សុខភាពកុមារ

ជាទូទៅធ្មេញទឹកដោះ ឬធ្មេញព្រៃរង្គើបាក់ ហើយធ្មេញស្រុក (ធ្មេញថ្មី) នឹងដុះមកវិញនៅពេលកុមារមាន​អាយុ​ចាប់​ពី ៥ ឆ្នាំកន្លះដល់ ១២ ឆ្នាំកន្លះ។ តើធ្មេញទឹកដោះណានឹងរង្គើបាក់មុនគេ ហើយ​បន្ទាប់​មក​ធ្មេញ​ទឹកដោះណាខ្លះ? ទន្តបណ្ឌិត ហ្គេក មិនីឡែន ប្រធានផ្នែកព្យាបាលធ្មេញនៅមន្ទីរព្យាបាល​ធ្មេញអេឡេហ្គង់​បាន​បក​ស្រាយ​ថា ជាទូទៅធ្មេញទឹកដោះ​នឹងរង្គើ​បាក់នៅ​ផ្នែកខាងមុខជួរខាងក្រោមមុន បន្ទាប់មកនឹងរង្គើ​បាក់នៅផ្នែក​ខាងមុខជួរខាងលើ។ ធ្មេញទឹកដោះទាំងអស់មានចំនួន​២០ គឺ ខាងលើ១០ និង ខាងក្រោម​១០ ហើយ​ធ្មេញ​ទាំងនេះ​នឹងរង្គើបាក់តាមដំណាក់កាល និងអាយុកាលរបស់ធ្មេញ​នីមួយៗ។​ ធ្មេញចបកាប់ធំ៖ នឹងរង្គើបាក់នៅចន្លោះអាយុពី ៦ ទៅ ៧ ឆ្នាំ ធ្មេញទឹកដោះដែលស្ថិតនៅជាប់ធ្មេញចប់កាប់ធំ នឹងរង្គើបាក់នៅចន្លោះអាយុពី ៧ ទៅ ៨ ឆ្នាំ ធ្មេញថ្គាមធំទីមួយដែលស្ថិតនៅជាប់ធ្មេញចង្កូម៖ នឹងរង្គើបាក់នៅចន្លោះអាយុពី ៩ ទៅ ១១ ឆ្នាំ ធ្មេញថ្គាមធំចុងក្រោយ៖ នឹងរង្គើបាក់នៅចន្លោះអាយុពី ១០ ទៅ ១២ ឆ្នាំ ធ្មេញចង្កូម៖ ដូរក្រោយគេគឺនៅចន្លោះអាយុពី ១០ ទៅ ១២ ឬ ១៣ឆ្នាំ ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ […]

ធ្មេញទឹកដោះ ឬធ្មេញព្រៃរង្គើនៅពេលធ្មេញស្រុក (ធ្មេញថ្មី) ចាប់ផ្តើមដុះចេញ ដោយសារ​ធ្មេញស្រុកដុះនៅក្រោមឫសធ្មេញទឹកដោះដែលធ្វើឱ្យឫសធ្មេញទឹកដោះរលាយ ហើយសឹករហូតនៅសល់តែក្បាល​ធ្មេញជាប់នឹងសាច់អញ្ចាញ។ តើកុមារដូរធ្មេញនៅអាយុប៉ុន្មាន? ម៉ាក់ប៉ាគួរជួយដកធ្មេញទឹក​ដោះ​បែបណាទើបមិនឆ្លងមេរោគ? ទន្តបណ្ឌិត ហ្គេក មិនីឡែន ប្រធានផ្នែកព្យាបាលធ្មេញនៅមន្ទីរព្យាបាលធ្មេញ​អេឡេហ្គង់​បានឱ្យ​ដឹង​ថា ជាទូទៅធ្មេញទឹកដោះរង្គើបាក់នៅពេលកុមារ​មានអាយុចាប់ពី ៥ ឆ្នាំកន្លះដល់ ១២ ឆ្នាំកន្លះ។ ១. ពេលធ្មេញទឹកដោះរង្គើ ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើម៉េចដើម្បី​ឱ្យធ្មេញ​កូនរង្គើខ្លាំងឆាប់បាក់? បើម៉ាក់ប៉ាចង់ជួយឱ្យធ្មេញទឹកដោះកូនរង្គើខ្លាំងឆាប់បាក់ ម៉ាក់ប៉ាអាចជួយអង្រួន​ធ្មេញកូន​តាម​ចលនា​រុញធ្មេញចេញក្រៅចូលក្នុងបាន តែ​ត្រូវលាងសម្អាតដៃឱ្យបានស្អាតជាមុន​សិនចៀសវាង​ចម្លង​មេរោគចូល​ក្នុងមាត់កូន។ លើសពីនេះទៅទៀត ម៉ាក់ប៉ាក៏អាចប្រាប់ឱ្យកូន​យក​អណ្តាតរុញ​ធ្មេញលេងដើម្បីជំរុញធ្មេញទឹកដោះឱ្យឆាប់បាក់បានដែរ។ ២. ពេលធ្មេញទឹកដោះរង្គើ ម៉ាក់ប៉ាគួរជួយដកធ្មេញឱ្យកូនតាមវិធី​ណា និងនៅពេលណា​ទើប​មាន​សុវត្ថិភាព? ម៉ាក់ប៉ាអាចជួយដកធ្មេញទឹកដោះឱ្យកូនក្នុងករណីធ្មេញទឹកដោះនោះរង្គើខ្លាំងដោយលាងសម្អាតដៃជាមុន រួចប្រើដៃចាប់ទាញក្បាលធ្មេញដែល​ជាប់នឹងសាច់អញ្ចាញ ឬប្រើវិធីទាក់ខ្សែអំបោះដោយ​ចង​ខ្សែអំបោះជាមួយក្បាលធ្មេញ រួចទាញកន្រ្តាក់ឱ្យខ្លាំងដើម្បីឱ្យក្បាលធ្មេញរបេះចេញ។ ម៉ាក់ប៉ាគួរ​ដក​ធ្មេញ​ឱ្យកូននៅពេលព្រឹក ឬពេលថ្ងៃដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការតាមដានការហូរឈាមរបស់កូន។ ៣. បន្ទាប់ពីដកធ្មេញទឹកដោះ ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើបែបម៉េចដើម្បី​ជួយ​​ទប់​ឈាម​ និងការពារកុំឱ្យឆ្លង​មេរោគ? បន្ទាប់ពីជួយដកធ្មេញឱ្យកូនហើយ ម៉ាក់ប៉ាអាចមូរកំប្រេស ឬសម្លីដែលបានសម្លាប់មេរោគហើយ​ឱ្យ​ណែន ហើយឱ្យកូនខាំឱ្យនៅ​កន្លែង​ចន្លោះធ្មេញដែលបានដករួចឱ្យជាប់យ៉ាងហោចណាស់ ១៥ នាទីទើបអាចដកចេញ។ បន្ទាប់​ពីដក​សំឡីចេញហើយ ម៉ាក់ប៉ាត្រូវហាមកូនកុំឱ្យយកដៃទៅប៉ះចន្លោះធ្មេញដែលបានដករួច ចៀសវាង​បង្កឱ្យមានការឈឺចាប់ ហូរឈាម ឬឆ្លងមេរោគជាដើម។ ជាងនេះទៅទៀត ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ការឈឺចាប់ ម៉ាក់ប៉ាអាចឱ្យកូនញុំាថ្នាំ​បំបាត់ការឈឺចាប់ទៅតាមអាយុ និងគីឡូរបស់កូនបាន។ ទន្តបណ្ឌិត ហ្គេក មិនីឡែន ប្រធានផ្នែកព្យាបាលធ្មេញនៅមន្ទីរព្យាបាលធ្មេញ​អេឡេហ្គង់ ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ចង់ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក ចុចទីនេះ! ៤. […]

ក្រោយចោះត្រចៀក (ឬបាញ់ត្រចៀក) ហើយ យ៉ាងហោចណាស់បីបួនសប្តាហ៍​​ទើបត្រចៀក​កូន​​ជា​សះស្បើយ។ ក្នុងអំឡុងពេលនោះ បាក់តេរីអាចឆ្លងចូលក្នុងរន្ធចោះត្រចៀក​ដែលមិនទាន់​ជា​សះ​ស្បើយ និងបង្ករោគ។ បើរន្ធចោះត្រចៀកឆ្លងមេរោគ កូនអាចមានរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ? បង្ក​ឡើងដោយមូលហេតុអ្វីខ្លះ? ហើយម៉ាក់ប៉ាគួរថែទាំបែបណាទើបឆាប់ជា? បើកូនមានអាការៈដូចខាងក្រោម​ បញ្ជាក់ថារន្ធចោះត្រចៀក​​បាន​ឆ្លង​មេរោគ​ហើយ៖ ១. រន្ធចោះត្រចៀកហើម ជាធម្មតាក្រោយពីចោះត្រចៀករួច រន្ធចោះត្រចៀករបស់កូនអាចក្រហម ឬហើមបន្តិចបន្តួច។ ផ្ទុយមកវិញបើបន្ទាប់ពី ៤៨ ម៉ោង អាការៈហើមនៅតែមិនបាត់ រន្ធចោះត្រចៀកអាច​ឆ្លង​មេរោគហើយ។ ២. រន្ធចោះត្រចៀកចេញទឹករងៃ ឬមានខ្ទុះ បើមានការហូរទឹករងៃពណ៌ត្នោត ប្រផេះ ឬមានហូរខ្ទុះពណ៌លឿងលាយបៃតង ហើយមានក្លិនស្អុយផង​ នោះត្រចៀកកូនឆ្លងមេរោគហើយ តែបើមានហូរទឹករងៃពណ៌ថ្លាគឺជារឿងធម្មតាទេ។ ៣. រន្ធចោះត្រចៀកហូរឈាម ការ​ហូរឈាម​ចេញ​ពី​រន្ធចោះ​ត្រចៀកអាចជាសញ្ញាប្រាប់ថា កូន​អាលែកហ្ស៊ី​នឹងវត្ថុធាតុដើមរប​ស់ក្រវិល ហើយបង្កទៅជាផលវិបាក ឬ​ក្រវិលលើត្រចៀកកូនធ្វើឱ្យរន្ធចោះ​ត្រចៀករបួស។ ៤. រន្ធចោះត្រចៀកឈឺមិនបាត់ កូនអាចឈឺត្រចៀកបន្ទាប់ពីចោះត្រចៀករួចនៅថ្ងៃទីមួយ តែបើ​កូនចេះតែឈឺត្រចៀកមិនបាត់​អាចជាសញ្ញានៃការឆ្លងមេរោគ។ [embed-health-tool-vaccination-tool] ៥. ក្តៅខ្លួន បើកូនមានអាការៈក្តៅខ្លួនចាប់ពី ៣៨ អង្សារឡើងទៅ រួមទាំង​មាន​អាការៈដូចរៀបរាប់ខាងលើផង​ តែ​មិន​មានអាការៈផ្តាសាយ ឬរលាកបំពង​កទេ មានន័យថារន្ធចោះត្រចៀកកូនឆ្លង​មេរោគ​ហើយ។ ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ចង់ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក ចុចទីនេះ! វីធីថែទាំរន្ធចោះត្រចៀកដែលឆ្លងមេរោគ ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើតាមការណែនាំដូចខាងក្រោមឲ្យបាន​បី​ដង​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​រហូត​ដល់​រន្ធចោះត្រចៀកកូនបាន​ជាសះស្បើយល្អ៖ រាល់ពេលប៉ះពាល់ ឬព្យាបាលត្រចៀកកូន ម៉ាក់ប៉ាត្រូវលាង​សម្អាត​ដៃជាមួយសាប៊ូ និង​ទឹកឱ្យ​បាន​ស្អាត​ជាមុនចៀសវាង​ចម្លងមេរោគ​ដល់រន្ធចោះត្រចៀកបន្ថែម។ បន្ទាប់មកម៉ាក់ប៉ាអាចយកសំឡីជ្រលក់សេរ៉ូមប្រៃ ឬទឹកអំបិលដោយ​លាយអំបិលកន្លះ​ស្លាបព្រា​កាហ្វេ​ជាមួយទឹក ១ ពែង ហើយ​កូរ​ឱ្យអំបិលរលាយ រួចមកដាក់លើរន្ធចោះត្រចៀក​កូន​ទាំងខាង​មុខ […]

ចែងថ្ងៃ ឬចំហាយក្តៅងាយកើតលើទារក និងកុមារតូចៗណាស់នៅពេលអាកាសធាតុក្តៅ ហើយ​ធ្វើ​ឱ្យអាអូនឡើងកន្ទួលក្រហមតូចៗ មានពងទឹក រលាក និងរមាស់ពិបាកទ្រាំ។ ពេលអាអូន​ឡើង​ចែងថ្ងៃ ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើបែបណាដើម្បីកាត់បន្ថយអាការៈរមាស់ និងជួយឱ្យកូនឆាប់ជា? ខាងក្រោមនេះជាវិធីធម្មជាតិសម្រាប់ការព្យាបាលអាការៈឡើងចែងថ្ងៃ៖ ១. ស្អំទឹកកក ការស្អំទឹកកក ឬត្រដុសទឹកកកអាចជួយកាត់បន្ថយអាការៈរមាស់ និងកន្ទួលក្រហមបាន។ ម៉ាក់ប៉ាអាចរុំដុំទឹកកក​ជាមួយ​កន្សែងដើម្បីកុំឱ្យអាអូនត្រជាក់ពេក និងការពារស្បែកអាអូនពីការរលាកដោយទឹកកកផង។ ម៉ាក់ប៉ាអាចស្អំទឹកកកលើចែងថ្ងៃរបស់អាអូនប្រហែល ៥ នាទីរួចដកដុំទឹកកកចេញ ៥ នាទីសិន ចាំ​ស្អំម្តងទៀត ហើយធ្វើបែបនេះរហូតទាល់​តែ​អាអូនលែងរមាស់។ ២. ងូតទឹកឱ្យអាអូនញឹកញាប់ ការងូតទឹកញឹកញាប់ អាចកាត់បន្ថយការ​រលាកស្បែក​ដោយសារ​ការចេញ​ចំហាយក្តៅ ឬចែងថ្ងៃបាន ព្រោះអាចកាត់បន្ថយកម្តៅនៅក្នុងខ្លួនអាអូន សម្អាតជាតិញើសចេញពីស្បែក កាត់​បន្ថយ​អាការៈ​រមាស់ និង​ជួយឱ្យបើករន្ធញើសដែលស្ទះ។ ៣. លាបប្រទាលកន្ទុយក្រពើ ប្រទាលកន្ទុយក្រពើមានផ្ទុកសារធាតុប្រឆាំងរលាក និងកម្ចាត់មេរោគ ដូច្នេះម៉ាក់ប៉ាអាចលាប​ប្រទាល​កន្ទុយក្រពើលើចែងថ្ងៃរបស់អាអូន ៣ ដងក្នុងមួយថ្ងៃដើម្បីជួយឱ្យស្បែកអាអូនត្រជាក់ បន្ថយអាការៈរមាស់ និងជួយឱ្យចែងថ្ងៃឆាប់រាប។ ក្រោយពីលាបប្រទាលកន្ទុយក្រពើបានប្រហែល ២០ នាទី ម៉ាក់ប៉ា​អាច​លាងសម្អាត​ជាមួយទឹក និងផ្តិតស្បែក​អាអូន​ឱ្យស្ងួត។ ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ចង់ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក ចុចទីនេះ! ៤. លាបម្សៅបែកឃីងសូដា ម្សៅបែកឃីងសូដាអាចជួយបើករន្ធញើសដែលស្ទះដោយជួយកម្ចាត់ស្បែក​ងាប់ ធូលីដី ឬក្អែល​ចេញ​ពីស្បែក។ មួយ​ទៀត ម្សៅបែកឃីង​សូដាក៏មានផ្ទុកសារធាតុប្រឆាំងរលាក និងអាចជួយ​កាត់​បន្ថយអាការៈរមាស់របស់ស្បែក។ ម៉ាក់ប៉ាអាចលាយម្សៅបែកឃីងសូដាមួយស្លាបព្រាកាហ្វេជាមួយទឹកមួយពែង រួចយកក្រណាត់​ស្អាត​ជ្រលក់​ក្នុងល្បាយ និងពូតទឹកចេញបន្តិច។ បន្ទាប់មកយកក្រណាត់មកជូតកន្លែងអាអូនឡើងចែងថ្ងៃ និងទុកឱ្យស្បែកអាអូនស្ងួតជាការស្រេច […]

ដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាលអាចសង្កត់សរសៃប្រសាទនៅក្នុងខួរក្បាលដែលអាចធ្វើឱ្យកុមារខូចអវយវៈ ឬ​គ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ តើអាការៈរោគសញ្ញាដុំសាច់​ក្នុងខួរក្បាលលើកុមារមានអ្វីខ្លះ? ហើយអាច​ព្យាបាល​ជាដែរឬទេ? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គង់ វុឌ្ឍី ឯកទេសសល្យសាស្រ្តទូទៅ និងប្រព័ន្ធប្រសាទកុមារ​នៅមន្ទីរពេទ្យ​គន្ធបុប្ជា​ទី៤ បានឱ្យដឹងថា ដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាលគឺ​ជា​ដុំមិនធម្មតាដែលដុះក្នុងខួរក្បាល ឬនៅក្បែរៗ​ខួរក្បាល​ដូចជាស្រោម​ខួរ​ក្បាល ឆ្អឹងលលាដ៏ក្បាល ឬអាចដុះមកពីកន្លែងផ្សេង ឧទាហរណ៍ កុមារ​មានដុំសាច់មហារីកនៅតម្រងនោម តែរាលដាលទៅដុះក្នុងខួរក្បាល។ ១. អាការៈ ឬរោគសញ្ញាដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល ដោយសារខួរក្បាលមានផ្នែកៗជាច្រើន ដូច្នេះរោគសញ្ញានៃដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាលក៏​ប្រែប្រួលច្រើន​ទៅ​តាម​ទីតំាងដែលដុំសាច់ដុះ ប្រភេទនៃដុំសាច់ និងអាយុរបស់កុមារ​ដែរ តែជាទូទៅរោគសញ្ញា​ដែល​កើតឡើងញឹកញាប់មានដូចជា៖ ឈឺក្បាល ក្អួត ទំហំក្បាលរីកធំ (ចំពោះកុមារដែលលលាដ៏ក្បាល ឬបង្ហើយដុះមិនទាន់ជិត) ទន់ដៃទន់ជើង (ដំណើរមិនត្រង់ ដើរ ឬរត់អត់បាន) ប្រកាច់ ភ្នែកមើលមិនច្បាស់ (អាចភ្នែកម្ខាង ឬទាំងសងខាង) ២. កត្តាបង្កឱ្យកុមារដុះដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តមិនទាន់ដឹងពីមូលហេតុច្បាស់ដែលបង្កឱ្យកុមារមានដុំសាច់​ក្នុងខួរក្បាលនៅឡើយទេ តែភាគច្រើនយើងសង្កេតឃើញ​ដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាលច្រើនកើតលើកុមារ​មានប្រវត្តិគ្រួសារ​ធ្លាប់​មាន​ដុំសាច់ក្នុង​ខួរក្បាល ឬមានដុំដូចជា ដុំដោះ​ ឬដុំនៅកន្លែងផ្សេងៗ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត គង់ វុឌ្ឍី ឯកទេសសល្យសាស្រ្តទូទៅនិង ប្រព័ន្ធប្រសាទកុមារ​នៅមន្ទីរពេទ្យ​គន្ធបុប្ជា​ទី៤ ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក ចុចទីនេះ! ៣. ប្រភេទដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល ដុំស្លូត៖ ជាដុំដែលក្រោយពីព្យាបាលដោយការវះកាត់ កុមារអាចជា ហើយមិនដុះឡើងវិញ​ក្នុងករណី​គ្រូពេទ្យ​បានយកដុំចេញអស់។ ដុំកាច៖ […]

អាការៈពស់ចឹកអាចស្រាល ឬធ្ងន់ទៅតាមប្រភេទពស់ដែលចឹក។ បើកូនត្រូវពស់អត់ពិសចឹក អាអូន​អត់មានគ្រោះថ្នាក់អ្វីទេ តែបើអាអូនត្រូវ​ពស់​ពិសចឹក ពិសពស់អាចធ្វើឱ្យអាអូនពិការ ឬគ្រោះថ្នាក់​ដល់​ជីវិត ​បើ​ជួយ​សង្រ្គោះមិនទាន់ពេល។ តើពស់ពិសដែលសម្បូរនៅស្រុកខ្មែរមានប៉ុន្មាន​ប្រភេទ? ពស់ពិសចឹកអាចបង្កឱ្យមានអាការៈអ្វីខ្លះ? ពេលកូនត្រូវ​ពស់ចឹក ឪពុកម្តាយគួរជួយសង្រ្គោះ​បឋម​បែប​ម៉េច ហើយគួរ​ចៀសវាង​អ្វីខ្លះ? លោកសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាំ សារី ជាប្រធានសង្គ្រោះបន្ទាន់នៃមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុបា្ផទី៤  បាន​ឱ្យ​ដឹងថា ពស់ពិសដែលយើងជួបប្រទះញឹកញាប់នៅក្នុងស្រុកខ្មែរមាន ១០ ប្រភេទហើយចែកចេញជា ២ ក្រុមដូចជា៖ ពស់ពិសក្រុមទី ១៖ ជាពពួកពស់ដែលចឹកទៅធ្វើឱ្យមានបញ្ហាឈាមមិនកក ហើយមាន ៣ ប្រភេទដូចជា ពស់ពព្លាក់ ពស់​ស្រកាចាស់ និងពស់បៃតង (ពស់ស្លឹកឈើ ឬពស់ធាងត្រាវ)។ ពស់ពិសក្រុមទី ២៖ ជាពពួកពស់ដែលចឹកទៅហើយធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សរសៃប្រសាទ និងមាន ៧ ប្រភេទដូចជា ពស់​វែក (វែកដំបូក វែកក្របី និងវែករនាម) ពស់ក្រាយបង្កង់សខ្មៅ ក្រាយបង្កង់លឿងខ្មៅ ក្រាយក្បាល​ក្រហម​កន្ទុយក្រហម និងពស់សមុទ្រ។ [embed-health-tool-ovulation] ១. អាការៈពេលកូនត្រូវពស់ពិសចឹក ពស់មានពិសចឹកអាចបង្កឱ្យកុមារមានអាការៈ ឬរោគសញ្ញាដូចជា៖ នៅត្រង់កន្លែងស្នាមចឹកឈឺចាប់ខ្លាំង ហើម ឬអាចរលួយស្បែក ហូរឈាមត្រង់ស្នាមចឹករហូត (ករណីពស់ពិសដែលធ្វើឱ្យឈាមមិន​កក) ធ្លាក់ត្របកភ្នែក អត់ចង់និយាយស្តី ចេះតែងងុយគេង អត់ចង់​ញុំា​អីទាំងអស់ […]

ការត្រូវពស់ចឹក អាចកើត​មាន​នៅតាមទីជនបទ ជាពិសេស​នៅរដូវទឹកឡើង​ដែល​អាច​បណ្តាល​ឱ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ ដូច្នេះឪពុកម្តាយជាច្រើនតែងតែមានការបារម្ភ និងមានចង្ងល់​ជា​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹងព័ត៌មានពស់ចឹក។ លោកសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាំ សារី ជាប្រធានសង្គ្រោះបន្ទាន់នៃមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុបា្ផទី 4 បាន​ស្រាយ​ចម្ងល់​មួយ​ចំនួន​ដែលឪពុកម្តាយតែងចង់ដឹងពី​បញ្ហា​នេះ។ ១. ធ្វើម៉េចដឹងថាកូនត្រូវពស់មានពិស ឬគ្មានពិសចឹក? បើកុមារត្រូវពស់គ្មានពិសចឹក អាអូនអាចឈឺតែបន្តិចទេដូចអង្រ្កងខាំអ៊ីចឹង ហើយនឹង​បាត់ឈឺវិញ​ដែរ និង​មិនបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីទេ។ ផ្ទុយមកវិញបើកូនត្រូវពស់មានពិសចឹកវិញ គ្រាន់តែចឹកភ្លាម​អាអូន​នឹង​ឈឺខ្លាំងណាស់ ហើយក្នុងរយៈពេល ១ ទៅ ២ ម៉ោងនឹងហើមអវយវៈ​ដែលត្រូវពស់ចឹក​ទាំងអស់​តែម្តង។ មួយវិញទៀតបើត្រូវពស់ពិសចឹកហើយបង្កឱ្យឈាមមិនកក នឹងធ្វើ​ឱ្យ​អាអូនហូរឈាមមិនឈប់ បើជាប្រភេទពស់ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សរសៃប្រសាទនឹងធ្វើឱ្យអាអូនធ្លាក់ត្របកភ្នែក អត់ចង់​និយាយ​ស្តី ចេះតែងងុយ​គេង អត់ចង់ញុំាអ្វីទាំងអស់ រកក្អួត ទន់ដៃទន់ជើង រហូតដល់​លែង​ដក​ដង្ហើម (ក្នុងរយៈពេល ១ ទៅ ២ ម៉ោង)។ ២. បើកូនត្រូវពស់ចឹក ហើយមិនទទួលការព្យាបាលបានត្រឹមត្រូវទេអាចផ្តល់ផលវិបាកអ្វីខ្លះ? បើកូនត្រូវពស់មានពិសចឹក ហើយមិនបានទទួលការព្យាបាលបានត្រឹមត្រូវទេអាច​បង្កផលវិបាកច្រើន។ ប្រជាជនខ្មែរភាគច្រើនពេលកូនត្រូវពស់ចឹកច្រើនតែយកកូនទៅឱ្យគ្រូខ្មែរផ្លុំស្តោះ ប៉ុន្តែការ​ព្យាបាល​តាម​បែបបុរាណនេះអាចបញ្ចូលមេរោគបន្ថែមទៅក្នុងខ្លួនអាអូនវិញ ព្រោះក្នុងទឹកមាត់​យើង​មាន​មេរោគ​ច្រើន ហើយថ្នាំរបស់គ្រូខ្មែរក៏អត់បានឆ្លងកាត់ការសម្លាប់​មេរោគដែរ។ ដូច្នេះ​អាណាព្យាបាល​គួរ​ចៀសវាងយកកូនទៅឱ្យគ្រូខ្មែរផ្លុំស្តោះ ត្រូវនាំកូនមកមន្ទីរពេទ្យ។ លើសពីនេះទៅទៀត បើកូនត្រូវពស់មានពិសចឹក កន្លែងដំបៅដែល​ពស់​ចឹកអាចហើម រលួយ ឬ​ចេញ​ពងទឹកហើយក្លាយ ដែលបណ្តាលឲ្យអាអូនក្តៅញាក់ៗ និងអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។ ម៉្យាងទៀត​ដំបៅនោះអាចទៅ​ជា​រលួយស្អុយរបេះសាច់ជ្រុះ ហើយបើដល់ដំណាក់កាល​នេះ គឺត្រូវ​កាត់​អវយវៈកន្លែងពស់ចឹកហ្នឹងចោលហើយ។ មួយទៀត បើត្រូវពស់ដែលបង្កឱ្យឈាមមិនកកចឹក អាអូននឹងហូរ​ឈាម​រុំារ៉ៃរហូតបែកគ្រាប់ឈាម […]

បើ​និយាយ​ពី​អាហារ​ក្មេង​ញ៉ាំ ម៉ាក់​ប៉ា​ត្រូវ​ចេះ​រៀប​ចំ​ឲ្យ​បាន​ល្អិត​ល្អន់ ព្រោះ​គ្រប់​ផ្នែក​ទាំង​អស់​នៃ​រាងកាយ​អូន​តូច ត្រូវ​ការ​សារធាតុ​ចិញ្ចឹម​ត្រឹម​ត្រូវ​សម្រាប់​លូតលាស់​ឲ្យ​បាន​ពេញ​លេញ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ​មាន​ក្មេង​ខ្លះ​អាហារ​ល្អៗ​មិន​ញ៉ាំ បែរជាកូនចូល​ចិត្ត​ញ៉ាំ​ក្រៀម​ក្រោះៗ​ព្រោះ​រសជាតិ​ត្រូវ​មាត់​ជាង​អាហារ​មាន​ជីវជាតិ​ទូទៅ។ បើ​មួយ​ថ្ងៃៗ​ញ៉ាំ​តែ​អាហារ​ក្រៀម ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការ​លូតលាស់​ក្មេង ឬ​អត់​ចុះ? ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន តាម​ការ​ចែក​រំលែក​របស់​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ចាន់ ស៊ីណែត បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​ដែល​កូន​ចូល​ចិត្ត​ញ៉ាំ​​ក្រៀម​ក្រោះ មិន​សូវ​ជា​ល្អ​ទេ ព្រោះ​មិន​សូវ​មាន​សារធាតុ​ប្រូតេអ៊ីន​គ្រប់​គ្រាន់​សម្រាប់​ក្មេង និង​សម្បូរ​ជាតិ​ប្រៃ​ទៀត។ ម៉្យាង​វិញ​ទៀត អា​អូន​និយម​អាហារ​ស្ងួត ក្រៀម​ក្រោះ​ៗ​នឹង​ក៏​អាច​ប្រឈម​ការ​ខ្សោះ​ជាតិ​ទឹក ហើយ​អាហារ​បែប​នេះ​ក៏​មាន​កាឡូរី​ខ្ពស់​ដែរ។ ដោយ​សារ​តែ​ជាតិ​ប្រៃ​ក្នុង​អាហារ​នោះ អាច​បណ្ដាល​ឲ្យ​ក្មេង​មាន​ជំងឺ​ធាត់ ជំងឺ​បេះដូង ការ​លូតលាស់​មិន​ល្អ ប៉ះពាល់​ខួរ​ក្បាល (ប្រាជ្ញា​ខ្សោយ) និង​កើត​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម​ជា​ដើម។ វេជ្ច. ចាន់ ស៊ីណេត ប៉ុន្តែ អាហារ​ក្រៀម​ក្រោះ​ដូច​ជា ផ្លែ​ឈើ​ក្រៀម​ជា​ដើម ក៏​មាន​ប្រយោជន៍​ដល់​កូន​ពេល​ញ៉ាំ​ដែរ ព្រោះ​ក្នុង​ផ្លែ​ឈើ​ក្រៀម​ភាគ​ច្រើន ផ្ទុក​សារធាតុ​កាក​សរសៃ វីតាមីន និង​រ៉ែ​ផ្សេងៗ។ ជាតិ​កាក​សរសៃ​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ក្រពះ​ពោះវៀន​កូន​ដំណើរ​ការ​បាន​រលូន មិន​ងាយ​រាករូស មិន​ងាយ​ទល់​លាមក ហើម​ពោះ ឬ​ឈឺ​ពោះ​ឡើយ។ យ៉ាង​ណា​មិញ វា​ក៏​មាន​គុណ​វិបត្តិ​របស់​វា​ដែរ ព្រោះ​ផ្លែឈើ​ក្រៀម​ក៏​មាន​ជាតិ​ស្ករ​ខ្ពស់ បើ​ញ៉ាំ​ច្រើន​ក៏​មិន​ល្អ​សល់​សុខភាព​កូន​ដូច​គ្នា និង​ជួន​កាល ក៏​អាច​បង្ក​ឲ្យ​កូន​ស្លាក់​ផ្លែឈើ​ក៏​មាន​ដែរ អញ្ចឹង​ម៉ាក់​ប៉ា​ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន។ ក្នុង​របប​អាហារ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​កូន គឺ​ត្រូវ​មាន​បន្លែ សាច់ ត្រី ស៊ុត ផ្លែឈើ​ចម្រុះ​មុខ ដើម្បី​ធានា​បាន​ថា​កូន​ទទួល​បាន​ការ​លូតលាស់​ពេញលេញ។ […]

ការប្រកាច់គឺជាសញ្ញាមួយនៃការកន្រ្តាក់សាច់ដុំរបស់សារពាង្គកាយដោយអចេតនាដែល​បណ្តាលមក​ពីការភ្ញោចមិនធម្មតានៃកោសិការប្រសាទរបស់ខួរក្បាល ហើយឧស្សាហ៍កើតលើកុមារ​តូចៗដែល​ធ្វើឱ្យម៉ាក់ប៉ាមានការព្រួយបារម្ភ។ តើព័ត៌មានសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ​ដែលម៉ាក់ប៉ាគួរដឹងពីការ​ប្រកាច់​​លើ​កុមារ? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តឹក លីវណ្ណារ៉ា ឯកទេសរោគកុមារ និងជាប្រធានគ្លីនិក​នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារគន្ធ​បុប្ផា​បានបកស្រាយពីសំណួរទាំង ៥ ដែលម៉ាក់ប៉ាតែងតែចង់ដឹងពីការប្រកាច់លើកុមារដូចខាងក្រោម៖ ១. រោគសញ្ញា​គួរ​ដឹង? - មុនពេលប្រកាច់៖ ពេលខ្លះកុមារគ្មានរោគសញ្ញាអ្វីគួរកត់សម្គាល់ទេ តែពេលខ្លះអាអូនអាច​មាន​អារម្មណ៍ថាមិនស្រួលក្នុងខ្លួន​ (ធំក្លិនប្លែក ព្រិលភ្នែក ស្ពឹកដៃស្ពឹកជើង​ ឬថប់ដង្ហើមជាដើម)។ - ពេលប្រកាច់៖ កុមារបាត់ស្មារតី មានកន្រ្តាក់អវយវៈណាមួយ ដូចជាកន្ត្រាក់តែដៃម្ខាង ឬបញ្ឈ​រតែ​គ្រាប់​ភ្នែក ឬកន្ត្រាក់ទាំងដៃទាំងជើង សាច់ដុំមុខ ថ្គាម ធ្វើឱ្យខាំអណ្តាត លែងដកដង្ហើម ឡើង​ស្លេស្ម បែកពពុះមាត់ ហៀរទឹកមាត់ ស្វាយបបូរមាត់ ឬមានលេចនោម ឬលាមក។ - ក្រោយពេលប្រកាច់៖ កុមារខ្លះដឹងខ្លួនវិញធម្មតា ខ្លះទៀតនៅសន្លប់បាត់ស្មារតីក្នុងរយៈពេលខ្លី។​​ បន្ទាប់ពីដឹងខ្លួនឡើងវិញ ​កុមារអាចនៅសន្លឹម ឬអាចមានទន់ដៃជើងក្នុងរយៈពេលខ្លី។ ២. ពេលកុមារប្រកាច់ មានផលវិបាកសុខភាពអ្វីទេ? ផលវិបាកសុខភាពដែលអាចកើតមានពេលកុមារកំពុងប្រកាច់មាន៖ - មានរបួស ឬមានគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដូចជា​ ខាំអណ្តាត ដួលបោកក្បាល លង់ទឹក (ពេលកុមារ​កំពុង​ហែលទឹក ហើយប្រកាច់) - ឈ្លក់អាហារចូលក្នុងបំពង់ខ្យល់ ពេលដែលប្រកាច់កើតមានពេលកុមារកំពុងញុំាអារហារ​ ហើយ​ធ្វើ​ឱ្យ​រលាកសួត ឬស្ទះដង្ហើមស្លាប់ភ្លាមៗ - បើកុមារប្រកាច់ញឹកញាប់អាចធ្វើឱ្យមានវិបត្តិផ្លូវចិត្តដូចជា បាក់ទឹកចិត្ត ឬមានអារម្មណ៍​ឆាប់​មួរម៉ៅ - […]

ប្រកាច់គឺជាអាការៈដែលធ្វើឱ្យកុមារកន្រ្តាក់សាច់ដុំរាងកាយ ហើយអាចបណ្តាលឱ្យអាអូនរបួស ឬគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត បើម៉ាក់ប៉ាមិនដឹងពីវិធីសង្រ្គោះ​បឋម។ ហេតុអ្វីបានជាកុមារប្រកាច់? ពេល​អាអូន​ប្រកាច់ម៉ាក់​ប៉ា​គួរធ្វើបែបម៉េច? គួរចៀសវាងអីខ្លះ? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តឹក លីវណ្ណារ៉ា ឯកទេសរោគកុមារ និងជាប្រធានគ្លីនិក​នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារគន្ធបុប្ផា​បាន​លើកឡើងថា មូលហេតុសំខាន់ៗដែលធ្វើ​​ឱ្យកុមារប្រកាច់រួមមាន៖ ទារកកើតមកខ្សោយ ឬសន្លប់ក្នុងអំឡុងពេលសម្រាល មានហូរឈាមក្នុងខួរក្បាល ឆ្លងមេរោគចូលទៅក្នុងឈាម ធ្វើឱ្យរលាកស្រោមខួរក្បាល  ឬរលាក​ខួរក្បាល ខួរក្បាលមិនធម្មតាពីកំណើត មានជំងឺEpilepsie (ជំងឺស្កន់ ឬ ជំងឺឆ្កួតជ្រូក) ប្រកាច់ដោយសារក្តៅខ្លួនខ្លាំង (៣៩ អង្សា) លើកុមារមួយចំនួនដែលមានអាយុ ពី ៦ ​ខែ ដល់ ៥ ឆ្នាំ​ មានដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល  វិបត្តិមេតាបូលីក និងអេឡិចត្រូលីតដូចជា​ជាតិស្ករ កាល់ស្យូម ជាតិសូដ្យូមក្នុងឈាមចុះទាបខ្លាំ​ងពេក គ្រោះថ្នាក់ក្បាលធ្ងន់ធ្ងរដែលធ្វើឱ្យហើមខួរក្បាល ឬមានកកឈាមក្នុងខួរក្បាល សម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ខ្លាំង ១. ពេលកុមារប្រកាច់ ម៉ាក់ប៉ាគួរធ្វើដូម្តេច? ក. ប្រការគួរធ្វើ - ត្រូវដាក់កុមារឱ្យគេងក្នុង​ស្ថានភាពសុវត្ថិភាព គឺដាក់ឱ្យអាអូនគេង​ផ្អៀង​នៅ​លើទីរាប ក្បាលទាបជាងដងខ្លួន និងងើយឡើងលើបន្តិចដើម្បីសម្រួលឱ្យស្លេស្ម ឬទឹកមាត់​ហូរ​ចេញ​មកក្រៅ - ពិនិត្យមើលផ្លូវដង្ហើម ព្រោះអាចស្ទះដោយសារស្លេស ហើយបើមានត្រូវ​បូម ឬយកម្រាមដៃ​កៀរ​ស្លេសចេញ - ផ្តល់ថ្នាំទប់ប្រកាច់តាមរន្ធគូទ ប្រសិនបើឪពុកម្តាយអាចធ្វើបាន - […]