បាក់តេរី វីរុស និងមេរោគផ្សិតគឺជាមេរោគ (មីក្រុប ឬអតិសុខុមប្រាណ​) ដែលរស់នៅក្នុងទឹក ខ្យល់ និងដី ហើយមេរោគខ្លះផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់​យើង តែមេរោគខ្លះអាចបំផ្លាញសុខភាពយើង។ តើ​មេរោគទាំងនេះខុសគ្នា និងមានឥទ្ធិពលបែបណាចំពោះសុខភាពយើង?

១. បាក់តេរី

បាក់តេរី​ជា​ភាវៈឯកកោសិកា​ ហើយ​មានទំហំតូចល្អិត​ និងអាច​មាន​ស្ទើរ​តែ​គ្រប់​ទីកន្លែងដូចជា​នៅ​លើ​តុ អេក្រង់កុំព្យូទ័ ស្បែក ឬនៅខាងក្នុងខ្លួន​របស់យើង។ បាក់តេរីមានពីរប្រភេទគឺ៖

• បាក់តេរីល្អ៖ ពោះវៀនយើងផ្ទុកបាក់តេរីប្រហែល ១០០ កោដ​ដែល​ជួយបំបែកអាហារ និង​ភេសជ្ជៈដែលយើងញុំា ហើយជួយកម្ចាត់បាក់​តេរីអាក្រក់។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រូបាយអូទិក​គឺជាបាក់តេរី​ល្អ​ពីអាហារ ឬភេជ្ជៈដែលអាចជួយបង្កើនបាក់តេរីល្អក្នុងពោះវៀនយើង។
• បាក់តេរីអាក្រក់៖ ពេលឆ្លងចូលខ្លួនយើង បាក់តេរីអាក្រក់អាចបង្ករោគ និងអាចធ្វើឱ្យយើង​ឈឺ​ដូចជា ក្រហមភ្នែក ឈឺបំពង់ក ឬ​រលាកបំពង់កជាដើម។

បាក់តេរីអាចបន្តពូជដោយខ្លួនឯង ហើយអាចរស់នៅលើផ្ទៃរបស់​របរ​បានច្រើនថ្ងៃ ឬច្រើនសប្តាហ៍។ បាក់តេរី​អាច​ចូល​ទៅក្នុងខ្លួនយើងតាមរយៈមាត់ ច្រមុះ ឬមុខរបួសជាដើម។

២. វីរុស

វីរុសគឺជាភ្នាក់ងារបង្ករោគដែលមានទំហំតូចជាងគេបំផុត និងមាន​ហ្សែន។ វីរុសខុស​ពីមេរោគ​ដទៃ​ទៀត ដោយសារវីរុសមិនអាចបន្តពូជដោយ​ខ្លួនឯងបានទេ។ វីរុសត្រូវការតោងកោសិការស់ ដើម្បី​រស់រាន​មានជីវិត និងបន្តពូជ។

វីរុសអាចឆ្លងតាមរយៈផ្លូវដង្ហើម។ ឧទាហរណ៍ វីរុសបង្កជំងឺកូវីដ ១៩ ផ្តាសាយ និងគ្រុនផ្តាសាយជាដើម។ វីរុស​ក៏​អាច​ឆ្លង​តាមរយៈឈាមដែលមានផ្ទុកវីរុស ឬតាមរយៈការរួមភេទដែរ ឧទារណ៍ វីរុសបង្កជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ C ឬវីរុសហីវ(HIV)។

ជាធម្មតាវីរុសអាចរស់នៅលើផ្ទៃខាងក្រៅរបស់ភាវៈមានជីវិតបានតែពីរបី​​ម៉ោងប៉ុណ្ណោះ ទោះបីជា​មាន​វីរុសខ្លះអាចរស់នៅបានយូរជាងនេះក៏​ដោយ។

ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ!

ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ!

ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ!

ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ!

៣. មេរោគផ្សិត

មេដំបែ និងផ្សិតក៏ជាមេរោគផ្សិតដែរ។ មិនដូចបាក់តេរី និងវីរុសទេ មេរោគ​​ផ្សិត​កើតឡើង​ពី​កោសិកា​មួយ ឬច្រើន។ មេរោគផ្សិតមួយចំនួនផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដូចជា មេដំបែ​ដែល​យើង​ប្រើ​សម្រាប់​ធ្វើ​នំបុ័ង ត្រប៉ែ ឬសម្រាប់​បិតស្រាជាដើម។

មេរោគផ្សិតរស់ដោយបឺតយកសារធាតុចិញ្ចឹមពីសារពាង្គកាយផ្សេងទៀត​​ដូចជា សំណល់​រុក្ខជាតិ​ដែល​រលួយជាដើម។ យើងអាចឆ្លងមេរោគផ្សិតតាមរយៈផ្លូវដង្ហើម និងការបះពាល់ផ្ទាល់។ មេរោគ​ផ្សិត​លើ​ស្បែក​ដូចជា ស្រែង និងទឹកស៊ីជើងរស់នៅលើ និងស៊ីស្រទាប់ស្បែកខាងលើរបស់​យើង ដែលបណ្តាលឱ្យយើងមាន​ការ​រមាស់ រលាក និង​របកស្បែក​។

បាក់តេរី វីរុស និងមេរោគផ្សិតសុទ្ធតែអាចបណ្តាលឱ្យយើងឈឺ តែវីរុសឆ្លងលឿនជាងគេ ហើយ​​​មានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាគេ ដែល​មានន័យថា ពេលវីរុសឆ្លងចូលក្នុងខ្លួនយើង វីរុសអាច​បង្កឱ្យយើងមានជំងឺធ្ងន់។ ដើម្បីការពារ​ការឆ្លងមេរោគ យើង​ត្រូវអនុវត្តតាមវិធាន​ការ​អនាម័យ​ឲ្យ​បាន​ខ្ជាប់​ខ្ជួន​។​

គួរ​អាន៖

• អ្នក​ជា​សះស្បើយ​ពី​កូវីដ-១៩ អាច​ជួប​ផលវិបាក​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​
• ​ឆ្លង​រោគប្រហោង​ឆ្អឹងច្រមុះ អាការៈដូចគ្នានឹងផ្ដាសាយអត់?
• ​ចូល​ចិត្ត​ញាំអយស្ទ័រ ​ឬ​លៀស​​ឆៅ​ គួរដឹងហានិភ័យ​ទាំងនេះ
• ឆ្លង​រោគ​ផ្សិត​​​​ក្រោយ​​​មក​​រដូវ​រួច​ ​បណ្ដាល​មក​ពី​អ្វី​?
• របស់ផ្ទាល់ខ្លួនទាំងនេះ កុំឲ្យអ្នកផ្សេងខ្ចីប្រើ អាចឆ្លងមេរោគ
• គួរដឹង! រោគសញ្ញាពុលចំណីអាហារកម្រិតស្រាល និងធ្ងន់ធ្ងរ