banner

Subot Icon

​សុខភាព​ក្រពេញប្រូស្តាត

Subot Icon

បញ្ហាលិង្គមិនឡើងរឹង

Subot Icon

ជំងឺមហារីកសួត

Subot Icon

បញ្ហាឆាប់ចេញទឹកកាម

avatar
badge

វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត

avatar
badge

វេជ្ជបណ្ឌិត ហ៊ួយ បញ្ញា

ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងក្រពេញអ័រម៉ូនបុរស និងស្រ្តី

យល់ដឹងអំពីរោមប្រដាប់ភេទបុរស

បញ្ហាបុរសផ្សេងទៀត

ប្រុសៗទុករោមប្រដាប់ភេទ អាចបង្កឲ្យមានក្លិន និងគ្មានអនាម័យមែនទេ?

រោមនៅត្រង់បរិវេណប្រដាប់ភេទ ក៏មិនសូវខុសគ្នានឹងរោមនៅត្រង់បរិវេណផ្សេងនៃរាងកាយយើងនោះទេ។ វាអាចបង្កទៅជាក្លិនអាក្រក់ សំខាន់បំផុតគឺនៅពេលដែលយើងមិនបានអនាម័យឲ្យបានល្អ។ កត្ដានេះក៏ជាមូលហេតុមួយ ធ្វើមនុស្សភាគច្រើនសម្រេចចិត្តកោរ ឬជម្រុះចោល។ ប៉ុន្ដែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនជាយើងថែរក្សាអនាម័យបានល្អ នោះមិនមានបញ្ហាអ្វីចោទឡើងនោះទេ។ តើមានកត្ដាអ្វីខ្លះដែលបណ្ដាលឲ្យមានក្លិន និងគួរសម្អាតដោយរបៀបណា? ១.ខ្វះអនាម័យ ការខ្វះអនាម័យ ដូចជាការមិនបានសម្អាតសំលៀកបំពាក់បានល្អ ពិសេសខោក្នុងតែម្ដង ដូច​នេះហើយ​ទើប​យើង​ត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ និង សម្អាតឲ្យបានទៀងទាត់ និង​ជៀសវាងការស្លៀកពាក់ខោសើម ឬមិនសូវស្ងួតល្អ ដែលកត្ដានេះក៏អាចបណ្ដាលឲ្យមានក្លិនមិន​​ល្អផងដែរ។ ២.ការបែកញើស សម្រាប់អ្នកដែលចូលចិត្ដលេង​កីឡា ហាត់ប្រាណ និងធ្វើសកម្មភាពផ្សេង ដែល​បង្កឲ្យចេញញើសក៏បណ្ដាលឲ្យមានក្លិនបានដែរ ប្រសិនជាមិនបានសម្អាតឲ្យបានល្អ។ ព្រោះញើស បង្ក​ជា​សំណើម និងជាតិខ្លាញ់លើស្បែកនឹងតោងជាប់ជាមួយរោម អាចបង្កជាក្លិនមិនល្អ។ ដូច្នេះក្រោយពេលបែកញើស ត្រូវងូតទឹក លាង និង ជូតសម្អាតបរិវេណប្រដាប់ភេទឲ្យបានល្អ នោះនឹងមិនបង្កឲ្យមានក្លិននោះទេ។ ៣.ការរួមភេទ ការរួមភេទក៏អាចបណ្ដាលឲ្យមានក្លិនមិនល្អជាប់នឹងរោមបានដែរ ពិសេសក្រោយការរួមភេទដែលមិនបានសម្អាតឲ្យត្រឹមត្រូវ ពិសេសទឹករម្អិលដែលមានជាប់នៅលើលិង្គ និងរោមដែលមិនបានសម្អាត ក៏​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រៀមជាប់នឹង​រោម ទើបបណ្ដាលឲ្យមានក្លិន។ ដូច្នេះក្រោយការរួមភេទ ដៃគូត្រូវតែសម្អាតប្រដាប់ផេទឲ្យបានលឿន តាមដែលអាចធ្វើបាន ទោះរួម​ភេទដោយប្រើប្រាស់ស្រោមការពារ ក៏ដោយក្ដី។ ៤.ជំងឺសើរស្បែក បុរសៗដែលមានបញ្ហារោគសើរស្បែក ពពួកមេរោគផ្សិត ក៏​អាច​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ក្លិន ប្រសិនអ្នកជំងឺមិនបានសម្អាត និង​រក្សាអនាម័យជាប្រចាំនោះទេ។ ដូច្នេះត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះចំណុចនេះ ត្រូវប្រញាប់ទៅទទួលការព្យាបាល និងអនាម័យឲ្យបានជាប្រចាំដើម្បីសុខភាព។ ជារួមការគ្រប់គ្រងក្លិននៅបរិវេណប្រដាប់ភេទ ពិសេសក្លិននៅជាប់នឹងរោមចំពោះបុរសគ្មានអ្វីពិបាកនោះទេ ហើយក៏មិនចាំបាច់ទាល់តែត្រូវជម្រុះរោម ឬ កោររោមចេញនោះដែរ។ វិធីងាយស្រួលបំផុតគ្រាន់តែបង្កើតទម្លាប់​សម្អាតជាប្រចាំរាល់ពេលងូតទឹកក៏អាចល្អផងដែរ។ […]

បញ្ហាទូទៅ

សុខភាពផ្លូវចិត្ត

វិធីបំបាត់ស្ត្រេស

វិធីសាស្រ្តងាយៗទាំង៥ ជួយកម្ចាត់ស្រ្តេស និងការឈឺចាប់លើរាងកាយ

​ថ្វីត្បិត​តែ​បច្ចុប្បន្ន​ ថ្នាំ​ពេទ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់​យ៉ាង​ណា​ក្ដី ប៉ុន្តែ​ជួន​កាល យើង​អាច​កម្ចាត់​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន​​បាន​ដោយ​គ្រាន់​តែ​ប្រើ​វិធីសាស្ត្រ​ងាយ​ៗ​ប៉ុណ្ណោះ។ ប្រសិនបើ​​គ្នា​យើង​ប្រឈម​នឹង​អាការៈ​ឈឺចាប់រាង​កាយ​ ឬ​ស្រ្តេស អាច​សាកល្បង​វិធីសាស្ត្រ​ទាំង​​៥​ខាង​ក្រោម​នេះ​។ ១. ប្រើ​ទឹក​កក​ស្អំ​លើ​បរិវេណ​ឈឺចាប់ ការ​ប្រើ​ទឹកកក​ គឺ​ជា​រូបមន្ត​បែប​បុរាណ​ និង​ល្អ​បំផុត​ដើម្បី​ជួយ​ដោះស្រាយ​ការ​ឈឺចាប់​នៅ​ផ្នែក​ណា​មួយ​នៃ​រាងកាយ។ ទឹកកក​អាច​ជួយ​ព្យាបាល​របួស​ស្រួចស្រាល់​ និង​ការ​រលាក​ ព្រម​ទាំង​ការ​ហើម​បាន​យ៉ាង​ស័ក្ដិសិទ្ធិ។ ហេតុនេះ​ហើយ​ ក្នុង​ករណី​ដែល​យើង​ជួប​ប្រទះ​បញ្ហា​ទាំង​នេះ គួរ​សាក​ប្រើ​ទឹកកក​ស្អំ​នៅ​បរិវេណ​ដែល​រង​​របួស ឬ​ងូត​ទឹក​កក​តែ​ម្ដង។ [embed-health-tool-heart-rate] ​​​​​២. ម៉ាស្សា​នៅ​ចន្លោះ​ចិញ្ចើម​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ស្រ្តេស ការ​សង្កត់​នៅ​ត្រង់​បរិវេណ​នេះ អាច​ជួយ​បំបាត់​​រាល់​ការ​ឈឺចាប់​ និង​ស្រ្តេស​បណ្ដោះ​អាសន្ន​បាន។ អីចឹង​ហើយ គ្នា​យើង​អាច​ធ្វើការ​សង្កត់​ ឬ​ម៉ាស្សា​នៅ​ត្រង់​ចន្លោះ​ចិញ្ចឹម​ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​​បញ្ហា​ខាង​លើ។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ៣. ម៉ាស្សា​ត្រចៀក ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ ការ​សង្កត់​នៅ​ត្រង់​ត្រចៀក​ក៏​អាច​ជួយ​កាត់បន្ថយ​ស្រ្តេស និង​ការ​ថប់​បារម្ភ​ពី​រាងកាយ​បាន​ដូច​គ្នា។ ​ ​៤. ញ៉ាំ​ទឹក​ក្រូច​ស្រស់​ ពិត​ណាស់​ វីតាមីន​C​ ផ្ដល់​គុណប្រយោជន៍​យ៉ាង​ច្រើន​ដល់​រាងកាយ ជា​ពិសេស​គឺ​ជួយ​បំបាត់​​បញ្ហា​ស្រ្តេស។ ​កម្រិត​ស្រ្តេស​ខ្ពស់​ មាន​ទំនាក់ទំនង​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ​នឹង​កង្វះ​វីតាមីន​C ដូច្នេះ​ហើយ យើង​អាច​បង្កើន​​វីតាមីន​C ដោយ​ការ​ញ៉ាំ​ទឹក​ក្រូច​ស្រស់​​ជា​ប្រចាំ។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល ឬខាងឆ្វេង ប្រយ័ត្នជំងឺសរសៃ​ឈាម​បេះដូង គ្រឿងផ្សំក្នុង​អាហារ ៣មុខ អាចធ្វើឲ្យ​បេះដូងលោតខុសធម្មតា […]

វិធីបំបាត់ស្ត្រេស

សញ្ញាទាំងនេះបញ្ជាក់ថាស្រ្តេសការងារធ្ងន់ធ្ងរ គួរដោះស្រាយភ្លាមៗកុំទុកយូរ

បញ្ហា​ស្រ្តេស​ការងារ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​ដែល​យើង​មិន​អាច​គ្រប់គ្រង​ស្រ្តេស​បាន​ល្អ និង​​ចេះ​តែ​​បណ្ដោយ​រយៈពេល​យូរ។ បើ​យោង​តាម​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ មនុស្ស​​ពេញ​វ័យ​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​៤​នាក់​ ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​នេះ​នៅ​ក្នុង​ជីវិត​របស់​ខ្លួន។ តើ​ស្រ្តេស​ការងារ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ មាន​សញ្ញា​ព្រមាន​អ្វី​ខ្លះ? ​​សញ្ញា​ទាំង​៧នៃ​ស្រ្តេស​ការងារ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ គ្នា​យើង​គួរ​ប្រុងប្រយ័ត្ន ១. ​នឿយហត់​ទាំង​ចិត្ត និង​កាយ គ្នា​យើង​អាច​មាន​អារម្មណ៍​នឿយហត់​​ទាំង​ផ្លូវ​កាយ​ ផ្លូវ​ចិត្ត​ និង​ស្មារតី ដែល​​បណ្ដាល​មក​ពី​ស្រ្តេស​ ឬ​​រឿងរ៉ាវ​ប៉ះទង្គិច​ផ្លូវ​ចិត្ត​ណា​មួយ ហើយ​អារម្មណ៍​បែប​នេះ អាច​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​តែ​សម្ពាធ​ការងារ ឬ​បរិយាកាស​ជុំវិញ​ខ្លួន ខ្វះ​ខាត​ធនធាន ឬ​ធ្វើការ​រយៈពេល​យូរ​ម៉ោង​ជា​ដើម។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ​២. មាន​អារម្មណ៍​កើត​ទុក្ខ​ខ្លាំង ​ប្រសិនបើ​យើង​តែង​មាន​អារម្មណ៍​ខ្វះ​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​ខ្លួន​ឯង​ញឹកញាប់ ឬ​​មិន​សប្បាយ​ចិត្តជា​ប្រចាំ នោះ​​អាច​ជា​​សញ្ញា​នៃ​ស្រ្តេស​ការងារ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ហើយ។ [embed-health-tool-bmr] ៣. ភ្លេចភ្លាំង​ច្រើន​ ឬ​ពិបាក​ផ្ដោត​អារម្មណ៍ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ដែរ ស្រ្តេស​ការងារ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ក៏​អាច​នាំ​ឲ្យ​យើង​ច្របូកច្របល់​ ភ្លេចភ្លាំង និង​ពិបាក​ផ្ដោត​អារម្មណ៍។ នៅ​ពេល​ដែល​យើង​ធ្វើ​ការងារ​ច្រើន​ គេង​មិន​គ្រប់គ្រាន់​ ស្រ្តេស និង​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធើណែត​ច្រើន​ជ្រុល ក៏​អាច​បង្ក​ជា​​បញ្ហា​នេះ​ដែរ។ ៤. ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​ឆ្គង​តូចតាច កំហុស​ឆ្គង​តូចតាច​​នៅ​កន្លែង​ធ្វើ​ការងារ​ ដែល​​រួម​មាន​ភ្លេច​ធ្វើ​កិច្ចការ​ ឬ​ភ្លេច​ថ្ងៃ​ដែល​ត្រូវ​ដាក់​ឯកសារ អាច​បង្ក​ជា​ហានិភ័យ​ដល់​យើង​បាន​។ ​បើ​គ្នា​យើង​ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​ឆ្គង​បែប​នេះ​ញឹកញាប់ គួរ​រក​វិធី​ដោះស្រាយ​ហើយ។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល ឬខាងឆ្វេង ប្រយ័ត្នជំងឺសរសៃ​ឈាម​បេះដូង គ្រឿងផ្សំក្នុង​អាហារ […]

បញ្ហាផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត

បើអ្នកជំងឺផ្លូវចិត្តមានកប្បកិរិយាកោងកាច ឬប្រើហិង្សា យើងគួរធ្វើបែបណា?

​ពេល​ខ្លះ អ្នក​ដែល​មាន​បញ្ហា​ផ្លូវ​ចិត្ត​អាច​កើត​មាន​អាកប្បកិរិយា​ព្រហើន​​កោងកាច ឬ​ប្រើ​ហិង្សា​ដោយ​ខ្វះ​ការ​ពិចារណា។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើ​អ្នក​ជំងឺ​ទទួល​បាន​ការ​ព្យាបាល​ត្រឹមត្រូវ នោះ​ពុំ​​បង្ក​ជា​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​អ្នក​ផ្សេង​ទៀត​ឡើយ។ ជា​ទូ​ទៅ​ អ្នក​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ច្រើន​តែ​ចូលចិត្ត​ធ្វើ​បាប​ខ្លួន​ឯង​ ច្រើន​ជាង​ធ្វើ​បាប​​អ្នក​ដទៃ។ ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ និង​អំពើ​ហិង្សា ​​​​​​ពិត​ណាស់ អំពើ​ហិង្សា​មិន​មែន​ជា​រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ឡើយ ហើយ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ជំងឺ​ផ្លូវចិត្ត និង​អំពើ​ហិង្សា​ក៏​មាន​ភាព​ស្មុគស្មាញ​ផង​ដែរ។ ការ​ស្រាវជ្រាវ​បាន​បង្ហាញ​ថា ក្នុង​ករណី​ដែល​​អ្នក​ជំងឺ​មិន​ប្រើប្រាស់​សារធាតុ​ញៀន​ផ្សេងៗ ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​​​ អាច​ជះ​​ឥទ្ធិពល​តិចតួច​ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ហិង្សា។ ​ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ដែរ ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ដែល​រួម​មាន​ជំងឺ​វិកលចរិត​  អាច​មាន​ការ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អាកប្បកិរិយា​កោង​កាង ឬ​ប្រើ​ប្រាស់​ហិង្សា ប្រសិនបើ​អ្នក​ជំងឺ​​៖ មិន​បាន​ទទួល​ការ​ព្យាបាល​ត្រឹមត្រូវ ប្រើប្រាស់​គ្រឿង​ញៀន​ ឬ​គ្រឿង​ស្រវឹង មាន​ប្រវត្តិ​ប្រើ​ប្រាស់​អំពើ​ហិង្សា​ពី​មុន​ ប្រឈម​នឹង​រោគសញ្ញា​វិកលចរិត ស្ថិត​ក្នុង​ភាព​ភ័យ​ខ្លាច (ឧទាហរណ៍៖ គិត​ថា​ខ្លួន​ឯង​កំពុង​តែ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​គ្រោះថ្នាក់) កើត​មាន​រោគសញ្ញា​វិកលចរិត​ជា​លើក​ដំបូង។ [embed-health-tool-bmi] ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ការ​ព្យាបាល​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត និង​បញ្ចៀស​អំពើ​ហិង្សា ដើម្បី​បញ្ចៀស​អំពើ​ហិង្សា ដែល​អាច​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត យើង​ចាំបាច់​ត្រូវ​ណែនាំ​ដល់​អ្នក​ដែល​មាន​បញ្ហា​ផ្លូវ​ចិត្ត ​ឲ្យ​ប្រញាប់​ទទួល​យក​ការ​ព្យាបាល​ឲ្យ​បាន​កាន់​តែ​ឆាប់​ កាន់​តែ​ប្រសើរ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ យើង​ក៏​គួរ​យល់​ថា ជំងឺ​ផ្លូវ​ចិត្ត​មិន​មែន​ជា​ជម្រើស​សម្រាប់​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ឡើយ​ ប៉ុន្តែ​ជំងឺ​មួយ​នេះ​អាច​កើត​លើ​​មនុស្ស​គ្រប់​គ្នា​ ដោយ​មិន​ប្រកាន់​អាយុ ឬ​ភេទ​នោះ​ទេ។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល […]

បញ្ហាផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត

ពូកែខឹងមួម៉ៅមែនអត់? សាកល្បងរំងាប់កំហឹងតាមវិធីសាស្រ្តទាំងនេះវិញមើល៍

​គ្នា​យើង​តែងតែ​ខឹង​មួម៉ៅ នៅ​ពេល​ដែល​ការ​រំពឹង​ទុក​មិន​ដូច​ចិត្ត ឬ​ប្រឈម​នឹង​ការ​ប្រមាថ​ លេងសើច គំរាមកំហែង ឬ​ការមិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ពី​អ្នក​ដទៃ​​ជា​ដើម។ ជួនកាល​ យើង​ខ្លួន​ឯង​ គឺជា​មូលហេតុ​នៃ​កំហឹង​តែ​ម្ដង ដោយ​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​មាន​អារម្មណ៍​មិន​ល្អ​ពេញ​មួយ​ថ្ងៃ​ក៏​មាន។ ប៉ុន្តែ តាម​ពិត​ទៅ ​កំហឹង​ ជា​អារម្មណ៍​បែប​ធម្មជាតិ ហើយ​ក៏​មិន​មាន​អ្វី​ដែល​ល្អ​គ្រប់​ដប់ ឬ​សម​តាម​បំណង​យើង​រហូត​ដែរ។ យ៉ាង​ណា​មិញ តើ​យើង​អាច​គ្រប់គ្រង​ ឬ​រំងាប់​កំហឹង​ទាំង​នេះ ដោយ​មិន​បង្ក​ការ​ឈឺចាប់​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ ឬ​ខ្លួន​ឯង​បាន​ដោយ​វិធី​ណា​ខ្លះ? គន្លឹះ​បញ្ចេញ​កំហឹង​ ដោយ​មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​អ្នក​ដទៃ រៀន​ទទួល​អារម្មណ៍​ខឹង ដោយ​ការ​ដក​ដង្ហើម​ឲ្យ​វែង​ៗ ដើម្បី​រំងាប់​អារម្មណ៍ និយាយ​ពី​តម្រូវ​ការ​របស់​យើង​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់ រួម​ទាំង​អារម្មណ៍ និង​តម្រូវ​ការ​ដែល​ត្រូវ​​​បាន​មើល​រំលង ឬ​មិន​អើពើ បញ្ចេញ​កំហឹង ដោយ​ការ​ស្រែក​ឲ្យ​ខ្លាំង​ៗ ឬ​វាយ​ខ្នើយ កំហឹង​គ្រាន់​តែ​ជា​អារម្មណ៍​ធម្មតា​របស់​មនុស្ស​យើង​ប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះ​ហើយ​​​គ្នា​យើង​មិន​គួរ​មាន​អារម្មណ៍​ខុស​ឆ្គង​ឡើយ។ យើង​​អាច​ឆ្លើយ​តប​នឹង​កំហឹង​ដោយ​វិធី​ណា​ខ្លះ? ១. ធ្វើ​ចលនា ពិត​ណាស់​ ការ​ធ្វើ​ចលនា​រាងកាយ អាច​ជួយ​បង្កើន​ថាមពល​​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​យើង​បាន ហេតុ​នេះ​ហើយ​ គ្នា​យើង​គួរ​ដើរ​លំហែ​កាយ​ ឬ​ធ្វើ​​លំហាត់​ប្រាណ​ដើម្បី​ជួយ​ឲ្យ​មាន​អារម្មណ៍​ប្រសើរ​ឡើង ដូចជា​ការ​ហាត់​យូហ្គា រាំ ឬ​ដកដង្ហើម​ឲ្យ​វែង​ៗ ដើម្បី​រំសាយ​កំហឹង​របស់​យើង។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ២. សរសេរ​ពី​អារម្មណ៍ មួយ​វិញ​ទៀត យើង​ក៏​អាច​​យក​ឈ្នះ​កំហឹង ដោយ​ការ​សរសេរ​គំនិត ឬ​អារម្មណ៍​​​នៅ​លើ​ក្រដាស​សៀវភៅ​​បាន​ផង​ដែរ​។ ចំណុច​នេះ […]

បញ្ហាផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត

ចូលចិត្តមើលរឿងបែបរន្ធត់ ព្រឺព្រួច ប៉ះពាល់សុខភាពផ្លូវចិត្តឬអត់?

​​ប្រភេទ​រឿង​បែប​រន្ធត់​ ព្រឺព្រួច អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​គ្នា​យើង​ខ្លះ​មាន​អារម្មណ៍​រំភើប​រីករាយ​ ក៏​ដូចជា​រសាយ​​អស់​ទុក្ខ​កង្វល់​ ខណៈ​​​អ្នក​ខ្លះ​ទៀត​ចាប់ផ្ដើម​មាន​អារម្មណ៍​​ភ័យ​ខ្លាច និង​ថប់បារម្ភ ដោយ​គិត​ថា​សាច់រឿង​អាច​នឹង​​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ការ​ពិត​​។ ពិត​ណាស់​ ការ​មើល​រឿង​ ឬ​រូបភាព​បែប​រន្ធត់​ ក៏អាច​​ធ្វើ​​ឲ្យ​យើង​​ថប់បារម្ភ ភ័យ​ស្លន់ស្លោ ឆាប់​មាន​រំញោច​ទៅ​នឹង​រឿងរ៉ាវ​ផ្សេង​ៗ​ និង​ចេះ​តែ​គិត​​អវិជ្ជមាន ដែល​កត្តា​​ទាំង​នេះ​ រួម​ចំណែក​ធ្វើ​ឲ្យ​បេះដូង​​របស់​យើង​លោត​ញាប់​​ជា​ងធម្មតា ហើយ​អ័រម៉ូន​ស្រ្តេស​​កើន​ឡើង​កាន់​តែ​ខ្លាំង​​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ដែរ​ ប្រតិកម្ម​​​នៃ​ភាព​រំភើប ដែល​ជា​ផ្នែក​សំខាន់​មួយ​អំឡុង​ពេល​មើល​រឿង​បែប​រន្ធត់​ អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​គេង​មិន​លក់​ ក៏​ដូចជា​យល់សប្ដិ​អាក្រក់​ ដែល​ជា​ហេតុ​នាំ​ឲ្យ​ជះឥទ្ធិពល​អវិជ្ជមាន​ដល់​ដំណើរការ​ខួរ​ក្បាល​នៅ​ថ្ងៃ​បន្ទាប់​ ព្រម​ទាំង​​មាន​ទំនាក់ទំនង​បញ្ហា​​​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ផង​ដែរ។​​​​​​​ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ​អ្នក​ជំនាញ​បាន​ណែនាំ​ថា​ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ភាពយន្ត​បែប​រន្ធត់​ទាំង​នេះ គ្នា​យើង​អាច​សាកល្បង​ស្វែង​យល់​ពី​ប្រភេទ​រឿង​បែប​រន្ធត់​ណា​ខ្លះ​ដែល​ស័ក្ដិសម​សម្រាប់​យើង​​ និង​រឿង​ណា​ខ្លះ​ដែល​មិន​គួរ​មើល។ ប៉ុន្តែ បើ​យើង​បារម្ភ​ថា​មើល​រឿង​ទាំង​នេះ​ ​អាច​បង្ក​ជា​បញ្ហា​​ យើង​គួរ​តែ​មើល​នៅ​ពេល​ថ្ងៃ ឬ​ជាមួយ​អ្នក​ជិតស្និទ្ធ ដើម្បី​​កាត់បន្ថយ​អាការៈ​ថប់បារម្ភ។​ ក្នុង​ករណី​ដែល​យើង​​​នៅ​តែ​មាន​អាការៈ​ថប់​បារម្ភ​កាន់​តែ​ខ្លាំង និង​ពិបាក​គេង​ក្រោយ​មើល​រឿង​​បែប​នេះ​​ យើង​គួរ​តែ​មើល​រឿង​​បែប​កំប្លែង​ៗ និង​មិន​សូវ​ព្រឺព្រួច​ជំនួស​វិញ។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល ឬខាងឆ្វេង ប្រយ័ត្នជំងឺសរសៃ​ឈាម​បេះដូង គ្រឿងផ្សំក្នុង​អាហារ ៣មុខ អាចធ្វើឲ្យ​បេះដូងលោតខុសធម្មតា ធ្វើការ​​​​ពី​ផ្ទះ​​ មុខកុំព្យូទ័រយូរម៉ោង […]

ជំងឺថប់បារម្ភ

រឿងរ៉ាវ ៤យ៉ាង អ្នកមានជំងឺថប់បារម្ភមិនគួរធ្វើនៅពេលយប់​​

អ្នក​ដែល​មាន​ជំងឺ​ថប់​បារម្ភ អាច​នឹង​ពិបាក​គេង​លក់​ស្កប់ស្កល់​នៅ​ពេល​យប់​​ ដោយ​សារ​តែ​ខួរ​ក្បាល​ធ្វើ​ការ​មិន​ឈប់​ និង​គិត​អំពី​រឿងរ៉ាវ​​ផ្សេង​ៗ​​​​កាល​ពី​អតីតកាល​ ឬ​ព្រួយបារម្ភ​ថា​អាច​នឹង​មាន​រឿង​អាក្រក់​កើត​​ឡើង​​ក្នុង​ពេល​ឆាប់​ៗ​ខាងមុខ​។ ពិត​ណាស់​ ទោះ​បី​ជា​យើង​មិន​អាច​បញ្ឈប់​គំនិត​​ទាំង​នេះ​បាន​ទាំង​ស្រុង​យ៉ាង​ណា​ក្ដី​ ក៏​យើង​អាច​កាត់បន្ថយ​អានុភាព​​​របស់​វា​បាន​ខ្លះ​ដែរ​ ដោយ​ជៀសវាង​​ធ្វើ​រឿងរ៉ាវ​ខាង​ក្រោម​នេះ​​នៅ​ពេល​យប់​។ ១. ជជែក​​ជាមួយ​នឹង​មិត្តភក្ដិ ​ជា​ទូទៅ យើង​​នឹង​មាន​អារម្មណ៍​រំភើប​រីករាយ​នៅ​ពេល​ដែល​បាន​ជជែក​គ្នា​លេង​ជាមួយ​នឹង​មិត្តភក្ដិ​នៅ​ពេល​យប់​។ ប៉ុន្តែ ការ​ពិត​​ទៅ ភាព​រំភើប​ និង​ការ​ថប់​បារម្ភ​មាន​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​គ្នា​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ ហើយ​សូម្បី​តែ​អារម្មណ៍​វិជ្ជមាន​ ក៏​អាច​នាំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​​រំជើបរំជួល​ដូច​គ្នា ដែល​ចំណុច​នេះ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ការ​ថប់​បារម្ភ​របស់​យើង​កាន់​តែ​អាក្រក់​ទៅ​ៗ។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ២. ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម ទន្ទឹម​នឹង​នេះ​ដែរ ការ​លេង​Facebook, Instagram ឬ Twitter អាច​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​​ភ័យ​ខ្លាច​ក្នុង​ការ​ខកខាន​រឿងរ៉ាវ​រំភើប​ដែល​កំពុង​កើត​ឡើង​នៅ​កន្លែង​ណា​មួយ ឬ​មាន​អារម្មណ៍​សោកសៅ​នៅ​ពេល​ដែល​ឃើញ​ជីវិត​របស់​អ្នក​ដទៃ​ ឬ​មិត្តភក្ដិ​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​ក្ដី​រីករាយ​ ស្រប​ពេល​ដែល​​ជីវិត​ខ្លួន​ឯង​ជួប​តែ​រឿង​​អាប់អួ​ហូត​មក។ [embed-health-tool-bmi] ៣. ជៀសវាង​ញ៉ាំ​ភេសជ្ជៈ​​មាន​ជាតិ​កាហ្វេអ៊ីន​ មួយ​វិញ​ទៀត ការ​ញ៉ាំ​​កាហ្វេ តែ​ ឬ​ភេសជ្ជៈ​ដែល​ផ្ទុក​ជាតិ​កាហ្វេអ៊ីន​ណា​មួយ អាច​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​​​​គេង​​មិន​​លក់​​​រហូត​​ដល់​​​រំលង​អធ្រាត្រ​ក៏​មាន​​​ ជា​ពិសេស​សម្រាប់​អ្នក​ដែល​មាន​ជំងឺ​ថប់​បារម្ភ គឺ​កាន់​តែ​យ៉ាប់យ៉ឺន​ទ្វេ​ដង​។ ហេតុ​នេះ​ហើយ​ យើង​មិន​គួរ​ញ៉ាំ​​ភេសជ្ជៈ​ប្រភេទ​នេះ​ នៅ​កៀក​ម៉ោង​គេង​ឡើយ​។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល ឬខាងឆ្វេង ប្រយ័ត្នជំងឺសរសៃ​ឈាម​បេះដូង គ្រឿងផ្សំក្នុង​អាហារ ៣មុខ អាចធ្វើឲ្យ​បេះដូងលោតខុសធម្មតា […]

វិធីបំបាត់ស្ត្រេស

ការសិក្សា៖ ដើរច្រើនក៏អាចកាត់បន្ថយហារនិភ័យជំងឺផ្លូវចិត្ដបាន

ការសិក្សាក៏បានធ្វើឡើងជាបន្ដបន្ទាប់ចង្អុលបង្ហាញពីឥទ្ធិពល នៃការហាត់ប្រាណជាប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីកាត់បន្ថយបញ្ហាសុខភាពរាងកាយ និងផ្លូវចិត្ដ។ ជាការណែរនាំការបង្កើតទម្លាប់ដើរ ក៏អាចកាត់បន្ថយហារនិភ័យពីជំងឹស្ដ្រេសបានមួយកម្រិតផងដែរ។ ការសិក្សាបានលើកឡើងថា យុវវ័យដែលបង្កើតទម្លាប់ហាត់ប្រាណដោយដើរ ជាមធ្យមក្នុងចំនួនត្រឹម ២,៥ម៉ោងក្នុងមួយសប្ដាហ៍ អាចកាត់បន្ថយហារនិភ័យពីបញ្ហាផ្លូវចិត្ដ យ៉ាងហោច ២៥% បើធៀបនឹងអ្នកដែលមិនបានហាត់ប្រាណ។ លទ្ធផលសិក្សានេះឃើញថា មានប្រយោជន៍ខ្លាំង ពីព្រោះការហាត់ប្រាណដោយការដើរ យើងក៏អាចធ្វើបានជាប្រចាំ ដូចជាការដើរទៅសាលា ទៅផ្សារ នៅកន្លែងធ្វើការ អាចធ្វើបានច្រើនម៉ោង​លើស​ការរំពឹងទុកត្រឹម ២,៥ម៉ោងក្នុងមួយសប្ដាហ៍។ លោក Adam Chekroud ជំនួយការផ្ទាល់សាស្ដ្រាចារ្យផ្នែកសុខភាពផ្លូវចិត្ដនៅសាកលវិទ្យាល័យ Yale សហរដ្ឋ​អាមេ​រិក និង ជាសមាជិកមួយរូបក្នុងគម្រោងសិក្សានេះបានប្រាប់សារព័ត៌មាន CNNថា គ្រាន់តែបង្កើតទម្លាប់ដើរ យ៉ាងហោច ៣ពេល ក្នុង១ពេលស្មើនឹង ៤៥នាទី ក្នុងមួយសប្ដាហ៍ក៏អាចធ្វើឲ្យយើងមានសុខភាពផ្លូវចិត្ដល្អបានដែរ។ អត្ថបទគួរអាន៖ ទម្លាប់​មិន​ល្អ​ទាំង​៦​ បំផ្លាញ​សុខភាព​បេះដូង​​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ខ្វះ​​ឈាម​​ទៅ​ចិញ្ចឹម​បេះដូង អាច​ចេញ​រោគសញ្ញា​ទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ឈឺទ្រូងផ្នែកកណ្ដាល ឬខាងឆ្វេង ប្រយ័ត្នជំងឺសរសៃ​ឈាម​បេះដូង គ្រឿងផ្សំក្នុង​អាហារ ៣មុខ អាចធ្វើឲ្យ​បេះដូងលោតខុសធម្មតា ធ្វើការ​​​​ពី​ផ្ទះ​​ មុខកុំព្យូទ័រយូរម៉ោង អាច​ប្រឈម​ជំងឺ​បេះដូង​​​​​​​​​​​​​ បើតាម​ការណែនាំរបស់មជ្ឍមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងការពារជំងឺរបស់អាមេរិក(CDC) ធ្លាប់បានចេញផ្សាយស្ដីអំពីសកម្មភាពហាត់ប្រាណប្រចាំថ្ងៃយុវវ័យ យ៉ាងហោចត្រឹមរយៈពេល ២,៥ម៉ោង […]

បញ្ហាផ្លូវចិត្តផ្សេងទៀត

ទម្លាប់​ទាំង ​៥យ៉ាង ជួយ​ឲ្យ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​​កាន់​តែ​រឹងមាំ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​

ពិត​ណាស់​ សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ក៏​មាន​សារសំខាន់​ដូច​ទៅ​នឹង​សុខភាព​ផ្លូវ​កាយ​របស់​យើង​ដែរ​ ហើយ​នៅ​ពេល​ដែល​​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​រឹងមាំ ​យើង​​នឹង​មាន​អារម្មណ៍​រីករាយ​ ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​ក្តី​ស្រលាញ់​ មាន​សុខភាព​ល្អ ក៏​ដូចជា​បំពេញ​ការងារ​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ជាង​មុន​។ ​ដូច្នេះ​ហើយ​​​ គ្នា​យើងគួរអនុវត្ត​ទម្លាប់​ល្អ​ៗ​មួយ​ចំនួន​ខាង​ក្រោម​នេះ​ ដើម្បី​បំពេញ​ថាមពល​ដល់​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​។ ១. ចាប់ផ្ដើម​រត់លំហាត់​ប្រាណ​ ការ​រត់​មាន​គុណប្រយោជន៍​ដ៏​អស្ចារ្យ​ដល់​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​យើង​ ពីព្រោះ​វា​ជួយ​បំបាត់​គំនិត និង​អារម្មណ៍​ដែល​រង​សម្ពាធ​ជា​ច្រើន​។ ក្រៅ​ពី​នេះ ការរត់ក៏អាច​ជួយ​បង្ហាត់​ចិត្ត​របស់​យើង​ឲ្យ​ផ្តោត​អារម្មណ៍​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ឡើង។ មិន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ការ​រត់​ក៏​អាច​ជួយ​ឲ្យ​យើង​មាន​ភាព​ច្បាស់លាស់​ក្នុង​ចិត្ត​គំនិត​កាន់​តែ​ល្អ​ជាង​មុន​ផង​ដែរ​។ ២. សម្រាក​១០​នាទី​​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ ដោយ​មិន​ធ្វើ​អ្វី​ទាំង​អស់​ ការ​មិន​ប្រើ​កុំព្យូទ័រ ទូរស័ព្ទ ឬ​អាន​សៀវភៅ អាច​ឲ្យ​យើង​​នៅ​​ជាមួយ​ខ្លួន​ឯង ក៏​ដូចជា​ស្គាល់​ខ្លួន​ឯង​កាន់​តែ​ច្បាស់​។ ទម្លាប់​មួយ​នេះ ​នឹង​នាំ​​ឲ្យ​យើង​ទទួល​បាន​សន្តិភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ជាក់​ជា​មិន​ខាន​។ គណនា BMI គណនា BMR កម្មវិធីពិនិត្យជំងឺបម្រុងទឹកនោមផ្អែមអនឡាញ កម្មវិធីពិនិត្យ​បញ្ហាលិង្គមិនឡើងរឹងអនឡាញ ៣. ចំណាយ​ពេល​១​ថ្ងៃ​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍​នៅ​ជាមួយ​អ្នក​ដែល​យើង​ស្រលាញ់​ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ ការ​ចំណាយ​ពេល​នៅ​ជាមួយ​នឹង​មនុស្ស​ដែល​យើង​ស្រលាញ់​​មិន​ថា​ជា​គ្រួសារ មិត្តភក្ដិ​ ឬ​គូស្នេហ៍​នោះ​ទេ វា​នឹង​​អាច​ឲ្យ​យើង​មាន​អារម្មណ៍​សុវត្ថិភាព ក៏​ដូចជា​អាច​ព្យាបាល​របួស​ផ្លូវ​ចិត្ត​ទាំង​ឡាយ​ដែល​យើង​ធ្លាប់​ជួយ​ប្រទះ​កន្លង​មក​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​។ ៤. ជំរុញ​ទឹក​ចិត្ត​ ការ​បំផុស​គំនិត ក៏​ដូចជា​ការ​​​ហ៊ាន​សាកល្បង​អ្វី​​ថ្មី​ៗ អាច​នាំ​​ឲ្យ​យើង​​​ចាកចេញ​ពី​តំបន់​​ដែល​គ្មាន​ផាសុកភាព​ តែអាច​ទទួល​បាន​បទពិសោធន៍​ជីវិត​ថ្មី​មួយ​ទៀត​។ យើង​គប្បី​សកម្ម ក៏​ដូចជា​​រីករាយ​ជាមួយ​នឹង​ភាព​ស្រស់​ស្អាត ភាព​សម្បូរ​បែប​ និង​ភាព​រស់រវើក​ដែល​នៅ​ជុំវិញ​ខ្លួន​​។​​ ​​​៥. ចាប់ផ្ដើម​ធ្វើ​សមាធិ​ ការ​ធ្វើ​សមាធិ​អាច​មាន​ការ​លំបាក​នៅ​ពេល​ដំបូងៗ​ ដែល​ទាមទារ​ឲ្យ​យើង​មាន​ភាព​អំណត់​អត់ធ្មត់​ច្រើន​។ ប៉ុន្តែ​ ទម្លាប់​មួយ​នេះ អាច​ឲ្យ​យើង​ស្ថិត​ក្នុង​សភាព​ស្ងប់ស្ងៀម​​ជាមួយ​ខ្លួន​ឯង និង​​​អាច​​ស្វែង​យល់​ ក៏​ដូចជា​ស្រលាញ់​​ខ្លួន​ឯង​កាន់​តែ​ច្រើន​។ ហេតុ​នេះ​ហើយ​ គ្នា​យើង​គប្បី​សាកល្បង​ធ្វើ​សមាធិ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​នេះ​តទៅ ទើប​ជា​ការ​ប្រសើរ​។ គួរអាន៖ អារម្មណ៍ប្រែ​ប្រួល អាច​បង្កការ​រំខានដល់​សរីរាង្គក្នុង​រាងកាយ ៤ យ៉ាងជួយអ្នកចង់សម្លាប់ខ្លួនបានកាន់តែឆាប់កាន់តែល្អ […]

រង្វាស់​សុខភាព​ផ្សេង​ទៀត

ជំងឺមហារីកឧស្សាហ៍កើត

បញ្ហាបុរសផ្សេងទៀត

ទាំងនេះជាទំនាក់ទំនងចំណង់ផ្លូវភេទ និងជំងឺមហារីកលើបុរស

មហារីកគឺជាជំងឺកាចសាហាវ និង​មិនងាយព្យាបាលជាសះស្បើយនោះដែរ​។  សម្រាប់​បុរស​ដែល​មានជំងឺមហារីកផ្នែកសំខាន់ណាមួយដូច​ជាក្រពះ ថ្លើម ពោះវៀន បេះដូង សួត ភាគច្រើនចំណង់ផ្លូវភេទក៏ត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ។ នេះ​ក៏​ពព្រោះថាអ្នកមានជំងឺមហារីក ភាគច្រើន​ជួបអាការៈអស់កម្លាំង ហត់នឿយ សុខភាពរាងកាយត្រូវផ្លាស់ប្ដូរ ទៅជាចុះខ្សោយ និងរងការវាយប្រហារខ្លាំងផ្នែកផ្លូវចិត្ដ អាច​បណ្ដាលឲ្យអ្នកជំងឺអស់អារម្មណ៍នឹង​ក្ដីសុខផ្លូវភេទ។ ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកសុដន់ ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែ ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកសួត ចុចទីនេះ! យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ សមាគមន៍ជំងឺមហារីកអាមេរិកបានបង្ហាញថា ការផ្លាស់ប្តូរទូទៅនៃចំណង់ផ្លូវភេទ អាចមានទំនាក់ទំនងនឹងជំងឺមហារីក និងការព្យាបាល។ មនុស្សម្នាក់ដែលស្ថិតក្នុងស្ថានភាពកំពុង​សម្រាក​ព្យា​បាល តែងប្រឈមនឹង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ ការ​បាក់​ទឹក​ចិត្ត ចង្អោរ ឈឺ ឬ​អស់កម្លាំង​ អាច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់បង់​ចំណង់ផ្លូវ​ភេទ​។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការព្យាបាលជំងឺមហារីកក៏រំខានដល់តុល្យភាពអ័រម៉ូនធម្មតាក៏អាចកាត់បន្ថយចំណង់ផ្លូវភេទផង​ដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកជំងឺស្ថិតក្នុងការព្យាបាលអាចមានអារម្មណ៍ ភ័យព្រួយ គិតច្រើន កើតស្ដ្រេស គឺជាកត្ដាសំខាន់ប៉ះពាល់ដល់ចំណង់ផ្លូវភេទ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការព្យាបាល មហារីកក្នុងរាងកាយមានវិធីព្យាបាលសំខាន់ៗ ដូចជា ការបាញ់កាំរស្មី ការចាក់សារធាតុគីមី ការព្យាបាលដោយអ័រម៉ូន និងការវះកាត់ជាដើម។ ក្នុងស្ថាន​ភាពព្យាបាល អ្នកជំងឺមានអាការៈដូចជា អស់កម្លាំង ឆាប់ខឹងឆេវឆាវ បាក់ទឹកចិត្ត ការថប់បារម្ភ បញ្ហាពោះវៀន បញ្ហា​ប្លោកនោម បញ្ហាមាត់ បញ្ហាដកដង្ហើម […]

បញ្ហាបុរសផ្សេងទៀត

មិនត្រឹមស្រីៗ! ប្រុសៗចាក់វ៉ាក់សាំងមហារីកមាត់ស្បូន ការពារពីជំងឺសាហាវច្រើន

​ពេល​​វ៉ាក់សាំង​បង្ការ​​មេរោគបង្ក​ជំងឺ​មហារីក​មាត់​ស្បូន (HPV) ចរាចរណ៍​ឲ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​ជា​លើក​ដំបូង វា​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​សម្រាប់​ក្មេង​ស្រី​ជិត​ពេញ​វ័យ។ ឥឡូវ​នេះ ការ​ស្រាវជ្រាវ​ថ្មីៗ​ជា​ច្រើន បាន​រក​ឃើញ​ថា វ៉ាក់សាំង​មហារីក​មាត់​ស្បូន​ក៏​មាន​សុវត្ថិភាព​សម្រាប់​ក្មេង​ប្រុស ឬ​មនុស្ស​ប្រុស​ផង​ដែរ។ កម្មវិធីពិនិត្យ​សុខភាពក្រពេញប្រូស្តាតអនឡាញ ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ វេជ្ជបណ្ឌិត Richard Watkins ឯកទេស​ជំងឺ​ឆ្លង​នៅ​ទី​ក្រុង Akron រដ្ឋ Ohio និង​ជា​សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​វេជ្ជសាស្ត្រ​នៅ​សាកល​វិទ្យាល័យ Northeast Ohio Medical សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​ណែនាំ​ឲ្យ​ក្មេង​ប្រុស និង​បុរសៗ​ទៅ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​មហារីក​មាត់​ស្បូន ព្រោះ​វា​មិន​មាន​គុណវិបត្តិ​ទេ ហើយ​​ថែម​ទាំង​អាច​កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ទៀត​ផង។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ហ៊ាង រតនា បាន​ឲ្យ​ដឹង​ពី​អត្ថ​ប្រយោជន៍​នៃ​ការ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​មហារីក​មាត់​ស្បូន​លើ​មនុស្ស​ប្រុស​មាន​ដូច​ជា៖ ១. ការពារ​ការ​ឆ្លង​មេរោគ​មហារីក​មាត់​ស្បូន​ទៅ​ភរិយា ឬ​ដៃ​គូ​រួម​ទាំង​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់ ២. កាត់​បន្ថយ​ភាគ​រយ​នៃ​ការ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត​លើ​បុរស មហារីក​បំពង់​ក និង​មហារីក​ចុង​ពោះវៀន​ធំ។ ៣. ការពារ​ជំងឺ​សិរ​មាន់ ដែល​ជា​ជំងឺ​ពិបាក​ព្យាបាល និង​សាំញ៉ាំ។ បច្ចុប្បន្ន​នេះ CDC អាមេរិក​បាន​ណែនាំ​ឲ្យ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​មហារីក​មាត់​ស្បូន​លើ​ក្មេង​ប្រុស និង​ក្មេង​ស្រី​ប្រឆាំង​នឹង​មេរោគ HPV ដោយ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​អាយុ ១១ ឬ ១២ឆ្នាំ។ វ៉ាក់សាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចាក់​ជា​ពីរ​ដូស ដោយ​លើក​ទី​ពីរ​ចាក់​ពី ៦ ទៅ ១២ខែ​បន្ទាប់​ពី​ការ​ចាក់​លើក​ដំបូង។

សុខភាពលិង្គ

គួរ​ដឹង! រោគសញ្ញាទាំងនេះ អាចជាជំងឺមហារីកលិង្គ

ជំងឺ​មហារីក​លិង្គ ជា​ជំងឺ​កម្រ​មួយ​ដែល​កើត​មាន​នៅ​លើ​លិង្គ។ ជំងឺ​នេះ​អាច​បង្ក​ជា​រោគ​សញ្ញា​ដូច​ជា​ស្បែក​ចុងលិង្គ​វែង​ខុស​ប្រក្រតី រលាក​ក្បាលលិង្គ ឬ​មាន​ដំបៅ​ជាដើម​។ ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​រោគ​សញ្ញា និង​មូល​ហេតុ​មួយ​ចំនួន​អាច​នាំ​ឲ្យ​មាន​ជំងឺ​មហារីក​លិង្គ​។​ ១.រោគ​សញ្ញា ការ​រក​ឃើញ​បាន​ទាន់​ពេល​ពី​រោគ​សញ្ញា​នៃ​ជំងឺមហារីក​លិង្គ​ អាច​ជួយ​ឲ្យ​ប្រុសៗ​ទទួលបាន​ការព្យាបាល​បាន​លឿន​មាន​លទ្ធភាព​ជោគជ័យ និង​ជាសះស្បើយ​ក្នុង​ការព្យាបាល​។  ជំងឺ​នេះ​អាច​កាន់​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅៗ ប្រសិន​បើ​ការ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ត្រូវ​បាន​ពន្យារ​ពេល ហើយ​ជំងឺ​នេះ​អាច​មិន​ទទួល​បាន​ជោគ​ជ័យ​ក្នុង​ការ​ព្យាបាលផង​ដែរ​។ ប្រុសៗ​គ្នា​យើង អាច​នឹង​កំណត់​ជំងឺ​នេះ​បាន​ទាន់​ពេល​តាម​រយៈការ​សង្កេត​ពេល​បត់​ជើង​តូច។ ប្រសិន​បើ​ គ្នា​យើង​ជា​ក្រុម​មនស្ស​ដែល​​មិន​កាត់​ស្បែក​គ្រប​ក្បាល​លិង្គ នោះ​អាច​នឹង​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​នេះ​បាន ប៉ុន្តែ​គួរ​តែ​ប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​ការ​មាន​ដំបៅ​នៅ​ប្រដាប់​ភេទ។ គ្នា​យើង​គួរ​ជួប​ជា​មួយ​និង​ពេទ្យ​ពិនិត្យ​សុខភាព​ប្រសិន​បើ​យើង​សម្គាល់​ឃើញ​ចំណុច​ទាំង​នេះ​នៅ​លើ​ស្បែក​គ្រប​ប្រដាប់​ភេទ ៖ ស្បែក​ប្រែ​ជា​ក្រាស់ និង​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ពណ៌មាន​ដុំ​សាច់​នៅ​លើ​ប្រដាប់​ភេទ មាន​ដំបៅ ឬ​មាន​ឈាម មាន​កន្ទួល​ក្រហម និង​ក្រហាយ មាន​កន្ទួល​តូចៗ លេច​ចេញ​ពណ៌​ត្នោតលើស្បែក​លិង្គ មាន​ក្លិន​មិន​ល្អ ឬ​សារធាតុ​រាវ នៅ​ក្រោម​ស្បែក​គ្រប​លើ​ប្រដាប់​ភេទ ឡើង​ហើម សញ្ញា​ទាំង​នេះ​ភាគ​ច្រើន​អាច​មក​ពី​ការ​បង្ក​រោគ​ដោយ បាក់តេរី ឬ​ផ្សិត ឬ​ប្រតិ​កម្ម​អាលែកហ្ស៊ី។ ការ​ប្រើ​ប្រេង​សម្រាប់​លាប​ស្បែក ឬ​ប្រភេទ​គ្រីម ក៏​ជា​បញ្ហា​ដែល​ឆ្លើយ​តប​នឹងមេរោគ​ផ្សិត ឬ​បាក់តេរី​ដែរ។ ជា​រឿង​អាក្រក់​នោះ ជំងឺ​មហារីក​ប្រដាប់​ភេទ​បុរស​ជា​ញឹក​ញាប់ ច្រើន​សមីខ្លួន​មិន​សូវ​អើ​ពើ​រហូត​ជំងឺ​នេះ​ឈាន​ដល់​ដំណាក់​កាល​លូត​លាស់​ទៅ​មុខ។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ២.មូលហេតុ ដុំ​សាច់​នៅ​ក្នុង​ប្រដាប់​ភេទ​បុរស អាច​បណ្ដាល​មក​ពី​សារធាតុ​រាវ​ក្នុង​រាងកាយ​​ជាប់​នៅ​ក្នុង​ស្បែក​គ្រប​ក្បាល​នៃ​ប្រដាប់​ភេទ។ ប្រសិន​បើ​គ្នា​យើង​មិន​បាន​លាង​សម្អាត​ជា​ប្រចាំ​ទេ អាច​មាន​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ដែល​បង្ក​ឱ្យ​មាន​ជំងឺ​មហារីក។ បុរស​ដែល​មាន​វ័យ​ចំណាស់ និង​គ្នា​យើង​ដែល​ជក់​បារី អាច​នឹង​ងាយ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ប្រដាប់​ភេទ។ ជំងឺ​អេដស៍​ក៏ […]

មហារីកក្រពេញប្រូស្តាត

សញ្ញា​ព្រមាន​​ទាំង ​៥ នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​

​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​ ​ជា​ជំងឺ​មហារីក​មួយ​ដែល​កើត​ឡើង​ទូទៅ​បំផុត​លើ​បុរស​។ ទោះ​បី​ជា​ជំងឺ​​មហារីក​​មួយ​ប្រភេទ​នេះ កម្រ​បង្ហាញ​រោគសញ្ញា​ជាក់ស្ដែង​នៅ​ដំណាក់កាល​ដំបូង​ក៏​ពិត​មែន​ ប៉ុន្តែ​គ្នា​យើង​ក៏​នៅ​តែ​អាច​សង្កេត​មើល​រោគសញ្ញា​មួយ​ចំនួន​ខាង​ក្រោម​នេះ ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​​កំពុង​តែ​មាន​បញ្ហា​​។ សញ្ញា​ព្រមាន​ធំ​ៗ​ទាំង​៥ នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​មាន​អ្វី​ខ្លះ​? មាន​អារម្មណ៍​ឈឺ​ចាប់​ ឬ​ក្រហាយ​នៅ​ពេល​នោម​ ឬ​នៅ​ពេល​​បញ្ចេញ​ទឹក​កាម​ នោម​ញឹកញាប់ ជា​ពិសេស​នៅ​ពេល​យប់​ ពិបាក​​បញ្ឈប់​ ឬ​ចាប់ផ្ដើម​នោម លិង្គ​មិន​ឡើង​រឹង​ភ្លាម​ៗ មាន​ឈាម​នៅ​ក្នុង​ទឹក​នោម​ ឬ​ទឹក​កាម​ ​​សញ្ញា​ព្រមាន​ដំបូង​ដទៃ​ទៀត​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​រួម​មាន ​លំហូរ​ទឹក​នោម​ចុះ​ខ្សោយ​ខុស​ពី​ធម្មតា និង​ការ​ឈឺចាប់​​នៅ​ជុំវិញ​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​ដែល​ពិបាក​ពន្យល់​នៅ​ពេល​អង្គុយ។​ ប្រសិនបើ​ជំងឺ​មហារីក​រាលដាល​ហួស​​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​ ប្រុស​ៗ​យើង​អាច​ប្រឈម​នឹង​ការ​ហើម​នៅ​​រាងកាយ​ផ្នែក​ខាង​ក្រោម​ ខ្នង​ ត្រគាក ឬ​ឆ្អឹង​ ការ​បន្ទោបង់ ឬ​នោម​មិន​ប្រក្រតី ឬ​​​ស្រក​ទម្ងន់​​ជា​ដើម​។ យ៉ាង​ណា​មិញ រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​​ អាច​មាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​នឹង​បញ្ហា​សុខភាព​ស្រាល​ៗ​ដទៃ​ទៀត​។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកសុដន់ ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ​​​​យើង​គួរ​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ខ្លះ បើ​មាន​រោគសញ្ញា​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​? ប្រសិនបើ​គ្នា​យើង​ចេញ​រោគសញ្ញា​មួយ​ ឬ​ច្រើន​នៃ​ជំងឺ​មហារីក​មួយ​ប្រភេទ​នេះ យើង​គប្បី​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​នឹង​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ ពីព្រោះ​ថា​ សូម្បី​តែ​បញ្ហា​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​ដែល​មិន​មែន​ជា​មហារីក​ ក៏​ត្រូវការ​ទទួល​ការ​ព្យាបាល​ឲ្យ​ទាន់​ពេលវេលា​ផង​ដែរ​។ ជា​ធម្មតា ​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​​អាច​ព្យាបាល​បាន​​ ប្រសិន​បើ​យើង​ធ្វើ​រោគវិនិច្ឆ័យ​​នៅ​ដំណាក់​កាល​ដំបូង​។ អត្ថបទគួរអាន៖ កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ​មហារីក​សុដន់​ អនុវត្តទម្លាប់ល្អ​ៗទាំង​នេះ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ តិចនិកជួយស្រីៗ ចៀសឆ្ងាយពីជំងឺមហារីកសុដន់​ ស្រីៗគួរដឹង! ជំងឺមហារីកសុដន់ និងការបំបៅដោះកូន មកដឹងពីដំណាក់កាលទាំង៤ នៃជំងឺមហារីកសុដន់ ស្ទាបសុដន់រកដុំសាច់ជំងឺមហារីក​ខ្លួនឯង អាចជួយបានកម្រិតណាដែរ? […]

មហារីកក្រពេញប្រូស្តាត

ប្រុសៗផឹកកាហ្វេ កាត់បន្ថយហានិភ័យកើតមហារីកក្រពេញប្រូស្តាត

សម្រាប់​ប្រុស​ៗចូល​ចិត្តញ៉ាំ​ការ​ហ្វេ​អាច​ថា​នេះ​ជា​ដំណឹង​ល្អ​មួយ​ដែរ ដែល​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​បាន​រក​ឃើញ​ថា​ការ​ផឹក​កាហ្វេ​បាន​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​កត្តា​ប្រឈម​នឹង​ការ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាត​។ ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាតជា​សរីរាង្គ​មួយ​​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ប្លោក​នោម និង​មាន​នាទី​ផលិត​ទឹក​កាម​។ ជំងឺ​មហារីក​ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាត​ជា​ជំងឺ​កើត​ច្រើន​លំដាប់​ទី​២​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក​លើ​ប្រុសៗ។​ យ៉ាង​ណា​ការសិក្សា​មួយ ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ប្រមូល​ឯកសារ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ចំនួន​១៦​បញ្ចូល​គ្នា និង​មាន​មនុស្ស​ប្រុស​ចូល​រួម​ក្នុង​ការ​សិក្សា​ជាង​១លាន​នាក់​បាន​រក​ឃើញ​ថា​ប្រុសៗ​ចូល​ចិត្ត​ផឹក​កាហ្វេ​មាន​អត្រា​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត​ទាប​ជាង​អ្នក​មិន​ផឹក​កាហ្វេ​។ ការ​សិក្សា​ខាង​លើ​រាប់​ចំនួន​ពែង​នៃ​កាហ្វេ​ដែល​អ្នក​ចូល​រួម​បាន​ផឹក និង​គិត​ពី​ពីរ​ពែង​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ដល់​ប្រាំបួន​ពែង​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​​  និង​ជា​កាហ្វេ​មិន​បន្ថែម​រស​ជាតិ​​​។ ជា​លទ្ធ​ផល​អ្នក​ផឹក​កាហ្វេ​ច្រើន​ក្នុង​រង្វង់​នេះ​មាន​អត្រា​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាត​ចន្លោះពី​៧​ទៅ​១៦​ភាគ​រយ​ទាប​ជាង​អ្នក​មិន​ផឹក​កាហ្វេ​។ ​​ការ​សិក្សា​​ដាច់​ដោយ​ឡែក​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​បាន​បញ្ជាក់​មិន​ថា​ប្រុសៗ​យើង​ផឹក​កាហ្វេ​រាល់​ថ្ងៃ​ឬ​អត់ទេ តែ​រាល់​ការ​ផឹក​កាហ្វេ​បាន​បី​ពែង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​កៀក​ៗ​គ្នា​ មិន​មែន​យូរ​ៗ​ម្ដង​​​ គឺ​បាន​រួមចំណែក​១១​ភាគរយ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ប្រឈម​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាត​។ ការ​ណ៍​នេះ​បាន​ន័យ​ថា ឥទ្ធិ​ពល​កាហ្វេ​លើ​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូ​ស្តាត​មាន​តិច​ឬ​ច្រើន អាស្រ័យ​លើ​បរិមាណ​កាហ្វេ​ដែល​យើង​ផឹង ហើយ​មិន​មែន​ជា​ការ​ផឹក​យូរៗ​ម្ដង​នោះ​ទេ​។ យ៉ាង​ណា Mayo Clinic បាន​ណែនាំ​ថា​ការ​ផឹក​កាហ្វេ​ក៏​មិន​គួរ​ឲ្យ​លើស​ពី​៤០០​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ឬ​ស្មើ​នឹង​បួន​ពែង​នៃ​កាហ្វេ​ឆុង​ដោយ​ដៃ ឬ​ម៉ាស៊ីន​។ ការ​ផឹក​កាហ្វេ​ច្រើន​ជ្រុល​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​យើង​ជួប​បញ្ហ​បេះដូង​ ដូចជា​បេះដូង​លោត​ញាប់​ខុស​ប្រក្រតី និង​ប្រកាច់​ជា​ដើម​។ ក្រៅពីផឹក​កាហ្វេ យើង​អាច​ថែរក្សា​ក្រ​ពេញ​ប្រូស្តាត​ឲ្យ​មាន​សុខ​ភាព​ល្អ​តាម​រយៈ​ការ​ញ៉ាំបន្លែ ផ្លែឈើ កុំជក់បារី និង​ហាត់​ប្រាណ​ជា​ប្រចាំ​ដូច​ជាដើរ រត់​ត្រឹកៗ ឬ​ជិះកង់​ ជា​ដើម​។​

មហារីកក្រពេញប្រូស្តាត

Prostate cancer (មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្តាត)

និយមន័យ១- អ្វី​ជា​មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត? មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត ប្រភេទ​ជំងឺ​ធ្ងន់ធ្ងរ ឧស្សាហ៍​កើត​លើ​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត​មនុស្ស​ប្រុស ដែល​ជា​ក្រពេញ​តូច មាន​តួនាទី​ផលិត​ទឹកកាម ចិញ្ចឹម និង​ដឹក​ជញ្ជូន​មេជីវិត។ មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត ជា​ធម្មតា​មាន​ការ​រីក​រាលដាល​យឺត ទាមទារ​ការ​ព្យាបាល​តិចតួច ឬមិនចាំបាច់ព្យាបាលតែម្តង ។ ក្នុង​ករណី​ខ្លះ មហារីក​ប្រភេទ​នេះ គឺ​កាច​សាហាវ និង​រីក​រាលដាល​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស។ ធ្វើតេស្ត​ពិនិត្យ​រកឃើញ​មហារីក​ទាន់​ពេល​វេលា​ ពេល​កោសិកា​មិន​ប្រក្រតី​ស្ថិត​នៅជាប់​ក្នុង​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត​នៅ​ឡើយ មាន​ឱកាស​ច្រើន​ព្យាបាល​ដោយ​ជោគជ័យ។ ២- ​កើត​ឡើង​ញឹកញាប់​ដែរ​ទេ? មហារីក​ក្រពេញ​ប្រូស្ដាត ជា​ប្រភេទ​ជំងឺ​លក្ខណៈ​ធ្ងន់ធ្ងរ ប៉ះពាល់​ទៅ​លើ​ប្រុសៗ​រាប់ពាន់​នាក់​ទាំង​វ័យ​កណ្ដាល និង​ចាស់​ជរា ភាគ​ច្រើន​កើត​លើ​ប្រុស​អាយុ​ច្រើន​ជាង ៦៥ ឆ្នាំ។ កាលពី​ឆ្នាំ ២០១៣ វិទ្យាស្ថាន​ជាតិ​ជំងឺ​មហារីក នៅ​អាមេរិក វាយ​តម្លៃ​ថា​ ពលរដ្ឋ​អាមេរិក​ជិត ២៤ ម៉ឺននាក់ កើត​មហារីក​ប្រភេទ​នេះ។ ទោះ​យ៉ាង​ណា យើង​នៅ​តែ​អាច​គ្រប់គ្រង តាម​រយៈកាត់​បន្ថយ​កត្តា​ហានិភ័យ​មួយ​ចំនួន។ គួរ​ជួប​ពិគ្រោះ​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​សម្រាប់​ពត៌មាន​បន្ថែម។ រោគសញ្ញា៣- រោគ​សញ្ញា​មាន​​អ្វី​ខ្លះ? មហារីក​ប្រភេទ​នេះ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​ដំបូង​គ្មាន​បង្ហាញ​អាការៈ និង​រោគសញ្ញា​ទេ ប៉ុន្តែ​ពេល​ឈាន​ដល់​ដំណាក់​កាល​ចុងក្រោយ អាច​បង្ហាញ​អាការៈ និង​រោគសញ្ញា​មួយ​ចំនួន​រួមមាន៖ – ពិបាក​នោម – ឈឺ​ឆ្អឹង – អសមត្ថភាព​រួមភេទ – អាច​សន្លប់ – លំហូរ​ទឹកនោម​ខ្សោយ – មាន​ឈាម​ក្នុង​ទឹកកាម – គ្មាន​ផាសុកភាព​នៅ​តំបន់​ប្រដាប់​ភេទ។ ៤- ពេល​ណា​គួរ​ទៅ​ជួប​ពេទ្យ? ព្រោះ​រាងកាយ​មនុស្ស​ម្នាក់ៗ​មាន​ភាព​ខុស​គ្នា ហេតុនេះ​រោគសញ្ញា​អាច​នឹង​ខុស​គ្នា​ដែរ។ បើសិន​ជា​មាន​រោគសញ្ញា​ណា​មួយ​តាម​ចំនុច​ខាង​លើ​​ […]

មហារីកសួត

ជំងឺមហារីកសួតកម្រិតដំបូង មិនងាយបង្ហាញរោគសញ្ញានោះទេ

អ្នកជំងឺមហារីកសួតកម្រិតដំបូងភាគច្រើន មិនបង្ហាញរោគសញ្ញាសម្គាល់​ថា​ជាមហារីកនោះទេ ដរាបណាមិនទាន់វិវត្ដឈានដល់ដំណាក់​កាលរីករាលដាល ប៉ុន្ដែក៏មិនមែនទាំងអស់នោះដែរ។ អ្នកជំងឺមួយចំនួនតូច ក៏បង្ហាញរោគសញ្ញា​បន្ដិចបន្ដួច ឬរោគសញ្ញាជំងឺសួតដទៃទៀត ស្ថិតក្នុងការសង្ស័យ ខណៈអ្នកជំងឺភាគច្រើន មិនសូវចាប់អារម្មណ៍។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ដោយសារតែជំងឺមហារីកសួតដំណាក់កាលដំបូងកម្របង្ហាញរោគសញ្ញា ដូច្នេះអ្នកជំងឺ ក៏ពិបាកនឹងកំណត់សម្គាល់​ខ្លួនឯងថាត្រូវពិនិត្យស្វែងរកជំងឺនេះ​ណាស់​។ ប៉ុន្ដែមានករណីគួរសង្ស័យមួយចំនួន ទាក់ទងនឹងជីវិតរស់នៅអ្នកជំងឺ ដូចជាការជក់បារី ដែលមានរយៈពេលយូរ និងលក្ខខណ្ឌសុខភាពសួតផ្សេងទៀតស្ថិតក្នុងការសង្ស័យ ហើយអាចបង្ករោគសញ្ញាទូទៅគួរចាប់អារម្មណ៍បំផុត មានដូចខាងក្រោម៖ ការក្អកដែលមិនបាត់ ឬ កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ក្អកចេញឈាម ឬមានកំហាកពណ៌ច្រែះ ការឈឺទ្រូងនៅពេល ដកដង្ហើមវែងៗ ក្អក ឬសើច ថប់ៗដង្ហើម បាត់បង់ចំណង់អាហារ ការស្រកទម្ងន់ មានអារម្មណ៍អស់កម្លាំងឬខ្សោយ ការឆ្លងមេរោគដូចជារលាកទងសួត ជំងឺរលាកសួតដែលមិនទាន់ជាសះស្បើយ​ ប៉ុន្មានចំណុចខាងលើ អ្នកជំងឺអាចស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលទើបតែចាប់ផ្ដើម ហើយក៏ជាពេលវេលាដែលអ្នកជំងឺត្រូវស្វះស្វែងរកជំនួយពីគ្រូពេទ្យ ដើម្បីពិនិត្យពិគ្រោះ និងព្យាបាល។ ដំណាក់កាលនេះ អ្នកជំងឺមានភាគរយច្រើនអាចជាសះស្បើយបានលឿន។ ប៉ុន្ដែប្រសិនបើអ្នកជំងឺ មិនសូវចាប់អារម្មណ៍យកចិត្ដទុកដាក់នឹងអាការៈទាំងនេះទេ នឹងអាច​ឈានដល់ដំណាក់កាល​កោសិកា​មហារីក​រាលដាលទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ នោះនឹងវិវត្ដទៅជាធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​អាចបង្ហាញអាការៈដូចជា៖ ឈឺឆ្អឹង (ដូចជាឈឺខ្នង ឬត្រគាក) ក្អកមានធ្លាក់ឈាម […]

មហារីកសួត

ផលវិបាកមួយចំនួនអ្នកជំងឺអាចជួប ពេលព្យាបាលជំងឺមហារីកសួត

មហារីកសួតគឺជាជំងឺដែលមនុស្សលើពិភពលោក មានការភ័យខ្លាច ព្រោះវាមិនត្រឹមតែបង្កការលំបាក តែក្នុងអំឡុង​​ពេលចាប់ផ្ដើមកើតមាននោះទេ គឺរាប់ចាប់ពីដំណាក់កាលដំបូងដល់ ដំណាក់កាលព្យាបាល។ ជាក់ស្ដែងណាស់ ស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលព្យាបាល អ្នកជំងឺប្រឈមនឹងផលវិបាកជាច្រើនផង​ដែរ​។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ១.បញ្ហាពិបាកដកដង្ហើម អ្នកជំងឺមហារីកសួតប្រឈមនឹងការពិបាកដកដង្ហើម មិនថាស្ថិតក្នុងកំលុងឈឺ និង ព្យាបាល។ ផលវិបាកនៃការដកដង្ហើមគឺដោយសារតែ សារធាតុរាវមានកកើតជុំវិញបេះដូង សួត ដែលវាបង្កឲ្យស្ទះក្នុងបំពង់ខ្យល់ ធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺកើតស្ដ្រេស ថប់បារម្ភ ឆ្លងមេរោគ ឬអាចជា​ជំងឺក្រិនសាច់សួត ដោយវិទ្យុសកម្ម។ កត្ដាទាំងនេះបណ្ដាលមកពីផលប៉ះពាល់នៃការព្យាបាល ឬអាចជារោគសញ្ញាមហារីក។ ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ អ្នកជំងឺអាចសាកល្បងអនុវត្ដវិធីផ្សេងៗដូជ​ជា កុំជក់បារី ឬនៅឆ្ងាយពីផ្សេងបារី ហាត់ប្រាណបន្ដិចបន្ដួច ញ៉ាំអាហារសុខភាព គេងឲ្យក្បាលខ្ពស់ជាងសួត ដកដង្ហើមវែងៗ មួយៗ បន្ទប់ត្រូវត្រជាក់ល្មម ក្នុងករណីចាំបាច់ដែលអ្នកជំងឺ ពិបាកទ្រាំខ្លាំងត្រូវទាក់​ទងទៅគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់។ ២.អស់កម្លាំង អ្នកជំងឺមហារីកសួត ក្នុងកំលុងព្យាបាលនឹងជួបបញ្ហា អស់កម្លាំង ល្ហិតល្ហៃ។ អាការៈនេះ នឹងអាចកើតមាន ក្នុងកំលុងព្យាបាលលើកដំបូង។ អ្នកជំងឺត្រូវតែនិយាយពីអាការៈទាំងអស់ប្រាប់ទៅគ្រូពេទ្យ ជាពិសេសពេលចាប់ផ្ដើមព្យាបាលលើកដំបូង ព្រោះការព្យាបាល ទៅមុខទៀត អ្នកជំងឺអាចប្រឈមនឹងការអស់កម្លាំងកាន់តែខ្លាំងទៅៗ។ គ្រូពេទ្យអាចអនុវត្ដតាមវិធីព្យាបាលរៀងៗខ្លួន ផ្អែកលើអាការៈអ្នកជំងឺ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតវាអាចជា […]

មហារីកពោះវៀនធំ

សាច់ពីរ​ប្រភេទនេះ អាចបង្កហានិភ័យជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ

អាហារ​​ញ៉ាំ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​​មួយ​ចំនួន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ប្រឈម​នឹង​ជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀនធំ​បាន​។ អាហារ​ដូច​ជា​សាច់​ក្រហម និង​សាច់​កែ​ច្នៃ ​ជា​មូល​ហេតុ​បង្ក​​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំក្នុងកម្រិត​​ខ្ពស់។​ តើហេតុអ្វីបានជាសាច់រសជាតិឆ្ងាញ់​សម្រាប់អ្នកចូលចិត្តទាំងនោះ​ជាមូលហេតុបង្កទុក្ខទោសទៅវិញ? ១. អ្វី​ជា​ជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀន​ធំ​? មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​គឺ​ជា​មហារីក​កើត​ឡើង​លើ​សរីរាង្គ​ពោះវៀន​ធំ​ដែល​ជា​ផ្នែក​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ផ្លូវ​រំលាយ​អាហារ​របស់​​យើង​​។ ភាគ​ច្រើន​នៃ​ជំងឺ​នេះ​គឺ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​សាច់​ដក់​នៅ​តាម​ប្រហោង​ពោះវៀន​ដែល​យូរ​ៗ​ទៅ​វិវត្ត​ទៅ​ជា​ជំងឺមហារីក​បាន​។ កម្មវិធី​ពិនិត្យ​​ជំងឺ​​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​អន​ឡាញ កម្មវិធីពិនិត្យជំងឺរលាកក្រពះពោះវៀនរ៉ាំរ៉ៃអនឡាញ កម្មវិធីពិនិត្យ​សុខភាពក្រពះពោះវៀនអនឡាញ ២. សាច់​ក្រហម​និង​សាច់​កែច្នៃ គ្នា​យើង​ទំនង​ជា​មិន​បាន​ដឹង​ទេថា ការ​ញ៉ាំ​សាច់​ក្រហម​ច្រើន​ជាង​៧០០ក្រាម​ក្នុង​មួយ​សប្ដាហ៍​​ជា​កត្តា​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ហានិភ័យ​កាន់​តែ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀន​ធំ​។ ដូច​គ្នា​ដែរ ហានិភ័យ​កើត​ជំងឺ មហារីក​ពោះ​វៀន​អាច​កើត​មាន​ដល់ទៅ​១,៨​ដង​ រាល់​ការ​ញ៉ាំ​អាហារ​កែច្នៃ ៥០​ក្រាម​​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​។ សាច់​ក្រហម​មា​ន​ទាំង​សាច់​គោ សាច់ចៀមនិង​សាច់​ជ្រូក។ ចំណែក​សាច់​កែច្នៃ មាន​ដូច​ជា​សាច់​ជ្រូក​បី​ជាន់ ​bacon សាច់ ham សាច់ក្រក និង​Hot dog ​ជាដើម​។ ការ​សិក្សា​ថ្មីៗ​នេះ​បាន​រក​ឃើញ​​ពី​សារធាតុ​គី​មី​ជាក់​លាក់​មួយ​ចំនួន​នៅ ក្នុង​សាច់​ក្រហម និង​សាច់​កែ​ច្នៃ។ អាហារ​ពីរ​ប្រភេទ​នេះ មាន​ទាំង​សារធាតុ​គី​មី​កើត​ឡើង​ដោយ​ការ​បន្ថែម​ក្រៅ និង​សារធាតុ​គី​មី​ដែល​កើត​ឡើង​ដោយ​ធម្មជាតិ​ ដែល​សារធាតុ​ទាំង​នេះ​ហើយ ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ញ៉ាំ​ងាយ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​។​ ដូច​ជា​សារធាតុ​គី​មី​មួយ​ប្រភេទ​ឈ្មោះ​ថា​ Haem ត្រូវ​បំបែក​ក្នុង​ពោះ​វៀន​​​​ ហើយ​សារធាតុគីមី N-nitroso ​ ក៏​បាន​កើត​ឡើង ដែល​សារធាតុ​នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​រក​ឃើញ​ថា​អាច​បំផ្លាញ​ដល់​កោសិកា​នៅ​ក្នុង​ពោះ​វៀន​ ជា​ហេតុ​នាំ​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​បាន​។​ សារធាតុ​គីមី​ដូច​គ្នា​នេះ ក៏​កើត​មាន​នៅ​ពេល​សាច់​កែច្នៃ​ត្រូវ​បាន​រំលាយ​ក្នុង​​ប្រព័ន្ធ​រំលាយអាហារ​​ដែរ​។ បន្ថែម​ពី​នេះ សារធាតុ​នីទ្រីត និង​នីត្រាត​ ត្រូវ​បាន​គេ​បន្ថែម​ដើម្បី​រក្សា​គុណភាព​ផលិត​ផល​​សាច់​កែច្នៃ ដែល​អាច​បង្កើត​បាន​ជា សារធាតុគីមី N-nitroso ដែរ ដែល​សារធាតុ​នេះ​ហើយ​អាច​បង្ក​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀន​។ សារធាតុ​គី​មី​ទាំង​អស់​នេះ​អាច​បំផ្លាញ​កោសិកា​នៅ​ក្នុង​ពោះ​វៀន​ធំ និង​​កោសិកា​នៅ​ចុង​ពោះ​វៀន​ធំ។ ការ​​ខូច​ខាត​នេះ​កើត​មាន​កាន់​តែ​យូរ កត្តា​ប្រឈម​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ក៏​កាន់​តែ​ខ្ពស់​ដែរ​។ គណនា BMI គណនា BMR កម្មវិធីពិនិត្យជំងឺបម្រុងទឹកនោមផ្អែមអនឡាញ កម្មវិធីពិនិត្យ​បញ្ហាលិង្គមិនឡើងរឹងអនឡាញ ​៣. វិធី​បន្ថយ​ហានិភ័យ​ ដើម្បី​បន្ថយ​ហានិភ័យ​ជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀន​ធំ […]

មហារីកពោះវៀនធំ

Colon cancer (មហារីក​ពោះវៀនធំ)

និយមន័យតើ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​ជា​អ្វី? មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​គឺ​ជា​មហារីក​កើត​ឡើង​លើ​សរីរាង្គ​ពោះវៀន​ធំ​ដែល​ជា​ផ្នែក​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ផ្លូវ​រំលាយ​អាហារ​របស់​មនុស្ស​។ ភាគ​ច្រើន​នៃ​ជំងឺ​នេះ​គឺ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​សាច់​ដក់​នៅ​តាម​ប្រហោង​ពោះវៀន​ដែល​យូរ​ៗ​ទៅ​វិវត្ត​ទៅ​ជា​មហារីក​បាន​។ រោគសញ្ញាអ្នក​ជំងឺ​ដែល​នៅ​ដំណាក់​កាល​ដំបូង​គឺ​មិន​មាន​រោគ​សញ្ញា​សសម្គាល់​​ទេ​ ហើយ​អាការៈ​គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ទំហំ​និង​ទីតាំង​នៃ​មហារីក​។ ​ជា​ទូទៅ​មាន​រោគសញ្ញា​ដូចជា៖ ចលនា​ពោះវៀន​ធំ​មាន​ការ​ប្រែ​ប្រួល​ដូចជា​ទល់​លាមក​ ឬ​រាកខុស​ប្រក្រតី​ជា​ច្រើន​សប្ដាហ៍ មាន​ការ​ហូរ​ឈាម​តាម​រន្ធ​គូថ ឈឺ​ពោះ​ចុក​ និង​ឆ្អល់​ណែន​ជា​ប្រចាំ មាន​អារម្មណ៍​ថា​ពោះវៀន​មាន​ស្ទះ​អ្វី​មួយ​ នឿយ​ហត់​ និង​អស់​កម្លាំង ស្រក​ទម្ងន់​ជា​ដើម មិន​មែន​មនុស្ស​គ្រប់​គ្នា​សុទ្ធ​តែ​អាច​មាន​សញ្ញា​ទាំង​អស់​ខាង​លើ​ទេ​ដូចនេះ​ប្រសិន​បើ​មាន​ករណី​មិន​ធម្មតា​ណាមួយ​កើត​ឡើង​សូម​ប្រញាប់​មក​ជួប​គ្រូពេទ្យ។ មូលហេតុមិន​ទាន់​មាន​ការ​សិក្សា​ច្បាស់​ពី​មូលហេតុ​របស់​វា​នៅ​ឡើយ​ ​។ ជាទូទៅ​កោសិកា​ គឺ​ស្វ័យ​ដំឡើង​ទ្វេ​តាម​ធម្មតា​តែ​នៅ​ពេល​មាន​កោសិកា​មហារីក​កើត​ឡើង​ ការ​ស្វ័យ​ដំឡើង​ទ្វេ​នេះ​នឹង​ចាប់​កើន​ឥត​ឧបមា​​ទៅ​ជា​ដុំ​មហារីក​។ ហ្សែន​តំណ​ពូជ​អាច​ជា​មូលហេតុ អ្នក​ដែល​មាន​ផ្ទុក​សែន​​​មាន​មហារីក​ គឺ​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​កើត​មហារីក​ប្រភេទ​នេះ​ជាង​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុន្តែ​មិន​មែន​បាន​ន័យ​ថា​១០០%​នោះទេ​។ ប្រភេទ​​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​តាម​តំណ​ពូជ​មាន​ដូចជា៖ មហារីក​គ្មាន​សាច់​ដក់​ ដោយ​តំណ​ពូជ​គឺ​ងាយ​នឹង​បង្ក​ជា​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​និង​មហារីក​ផ្សេង​ទៀត​មុន​អាយុ​ ៥០​ឆ្នាំ មហារីក​មាន​សាច់​ដក់​លើ​កោសិកា​ក្រពេញ​ដែល​ដុះ​រាប់​រយ​ក្នុង​ប្រហោង​ពោះវៀន ​គឺ​ងាយ​នឹង​បង្ក​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​មុន​អាយុ ​៤០​ប្រសិន​បើ​មិន​ព្យាបាល​ឲ្យ​ទាន់​ពេល។ ប្រភេទ​មហារីក​ខាង​លើ ​គឺ​អាច​រក​ឃើញ​តាម​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​សេនេទិច​ របប​អាហារ​ ការ​សិក្សា​បាន​បង្ហាញ​ថា​ប្រជាជន​លោក​ខាង​លិច​គឺ​មាន​របប​អាហារ​មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ច្រើន​ និង​មាន​ជាតិ​សរសៃ​តិច​ដែល​មាន​ទំនាក់​ទំនង​ទៅ​នឹង​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់។ ​ម្យ៉ាង​ទៀត​អ្នក​ដែល​មាន​ការ​ប្ដូរ​របប​អាហារ​ទៅ​ជា​ជាតិ​ខ្លាញ់​ច្រើន​ និង​ជាតិ​សរសៃ​តិច​ ដូច​របប​អាហារ​លោក​ខាង​លិច​ គឺ​មាន​អត្រា​កើត​មហារីក​ខ្ពស់​។ អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​បាន​សន្និដ្ឋាន​ថា​ប្រហែល​មក​ពី​បម្រែបម្រួល​របប​អាហារ​នេះ​អាច​មាន​អំពើ​ទៅ​លើ​មេរោគ​ក្នុង​ពោះវៀន​ និង​បង្ក​ជា​ការ​រលាក​ ហើយ​​យូរ​ៗ​ទៅ​កើត​ជា​មហារីក​។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក៏​ដោយ​ការ​សិក្សា​ក៏​កំពុង​តែ​បន្ត​ជា​ដរាប។ កត្តា​ប្រឈម មាន​អាយុ​លើស​ពី​ ៥០​ឆ្នាំ​។ អាយុ​តិច​ជាង​នេះ​ក៏​មាន​ដែរ​តែ​កម្រ ជនជាតិ​អាមេរិក​កាត់​អាហ្វ្រិក អ្នក​ដែល​ធ្លាប់​មាន​សាច់​ដក់​ក្នុង​ប្រហោង​ពោះ​វៀន ​និង​មាន​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​ពី​មុន​មក មាន​ការ​រលាក​ពោះ​វៀន​រ៉ាំរ៉ៃ​ដូចជា​ជំងឺ​ដំបៅ​ពោះវៀន​ និង​ជំងឺ​ Crohn ជាដើម​ អ្នក​មាន​ផ្ទុក​សែន​មហារីក​ និង​អ្នក​ដែល​មាន​គ្រួសារ​បង​ប្អូន​ធ្លាប់​មាន​មហារីក​ពី​មុន​មក​និង​មាន​ប្រភេទ​ដូច​បាន​រៀប​រាប់​ខាង​លើ អ្នក​ដែល​មាន​របប​អាហារ​មាន​ជាតិ​សរសៃ​តិច​ និង​មាន​ជាតិ​ខ្លាញ់​ច្រើន​ គឺ​ងាយ​នឹង​មាន​មហារីក​ជាង​អ្នក​ដទៃ អ្នក​​អង្គុយ​ធ្វើ​ការច្រើន​មិន​សូវ​បញ្ចេញ​កម្លាំង​កាយ​ អ្នក​មាន​ជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម​ និង​មិន​មាន​ការ​ឆ្លើយ​តប​ជា​មួយ​ថ្នាំ​អាំងស៊ុយលីន អ្នក​ជំងឺ​ធាត់​ដែល​ជា​អកុសល​អី​គេ​រក​ឃើញ​ថា​ពួក​គាត់​ងាយ​កើត​មហារីក​ និង​ងាយ​មាន​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ជីវិត​ជាង​គេ អ្នក​ជក់​បារី​និង​ផឹក​ស្រា​ច្រើន អ្នក​ដែល​ធ្លាប់​មាន​ការ​ព្យាបាល​ដោយ​វិទ្យុ​សកម្ម​ពី​មុន​មក រោគវិនិច្ឆ័យ​និង​ការ​ព្យាបាលរោគ​វិនិច្ឆ័យ​ ការ​កំណត់​បាន​នូវ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ដែល​ល្អ​គឺ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្រោយ​ពេល​ធ្វើ​ការ​ពិនិត្យ​កាយ​សម្បទា សាក​សួរ​ពី​ប្រវត្តិ​ជំងឺ​ក៏​ដូចជា​ព័ត៌មាន​ក្នុង​គ្រួសារ​ទាក់ទង​នឹង​ជំងឺ។ បន្ទាប់​ពី​នេះ​គ្រូ​ពេទ្យ​នឹង​ស្នើ​ធ្វើ​ការ​អង្កេត​វិភាគ​បន្ត​ដូចជា​៖ ការ​ថត​សុង​ពោះ​វៀន​តាម​គូថ​ដើម្បី​រក​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​របស់​ពោះវៀន​ និង​អាច​ច្រឹប​យក​សាច់​ដែល​សង្ស័យ​ទៅ​ពិនិត្យ​រក​មើល​មហារីក​ថែម​ទៀត​ផង ​តាម​រយៈ​ការ​មើល​កោសិកា​ក្រោម​មីក្រូទស្សន៍ ការ​ផឹក​សូលុយស្យុង​បារ្យ៉ូម​ដែល​មាន​សារធាតុ​ពណ៌​ដើម្បី​ថត​យក​រូប​តាម​រយៈ​កាំរស្មី​វិទ្យុ​សកម្ម​ដើម្បី​រក​មើល​ដុំ​មហារីក​និង​សាច់​ដក់​ក្នុង​ពោះ​វៀន បន្ទាប់​ពី​កំណត់​រក​វិនិច្ឆ័យ​រួច​ហើយ​គ្រូពេទ្យ​អាច​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​អង្កេត​វិភាគ​ផ្សេង​ទៀត​ដូចជា​អេកូសាស្ត្រ​ ថត​ស៊ីធី​សួត ថ្លើម និង​សរីរាង្គ​ក្នុង​ពោះ​ដើម្បី​រក​មើល​ការ​រាលដាល​របស់​មហារីក។ អាច​មាន​តេស្ត​ឈាម​រក​មើល​អង់ទីស្សែន CEA( carcinoembryonic antigen ) ​ដែល​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​កោសិកា​មហារីក។ ការ​ព្យាបាល ព្យាបាល​មហារីក​គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ប្រភេទ​នៃ​មហារីក​និង​ដំណាក់​កាល​របស់​វា​ព្រម​ទាំង​ចូល​រួម​ទាំង​ករណី​អាយុ​សុខភាព​រាងកាយ​ទូទៅ​ និង​របៀប​រស់​នៅ​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ផង​ដែរ។ មហារីក​គឺ​មិន​អាច​ព្យាបាល​តែ​វិធី​តែ​មួយ​មុខ​នោះ​ទេ ​វា​ត្រូវ​ការ​ចូលរួម​ព្យាបាល​តាម​វិធី​ជា​ច្រើន​ដូចជា​ការ​ព្យាបាល​តាម​គីមី​ វះកាត់ និង​វិទ្យុសកម្ម​ជាដើម​ […]

មហារីកពោះវៀនធំ

កត្តាធំៗបង្កឲ្យមានជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ ករណីខ្លះមិនអាចទប់ស្កាត់បានទេ!

ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ អាច​កើត​មានទាំងបុរស និងស្រ្តី ហើយ​នៅ​កម្ពុជា​តួលេខ​អ្នក​ជំងឺ​នេះ​ក៏​ច្រើន​ដែរ។​ នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីលោកវជ្ជបណ្ឌិត Jonathan Foo ឯកទេសវះកាត់ទូទៅ​ និងវះកាត់ជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ​ នៅប្រទេសសិង្ហបុរី។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតថា មានកត្តាសំខាន់២ ​ដែល​បង្ក​ឲ្យ​កើតជំងឺ​មហារីក​ពោះ​វៀ​នធំ ក្នុងនោះមានកត្តាអាចទប់ស្កាត់បាន និងមិនអាចទប់ស្កាត់បាន។ កត្តាមិនអាចទប់ស្កាត់បាន ទី១.​ អាយុ៖ កាន់​តែ​ចាស់​កាន់​តែ​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀនធំ ទី២. ហ្សែន៖ ប្រសិន​បើ​គ្រួសារ​មាន​ប្រវិត្ត​ធ្លាប់​កើត​មាន​ជំងឺ​មហារីក។ ចំណែកឯកត្តាអាចទប់ស្កាត់បាន ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​របៀ​ប​របប​រស់​នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​យើង ក្នុង​នោះ​​មាន របបអាហារបរិភោគសាច់ច្រើន អាហារផ្អាប់ អាហារកែច្នៃ​ ប្រឈមហានិភ័យក្នុងការកើតជំងឺមហារីកពោះវៀនធំ។ លើសពីនេះ ការជក់បារី ផឹកស្រា និងមិនចូលចិត្តហាត់ប្រាណក៏អាចប្រឈមនឹងការកើតមានជំងឺមហារីកពោះវៀនធំដែរ។ ចំពោះ​ការ​ទប់​ស្កាត់​មិន​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀនធំ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត Jonathan Foo ​បាន​បញ្ចាក់​ឲ្យ​ដឹង​ថា យើង​មិន​អាច​បាន​និយាយ​ថា អាច​ព្យាបាល​ឲ្យ​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀនធំ​ជា​បាន​ទាំង​ស្រុង​ទេ តែ​គេ​មាន​វិធី​ដើម្បី​ពិនិត្យ​រក​វា​តាំង​ពី​ដំណាក់​កាល​ដំបូងៗ។  លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​បាន​ផ្តល់​ការ​ណែនាំ​ដល់ ស្រ្តីៗ និង​បុរសៗ​ដែល​មាន​អាយុ​ចាប់​ពី៤៥ឆ្នាំ​ឡើង គួរ​ឆ្លុះ​មើល និង​ពិនិត្យ​សុខភាព​ពោះវៀន​ធំ​ និង​ទ្វារ​បាត ប្រសិន​បើ​ពិនិត្យ​ឃើញ​មាន​ដុំ​អ្វី​មិន​ប្រ​ក្រ​តី គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​នឹង​​វះកាត់​យក​វា​ចេញ​​ ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​ក្នុង​ការ​វិវត្ត​ទៅ​ជា​ជំងឺ​មហារីក​ដំណាក់​កាល​បន្ទាប់ៗ។

មហារីកពោះវៀនធំ

ជុះមកមានឈាម ហើយចេញសញ្ញាទាំងនេះ ត្រូវពិនិត្យពោះវៀនធំភ្លាម

មាន​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​គិត​ថា បត់​ជើង​ធំ​មក​មាន​ឈាម បណ្ដាល​មក​ពី​ជំងឺ​ឫស​ដូង​បាត ឬ​ក៏​មាន​អី​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​រលាត់​ភ្នាស​បាត ជាដើម។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ការ​ដែល​ជុះ​មក​ចេញ​ឈាម​មក​ជាមួយ​អាច​បញ្ជាក់​ពី​បញ្ហា​ពោះ​វៀន​ធំ​របស់​យើង ដែល​អាច​ជា​បញ្ហា​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជាង​ការ​កើត​ឫស​ដូង​បាត​ទៅ​ទៀត។ យោង​តាម​ការ​ឲ្យ​ដឹង​របស់​មន្ទីរពេទ្យ កាល់ម៉ែត​ថា ការ​ដែល​បត់​ជើង​ធំ​មាន​ឈាម ភាគ​ច្រើន​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ជំងឺ​ឫស​ដូង​បាត​ពិត​មែន ប៉ុន្តែ​នៅ​មាន​មួល​ហេតុ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ដែល​បង្ក​ឲ្យ​ជុះ​មាន​ឈាម ហើយ​វា​អាច​បង្ក​ភាព​គ្រោះ​ថ្នាក់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សុខភាព និង​អាយុ​ជីវិត​ផង​ដែរ។ ក្នុង​ករណី​ដែល​យើង​បត់ជើង​ធំ​មក​មាន​ឈាម ហើយ​ចេញ​រោគ​សញ្ញា ឬ​កត្តា​ដូច​ខាង​ក្រោម គឺ​ត្រូវ​ការ​ឆ្លុះ​ពិនិត្យ​ពោះ​វៀន​ធំ​ដូច​ជា៖ - អាយុ​លើស​ពី៤៥​ឆ្នាំ​ឡើង​ទៅ - បាត់​បង់​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ច្រើន - មាន​អាការៈ​ឈឺ​ពោះ​រ៉ាំ​រ៉ៃ - មាន​ការ​ស្រក​ទម្ងន់​លឿន ឬ​ខុស​ប្លែក​ពី​ធម្មតា - ក្រោយ​ការ​ពិនិត្យ រក​ឃើញ ឬ​ស្ទាប​ប៉ះ​ដុំ​ក្នុង​ពោះ - មាន​ប្រវត្តិ​គ្រួសារ​ដែល​មាន​បញ្ហា​ដុំ​សាច់​កាច ឬ​មហារីក ប្រសិន​បើ​បត់​ជើង​មក​មាន​ឈាម លាយ​ឡំ​នឹង​សញ្ញា​ទាំង​ប៉ុន្មាន​នេះ អាច​បណ្ដាល​មក​ពី​បញ្ហា​រលាក​ពោះវៀន​ធំ​ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​មូល​ហេតុ​ចម្បង​ៗ​រួម​មាន ដុំ​សាច់​មហារីក ដុំ​សាច់ Polyp ដំបៅ​ពោះវៀន​ធំ ដំបៅ​ពោះវៀន​តូច និង​ការ​ហូរ​ឈាម​ដែល​បណ្ដាល​មក​ពី Colonic Diverticula។ ដូច​នេះ មន្ទីរពេទ្យ កាល់ម៉ែត បាន​ណែនាំ​ថា ចំពោះ​ការ​បត់​ជើង​មាន​ឈាម​ក្រហម ត្រូវ​មាន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ឲ្យ​បាន​ខ្ពស់ និង​មិន​ត្រូវ​ភ័យ​ខ្លាច​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ការ​ពិនិត្យ​ឆ្លុះ​ពោះវៀន​ធំ ដើម្បី​រក​មូល​ហេតុ និង​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​នៃ​ជំងឺ​អោយ​បាន​ច្បាស់​លាស់ ក្នុង​គោល​បំណង​ចៀស​វាង​ភាព​ធ្ងន់ធ្ងរ និង​ទទួល​បាន​ការ​ព្យាបាល​បាន​ចំ​មុខ​ជំងឺ និង​ទាន់​ពេល​វេលា​ផង​ដែរ។ ​

មហារីកពោះវៀនធំ

មកដឹងពីរោគសញ្ញាមហារីកពោះវៀនធំ និងវិធីបង្ការមានប្រសិទ្ធភាពបំផុត

មហារីក​ពោះវៀនធំ ជា​ជំងឺ​កាច​សាហាវ​ដែល​អាច​កើត​មាន​ទាំង​លើ​បុរស និង​ស្រ្តី តួលេខ​នៅ​កម្ពុជា ឆ្នាំ ២០១៨ មាន​ករណីថ្មី​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​ប្រមាណ​ជា ១.៣១៤ នាក់។ តើ​មាន​មូល​​ហេតុ​អីខ្លះ​ជំរុញ​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ? យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ដូច​ម្តេច ដើម្បី​បង្ការ​ជំងឺ​មហារីក​ប្រភេទ​នេះ? លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត Jonathan Foo ឯកទេស​វះកាត់​ទូទៅ និង​វះកាត់​ពោះវៀន​ធំ​ មក​ពី​ប្រទេស សិង្ហបុរី បាន​ពន្យល់​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ពិភាក្សា​អប់រំ ដែល​រៀបចំ​ដោយ​មជ្ឈមណ្ឌល​វេជ្ជសាស្ត្រ សិង្ហបុរី កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ អំពី​មូលហេតុ និង​វិធី​បង្ការ​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ ដែល​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​បំផុត។ ១- រោគសញ្ញា​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ – បន្ទោរ​បង់​មិន​ទៀងទាត់ – លាមក​មានឈាម – ឈឺពោះ – ស្រកទ​ម្ងន់​ដោយ​គ្មាន​មូលហេតុ។ ២- មូលហេតុ​នាំ​ឲ្យ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ – តំណពូជ – ការ​ញ៉ាំ​សាច់​ក្រហម​ជា​ប្រចាំ – ញ៉ាំ​អាហារ​ដែល​មាន​ជាតិ​កាក​សរសៃ​តិច – លើស​ទម្ងន់ – មិន​ហាត់​ប្រាណ – ជក់បារី ឬ​ផឹកស្រា។ អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖  Small intestine cancer (មហារីកពោះវៀនតូច) សាហាវ​ណាស់ វៀតណាម​ស្លាប់​ជាង ៣០០នាក់​រាល់​ថ្ងៃ​ដោយ​សារ​មហារីក ​ព្រោះ​ផឹក​ស្រា​​ច្រើន ៣- វិធី​បង្ការ​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀនធំ បើ​តាម​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកទេស​វះកាត់​ទូទៅ និង​វះកាត់​ពោះវៀន​ធំ​ពី​ប្រទេស សិង្ហបុរី Jonathan Foo ទិន្នន័យ អ្នក​​កើត​ជំងឺ​មហារីក​ពោះវៀន​ធំ​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ចេះ​តែ​កើន​ឡើង ដូចនេះ​មាន​តែ​វិធី​បង្ការ តាម​រយៈ​របប​អាហារ សកម្មភាព​ប្រចាំថ្ងៃ […]