យើងធ្លាប់ដឹងហើយថា គ្រុនឈាមមិនអាចឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតដោយផ្ទាល់បានឡើយ។ ជំងឺនេះ ឆ្លងមកយើងតាមរយៈមូសខ្លាញីដែលមានផ្ទុកមេរោគគ្រុនឈាមខាំ។ ក្រៅពី ជំងឺគ្រុនឈាម នៅមានជំងឺមួយចំនួនទៀត អាចឆ្លងមកយើងតាមរយៈសត្វមូស ដូចជា ជំងឺហ្ស៊ីកា ជំងឺគ្រុនចាញ់ និងគ្រុនឈិគុនហ្គុនយ៉ា (Chikungunya) បង្កដោយវីរុសមានរោគសញ្ញាស្រដៀងនឹងជំងឺគ្រុនឈាម)។ ហេតុនេះ គ្នាយើងគួរចេះការពារខ្លួន និងអូនៗតូចៗកុំឲ្យមូសខាំ តាមរយៈវិធីសាស្ត្រងាយៗដូចខាងក្រោម។
១- កុំទៅតំបន់មានមូសច្រើន
មូសពិបាកហើរនៅកន្លែងមានខ្យល់។ ហេតុនេះពេលយើងចេញទៅក្រៅ គួររកកន្លែងណាមានខ្យល់បក់ ពេលនៅផ្ទះគួរតែបើកកង្ហារ ដើម្បីឲ្យមានខ្យល់បក់មូសចេញ។ ប៉ុន្តែមូសខ្លះចូលចិត្តហើរទាបៗ ដើម្បីគេចពីកម្លាំងខ្យល់បក់ ហេតុនេះគួរតែបាញ់កង្ហារឲ្យត្រូវផ្នែកខាងក្រោមរាងកាយយើងផង។
មូសច្រើនចេញមកខាំមនុស្សចាប់ពីពេលថ្ងៃលិច រហូតដល់ពេលថ្ងៃរះ ហេតុនេះបើមិនចាំបាច់ មិនគួរចេញក្រៅនៅម៉ោងនេះទេ។ ត្រូវជួសជុលទ្វារបង្អួចបែកបាក់ ដើម្បីការពារកុំឲ្យមូសហើរចូលបើគេងក្រៅផ្ទះ គួរតែមានមុងផង។
២- កាបូនឌីអុកស៊ីត (CO2)
មូសអាចដឹងអំពីប្រភពអាហារបាន នៅពេលមានវត្តមានកាបូនឌីអុកស៊ីត។ កាបូនឌីអុកស៊ីត កើនឡើងខ្លាំង នៅពេលចង្វាក់បេះដូងលោតញាប់ ដូចជា ពេលហាត់ប្រាណ ផឹកស្រា ឬញ៉ាំអាហារហឹរ រាងកាយនិងបញ្ចេញជាតិកាបូនឌីអុកស៊ីតច្រើនឡើង ជាហេតុធ្វើឲ្យមូសចង់ខាំកាន់តែខ្លាំង។
អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញថា មនុស្សធាត់ ឬស្រីៗមានផ្ទៃពោះ មានការបញ្ចេញកាបូនឌីអុកស៊ីត ច្រើនជាងមនុស្សធម្មតា។
៣- ថ្នាំដេញមូស
ថ្នាំបណ្ដេញមូស មានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំង ដូចជា DEET ប្រេងចម្រាញ់ចេញពីដើមប្រេងខ្យល់ និងសារធាតុអ៊ីខារីឌីន (Icaridin) គេច្រើនស្គាល់ថា Picaridin ជាថ្នាំដេញសត្វល្អិត។ ភាគច្រើនសារធាតុទាំងអស់នេះ មានប្រសិទ្ធភាពរយៈពេលខ្លីតែប៉ុណ្ណោះ មានតែ DEET (ថ្នាំលាប ឬស្ព្រាយ កុំឲ្យមូសខាំ) អាចការពារអ្នកពីមូសខាំបានក្នុងរយៈយូរ។ យ៉ាងណា មុនពេលប្រើប្រាស់ផលិតផលខាងលើ គួរអានក្រដាស់ណែនាំឲ្យច្បាស់លាស់សិន។ មិនត្រូវបាញ់ថ្នាំបណ្ដេញមូសនៅក្នុងបន្ទប់ ឬបាញ់នៅជិតម្ហូបអាហារឡើយ។
[embed-health-tool-baby-poop-tool]
បើចង់ប្រើថ្នាំបណ្ដេញសត្វល្អិត ជាមួយឡេការពារកម្ដៅថ្ងៃ អាចលាបឡេការពារកម្ដៅថ្ងៃមុន ហើយអ្នកអាចបាញ់ថ្នាំបណ្ដេញសត្វល្អិតបាននៅ ២០ នាទីក្រោយ។ មិនត្រូវយកថ្នាំ DEET មកបាញ់លើខ្លួន ឬលើសម្លៀកបំពាក់ដូចទឹកអប់បានឡើយ អាចបាញ់លើបាតដៃ រួចយកវាមកលាបលើថ្ងាស់, កែងដៃ, កជើង, កដៃ ឬលាបនៅតាមកន្លែងមានស្បែកស្ដើង។
មិនចាំបាច់ទិញផលិតផល DEET សម្រាប់ពាក់លើស្បែកក៏បាន។ DEET អាចការពារពីមូសបាន គឺដោយសារវាមានប្រសិទ្ធភាព ទប់ស្កាត់មូសមិនអាចហិតដឹងកន្លែងមានជាតិកាបូនឌីអុកស៊ីតរបស់នោះវានឹងមិនខាំយើងទេ ទោះបីជាវាហើរមកទំលើស្បែកយើងក៏ដោយ។
ត្រូវចាំថា បើប្រើថ្នាំបញ្ដេញសត្វល្អិត ដោយមិនបានប៉ះនៅលើស្បែក នោះវាមិនមានប្រសិទ្ធភាពដូចគ្នា។
៤- ពណ៌
គ្នាយើងអាចសង្កេតឃើញហើយ មូសចូលចិត្តពណ៌ខ្មៅណាស់ ហេតុនេះគួរតែពាក់ខោអាវណាមានពណ៌ភ្លឺបន្តិចទៅ ដើម្បីកុំឲ្យទាក់ទាញមូសខ្លាំងពេក។
អត្ថបទគួរអាន៖
- ចូលចិត្តញុាំអាហារទាំងនេះឆៅ ប្រយ័ត្នឆ្លងវីរុសណូរ៉ូ (Norovirus)
- តោះមកដឹងពីវិធីបង្ការជំងឺបង្កឡើងដោយវីរុសណូរ៉ូ (Norovirus)
- អ្នកជំងឺអេដស៍គួរជៀសវាងអាហារប្រភេទណាខ្លះ ដើម្បីថែទាំសុខភាពឲ្យនៅតែរឹងម៉ាំ?
- ស្វែងយល់ពីមធ្យោបាយធ្វើតេស្ដរក HIV ខ្លួនឯង កុំចាំតែពេទ្យ
- តើមេរោគ HIV ធ្វើការបំផ្លាញរាងកាយមនុស្សដូចម៉្តេចខ្លះ? មកស្វែងយល់ទាំងអស់គ្នា!
- ជំងឺអេដស៍ នៅតែផ្តល់ការគំរាម ខណៈអ្នកឆ្លងថ្មី ភាគច្រើនជាអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា
- ជំងឺកាមរោគទាំង៤នេះ ចេញរោគសញ្ញាតិចតួច ឬគ្មានរោគសញ្ញា