ត្បិតទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី ២ អាចកើតលើមនុស្សប្រុសស្រីក៏ដោយ ប៉ុន្តែរោគសញ្ញាអាការៈជំងឺ មានសភាពខុសគ្នាខ្លះៗ។ ដោយសារជំងឺប្រភេទនេះ កាចសាហាវ មិនទាន់មានថ្នាំព្យាបាលជាសះស្បើយនៅឡើយ “Hello គ្រូពេទ្យ” នឹងប្រាប់ពីរោគសញ្ញាខ្លះៗ សម្រាប់ស្រីៗគ្នាយើងបានដឹង និងអាចបង្ការ ឬព្យាបាលទាន់ពេល។
ចង់ចាកចេញពី Hellokrupet?
ប្រាកដហើយថា អ្នកចង់ចាកចេញ?
ប្រយ័ត្នឲ្យមែនទែនស្រីៗ! ទាំងនេះជាសញ្ញាជំងឺទឹកនោមផ្អែមគួរតែដឹង
អ្វីសំខាន់បំផុត គឺការសិក្សាថ្មីមួយ បានបង្ហាញពីការធ្លាក់ចុះអត្រាស្លាប់របស់ប្រុសៗដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែម ចន្លោះឆ្នាំ ១៩៧១ ដល់ឆ្នាំ ២០០០ ខណៈអត្រាស្លាប់របស់ស្រីៗកំពុងតែកើនឡើងខ្លាំង។ ក្នុងនោះមូលហេុតចម្បងដោយសារកត្តាមួយចំនួនដូចជា៖
– ទឹកនោមផ្អែមលើស្រីៗ ពិបាកព្យាបាល
– ស្រីៗមានជំងឺបេះដូង ច្រើនប្រភេទជាងប្រុសៗ
– កម្រិតអ័រម៉ូន និងការឆ្លើយតបនៃប្រព័ន្ធការពារខុសគ្នា
– ស្រីៗមិនសូវទទួលការព្យាបាលលើកត្តាប្រឈមជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង និងបញ្ហាសុខភាពផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធជំងឺនេះ។
១- រោគសញ្ញាទឹកនោមផ្អែមលើស្រីៗ
បើសិនស្រីៗគ្នាយើង មានទឹកនោមផ្អែម អាចនឹងមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនដូចប្រុសៗ៖
– ឃ្លានខ្លាំង ស្រេកទឹកជាងមុន
– នោមញឹក
– ស្រក ឬឡើងគីឡូគ្មានមូលហេតុ
– នឿយហត់
– ស្រវាំងភ្នែក
– របួសមិនងាយជា
– ចង្អោរ
– ឆាប់មួម៉ៅ
– បង្ករោគ (ដំបៅ) នៅស្បែក
– ដៃជើងលែងសូវដឹងវិញ្ញាណ
– ស្បែកខ្មៅជាងមុន នៅតាមផ្នត់ស្បែក
– ដង្ហើមមានក្លិនផ្អែមៗដូចផ្លែឈើ ឬក្លិនអាសេតូន។
រោគសញ្ញាខ្លះមានតែលើស្រីៗ៖
– ឡើងផ្សិតក្នុងមាត់ និងទ្វារមាស
– រលាកផ្លូវទឹកនោម
– អសម្ថភាពផ្លូវភេទ
– ដុំគីសនៅក្រពេញអូវែ (Polycystic ovary syndrome)។
៣- បញ្ហាចំពោះស្រីៗកំពុងមានផ្ទៃពោះ
– ទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ១ និង ២៖ ទឹកនោមផ្អែមអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពទាំងម៉ាក់ៗ និងបេប៊ី (ឆ្លងទៅគភ៌ ជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ១)។ ត្រូវតាមដានជាតិស្ករក្នុងឈាមឲ្យទៀងទាត់ ទាំងមុន និងអំឡុងពេលពពោះ។ ដោយសារជាតិស្ករ និងអាសេតូន អាចឆ្លងតាមសុក ធ្វើឲ្យគភ៌ក្នុងផ្ទៃប្រឈមករណី រូបរាងមិនប្រក្រតី ពេលណាជាតិស្ករក្នុងឈាមខ្ពស់ខ្លាំង។
– ទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ៖ ក្នុងចំណោមស្រីៗពពោះ ២០នាក់ មានម្នាក់កើតទឹកនោមផ្អែម ព្រោះការផលិតអ័រម៉ូន អាំងស៊ុយលីន ត្រូវរំខានដោយសាររាងកាយកំពុងផលិតអ័រម៉ូនច្រើនពេលពពោះ។ ករណីខ្លះ រាងកាយស្រីៗមិនអាចផលិត អាំងស៊ុយលីន គ្រប់គ្រាន់ ជាហេតុបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ។ ធម្មតា ជំងឺនេះនឹងជាបាត់ទៅវិញក្រោយពេលសម្រាល តែវាអាចក្លាយជាកត្តាប្រឈមចំពោះម៉ាក់ៗ កើតទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ ២ ទៅថ្ងៃមុខ។
៤- កត្តាប្រឈម
កត្តាប្រឈមនាំឲ្យស្រីកើតទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២ រួមមាន៖
– អាយុលើស ៤៥ ឆ្នាំ
– លើសគីឡូ ឬធាត់ខ្លាំង
– ប្រវត្តិគ្រួសារមានកើតជំងឺនេះ (ឪពុកម្តាយ ឬបងប្អូន)
– មានបេ៊បី ទម្ងន់លើស ៤ គីឡូក្រាម
– មានជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ
– លើសសម្ពាធឈាម
– លើសជាតិខ្លាញ់ (កូលេស្តេរ៉ូល)
– ហាត់ប្រាណតិចជាង ៣ ដងក្នុងមួយសប្តាហ៍
– មានប្រវត្តិកើតជំងឺបេះដូង ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល
– មានបញ្ហាសុខភាពផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធអ័រម៉ូន អាំងស៊ុយលីន ដូចជា ដុំគីសនៅក្រពេញអូវែ (Polycystic ovary syndrome)។
៥- វិធីគ្រប់គ្រង
គ្រប់គ្រងជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជាតិស្ករក្នុងឈាមសម្រាប់ស្ត្រី អាចពិបាកបន្តិច ដោយសារ៖
– ថ្នាំពន្យារកំណើតខ្លះ អាចធ្វើឲ្យជាតិស្ករក្នុងឈាមកើនឡើង
– ជាតិស្ករក្នុងឈាម អាចបណ្តាលឲ្យកើតរោគផ្សិត
– បម្រែបម្រួលអ័រម៉ូន ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងវដ្ដរដូវ ការសម្រាលកូន និងអស់រដូវ ធ្វើឲ្យពិបាកគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករត្រឹមត្រូវ។
យ៉ាងណា យើងអាចការពារជំងឺនេះ ចៀសផុតពីផលលំបាក និងគ្រប់គ្រងរោគសញ្ញាបានតាមជំហានដូចខាងក្រោម៖
– សម្រកទម្ងន់និងហាត់ប្រាណ៖ បង្ការទឹកនោមផ្អែមដោយសម្រកទម្ងន់ពី ៥-៧ ភាគរយ តាមរយៈការប្តូររបបអាហារ និងហាត់ប្រាណទៀងទាត់។
– ឈប់ជក់បារី៖ ជក់បារី ធ្វើឲ្យយើងងាយរងផលលំបាកដោយសារទឹកនោមផ្អែម ដូចជា ជំងឺតម្រងនោម ប្រព័ន្ធប្រសាទ និងបញ្ហានៅលើជើង។
– ការពារខ្លួនពីផលវិបាកនៃជំងឺ៖ ធ្វើតាមដំបូន្មានគ្រូពេទ្យ តាមដានជាតិស្ករក្នុងឈាម រក្សាសម្ពាធឈាម និងជាតិខ្លាញ់ក្នុងឈាមឲ្យបានល្អ។
– យល់ដឹងពីសញ្ញាផលវិបាកនៃជំងឺ៖ ប្រាប់ទៅគ្រូពេទ្យភ្លាម បើសិនធ្លាប់មានសញ្ញាណាមួយលើសុខភាពយើង ដូចជា គាំងបេះដូង ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល និងឈាមប្រែជាអាស៊ីដដោយសារសេតូន (Diabetic ketoacidosis)។
ស្គាល់ពីសញ្ញាទឹកនោមផ្អែម ពិសេសសញ្ញាមានលើស្រីៗ ជាគន្លឹះពិសេសប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺ។ ទោះបីអត្រាស្រីៗស្លាប់ដោយសារទឹកនោមផ្អែមមិនទាន់ចុះថយក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែយល់ដឹង និងគ្រប់គ្រងរោគសញ្ញា រួមនឹងផលវិបាក អាចជួយឲ្យយើងរស់នៅប្រកបដោយផាសុកភាព។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
គណនា BMI
ប្រើរង្វាស់សុខភាពBMI ដើម្បីគណនារាងកាយ ទម្ងន់ និងកម្ពស់សមសួន និងសុខភាពល្អ
ប្រុស
ស្រី
Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
ប្រភព
Mortality trends in men and women with diabetes, 1971 to 2000. Annals of Internal Medicine, 147(3), 149-155. http://annals.org/article.aspx?articleid=735918. Accessed December 13, 2016.
Prevent diabetes. http://www.cdc.gov/diabetes/consumer/prevent.htm. Accessed December 13, 2016.
Women and diabetes. https://diabetesatwork.org/_files/learn_more/women_and_diabetes.pdf. Accessed December 13, 2016.