និយមន័យ
១- អ្វីជាសញ្ញាញ័រទ្រូង?
ជាអារម្មណ៍បេះដូងលោត ឬកន្រ្តាក់ញាប់ខុសពីធម្មតាក្នុងរយៈពេលខ្លី ប៉ុន្មានវិនាទី ឬប៉ុន្មាននាទី ពេលខ្លះក៏អាចមានអារម្មណ៍ញ័រនៅក ឬបំពង់កដូចគ្នា។ ករណីញ័រទ្រូងអាចជាសញ្ញាផ្តល់ដំណឹងគ្រោះថ្នាក់ ប៉ុន្តែករណីខ្លះក៏មិនមែនជាសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ដែរ។
២- កើតញឹកញាប់ដែរទេ?
ធម្មតាសញ្ញាញ័រទ្រូងអាចកើតញឹកញាប់ ប៉ុន្តែយើងត្រូវពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីប្រាកដថាវាគ្រោះថ្នាក់ ឬអត់។
រោគសញ្ញា
៣- រោគសញ្ញាមានអ្វីខ្លះ?
មានអារម្មណ៍ថាបេះដូងកំពុងតែ៖
– ញ័រខ្លាំង
– លោតញាប់ពេក
– លោតរំលងចង្វាក់
– កន្ត្រាក់ខ្លាំងជាងរាល់ដង
អាចញ័រឡើងគ្រប់ពេល ត្រង់ដើមទ្រូងដល់ក ឬបំពង់ក មិនថាអ្នកកំពុងធ្វើការ ឬសម្រាក ឈរ អង្គុយ ឬដេកនោះទេ។
លើសពីនេះមានសញ្ញាផ្សេងទៀតក្រៅពីសញ្ញាខាងលើ បើយើងប្រទះឃើញមានសញ្ញាស្រដៀងនេះ សូមទៅ ពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។
៤- ពេលណាគួរទៅជួបពេទ្យ?
ពេលមានសញ្ញាដូចខាងក្រោមនេះ កុំអែអង់ឆាប់ទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់៖
– ហត់
– វិលមុខ
– ឈឺដើមទ្រូង
– សន្លប់
មូលហេតុបង្ក
៥- អ្វីខ្លះជាមូលហេតុបង្ក?
មូលហេតុធ្វើឲ្យញ័រទ្រូងមានច្រើន ទូទៅទាក់ទងសុខភាពបេះដូង បើទោះជាមានកត្តាច្រើនទៀតមិនត្រូវគេរកឃើញ ប៉ុន្តែមូលហេតុចម្បងមានដូចជា៖
– អារម្មណ៍រសាប់រសល់ ភ័យខ្លាច ឬស្ត្រេស ពិសេសពេលភ័យស្លន់ស្លោម្តងៗ
– ធ្វើការ ឬហាត់ប្រាណធ្ងន់លើសកម្រិត
– បង្កដោយសារធាតុកាហ្វេអ៊ីន នីកូទីន អាល់កុល ឬថ្នាំញៀនប្រភេទ កូកាអ៊ីន និងអំហ្វេតាម៉ីន
– ជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ជាតិស្ករក្នុងឈាមតិច កង្វះគ្រាប់ឈាមក្រហម សម្ពាធឈាមទាប ក្តៅខ្លួន និងខ្វះជាតិទឹក
– ផ្លាស់ប្តូរអ័រម៉ូនពេលមករដូវ ឬមុនពេលអស់រដូវ ពេលកំពុងពពោះ អាចជាសញ្ញាកង្វះគ្រាប់ឈាមក្រហម
– ថ្នាំសម្រកទម្ងន់ រំលាយអាហារ ព្យាបាលជំងឺហឺត និងថ្នាំការពារជំងឺបេះដូងលោតខុសចង្វាក់ ឬថ្នាំជំងឺក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត
– ឱសថបុរាណ និងថ្នាំបំប៉នមួយចំនួន
– កម្រិតសារធាតុរ៉ែ អេឡិចត្រូលីត ក្នុងខ្លួនមិនប្រក្រតី។
ករណីខ្លះអាចញ័រទ្រូងក្រោយពេលញ៉ាំចំណីមានជាតិ កាបូអ៊ីដ្រាត ស្ករ ឬខ្លាញ់ច្រើន។ ញ៉ាំប៊ីចេង អំបិល និងសារធាតុនីដ្រាតច្រើនពេក អាចបង្កឲ្យញ័រទ្រូងបានដូចគ្នា។ គួរចៀសវាងអាហារទាំងនោះ បើយើងមិនចង់មានបញ្ហាញ័រទ្រូង។
ករណីខ្លះអាចបណ្តាលមកពីជំងឺបេះដូង ទាក់ទងបញ្ហាចង្វាក់បេះដូងដើរមិនទៀង និងបញ្ហាមួយចំនួនទៀតដូចជា៖
– ធ្លាប់គាំងបេះដូងពីមុន៉
– ជំងឺសរសៃឈាមចញ្ចឹមបេះដូង
– ខួចបេះដូង
– បញ្ហាសាច់ដុំបេះដូង
កត្តាប្រឈម
៦- កត្តាប្រឈមមានអ្វីខ្លះ?
– ស្ត្រេសខ្លាំង
– មានជំងឺថប់បារម្ភ ឬធ្លាប់មានជំងឺស្លន់ស្លោ
– កំពុងផ្ទៃពោះ
– លេបថ្នាំ ផ្តាសាយ ឬថ្នាំហឺត
– ក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ធ្វើការលើសកម្រិត (Hyperthyroidism)
– បញ្ហាបេះដូងផ្សេងទៀតដូចជា ចង្វាក់បេះដូងលោតមិនប្រក្រតី ឬធ្លាប់គាំងបេះដូង។
រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មាននេះមិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទជំងឺទេ។ គួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៧- គួរធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវិធីណា?
ប្រសិនបើគ្រូពេទ្យគិតថាអ្នកមានជំងឺនេះ គាត់នឹងស្ទង់ស្ដាប់បេះដូងអ្នកដោយប្រើ Stethoscope ហើយស្វែងរកសញ្ញាវេជ្ជសាស្ត្រផ្សេងទៀត ធ្វើឲ្យបេះដូងយើងញ័រ ដូចជា ហើមក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត ជាដើម។
តេស្តផ្សេងទៀតអាចនឹងធ្វើឡើងរួមមាន៖
– វាស់ចង្វាក់បេះដូង (ECG) ជាមួយឧបករណ៍តូចៗមួយចំនួនលើទ្រូង ដើម្បីថតចរន្តអគ្កិសនីបេះដូង និងដំណើរលោតនៃចង្វាក់បេះដូង។
– ម៉ាស៊ីន ECG អាចដឹងពីបញ្ហាមិនប្រក្រតីចង្វាក់បេះដូង និងរចនាសម្ព័ន្ធបេះដូង ហើយការតេស្ដដោយប្រើម៉ាស៊ីននេះ អាចតម្រូវឲ្យអ្នកនៅស្ងៀម ឬត្រូវហាត់ប្រាណ (Stress electrocardiogram)។
– ប្រើ Holter Monitoring ជាឧបករណ៍ដាក់តាមខ្លួនអាចចាប់សញ្ញាម៉ាស៊ីន ECG បានដល់ទៅ ២៤-៧២ ម៉ោង។ ទូទៅគេប្រើសម្រាប់វាស់ចង្វាក់បេះដូង ពេលម៉ាស៊ីន (ECG) មិនអាចដឹងពីការញ័រទ្រូង។
– ប្រសិនបើ Holter Monitor មិនអាចចាប់សញ្ញា ញ័រទ្រូង បាន នោះគ្រូពេទ្យនឹងតម្រូវឲ្យប្រើ Even recorder វិញ។
– ត្រូវពាក់ Even recorder អោយបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើបាន និងត្រូវចុចប៊ូតុង លើម៉ាស៊ីនដែលយើងពាក់នៅក្រវាត់ចង្កេះ ដើម្បីកត់ត្រាចង្វាក់បេះដូងពេលដែលមានរោគសញ្ញា។ ប្រហែលជាត្រូវពាក់ឧបករណ៍នេះជាច្រើនសប្ដាហ៍។
– វិធីតេស្តអាចមានបញ្ចូលទាំងអេកូបេះដូង ដើម្បីប្រាប់ពត៌មានលម្អិតមុខងារបេះដូងនិងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់វា។
៨- ព្យាបាលដោយវិធីណា?
ការព្យាបាលធ្វើឡើងលុះត្រាតែ គ្រូពេទ្យរកឃើញថាមានជំងឺបេះដូង ហើយបើរកមិនឃើញសញ្ញាជំងឺបេះដូងទេ គ្រូពេទ្យនឹងណែនាំវិធីបង្ការកុំឲ្យវាកើតឡើងជាថ្មី។
អត្ថបទគួរអាន៖
- ប្រភេទអាហារទាំងនេះ មិនគួរញុំាក្នុងពេលជាមួយគ្នា អាចពិបាករំលាយ
- អាហារយើងញ៉ាំត្រូវការពេលប៉ុន្មានទើបរំលាយអស់?
- ម៉េចបានកើតស្ត្រេស អាចបង្កឲ្យមានបញ្ហាក្រពះពោះវៀន?
- ដើរបន្តិចបន្តួចក្រោយញ៉ាំអាហារមានប្រយោជន៍ដល់ក្រពះពោះវៀន
- ញ៉ាំផ្លែម្នាស់អាចជួយពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ និងប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ
៩- ទម្លាប់រស់នៅ
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ និងវិធីព្យាបាលនៅផ្ទះ អាចជួយបង្ការ និងគ្រប់គ្រងស្ថានភាពជំងឺបាន ដូចជា៖
– កាត់បន្ថយស្ត្រេស៖ សម្រួលអារម្មណ៍ តាំងសមាធិ ហាត់យូហ្គា ឬដកសង្ហើមមួយៗ។
– ចៀសវាងសារជាតិភ្ញោចអារម្មណ៍៖ ដូចជា កាហ្វេអ៊ីន នីកូទីន ថ្នាំផ្តាសាយខ្លះ ភេសជ្ជះប៉ូវកម្លាំង។
– កុំប្រើថ្នាំញៀន ជាពិសេសថ្នាំញៀនកូកាអ៊ីន និងអំហ្វេតាម៉ីន។
[embed-health-tool-heart-rate]
