក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ការកន្រ្តាក់របស់ស្បូនដែរ។

កត្តាប្រឈមនៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល

ស្ថានភាពនេះច្រើនកើតមានលើស្ត្រីដែលមានអាយុលើសពី ៣៥ ឆ្នាំ។ ស្រីៗ​យើង​អាចគ្រប់គ្រងជំងឺនេះបានដោយកាត់បន្ថយនូវកត្តាហានិភ័យរបស់បញ្ហា​នេះ​។ សូមពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។

២– កត្តាដែលបង្កើនហានិភ័យនៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល

មានកត្តាជាច្រើនដែលបង្កើនហានិភ័យនៃការវិវត្ត PPH មានដូចជា៖

– ធ្លាប់មានការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាលពីមុន

– ភាពធាត់

– ធ្លាប់សម្រាល​កូនច្រើនដង​

– ធ្លាប់ពរពោះកូនច្រើន

– សុកពាំង​មាត់ស្បូន៖ ជាស្ថានភាពមួយដែលសុកគ្របដណ្តប់ ឬជិតនឹងតំបន់ដែលមាត់ស្បូនបើក។

– សុកស្អិតជាប់ស្បូន៖ ការភ្ជាប់សុកទៅនឹងស្បូនមុនពេលកំណត់។

– មានជំងឺបំរុងក្រឡាភ្លើង ឬជំងឺលើសឈាម

– ជំងឺស្លេកស្លាំង

– ការវះកាត់

– ការកើតកូន

– សល់សុក

– កាត់ទ្វាមាស 

– ប្រើប្រាស់ការទាញ ឬបូមសំរាប់ជាជំនួយក្នុងការសម្រាល

– ឈឺពោះកើតកូនរយៈពេលយូរ (ច្រើនជាង ១២ ម៉ោង)

– ទារកទើបនឹងកើតមានទម្ងន់​លើសពី ៤ គីឡូក្រាម

– មានកូនដំបូងនៅអាយុលើសពី ៤០ ឆ្នាំ។

អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖

• កូន​គ្រប់​អាយុ៦ខែ ម៉ាក់​ៗ​គួរ​ជ្រើសរើស​អាហារ​ទាំង​៣ក្រុម​នេះ​​មកចម្អិន​បបរ​ឲ្យ​ញ៉ាំ​
• ម៉ាក់ៗ​វ័យឆ្លាត ត្រូវដឹងវិធីបញ្ចូលបន្លែក្នុងអាហារ បើចង់ឲ្យគ្រួសារសុខភាពល្អ
• ប៉ាម៉ាក់ត្រូវដឹងវីធីដោះស្រាយទាំងនេះ ពេលជួបបញ្ហាកូនមិនចង់ញ៉ាំអាហារ
• ចង់ចាប់ផ្ដើមឲ្យកូនញ៉ាំអាហារមុន ៦ខែ គួរកត់សម្គាល់ចំណុចទាំងនេះ
• កូនក្មេងរលាកបំពង់ករ៉ាំរ៉ៃ អាចវិវត្តទៅកើតជំងឺធ្ងន់ធ្ងរមួយនេះ

៣. យល់ដឹងពីការព្យាបាល

ព័ត៌មាននេះមិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ជំងឺនោះទេ។ គ្នា​យើង​គួរតែពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។

រោគវិនិច្ឆ័យនៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល

នៅផ្ទះយើង​ត្រូវតាមដានពីជីពចរ និងសម្ពាធឈាមដើម្បីដឹងពីរោគសញ្ញា shock។ ប្រសិនបើយើង​មានការកើតឡើង PPH ភ្លាមៗគ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការពិនិត្យមើលពីការកន្រ្តាក់របស់ស្បូនដែលស្ថិតនៅផ្នែកខាងក្រោមនៃពោះ។ បន្ទាប់មកគ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យមើលពីសំណល់នៃសុកនៅក្នុងស្បូន។ ប្រសិនបើមាត់ស្បូនបិទ ប៉ុន្តែមានការហូរឈាមតាមទ្វារមាស នោះការប្រើថ្នាំសន្លប់ ឬថ្នាំ​ស្ពឹកនឹងត្រូវបានធ្វើសម្រាប់ការពិនិត្យបន្ថែម។

ប្រសិនបើយើង​ធ្លាប់មាន PPH ពីមុន គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការពិនិត្យអេកូដោយបញ្ចូលឧបករណ៍អេកូទៅក្នុងទ្វារមាសដើម្បីពិនិត្យ​រកសំណល់សុកដែលមាននៅក្នុងស្បូន។ គ្រូពេទ្យ​ក៏​អាចយកសំណាកនៅទ្វារមាសដើម្បីពិនិត្យរកការឆ្លងមេរោគដែរ​។

 ការព្យាបាលការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល​

ប្រសិនបើការធ្លាក់ឈាមដំបូងបណ្តាលមកពីការចុះខ្សោយនៃស្បូន គ្រូពេទ្យនឹងចាក់ថ្នាំអ័រម៉ូនដើម្បីជួយឲ្យស្បូនកន្រ្តាក់ ឬធ្វើការម៉ាស្សាស្បូនដើម្បីជួយជំរុញដល់ការកន្ត្រាក់ស្បូន។ ប្រសិនបើស្បូននៅតែបន្តការហូរឈាម យើង​ប្រហែលជាត្រូវធ្វើការវះកាត់ចុះ (laparotomy) ឬធ្វើការវះកាត់ស្បូនចេញ ដែល​នេះ​កើតមាន​​ក្នុងករណីកម្រ។ នីតិវិធីក្នុងការយកសំណល់សុកនៅក្នុងស្បូនចេញនឹងត្រូវបានធ្វើឡើង។

– ប្រសិនបើមានការរហែកស្បូន ឬទ្វារមាស គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើការបិទការរហែកនោះដោយការដេរ។

– ប្រសិនបើមូលហេតុមកពីការឆ្លងមេរោគ ការប្រើថ្នាំផ្សះ​នឹងត្រូវបានចេញឲ្យប្រើដោយមាន​វេជ្ជបញ្ជា។

– ប្រសិនបើនៅតែបន្តមានការហូរឈាម គ្រូពេទ្យនឹងត្រូវធ្វើការវះកាត់ដើម្បីពិនិត្យស្បូន និងយកសុកដែលសល់ចេញ។ ការបាត់បង់ឈាមដែលបណ្តាលមកពីការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល គឺ​តម្រូវ​ឲ្យមានការបញ្ចូលឈាម។

ការមើលថែមុនពេលមានផ្ទៃពោះអាចជួយកាត់បន្ថយភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងការកើតភ្លាមៗនៃការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល​។ ប្រសិន​បើមានការសង្ស័យលើការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល​ នោះគ្រូ​ពេទ្យ​នឹងគៀប ហើយ​កាត់ទងផ្ចិតភ្លាមៗបន្ទាប់ពីសម្រាល។

៤. ការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ និងការព្យាបាលនៅផ្ទះ

ស្រីៗ​យើង​នឹងអាចគ្រប់គ្រង ឬការពារ PPH បានប្រសិនបើធ្វើតាមការណែនាំដូចខាងក្រោម៖

– ការបំពេញបន្ថែមនូវជាតិដែក៖ អាហារបំប៉នជាតិដែកអាចកំណត់ឱកាសរបស់យើង​ក្នុងការចាក់បញ្ចូលឈាមនៅពេលដែលមានការធ្លាក់ឈាមក្រោយសម្រាល​។ ជាទូទៅស្ត្រីគួរតែទទួលទានថ្នាំគ្រាប់ជាតិដែក ប្រសិនបើខ្លួនប្រឈមនឹងភាពស្លេកសាំងដោយសារការខ្វះជាតិដែក។

– ទៅពិនិត្យជាមួយគ្រូពេទ្យជាប្រចាំ៖ ប្រសិនបើយើង​ធ្លាប់មានការវះកាត់សម្រាល​កូនពីមុន សុកយើង​នឹងមានការស្អិត និងស្លាក​ស្នាម​នៅស្បូនដែលជាកន្លែងដែលយើង​បានវះពីមុន។

ប្រសិនបើស្រី​យើង​ព្រួយបារម្ភអំពីសុខភាព ត្រូវទៅពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត ដើម្បីទទួលបានដំបូន្មានស្តីពីការព្យាបាលដែល​ល្អបំផុត។