យើងទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែធ្លាប់ឈឺក្បាល ដោយការឈឺក្បាលខ្លះជាការឈឺក្បាលធម្មតា ដែលបណ្តាលមកពីភាពតានតឹង ហើយខ្លះទៀតបណ្តាលមកពីការមើលទូរស័ព្ទច្រើនពេក ឬការតមអាហារ ជាដើម។
ប៉ុន្តែ តើវានឹងមានអ្វីកើតឡើង ប្រសិនបើការឈឺក្បាលរបស់អ្នក ជាករណីគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ? ពេលខ្លះ ការឈឺក្បាលអាចជាសញ្ញាព្រមាននៃការឡើងសម្ពាធឈាម (ការលើសឈាម) ហើយការលើសឈាមនេះ ជារឿយៗគ្មានសញ្ញាអ្វីឡើយ រហូតទាល់តែដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយ។
ខាងក្រោមនេះ ជាវិធីក្នុងការកំណត់ពីភាពផ្សេងរវាងការឈឺក្បាលធម្មតា និងការឈឺក្បាលដោយការឡើងឈាម
ការលើសឈាម ឬឡើងសម្ពាធឈាម មិនតែងតែបង្ហាញពីរោគសញ្ញាឡើយ ហើយវាជាមូលហេតុមួយក្នុងចំណោមមូលហេតុដែលនាំឱ្យមានជំងឺគាំងបេះដូង គ្រោះថ្នាក់សរសៃក្នុងខួរក្បាល និងមានបញ្ហាតម្រងនោម ជាដើម។ ជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម កើតលើមនុស្សរាប់លាននាក់ទូទាំងពិភពលោក ប៉ុន្តែមនុស្សភាគច្រើន មិនបានដឹងថា ពួកគេមានជំងឺនេះឡើយ រហូតទាល់តែវាវាយប្រហារលើសុខភាពរបស់ពួកគេ។
ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ!
ជាធម្មតា ជំងឺនេះគ្មានរោគសញ្ញាអ្វីឡើយ ប៉ុន្តែវាបង្កការប៉ះពាល់ដល់មនុស្សរាប់លាននាក់ទូទាំងពិភពលោក ពោលគឺវាយប្រហារដោយស្ងាត់ៗ រហូតដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយ។ នៅចក្រភពអង់គ្លេស មនុស្សពេញវ័យជិត៣០% កំពុងរស់នៅជាមួយនឹងជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម ប៉ុន្តែត្រឹមតែពាក់កណ្តាលប៉ុណ្ណោះ ដែលកំពុងទទួលការព្យាបាលដែលត្រឹមត្រូវ។ ដោយឡែក នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍វិញ បញ្ហានេះ មានការរាតត្បាតខ្លាំងជាង ពោលគឺប្រមាណជា៣៥%នៃមនុស្សពេញវ័យ មានជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម ដែលធ្វើឱ្យមានអ្នកស្លាប់ប្រហែល ១,៥លាននាក់ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
សញ្ញានៃជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម
ឈឺក្បាលខ្លាំងនៅផ្នែកខាងក្រោយនៃក្បាលរបស់អ្នក អាចជាសញ្ញានៃការឡើងសម្ពាធឈាមខ្លាំង។
ការឈឺក្បាលដោយសារតែឡើងសម្ពាធឈាម ជារឿយៗ មានសភាពកាន់តែខ្លាំង ក្នុងករណីយើងបញ្ចេញសកម្មភាពផ្សេងៗ ឬមានភាពតានតឹង។
[embed-health-tool-heart-rate]
ប្រសិនបើការឈឺក្បាលរបស់អ្នកកើតឡើងញឹកញាប់ ឬមិនមានមូលហេតុ សូមពិនិត្យសម្ពាធឈាមរបស់អ្នក។ ប៉ុន្តែ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាមរបស់អ្នក អ្នកមិនចាំបាច់ការចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងឡើយ គ្រាន់តែអនុវត្តន៍របៀបរបបរស់នៅដែលសមស្របមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ។
ហេតុអ្វីការដឹងពីសម្ពាធឈាមរបស់អ្នកមានសារសំខាន់?
សម្ពាធឈាមរបស់អ្នក មិនមែនជាស្ថិតិដែលអ្នកដឹងក្នុងពេលការពិនិត្យសុខភាពប្រចាំឆ្នាំឡើយ ប៉ុន្តែវាជាបង្អួចមួយក្នុងការដឹងថា តើបេះដូងរបស់អ្នកកំពុងតែធ្វើបាកលំបាកកម្រិតណា ដើម្បីធ្វើឱ្យអ្នកនៅមានជីវិត។ ការឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ពេក នាំឱ្យមានការស្ទះត្រង់សរសៃឈាម បេះដូង និងសរីរាង្គរបស់អ្នក ហើយជារឿយៗ មិនមានសញ្ញាព្រមានអំពីការឡើងសម្ពាធឈាមឡើយ។
ការអានលេខពីការវាស់សម្ពាធឈាម
លេខបង្ហាញពីសម្ពាធឈាម ឬការអានសម្ពាធឈាម មាន២លេខ ដោយទី១ គេហៅថា ស៊ីស្តូលិក (លេខខាងលើ) និងឌីអាស្តូលិក (លេខខាងក្រោម)។ កម្រិតសម្ពាធ ឈាមដែលអាចទទួកបាន ស្ថិតក្នុងកម្រិត 120/80 mmHg (លេខខាងលើ 120 ហើយលេខខាងក្រោម 80)។
ប្រសិនបើកម្រិតសម្ពាធឈាមរបស់អ្នក បង្ហាញពីលេខខ្ពស់ជាងនេះ អាចជាសញ្ញានៃបម្រុងឡើងសម្ពាធឈាម ឬលើសឈាមហើយ ដែលជាលក្ខខណ្ឌធ្វើឱ្យអ្នកប្រឈមនឹងជំងឺបេះដូង និងគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល។
តើការឡើងសម្ពាធឈាមជាជំងឺរ៉ាំរៃឬ?
ពិតណាស់ ជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម ទទួលបានរហស្សនាមថា «ឃាតករលាក់មុខ»។ អ្នកជំងឺភាគច្រើន មិនទទួលបានអារម្មណ៍ប្លែកឡើយ សូម្បីតែការបង្កឱ្យមានការប៉ះពាល់សុខភាពរយៈពេលនៅតែបន្តកើតឡើងក៏ដោយ។ អ្នកជំងឺអាចនឹងវិវឌ្ឍន៍ទៅជាមានបញ្ហាបេះដូង តម្រងនោម និងភ្នែក ដោយមិនបង្ហាញពីអាការនៃការឡើងសម្ពាធឈាមជាក់លាក់ឡើយ។ ហេតុនេះហើយ ជិត១ភាគ៣ អ្នកដែលមានជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម នៅចក្រភពអង់គ្លេស មិនបានដឹងថា ខ្លួនមានជំងឺនេះឡើយ។ ក្នុងប្រទេសថៃ តួលេខកាន់តែខ្ពស់ ពោលគឺប្រមាណជា៥០%នៃអ្នកជំងឺឡើងសម្ពាធឈាម មិនបានដឹងថា ខ្លួនកើតជំងឺលើសឈាមឡើយ។
ការពិនិត្យសម្ពាធឈាមជាទៀងទាត់ អាចសង្គ្រោះជីវិតបាន
ការបង្ការដ៏ល្អបំផុត គឺការពិនិត្យជាទៀងទាត់។ ការពិនិត្យរហ័ស និងគ្មានការឈឺចាប់នៅផ្ទះ ឬនៅឃ្លីនិកក្បែរផ្ទះ អាចធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលជាពិសេស។ ការស្រាវជ្រាវដោយមូលនិធិបេះដូងចក្រភពអង់គ្លេស រកឃើញថា ការពិនិត្យជាទៀតទាត់ អាចបង្ការមនុស្សច្រើនជាង ១០០ ០០០នាក់ កុំឱ្យកើតជំងឺបេះដូង និងគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល នៅចក្រភពអង់គ្លេស ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំខាងមុខ។
កត្តាដែលធ្វើឱ្យអ្នកប្រឈមនឹងការឡើងសម្ពាធឈាម
ការយល់ច្បាស់ពីដើមហេតុនៃការកើតជំងឺលើសឈាម អាចជួយឱ្យអ្នកចាត់វិធានការទាន់ពេលវេលាដើម្បីព្យាបាលការឡើងសម្ពាធឈាម។
ប្រវត្តិគ្រួសារ
ប្រសិនបើមានឪពុកម្តាយ ឬបងប្អូន កើតជំងឺលើសឈាម អ្នកអាចប្រឈមនឹងការកើត៣៨%។ ប៉ុន្តែ ការមានហ្សែនអ្នកកើតជំងឺលើសឈាម មិនមែនមានន័យថា មិនអាចជៀសឱ្យផុតឡើយ។ ជាឧទាហរណ៍ នៅសិង្ហបុរី ការផ្លាស់ប្តូររបៀបរបបរស់នៅ បានជួយឱ្យអត្រាអ្នកកើតជំងឺលើសឈាម ថយចុះ១០% ក្នុងរយៈពេល១ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ។
ការអង្គុយយូរពេក
របៀបរបបរស់នៅតាមបែបសម័យទំនើប មិនបានជួយអ្វីដល់សុខភាពបេះដូងយើងឡើយ។ ការអង្គុយច្រើនម៉ោង ធ្វើឱ្យមានការប្រឈមកាន់តែខ្ពស់។ ប៉ុន្តែ ការផ្លាស់ប្តូរតែបន្តិច ក៏ជួយដល់អ្នកបានផងដែរ។ ការផ្លាស់ប្តូរការអង្គុយរាល់៣០នាទីម្តង ជាមួយនឹងការធ្វើចលនាស្រាលៗ អាចកាត់បន្ថយកម្រិតសម្ពាធឈាមស៊ីស្តូលិក បានចន្លោះពី 2 ទៅ 3 mmHg។
កត្តាចំណីអាហារ
របបអាហារ គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយ។ ការញ៉ាំអាហារដែលមានជាតិប្រៃច្រើនជាង១ស្លាបព្រាបាយ ឬប្រហែលជា៥ក្រាម ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ធ្វើឱ្យប្រឈមនឹងការឡើងសម្ពាធឈាមកាន់តែខ្ពស់។ ផ្ទុយទៅវិញ ការញ៉ាំអាហារដែលសម្បូរដោយផ្លែឈើ បន្លែ ប្រូតេអ៊ីន និងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ អាចបង្ការអ្នកមិនឱ្យកើតជំងឺបេះដូង និងជួយកាត់បន្ថយការលើសឈាមបាន។
ភាពតានតឹង គ្រឿងស្រវឹង និងកត្តាផ្សេងទៀត
ការពិសាគ្រឿងស្រវឹងច្រើន អាចបង្កើនការឡើងសម្ពាធឈាមបាន និងធ្វើឱ្យថ្នាំមានប្រសិទ្ធភាពតិចតួច។ ការមានស្ត្រេស ឬភាពតានតឹងជាញឹកញាប់ ក៏ផ្តល់ការប៉ះពាល់ផងដែរ ព្រោះវាធ្វើឱ្យអ័រមូនស្ត្រេសក្នុងរាងកាយរបស់អ្នក មានដំណើរការជានិច្ច ដែលនាំឱ្យសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់។ នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ការស្ត្រេសនឹងការងារ ធ្វើឱ្យមានការកើនឡើងជំងឺលើសឈាមដល់ទៅ៤៥% ក្នុងចំណោមអ្នកធ្វើការក្រុង។
សរុបមក ការបង្ការការលើសឈាម ទាក់ទងនឹងរបបអាហារដែលផ្តល់សុខភាព ការរក្សាទម្ងន់ដែលផ្តល់សុខភាព កាធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ ការកាត់បន្ថយការពិសាគ្រឿងស្រវឹង និងជៀសវាងការជក់បារី។
ការឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ ប្រហែលជាមិនបង្ហាញពីសញ្ញាជាក់លាក់ឡើយ ប៉ុន្តែ យើងមិនអាចព្រងើយកន្តើយបានឡើយ។ ការយល់ច្បាស់ពីហានិភ័យរបស់អ្នក និងផ្លាស់ប្តូររបៀបរបបរស់នៅរបស់អ្នក អាចជួយដល់សុខភាពបេះដូង និងសុខភាពរបស់អ្នកបានក្នុងរយៈពេលវែង។
សូមពិគ្រោះជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យថ្ងៃនេះ ប្រសិនបើអ្នកកត់សម្គាល់ឃើញថា អ្នកឧស្សាហ៍ឈឺក្បាល ព្រិលភ្នែក ធីងធោង ឬបេះដូងលោតខុសពីធម្មតា។ រាងកាយរបស់អ្នកអាចនឹងឱ្យសញ្ញាមួយដែលអ្នកមិនគួរព្រងើយកន្តើយឡើយ៕
ចំណុចសំខាន់
ឈឺក្បាលខ្លាំងនៅផ្នែកខាងក្រោយនៃក្បាលរបស់អ្នក អាចជាសញ្ញានៃការឡើងសម្ពាធឈាមខ្លាំង។
ការឈឺក្បាលដោយសារតែឡើងសម្ពាធឈាម ជារឿយៗ មានសភាពកាន់តែខ្លាំង ក្នុងករណីយើងបញ្ចេញសកម្មភាពផ្សេងៗ ឬមានភាពតានតឹង។
ការបង្ការការលើសឈាម ទាក់ទងនឹងរបបអាហារដែលផ្តល់សុខភាព ការរក្សាទម្ងន់ដែលផ្តល់សុខភាព កាធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ ការកាត់បន្ថយការពិសាគ្រឿងស្រវឹង និងជៀសវាងការជក់បារី។
ការឡើងសម្ពាធឈាមខ្ពស់ ប្រហែលជាមិនបង្ហាញពីសញ្ញាជាក់លាក់ឡើយ ប៉ុន្តែ យើងមិនអាចព្រងើយកន្តើយបានឡើយ។ ការយល់ច្បាស់ពីហានិភ័យរបស់អ្នក និងផ្លាស់ប្តូររបៀបរបបរស់នៅរបស់អ្នក អាចជួយដល់សុខភាពបេះដូង និងសុខភាពរបស់អ្នកបានក្នុងរយៈពេលវែង។
អត្ថបទគួរអាន៖
- ទម្លាប់មិនល្អទាំង៦ បំផ្លាញសុខភាពបេះដូងដោយមិនដឹងខ្លួន
- តាមដានសុខភាពបេះដូង ដោយសង្កេតមើលចំណុចទាំងនេះ
- គ្រឿងស្រវឹងមិនត្រឹមតែប៉ះពាល់ថ្លើម តែក៏គ្រោះថ្នាក់ដល់បេះដូង
- ស្រ្តេសនឹងការងារធ្វើឲ្យស្រីៗប្រឈមជំងឺបេះដូងខ្ពស់ កុំប្រហែស
- គ្រាន់តែផ្លាស់ប្ដូររបៀបរស់់នៅបែបនេះ លែងបារម្ភរឿងលេបថ្នាំលើសឈាមរាល់ថ្ងៃ
- អ្នកលើសឈាម គួរចៀសវាង ឬកាត់បន្ថយការញ៉ាំអាហារ ៣ មុខនេះ