យើងដឹងហើយថា មូសខ្លាញីគឺជាភ្នាក់ងារចម្លងគ្រុនឈាមយ៉ាងសកម្ម ដែលនាំឲ្យអ្នកជំងឺមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត ប្រសិនបើយឺតយ៉ាវក្នុងការព្យាបាល។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ហ៊ាង រតនា ឯកទេសជំងឺទូទៅ បានឲ្យដឹងថា ក្រៅពីបង្កជំងឺគ្រុនឈាម មូសខ្លាញីនៅបង្កជំងឺ ៣ មុខទៀត។
១- ជំងឺគ្រុនឈីក ឬឈីគុណហ្គុនយ៉ា
រោគសញ្ញានៃជំងឺគ្រុនឈីក ឬឈីគុណហ្គុនយ៉ា បណ្ដាលមកពីវីរុស Chikungunya។ ជំងឺនេះមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរដូចជាជំងឺគ្រុនឈាមនោះទេ គ្រាន់តែមានអាការៈក្ដៅខ្លួនខ្លាំង មុខឡើងក្រហម ហើយនៅលើខ្លួនមានឡើងកន្ទួលដូចជាជំងឺស្អូច ហើយអ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺអ្នកជំងឺអាចមានសភាពឈឺចាប់នៅតាមសន្លាក់ដៃជើង ជាពិសេសមនុស្សពេញវ័យ ឬមនុស្សវ័យចំណាស់ដែលអាចមានអាការៈឈឺយូរ។ ចំពោះកុមារមានអាការៈទន់ដៃទន់ជើងដើរមិនរួចតែម្តង ដោយសារតែការឈឺសាច់ដុំខ្លាំង ឈឺសន្លាក់ និងហើមដៃជើង។
ប៉ុន្តែជំងឺនេះមិនបណ្ដាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ទេ ហើយវាកើតឡើងចំពោះអ្នកមានប្រព័ន្ធការពារខ្សោយ ឬសុខភាពទ្រុឌទ្រោមដូចជាផ្ទុកជំងឺរបេង ជំងឺអេដស៍ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬអ្នកផឹកស្រាច្រើន។ ជំងឺគ្រុនឈីកកើតឡើងលើមនុស្សគ្រប់វ័យ និងគ្រប់ទីកន្លែង ហើយជំងឺនេះអាចព្យាបាលជាសះស្បើយ តែបើអ្នកធ្លាប់កើតម្ដងរួចហើយ មិនកើតទៀតឡើយ។
[embed-health-tool-child-growth-chart]
២- ជំងឺហ្ស៊ីកា (Zika)
ជំងឺនេះបង្កឡើងដោយសារមេរោគហ្ស៊ីកា កើតឡើងតាមរយៈសត្វមូសខ្លាញីខាំ។ ជាទូទៅអ្នកកើតជំងឺនេះភាគច្រើនជាសះស្បើយពីរោគសញ្ញាដោយខ្លួនឯង ក្នុងរយៈពេល ១ សប្ដាហ៍ ហើយករណីជាច្រើន មិនលេចឡើងជារោគសញ្ញានោះទេ។ ប៉ុន្តែរោគសញ្ញាជំងឺឧស្សាហ៍ជួបប្រទះជាងគេមានដូចជា ក្ដៅខ្លួន កន្ទួលរមាស់លើស្បែក ឈឺសន្លាក់ ឈឺក្បាល ឡើងក្រហមភ្នែក។ ក្រៅពីឆ្លងតាមរយៈមូសខ្លាញីខាំ ការបញ្ចូលឈាម និងការរួមភេទ ក៏អាចចម្លងបន្តបានដែរ។
ជំងឺបង្កដោយមេរោគហ្ស៊ីកានេះគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងណាស់ បើឆ្លងទៅលើ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ទារក និងកុមារ ជាពិសេសទារកក្នុងផ្ទៃមានផ្ទុកមេរោគនេះ ច្រើនតែកើតមកមិនពេញលក្ខណៈដូចជា៖
– ភ្នែកកើតមកខុសប្រក្រតី
– ថ្លង់
– វិបត្តិអំឡុងពេលកំពុងលូតលាស់ក្នុងផ្ទៃ
– ខួរក្បាលតូច
– ខួរក្បាលខុសប្រក្រតី។
ចំពោះស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលឆ្លងជំងឺនេះ អាចនឹងប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ជាច្រើន ដូចជា រលូតកូន កូនស្លាប់ក្នុងផ្ទៃ និងសម្រាលមុនកំណត់ជាដើម។
៣- គ្រុនលឿង
គ្រុនលឿង ជាជំងឺបង្កឡើងដោយវីរុសចម្លងតាមរយៈមូសខ្លាញីខាំ នៅពេលចម្លងមកមនុស្ស ជំងឺគ្រុនលឿង អាចធ្វើឲ្យថ្លើមខូច និងប៉ះពាល់ដល់សរីរាង្គដទៃទៀតអាចបង្កឲ្យស្លាប់បាត់បង់ជីវិតបាន។ ចំពោះរោគសញ្ញាវិញឡើងលឿង បណ្ដាលមកពីការខូចខាតទៅលើថ្លើម និងរលាកថ្លើម។ ប៉ុន្តែសម្រាប់គ្នាយើងខ្លះមានជំងឺនេះ មិនលេចឡើងនូវរោគសញ្ញាអ្វីភ្លាមៗទេ ខណៈ ៦ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីមូសខាំ ទើបចាប់ផ្ដើមមានរោគសញ្ញា ហើយនៅដំណាក់កាលដំបូង អាចមានសញ្ញាមួយចំនួនដូចជា៖
– ឡើងកម្ដៅ
– ឈឺក្បាល
– ឈឺសាច់ដុំ នៅម្ដុំខ្នង និងជង្គង់
– ចាញ់ពន្លឺ
– ក្អួត ឬចង្អោរ
– ធុំអាហារ
– វិលមុខ
– ភ្នែក មុខ និងអណ្ដាត ឡើងក្រហម។
ទោះជាយ៉ាងណាលោកវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសទូទៅរូបនេះបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមជំងឺទាំង ៤ មានតែ ២ ប៉ុណ្ណោះដែលបានកើតឡើងលើប្រជាជនកម្ពុជាញឹកញាប់គឺគ្រុនឈាម បន្ទាប់មកជំងឺគ្រុនឈីក។
អត្ថបទគួរអាន៖
- ក្រោយសម្រាលកូន បើនៅមានបញ្ហាទាំងនេះ កុំទាន់រួមដំណេក
- ស្បែកយារធ្លាក់ក្រោយសម្រាល សាកអនុវត្តតិចនិក ៥ នេះ
- ក្រោយសម្រាលកូនដើមទ្រូងឡើងសរសៃខៀវខ្វាត់ខ្វែង ធ្វើម៉េចទើបបាត់វិញ?
- ហេតុអ្វីក្រោយសម្រាលកូន ពេទ្យឲ្យម៉ាក់ៗលេបថ្នាំទម្លាក់សត្វល្អិត?
- ហេតុអីសម្រាលកូនរួច វដ្តរដូវម៉ាក់ៗមិនទៀងដូចមុន?
- សម្រាលកូនរួច ពេលណាម៉ាក់ៗអាចងូតទឹកបាន?
