ឈាម​មាន​នាទី​ដឹក​នាំ​អុកស៊ីសែន និង​សារធាតុ​ចិញ្ចឹម​ទៅ​កាន់​ជាលិកា សរីរាង្គ​ទាំង​អស់ និង​កម្ចាត់​កាក​សំណល់​ចេញ​ពី​រាងកាយ​យើង។ ឈាម​ផ្សំ​ឡើង​ដោយ​សារធាតុ​ជា​ច្រើន​ដូចជា គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម គ្រាប់​ឈាម​ស ប្លាកែត និង​ប្លាស្មា។ និយាយ​រួម រាងកាយ​យើង​មិន​អាច​ខ្វះ​ឈាម​បាន​ទេ តែ​បើ​យើង​ជួប​គ្រោះ​ថ្នាក់​បាត់បង់​ប៉ុន្មាន​លីត្រ​ទើប​អាច​ប៉ះពាល់​ជីវិត? យើង​ត្រូវ​ដឹង​ជា​មុន​ថា បរិមាណ​ឈាម​នៅ​ក្នុង​ខ្លួន​មនុស្ស ជា​ទូទៅ​ស្មើ​នឹង ៧%​ នៃ​ទម្ងន់​រាងកាយ ហើយ​វា​ក៏​អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​ទម្ងន់ ភេទ និង​ទីតាំង​ដែល​យើង​រស់​នៅ។ ធម្មតា បរិមាណ​នៅ​ក្នុង​រាងកាយ​សម្រាប់​មនុស្ស​មាន៖ ទារក៖ ទារក​កើត​មក​មាន​សុខភាព​ល្អ មាន​បរិមាណ​ឈាម​ប្រមាណ ៧៥ មិល្លីលីត្រ/គីឡូក្រាម​នៃ​ទម្ងន់។ បើ​ទារក​មាន​ទម្ងន់ ៣​គីឡូក្រាម មាន​ន័យ​ថា រាងកាយ​អា​អូន​មាន​ឈាម​ប្រមាណ ២៧០​​ មិល្លីលីត្រ។ កុមារ៖ ចំពោះ​កុមារ​ដែល​មាន​ទម្ងន់ ៣៥-៣៦​ គីឡូក្រាម បរិមាណ​ឈាម​ក្នុង​ខ្លួន​អាច​មាន ២៦៥០ មិល្លីលីត្រ។ មនុស្ស​ពេញ​វ័យ៖ សម្រាប់​មនុស្ស​ពេញ​វ័យ​ទូទៅ ដែល​មាន​ទម្ងន់​ពី ៦៨-៨១ គីឡូក្រាម មាន​បរិមាណ​ឈាម​ប្រហែល ៤៥០០ មិល្លីលីត្រ (៤.៥ លីត្រ) ដល់ ៥៧០០ មិល្លីលីត្រ (៥.៧លីត្រ)។ ស្ត្រី​ពពោះ៖ ដើម្បី​ទ្រទ្រង់​ដល់​ការ​លូតលាស់​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ ម៉ាក់​ៗ​មាន​ផ្ទៃ​ពោះ […]

ជា​ទូ​ទៅ​ ប្រភេទ​ក្រុម​ឈាម​របស់​យើង​ អាច​ទទួល​បាន​មក​ពី​ប៉ា​ម៉ាក់​របស់​យើង​ផ្ទាល់​។​ យ៉ាង​ណា​មិញ​ វា​មាន​ការ​លាយ​បញ្ចូល​គ្នា​ច្រើន​នៃ​ប្រភេទ​ក្រុម​ឈាម ឧទាហរណ៍​ នៅ​ពេល​ដែល​ប៉ា​ម៉ាក់​យើង​មាន​ក្រុម​ឈាម​ប្រភេទ​O​ដូច​គ្នា​ កូន​នឹង​មាន​​ឈាម​ប្រភេទ​នេះ​ដែរ​។ ប៉ុន្តែ​ បើ​ប៉ា​ម៉ាក់​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​Bដូច​គ្នា​ កូន​​អាច​នឹង​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​O ឬ​B។ រី​ឯ​ប៉ា​ម៉ាក់​ដែល​មាន​ឈាម​ប្រភេទA និង​B កូន​អាច​នឹង​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​ណាមួយ​​ក្នុង​ចំណោម​ក្រុម​ឈាម​ទាំង​ពីរ​។ ​​​ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ​ ប្រភេទ​​ក្រុម​ឈាម​​មិន​ត្រឹម​តែ​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​យល់​ច្បាស់​​ពី​ការ​​បរិច្ចាគ​ ឬ​ទទួល​ឈាម​ពី​អ្នកណា​ម្នាក់​ប្រកប​​ដោយ​សុវត្ថិភាព​នោះ​ទេ​ វា​ក៏​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​​​​ដឹង​អំពី​ហានិភ័យ​នៃ​លក្ខខណ្ឌ​វេជ្ជសាស្ត្រ​ជាក់លាក់​​មួយ​ចំនួន​ផង​ដែរ​។​ ១. ​ជំងឺ​បេះដូង ​ក្នុង​ចំណោម​ក្រុម​ឈាម​ទាំង​៨ អ្នក​ដែល​មាន​ក្រុម​ឈាម​ប្រភេទO មាន​ហានិភ័យ​ទាប​បំផុត​​នៃ​ជំងឺ​បេះដូង​។ រី​ឯ​អ្នក​ដែល​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​AB និង​B គឺ​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​បំផុត​នៃ​​ជំងឺ​បេះដូង​ ព្រម​ទាំង​មាន​​អត្រា​ខ្ពស់​នៃ​ការ​រលាក​ផង​ដែរ​។ ដូចនេះ​ហើយ​ គ្នា​យើង​​ដែល​មាន​ក្រុម​ឈាម​​ប្រភេទ​ទាំង​នេះ​ ត្រូវ​មាន​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្ពស់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​សុខភាព​បេះដូង​របស់​ខ្លួន​។ ២. ជំងឺ​មហារីក ​​​​​​យោង​តាម​ការ​សិក្សា​ជា​ច្រើន​ បាន​បង្ហាញ​ថា​ ​អ្នក​ដែល​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​A និង​AB អាច​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​នៃ​ការ​កើត​​​ជំងឺ​មហារីក​ក្រពះ។​ បន្ថែម​ពី​នេះ​ទៀត​ ​ប្រសិន​បើ​​យើង​មាន​ឈាម​ប្រភេទ​A, B និង​AB យើង​ក៏​​អាច​នឹង​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​កើត​ជំងឺ​មហារីក​លំពែង​ផង​ដែរ។​ ​ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ​ សម្រាប់​អ្នក​ដែល​មាន​​ក្រុម​ឈាម​ខាង​លើ​ គួរ​តែ​ចាប់ផ្ដើម​ញ៉ាំ​អាហារ​ណា​ដែល​​​អាច​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ជំងឺ​មហារីក​បាន​​ ដើម្បី​ចៀសវាង​ការ​វិវត្ត​ទៅ​ជា​ជំងឺ​​​ដែល​ពិបាក​ព្យាបាល​មួយ​ប្រភេទ​​នេះ​។ ៣. ​ស្រ្តេស​ ​ប្រសិន​បើ​យើង​មាន​ក្រុម​ឈាម​ប្រភេទ​A ​យើង​ប្រហែល​ជា​​​​ពិបាក​ក្នុង​ការ​​​គ្រប់គ្រង​បញ្ហា​ស្រ្តេស​​ជាក់​ជា​មិន​ខាន​​ ដោយ​សារ​តែ​ក្រុម​ឈាម​ប្រភេទ​នេះ​ ​ ច្រើន​តែ​មាន​អ័រម៉ូន​Cortisol ដែល​​ជា​​អ័រម៉ូន​ស្រ្តេស​ ខ្ពស់​នៅ​​ក្នុង​រាងកាយ​។​ ហេតុ​នេះ​ហើយ​ ​​​អ្នក​ដែល​មាន​ក្រុម​ឈាម​ប្រភេទ​A​ គួរ​​ស្វែងរក​វិធីសាស្ត្រ​សមស្រប​ក្នុង​ការ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ថប់​បារម្ភ​ ​ក៏​ដូចជា​ស្រ្តេស​ឲ្យ​បាន​ទាន់​ពេលវេលា​ ដូចជា​ការ​ស្ដាប់​ចម្រៀង​ […]

ចូលចិត្តព័ត៌មាន “Hello គ្រូពេទ្យ” សូមចូលរួមស្ទង់មតិនៅទីនេះ។ មតិអ្នកទាំងអស់គ្នា ពិតជាមានតម្លៃសម្រាប់ “Hello គ្រូពេទ្យ” អាចកែលម្អព័ត៌មានឲ្យកាន់តែប្រសើរ ឆ្លង​មេរោគ​ចូល​ក្នុង​ឈាម ជា​ភាសា​បច្ចេក​ទេស (Septicemia) អាច​ហៅបាន​ថា Bacteremia (បាក់តេរី​ក្នុង​ឈាម) ឬ blood poisoning (ពុល​ឈាម)  ដោយ​សម្ដៅ​​លើ​ការ​ឆ្លង​បាក់តេរី​តាម​រយៈ​សួត ឬ​ស្បែក ហើយ​បាក់តេរី​ទាំង​នោះ​ បន្ត​ជ្រាប​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ចរន្ត​ឈាម។ នេះ​ជា​ករណី​គ្រោះថ្នាក់ ព្រោះ​បាក់តេរី និង​ជាតិ​ពុល​របស់​វា អាច​ធ្វើ​ដំណើរ​នៅ​ក្នុង​ឈាម ហើយ​សាយភាយ​ទៅ​គ្រប់​កន្លែង​ក្នុង​រាងកាយ​ទាំងមូល។ ជំងឺ​ឆ្លង​មេរោគ​ក្នុង​ឈាម​នេះ អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​អាយុ​ជីវិត​ភ្លាមៗ ដូច្នេះ​ត្រូវ​តែ​សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ។ បើ​មិន​បាន​ព្យាបាល​ទាន់​ពេល​ទេ នឹង​បង្ក​ផល​វិបាក​បង្ក​ទៅ​ជា​​ការ​ឆ្លង​មេរោគ​ពេញ​រាងកាយ ហៅ​ថា​ជំងឺ Sepsis។ ជំងឺ Sepsis និង​ឆ្លង​មេរោគ​ក្នុង​ឈាម មិន​ដូច​គ្នា​ទេ ព្រោះ Sepsis គឺ​ជា​ជំងឺ​ស្មុគ​ស្មាញ​ជាងឆ្លង​មេរោគ​ក្នុង​ឈាម ដោយ​សារជំងឺ​នេះ អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ឈាម​កក​ក្នុង​សរសៃ​ឈាម នាំ​ឲ្យ​ស្ទះ​អុកស៊ីសែន​​​រត់​ទៅ​ចិញ្ចឹម​សរីរាង្គ​ផ្សេង​ៗ ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​ចុះ​ខ្សោយ និង​ខូច​សរីរាង្គ​ទាំង​នោះ។ នៅ​ពេល​មាន​ជំងឺ​ Sepsis សម្ពាធ​ឈាម​ចុះ​ទាប​ខ្លាំង (septic shock) ជា​ករណី​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្លាប់​បាន។​ ចំពោះ​រោគ​សញ្ញា​ដំបូងៗ​នៃ​ការ​ឆ្លង​រោគ​នេះ​ មាន​ដូចជា ក្ដៅ​ខ្លួន​ខ្លាំង ញាក់ ខ្សោយ​កម្លាំង និង​បែក​ញើស​ជោក […]

ជារឿយៗ យើង​តែង​តែ​ឮ​ពាក្យ “ឈាម​ស ស៊ី​ឈាម​ក្រហម” តើ​វា​​ជា​ប្រភេទ​ជំងឺឬ​យ៉ាង​ណា? ហេតុអី​បាន​ជា​គ្រាប់​ឈាម​ស ទៅ​ស៊ី​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម? លោក​សាស្ត្រាចារ្យ អ៊ាវ សុខា ឯកទេស​ជំងឺ​មហារីក បញ្ជាក់​ថា ឈាម​ដែល​យើង​បូម​មក​ឃើញ​ក្រហមៗ មិន​មែន​មាន​តែ​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហមមួយ​មុខ​នោះ​ទេ តាម​ពិត​មាន​គ្រាប់​ឈាម ៣ ប្រភេទ ទី១ គឺ​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ដែល​មាន​បរិមាណ​ច្រើន​ជាង​គេ ទី២ គ្រាប់​ឈាម​ស និងទី៣ ជា​គ្រាប់​ឈាម​ពណ៌​លឿង​តូចៗ ​មាន​ឈ្មោះ​ថា ប្លាកែត។

១- តើការ​ធ្វើ​តេស្ត​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក​ជា​អ្វី ? ការ​ធ្វើ​តេស្ត​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក​ក្នុង​ឈាម អាច​ឲ្យ​​​ដឹង​ពី​បរិមាណ​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក​ជាក់លាក់។​​ ចំណីអាហារ​ដែល​បរិភោគ​ និង​រំលាយ​ទៅ​វិញ​នឹង​បង្កើត​បាន​ជា​អាស៊ីដអ៊ុយរិក។ តម្រងនោម​ គឺជា​សរីរាង្គ​ដែល​ច្រោះ​អាស៊ីតអ៊ុយរិកចេញពី​រាង្គកាយ​តាម​ទឹកនោម​​ និង​មួយ​​ចំនួន​តូច​តាម​លាមក។ កម្រិត​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក​នៅ​ក្នុង​ឈាម​កើនឡើង​នៅពេល​តម្រងនោម​បាត់បង់​មុខងារ ឬ​ផលិត​វា​ច្រើន។ ប្រសិន​បើ​មនុស្ស​មាន​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក​នៅ​ក្នុង​រាង្គកាយ​ច្រើន វា​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យអ្នក​នោះឈឺចាប់​​ដោយសារ​​ សារធាតុ​គ្រីស្តាល់​កកនៅ​ក្នុង​សន្លាក់​​​ដែល​ហៅថា​ជំងឺ​អាស៊ីដ​​​ក្នុង​សន្លាក់។ ប្រសិន​បើ​មិន​ព្យាបាលអាស៊ីដ​អ៊ុយរិក ​គ្រីស្តាល់​នឹង​កក​នៅ​ក្នុង​សន្លាក់​ និង​ជាលិកា​ក្បែរៗ ​ហើយ​នឹង​បង្កើត​ជា​កំពក​ឆ្អឹង។ ការ​កើន​ឡើង​កំរិត​អាស៊ីដអ៊ុយរិក​ខ្ពស់​អាច​បណ្តាល​ឲ្យ​មាន​គ្រួស​ក្នុង​តម្រងនោម ឬ​ខូច​តម្រងនោម។ ២- ហេតុអ្វី​ត្រូវ​តេស្ត​មើល​អាស៊ីដអ៊ុយរិក​ក្នុង​ឈាម? ប្រសិន​​​បើ​សង្ស័យ​ថា​មានកើន​ឡើង​អាស៊ីដអ៊ុយរិក​ ឬ​មាន​​ជំងឺអាស៊ីដ​​ក្នុង​សន្លាក់​វា​ជា​ការចាំបាច់​ ក្នុង​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​​អាស៊ីដ​អ៊ុយរិក។ ចំពោះ​អ្នក​ជំងឺមហារីក​ដែល​ព្យាបាល​ដោយ​សារធាតុ​គីមី​ ឬ​​កាំរស្មី​​ គឺ​ត្រូវ​ត្រូតពិនិត្យ​​អាស៊ីដអ៊ុយរិក​ជា​ប្រចាំ។ តេស្ត​​អាស៊ីដអ៊ុយរិក​​ត្រូវ​ធ្វើ​នៅពេល​​អ្នក​ជំងឺ កើត​មានគ្រួស​ក្នុង​តម្រងនោម​ ឬអាស៊ីដ​ក្នុង​សន្លាក់​សារឡើង​វិញ​ ហើយនិង​ត្រូវ​តាមដាន​​ការ កកើត​នៃគ្រួស។

១- អ្វី​ទៅ​ជា​ជំងឺ​ដុំឈាម​កក? ដុំ​ឈា​មកក ជា​ទូទៅ​សំដៅ​លើ​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ឈាម​ នៅ​ក្រៅ​សរសៃ ភាគ​ច្រើន​កើត​ឡើង​ដោយសារ​មាន​របួស​នៅ​ស្រទាប់​សរសៃ​ឈាម នាំ​ឲ្យ​ឈាម​ហូរ​ចេញ​ពី​សរសៃ​ឈាម (អាក់ទែ វ៉ែន ឬសសៃឈាមតូចៗ) ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ជាលិកា​នៅ​ជុំវិញ។ ករណី​កំណក​ឈាម​មានតិច ឬ​ច្រើន អាស្រ័យ​លើ​លំហូរ​ឈាម និងកន្លែង​មាន​​ហូរឈាម​សកម្ម ឬ​កំពុង​ហូរ​ឈាម។ ២- កើត​ឡើង​ញឹកញាប់​ដែរទេ? ជា​ប្រភេទ​ជំងឺ​កើត​ឡើង​ញឹកញាប់​ណាស់។ គួរ​ទៅ​ពិភាក្សា​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ដើម្បី​បាន​ព័ត៌មាន​លម្អិត។

១- អ្វី​ជា​តេស្ត​វាស់​សម្ពាធ​​ដោយ​ខ្លួន​ឯង? តេស្ត​វាស់​សម្ពាធ​​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ អាច​ឲ្យ​យើង​តាម​ដាន​សម្ពាធ​ឈាម​ខ្លួន​ឯង​ដោយ​ផ្ទាល់​ពេល​នៅ​ផ្ទះ។ ​វាស់​សម្ពាធ​ឈាម គឺ​វាស់​ទៅ​លើ​កម្លាំង​ឈាម​រត់​នៅ​ក្នុង​សរសៃ​អាក់ទែរ។ ​ភាគ​ច្រើន​គេ​ប្រើ​ឧបករណ៍​វាស់​សម្ពាធ​​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ​ ​ដោយ​ឧបករណ៍​នេះ​ធ្វើ​ការ​បំប៉ោង​ស្នប់​ដៃ​​នៅ​ជុំវិញ​ដើម​ដៃ​ ដើម្បី​បញ្ឈប់​ចរន្ត​ឈាម​ហូរក្នុង​សរសៃ​អាក់ទែរ​បណ្ដោះ​អាសន្ន។ ពេល​ខ្យល់​ធ្វើ​ការ​បញ្ចេញ​វិញ​យឺតៗ​ពី​ស្នប់​ដៃ ឧបករណ៍​នឹង​កត់​ត្រា​ទុក​សម្ពាធ​ឈាម​ហូរ​ ហើយ​ចាប់​ផ្ដើម​ម្ដង​ទៀត។ កត់​ត្រាសម្ពាធ​ឈាម​ហូរ​បែង​ចែក​ជា​ពីរ​គឺ៖ – លេខ​តំណាង​ទី ១ ជា​ចំនួន​សម្ពាធ​ឈាម​ពេល​បេះដូង​កន្ត្រាក់​រួម​តូច (សម្ពាធ​ឈាម​ខាង​លើ)។ – លេខ​តំណាង​ទី ២ ជា​ចំនួន​សម្ពាធ​ឈាម​​ទាប​បំផុត​នៅ​ពេល​បេះដូង​សម្រាក (សម្ពាធ​ឈាម​ខាង​ក្រោម)។ សម្ពាធ​ទាំង​ ២​ ​ត្រូវ​បាន​គិត​ជា មីល្លីម៉ែត្រ​បារត (mm Hg) ​ខណៈ​ការ​វាស់​ស្ទង់​សម្ពាធ​ឈាម គឺ​កត់​​ទុក​ជា​សម្ពាធ​ឈាម​លើ និងសម្ពាធ​ឈាម​ក្រោម ។ ឧទាហរណ៍ ​បើ​សម្ពាធ​ឈាម​លើ ១២០ មិល្លីម៉ែត្រ​បារ៉ត និង​សម្ពាធ​ឈាម​ក្រោម​ ៨០ មិល្លីម៉ែត្រ​បារ៉ត ឧបរណ៍​នឹង​បង្ហាញ ១២០/៨០ មាន​ន័យ​ថា ១២០​ លើ​ ៨០។ ម៉ាស៊ីន​វាស់​សម្ពាធ​ឈាម​ដោយ​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ ម៉ាស៊ីន​ស្វ័យប្រវត្តិ ​ដំណើរ​ការ​ដោយ​ថ្ម​ពិល ​និង​ប្រើ​មីក្រូហ្វូន​ ដើម្បី​ពិនិត្យ​ឈាម​រត់​ក្នុង​សរសៃ​អាក់ទែរ។ ស្នប់​ដៃ​រុំ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ដើម​ដៃ ​នឹង​ធ្វើ​ការ​បំប៉ោង​ និង​បន្ធូរ​ខ្យល់​ចេញ​ដោយ​ស្វ័យប្រវត្តិ​នៅ​ពេល​យើង​ចុច​ប៊ូតុង​ចាប់​ផ្ដើម។ ប្រភេទ​ម៉ាស៊ីន​វាស់​សម្ពាធ​ឈាម​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ ​អាច​រក​ទិញ​បាន​នៅ​ក្នុង​ផ្សារ​ទំនើប និង​ឱសថស្ថាន​នានា។ ចំពោះ​ម៉ាស៊ីន​វាស់​សម្ពាធ​ឈាមនៅ​ចុង​ម្រាម​ដៃ​ ឬ​ក​ដៃ ភាគ​ច្រើនមាន​លទ្ធផល​មិន​ច្បាស់លាស់​ ហើយ​គ្រូពេទ្យ​ក៏​មិន​ណែនាំ​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​នោះ​ទេ។ ម៉ាស៊ីន​វាស់​សម្ពាធ​ឈាម​ប្រើ​ដៃ សម្រាប់​គំរូ​ប្រើ​ដៃ​នេះ ​មាន​លក្ខណៈ​ស្រដៀង​ទៅ​នឹង​ឧបករណ៍​គ្រូពេទ្យ​ប្រើប្រាស់​ជា​ទូទៅ ហៅ​ថា​ Sphygmomanometer ​ភាគ​ច្រើន​ឧបករណ៍​ទាំង​នេះ […]