– មករដូវដំបូងមុនពេលអាយុ ១២ ឆ្នាំ ឬការក្រអស់រដូវ អាចបង្កើនហានិភ័យ បណ្តាលមកពីផលប៉ះពាល់លើអ័រម៉ូនអឺសស្ត្រូសែន។
– ការផ្លាស់ប្តូរលំនឹងអ័រម៉ូនស្ត្រី៖ អូវែ បង្កើតអ័រម៉ូនសំខាន់ៗពីរ មាន អឺស្ត្រូហ្សែន និងប្រូសេស្តេរ៉ូន។ ករណីប្រែប្រួលអ័រម៉ូនទាំងនេះ ធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរស្រទាប់កោសិកាខាងក្នុងស្បូន (Endothelium)។ ជំងឺមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូន (Endometrial cancer) កើតឡើងដោយសារកំណើនអ័រម៉ូនអឺស្ត្រូហ្សែន គ្មានកំណើនអ័រម៉ូនប្រូសេស្តេរ៉ូន។ ស្រីៗក្រោយអស់រដូវ ផឹកភេសជ្ជៈ មានផ្ទុកអ័រម៉ូនអឺស្ត្រូហ្សែន តែគ្មានអ័រម៉ូនប្រូសេស្តេរ៉ូន បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកស្បូន។
រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មាននេះមិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទជំងឺទេ។ គួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។

៧- គួរធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវិធីណា?
វេជ្ជបណ្ឌិត នឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យផ្អែកលើប្រវត្តិជំងឺរបស់យើង ពិនិត្យរាងកាយ និងការច្រឹបសាច់ស្រទាប់ក្នុងស្បូនយកទៅពិសោធ ដើម្បីដឹងច្បាស់ថាជាជំងឺមហារីក ឬយ៉ាងណា។ គ្រូពេទ្យអាចសួរនាំយើងពីរោគសញ្ញាលេចឡើងមួយចំនួនដើម្បីកំណត់ពីការលូតលាស់ដុំសាច់។
ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនអាចរាលដាលដល់ប្លោកនោម រន្ធគូទ និងសរីរាង្គដទៃទៀត។ គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើតេស្តផ្សេងៗ តាមដំណាក់កាលមហារីក ហើយតេស្តទាំងនោះ រួមមាន Pap test ស្កេន CT MRI Utralsound និងកោសកោសិកាពីស្បូន (uterine curettage) ទៅពិនិត្យជាដើម។
៨- ព្យាបាលដោយវិធីណា?
ការព្យាបាលអាស្រ័យលើដំណាក់កាលមហារីក អាចដឹងបានតាមរយៈដុំសាច់ក្នុងស្បូន ឬអូវែ និងអូវុល ដែលគ្រូពេទ្យយកទៅពិសោធ។ បើមហារីកពិតជារាលដាលមែន ក៏មិនរាលដាលទៅកន្លែងឆ្ងាយពីស្បូនដែរ គ្រូពេទ្យអាចកាត់យកជាលិកា ឬកូនកណ្តុរនៅជិតកន្លែងសង្ស័យ ដើម្បីចៀសវាងមហារីករាលដាលបន្ថែមទៀត។
បន្ទាប់ពីនេះ ការព្យាបាល ដោយវិទ្យុសកម្ម អ័រម៉ូន ថ្នាំក័រទីសូន cortisone និងការព្យាបាលគីមីច្បាស់ជាត្រូវធ្វើឡើងដោយគ្រូពេទ្យឯកទេសជំងឺមហារីក ដើម្បីកាត់បន្ថយ ទប់ស្កាត់ជំងឺមហារីកនៅសេសសល់។
ការព្យាបាលមហារីក ទោះដោយប្រើថ្នាំ ឬព្យាបាលដោយគីមី សុទ្ធតែប៉ះពាល់សរីរាង្គក្នុងខ្លួនយើង ហេតុនេះជាទូទៅគ្រូពេទ្យ នឹងណែនាំយើងទៅផ្នែកជំនួយអារម្មណ៍អំឡុងពេលកំពុងព្យាបាល។
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ
៩- ទម្លាប់រស់នៅ
ដោយសារតែវិធីព្យាបាលមហារីកមានផលប៉ះពាល់ ដូចជា អស់កម្លាំង ធ្វើឲ្យរូបរាង ប្រែប្រួល និងប៉ះទង្គិតផ្លូវចិត្ត យើងគួរចាំ អំឡុងពេលព្យាបាល យើងនៅតែអាចរស់នៅធម្មតា និងសកម្មបន្តិច គួរតែចែករំលែកបទពិសោធយើងជួបប្រទះ ជាមួយសាច់ញាតិ មិត្តភក្តិ ព្រោះពួកគេសំខាន់ណាស់ ពិសេសអាចលើកទឹកចិត្តយើងក្នុងដំណាក់កាលកំពុងព្យាបាល។
ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនអាចជាសះស្បើយប្រសិនស្ថិតក្នុងករណីដូចខាងក្រោម៖
– ក្រោយវះកាត់ស្រីៗអស់រដូវ មិនអាចមានរដូវម្តងទៀតនោះដែរ។
– អាចមានរោគសញ្ញាក្តៅ ក្រហាយ បើពេទ្យធ្វើការវះកាត់អូវែ។
– មានគ្រូពេទ្យវះកាត់ និងអ្នកឯកទេសមហារីក មានបទពិសោធន៍ក្នុងការព្យាបាល។
– ត្រឡប់ទៅរស់នៅ និងបន្តសកម្មភាពធម្មតា រាប់ទាំងសកម្មភាពផ្លូវភេទ ក្រោយពីការវះកាត់ ៤-៨ សប្តាហ៍។
– ទៅជួបគ្រូពេទ្យតាមពេលកំណត់ ទាំងអំឡុងពេលព្យាបាល និងក្រោយព្យាបាល ដើម្បីពិនិត្យមើលផលប៉ះពាល់ និងករណីកើតឡើងវិញរបស់មហារីក។
បញ្ហាជំងឺស្បូនផ្សេងទៀត