និយមន័យ
១- អ្វីជាជំងឺរលាកទ្វារមាស?
ជំងឺរលាកទ្វារមាស ជាការរលាកមាត់ទ្វារមាសនិងទ្វារមាស។ ជំងឺរលាកទ្វារមាសកើតឡើងញឹកញាប់លើស្ត្រី ដោយមានម្នាក់ក្នុងចំណោមបីនាក់អាចកើតវាម្តងក្នុងមួយជីវិត ដែលជាទូទៅកើតនៅអំឡុងវ័យបន្តពូជ។
២- តើជំងឺរលាកទ្វារមាសកើតឡើងញឹកញាប់ដែរឬទេ?
ជំងឺរលាកទ្វារមាសជាជំងឺដែលគេជួបញឹកញាប់លើស្ត្រីទាំងក្មេងទាំងចាស់។ ការរលាកទ្វារមាសបង្កដោយបាក់តេរីមានដល់ទៅជិត ៣០% បើយោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងបង្ការជំងឺ។ ឯការរលាកបង្កដោយផ្សិតវិញមានកាន់តែញឹកញាប់ទៀតដោយប៉ះពាល់ស្រ្តី ៣ នាក់ ក្នុងចំណោម ៤ នាក់។
រោគសញ្ញា
៣- តើជំងឺរលាកទ្វារមាសមានរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ?
រោគសញ្ញាដែលគេជួបញឹកញាប់មាន៖
- មានអារម្មណ៍រំខាននិងរមាស់នៅបរិវេណប្រដាប់ភេទ
- រលាក (រមាស់ ក្រហម ហើម) ប្រដាប់ភេទ
- ធ្លាក់ស
- ប្រដាប់ភេទធុំក្លិនមិនល្អ
- ពិបាក ឬក្រហាយពេលបត់ជើងតូច។
នៅមានសញ្ញាផ្សេងទៀតដែលមិនបានរៀបរាប់នៅខាងលើ វិធីដែលល្អគឺត្រូវជួបពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យចំពោះបញ្ហានេះ។
គួរអាន៖
៤- ពេលណាត្រូវជួបពេទ្យ?
បើស្រីៗយើងមានសញ្ញាដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ ឬមានចម្ងល់បន្ថែម សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។ ម្យ៉ាងទៀត មនុស្សគ្រប់រូបពុំមានរោគសញ្ញាដូចៗគ្នាទេ វិធីដែលល្អគឺត្រូវទៅពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យ។
មូលហេតុ
៥- តើជំងឺរលាកទ្វារមាសបណ្តាលមកពីមូលហេតុអ្វីខ្លះ?
មានកត្តាបង្កជាច្រើនដែលនាំឲ្យមានជំងឺរលាកទ្វារមាស ហើយមូលហេតុដែលកង្កញឹកញាប់ជាងគេគឺបាក់តេរី។
– បាក់តេរី៖ បាក់តេរីមួយចំនួនអាចបំបែកខ្លួនបង្កជាជំងឺ ដូចជា បាក់តេរី Streptococcus, Gardnerella និង Staphylococcus។ ការចម្លងដោយបាក់តេរីធ្វើឲ្យមានធ្លាក់សពណ៌រាងប្រផេះ និងធុំក្លិនឆ្អាបដូចត្រី។
– ផ្សិត៖ មួយក្នុងចំណោមមូលហេតុចម្បង គឺមេរោគផ្សិត Candida albicans។ មេរោគផ្សិតនេះធ្វើឲ្យរមាស់ទ្វារមាស និងធ្លាក់សខាប់ មានក្លិនស្រដៀងហ្វ្រូម៉ា។ ជាញឹកញាប់ វាកើតឡើងដោយការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះព្រោះថ្នាំទៅសម្លាប់បាក់តេរីប្រឆាំងមេរោគផ្សិតនៅក្នុងទ្វារមាសដែលបណ្តាលឲ្យផ្សិតធ្វើការបង្ករោគបាន។
– វីរុស៖ វីរុសដែលបង្កជំងឺ គឺវីរុសឆ្លងតាមការរួមភេទមានដូចជា រើម និង Human papillomavirus (HPV)។
– ប៉ារ៉ាស៊ីត៖ អៀន រោគរមាស់ និងចៃ។
– កត្តាបរិស្ថាន៖ កង្វះអនាម័យ និងរបស់មានប្រតិកម្ម ក៏បង្កឲ្យមានជំងឺរលាកទ្វារមាសដែរ។ សម្លៀកបំពាក់តឹងៗពេក កកិតជាមួយស្បែក នាំឲ្យងាយរងប្រតិកម្មដែលប្រឈមនឹងជំងឺរលាកទ្វារមាសជាងស្បែកធម្មតា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ស្បែកងាយប្រតិកម្មធ្វើឲ្យការជាសះស្បើយយឺតយ៉ាវទៀតផង។
– ឆ្លងមេរោគតាមរយៈការរួមភេទ៖ មេរោគ trichomonas vaginitis ក៏ជាមូលហេតុដែរ វាធ្វើឲ្យរមាស់ទ្វារមាស ធ្លាក់សខ្លាំង (ពណ៌លឿង បៃតង ឬប្រផេះ) និងមានក្លិនស្អុយ។ ស្វាយ ប្រមេះ រើម សុទ្ធតែជាភ្នាក់ងារបង្កជំងឺរលាកទ្វារមាស។ បើសិនជាក្មេងកើតជំងឺនេះ អាចបញ្ជាក់ថាក្មេងនោះត្រូវបានគេរំលោភបំពាន។
– សារធាតុគីមី៖ ជាទូទៅ វាស្ថិតនៅតាមសាប៊ូ ទឹកអនាម័យស្ត្រី ទឹកអប់ ឧបករណ៍ពន្យារកំណើតជាដើម។ សារធាតុដែលបង្កជំងឺញឹកញាប់មាន៖
- Parabens
- Sodium sulfate
- Triclosan
- Dioxane
ប្រសិនជាស្រីៗយើងឃើញសារធាតុទាំងនេះនៅក្នុងសាប៊ូ ឬទឹកបោកខោអាវ គួរតែប្តូរចេញ។
គណនាការឡើងទម្ងន់ស្ត្រីអំឡុងពពោះទីនេះ
ដឹងកាលវិភាគចាក់ថ្នាំបង្ការកូននៅទីនេះ
កត្តាប្រឈម
៦- តើអ្វីជាកត្តាប្រឈមឲ្យកើតជំងឺរលាកទ្វារមាស?
ការប្រឈមកើនឡើងតាមរយៈសកម្មភាពដែលអាចឲ្យមេរោគឆ្លងតាមទ្វារមាសបាន ដូចជា ការរួមភេទជាមួយដៃគូច្រើន (ជាពិសេសពេលដែលដៃគូធ្លាប់មានជំងឺឆ្លងតាមការរួមភេទពីមុនមក) ឬរួមភេទមិនប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យ។
មួយវិញទៀត កត្តាកង្វះអនាម័យ ដូចជា មិនលាងដៃក្រោយបន្ទោបង់ ឬមុនយកដៃមកប៉ះប្រដាប់ភេទ។ ជូតសម្អាតពីក្រោយមកមុខ ក្រោយបន្ទោបង់ ព្រោះវានាំបាក់តេរីពីរន្ធលាមកមកកាន់ទ្វារមាស។
កត្តាមួយទៀត គឺអាយុ ដោយសារកង្វះអ័រម៉ូនអឺស្ត្រូសែន estrogen ចំពោះស្ត្រីអស់រដូវ និងក្មេងស្រីដែលពុំទាន់មានរដូវ ព្រោះជញ្ជាំងទ្វារមាសនៅស្តើងហើយងាយបង្ករោគ។ ម្យ៉ាងទៀត ការស្លៀកពាក់តឹងៗក៏បង្កើតភាពងាយស្រួលដល់មេរោគ និងផ្សិតមករស់នៅដែរ។ ក្រៅពីនោះ មានការមានផ្ទៃពោះ និងប្រវត្តិធ្លាប់ឆ្លងមេរោគតាមទ្វារមាសពីមុនមក។
គួរអាន៖
- ប្រយ័ត្នផង! ជំងឺទាំងនេះ ឧស្សាហ៍កើតមានលើប្រដាប់ភេទស្រីៗណាស់
- មូលហេតុមួយចំនួននេះ អាចបណ្តាលឱ្យកើតគីសលើទ្វារមាស
- មេជីវិតឈ្មោលអាចរស់នៅក្នុងទ្វារមាសរយៈពេលយូរប៉ុណ្ណា?
ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនិងព្យាបាល
ព័ត៌មានទាំងនេះមិនអាចប្រើជំនួសដំបូន្មានផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្របានទេ។ សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីព័ត៌មានលម្អិត។
៧- តើគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺរលាកទ្វារមាសតាមរបៀបណា?
បើស្រីៗយើងធ្លាប់កើតជំងឺបង្កដោយផ្សិតពីមុនមក ហើយដឹងពីរោគសញ្ញាខ្លួនឯង យើងអាចទៅទិញថ្នាំនៅឱសថស្ថានដោយខ្លួនឯងបាន។ តែបើសញ្ញាមិនបាត់ទាំងស្រុងក្នុងពេលមួយសប្តាហ៍ទេ សូមទៅជួបជាមួយគ្រូពេទ្យ ព្រោះការឆ្លងមេរោគដទៃទៀតមានសញ្ញាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ គ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យប្រដាប់ភេទដើម្បីរកមើលកន្លែងក្រហម ងាយឈឺនៅទ្វារមាស។
គ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យទឹកធ្លាក់សដោយមីក្រូស្កូបដើម្បីរកមើលការបង្ករោគដោយផ្សិត ឬបាក់តេរី។ នៅករណីខ្លះគេបណ្តុះ (Culture) ដើម្បីដឹងថាមេរោគណាដែលបង្កជំងឺ។ គេក៏អាចច្រឹបសាច់ទៅពិនិត្យដែរប្រសិនជាគ្មានសញ្ញានៃការឆ្លងមេរោគ។
៨- តើគេព្យាបាលជំងឺរលាកទ្វារមាសតាមរបៀបណា?
ថ្នាំប្រភេទក្រែម និងថ្នាំសុល អាចព្យាបាលការបង្ករោគដោយផ្សិតក្នុងទ្វារមាសបាន។ យើងអាចរកទិញបាននៅតាមឱសថស្ថាននានាដោយពុំចាំបាច់មានវេជ្ជបញ្ជា។ សូមអានពាក្យណែនាំមុននឹងប្រើប្រាស់។
ក៏មានការព្យបាលផ្សេងទៀតសម្រាប់ទ្វារមាសដែលស្ងួត មុននឹងទិញថ្នាំខ្លួនឯង យើងត្រូវពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសិន។
បើឆ្លងមេរោគដោយសារបាក់តេរីឬទ្រីតូម៉ូណាស គ្រូពេទ្យអាចឲ្យ៖
- ថ្នាំផ្សះសម្រាប់លេប
- ថ្នាំផ្សះសម្រាប់សុលក្នុងទ្វារមាស
ថ្នាំផ្សេងទៀតមាន៖
- ក្រែម Cortisone
- ថ្នាំអាលែកហ្ស៊ី Antihistamine ដើម្បីកុំឲ្យរមាស់
សូមប្រើថ្នាំតាមវេជ្ជបញ្ជាឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
គួរអាន៖
- គួរផ្លាស់ប្ដូរសម្លីអនាម័យ ប៉ុន្មានម៉ោងម្ដងទើបល្អ?
- រឿងរ៉ាវទាំង៦ ទាក់ទងនឹងទ្វារមាស អាចបញ្ជាក់ពីសុខភាពស្រីៗ
- ស្រីៗបាត់បង់បាត់តេរីល្អក្នុងទ្វារមាស ងាយឆ្លងរោគ ធ្លាក់ស មកមូលហេតុទាំងនេះ
ការប្ដូររបៀបរស់នៅនិងការព្យាបាលនៅផ្ទះ
៩- តើការប្ដូររបៀបរស់នៅ និងការព្យាបាលនៅផ្ទះអ្វីខ្លះដែលអាចគ្រប់គ្រងជំងឺរលាកទ្វារមាសបាន?
វិធីខាងក្រោមនេះអាចជួយស្រីៗយើងបង្ការរឿងនេះបាន៖
- កុំពាក់ខោអាវតឹងពេកដែលផ្អាប់ញើស និងសំណើម
- កុំប្រើសាប៊ូមានជាតិទឹកអប់លើ ឬក្នុងប្រដាប់ភេទ
- កុំបាញ់ទឹកចូលប្រដាប់ភេទ
- ប្រើស្រោមអនាម័យពេលរួមភេទ
- សូមទៅជួបគ្រូពេទ្យពេលអស់រដូវ ដើម្បីដឹងថាគួរប្រើថ្នាំ ឬក្រែមកុំឲ្យស្ងួតទ្វារមាសឬអត់។
សូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យដើម្បីព័ត៌មានលម្អិត។
គួរអាន៖
- ស្រីៗចូលចិត្តស្លៀកខោរឹបៗ ច្បាស់ជាចៀសមិនផុតកើតជំងឺផ្សិតក្នុងទ្វារមាស
- របស់ទាំងអស់នេះ អាចប្រើនៅបរិវេណខាងក្រៅបាន តែហាមដាក់ចូលទ្វារមាស
- រឿងទ្វារមាសមានក្លិន ស្រីៗចង់ដឹងខ្លាំង តែខ្មាសអត់ហ៊ានសួរ
[embed-health-tool-ovulation]
