Glucose Tolerance Test (តេស្តជាតិស្ករដោយផឹកសារធាតុផ្អែម)
ត្រួតពិនិត្យដោយ វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត · មន្ទីរពេទ្យបង្អែកមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន សែនសុខ
១- អ្វីទៅជា Glucose Tolerance Test?
គឺជាទម្រង់តេស្ត Oral Glucose Tolerance Test (តេស្តជាតិស្ករក្នុងឈាមដោយផឹកជាតិស្ករ) ធ្វើឡើងដើម្បីវាស់នូវសមត្ថភាពសារពាង្គកាយប្រើប្រាស់ជាតិស្ករផលិតជាថាមពល។ តេស្តនេះ អាចប្រើសម្រាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ អ្នកបម្រុងកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមរួច ហើយភាគច្រើនដើម្បីរកមើលជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ។
២- ហេតុអ្វីត្រូវធ្វើតេស្តនេះ?
ជាទូទៅ គ្រូពេទ្យតែងណែនាំឲ្យធ្វើតេស្តនេះ ដើម្បីរកមើលជំងឺទឹកនោមផ្អែមអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ។ ស្រីៗមានផ្ទៃពោះភាគច្រើន ធ្វើតេស្តនេះនៅចន្លោះសប្តាហ៍ទី ២៤-២៨ នៃគភ៌។ តេស្តនេះក៏ណែនាំសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ សង្ស័យមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមដូចគ្នា។
ស្វែងយល់មុនធ្វើតេស្ត
៣- គួរដឹងអ្វីខ្លះមុនធ្វើតេស្ត?
ទោះបី ជាធម្មតាជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ នឹងបាត់ទៅវិញដោយឯកឯង ក្រោយសម្រាលបេប៊ីក្តី ប៉ុន្តែយើងនៅអាចប្រឈមកើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទី ២ នៅពេលយើងមានផ្ទៃពោះម្តងទៀត។ ហេតុនេះគួរតាមដាន តាមរយៈធ្វើតេស្តនេះ ៦-១២ សប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីសម្រាល ឬបន្ទាប់ពីផ្តាច់ដោះបេប៊ី។ ទោះលទ្ធផលធម្មតាក្តី យើងនៅតែត្រូវតាមដានរៀងរាល់ ៣ ឆ្នាំម្តង។
ដំណើរការធ្វើតេស្ត
៤- គួរត្រៀមខ្លួនបែបណាដើម្បីធ្វើតេស្ត?
ញ៉ាំអាហារធម្មតាមុនពេលធ្វើតេស្ត ៤-៥ ថ្ងៃ បើប្រើប្រាស់ថ្នាំជាប្រចាំ គួរប្រាប់គ្រូពេទ្យ ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផល។ មុនពេលធ្វើតេស្ត ៨ម៉ោង ហាមញ៉ាំអ្វីទាំងអស់ យល់ល្អគួរតមញ៉ាំនៅពេលយប់ ដើម្បីធ្វើតេស្តពេលព្រឹក។
៥- មានអ្វីកើតឡើងអំឡុងពេលធ្វើតេស្ត?
អំឡុងពេលចាប់ផ្តើមធ្វើតេស្ត គ្រូពេទ្យនឹងណែនាំយើងឲ្យធ្វើតាមជំហានខាងក្រោម៖
– ពេលទៅដល់ ពេទ្យនឹងបូមឈាមភ្លាមៗ ព្រោះត្រូវយកឈាមមិនទាន់បានញ៉ាំអ្វីទាំងអស់ ទៅប្រៀបធៀបជាមួយឈាមយើងទើបញ៉ាំជាតិស្កររួច។
– បន្ទាប់មក ពេទ្យនឹងឲ្យយើងផឹកទឹកស្ករ ដែលបានវាស់កម្រិតស្កររួចជាស្រេច។ ត្រូវផឹកទឹកស្ករបានកាន់តែលឿនកាន់តែល្អ ហើយតាមស្តង់ដារតេស្ត Glucose Tolerance យើងត្រូវផឹកទឹកមានជាតិស្ករប្រមាណពី ៧៥-១០០ ក្រាម។
– ពេទ្យនឹងបូមឈាមម្តងទៀតចន្លោះពី ១-២ ម៉ោង ឬអាច ៣ ម៉ោងបន្ទាប់ពីផឹកទឹកស្ករ។
៦- ក្រោយធ្វើតេស្តរួចមានអ្វីកើតឡើង?
យើងអាចមានអារម្មណ៍វិលមុខចង់សន្លប់ ដោយសារតែមិនបានញ៉ាំអ្វី ហេតុនេះគួរតែរកអ្វីញ៉ាំភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីធ្វើតេស្តរួច។
អាចធ្វើការដូចធម្មតា ហើយគ្រូពេទ្យនឹងប្រាប់លទ្ធផល ស្ថានភាពសុខភាពយើង ឬអាចសុំធ្វើតេស្តផ្សេងបន្ថែមទៀត។ គួរធ្វើតាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
លទ្ធផល
៧- លទ្ធផលតេស្ត
លទ្ធផលពីការធ្វើតេស្តត្រូវបែងចែកជាពីរមាន សម្រាប់ស្ត្រីកំពុងពពោះ និងមនុស្សធម្មតាសង្ស័យមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមដូចជា៖
– តេស្តលើមនុស្សធម្មតា៖ តួលេខខាងក្រោមជាកម្រិតទូទៅនៃជាតិស្ករធម្មតាមានក្នុងរាងកាយ ហើយកម្រិតទាំងនេះ អាចខុសគ្នាអាស្រ័យលើមន្ទីរពិសោធន៍ផ្សេងៗពីគ្នា។ បីជាលទ្ធផលនេះខុសពីក្នុងការកម្រិតខាងក្រោមក៏មិនអីដែរ ព្រោះមន្ទីរពិសោធន៍ ឬគ្រូពេទ្យអាចវាយតម្លៃលទ្ធផលយើងតាមរយៈសុខភាពជាក់ស្តែង និងកត្តាមួយចំនួនទៀតដែលអាចយកជាការបាន បើទោះជាតួលេខលើសពីកម្រិតធម្មតាខាងក្រោម ប៉ុន្តែជាតិស្ករក្នុងខ្លួននៅអាចនៅតែធម្មតា។
តួលេខជាទូទៅ ការធ្វើតេស្តមុនផឹកទឹកស្ករអាចមានកម្រិតជាតិស្ករ ក្រោម ឬស្មើ ១០០ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ។ ប៉ុន្តែក្រោយផឹកជាតិស្ករ ៧៥ក្រាម រយៈពេលមួយម៉ោង កម្រិតជាតិស្ករអាចមាន ក្រោម ១៨៤ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ និងក្រោយផឹករយៈពេល ២ម៉ោង គឺក្រោម ១៤០ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ។
ក្នុងករណីលទ្ធផលតេស្តចាប់ពី ១៤០-១៩៩ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ (ពីរម៉ោងបន្ទាប់ចាប់ផ្តើមធ្វើតេស្ត) មានន័យថា យើងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបង្រុមទឹកនោមផ្អែម។
ប៉ុន្តែពិនិត្យរកមើលជំងឺទឹកនោមផ្អែមចំពោះលើស្ត្រីពពោះ សមាគមទឹកនោមផ្អែមអាមេរិក មានការវាយតម្លៃជាក់លាក់មួយសម្រាប់ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ។
– តេស្តរកមើលជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ៖ តួលេខជាទូទៅ មុនផឹកទឹកស្ករ និងញ៉ាំអាហារ កម្រិតជាតិស្ករអាចច្រើន ឬស្មើ ៩២ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ។ ប៉ុន្តែនៅក្រោយពេលផឹកទឹកស្ករ ៧៥ក្រាម មួយម៉ោង កម្រិតជាតិស្ករនឹងច្រើនជាង ឬស្មើ ១៨០ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ និងក្រោយពេលផឹក ២ម៉ោង កម្រិតជាតិស្ករនឹងច្រើនជាង ឬស្មើ ១៥៣ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ ហើយបើរយៈពេល ៣ម៉ោង នឹងច្រើនជាង ឬស្មើ ១៤០ មិល្លីក្រាម/ដេស៊ីលីត្រ។
ពេលកម្រិតជាតិស្ករឡើងខ្ពស់៖ ក្រោយធ្វើតេស្ត បើកម្រិតជាតិស្ករឡើងខ្ពស់ពីតួលេខខាងលើ គឺអាចបណ្តាលមកពីកត្តាមួយចំនួនដូចជា៖
– កើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមពេលពពោះ
– ពពួកថ្នាំមួយចំនួនដូចជា Corticosteroids (ថ្នាំប្រឆាំងរលាក) Niacin (ថ្នាំពពួកវីតាមីន) Phenytoin (ថ្នាំជំងឺប្រកាច់) ពពួកDiuretics (ថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោម) និងថ្នាំបញ្ចុះសម្ពាធឈាម ឬថ្នាំអេដស៍។
– អ័រម៉ូនកកទីស៊ុល កើនឡើងច្រើនក្នុងឈាមនាំឲ្យមានជំងឺ Cushing’s syndrome។
– ជំងឺតំណពូជមួយចំនួនមាន Hemochromatosis (ជំងឺឈាម) Pheochromocytoma (ជំងឺលើក្រពេញតម្រងនោម)។
អត្ថបទគួរអាន៖
- តិចនិកញ៉ាំបាយស កាត់បន្ថយហានិភ័យកើតជំងឺទឹកនោម
- ហេតុអ្វីអ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមមិនគួររំលងម៉ោងពេលញុំាអាហារ?
- អ្នកកើតជំងឺបម្រុងទឹកនោមផ្អែម គប្បីអនុវត្តទម្លាប់ទាំងនេះ
- អ្នកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ធ្វើសកម្មភាពទាំងនេះជាប្រចាំជួយដល់សុខភាព
- កើតទឹកនោមផ្អែម ត្រូវធ្វើតាម ៣ ចំណុចសំខាន់នេះ ទើបការព្យាបាលបានជោគជ័យ
ពេលកម្រិតជាតិស្ករទាប៖ ក្រោយធ្វើតេស្ត បើកម្រិតជាតិស្ករទាប តួលេខខាងលើ គឺអាចបណ្តាលមកពីកត្តាមួយចំនួនដូចជា៖
– ថ្នាំមួយចំនួនដូចជា ថ្នាំព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម ថ្នាំបញ្ចុះឈាម (Propranolol) និងថ្នាំជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត (Isocarboxazid)។
– ការផលិត អ័រម៉ូនកកទីស៊ុល និងអាល់ដូស្តេរ៉ូន ថយចុះដោយសារជំងឺ Addison’s
disease (ជំងឺលើក្រពេញតម្រង់នោម)។
– មានបញ្ហានៅក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត និង Pituitary (ក្រពេញក្នុងខួរក្បាល) ចុះខ្សោយ។
– ដុំមហារីក និងបញ្ហាផ្សេងៗនៅលំពែង។
– ជំងឺថ្លើម។
នៅមានជំងឺមួយចំនួន អាចធ្វើឲ្យកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមប្រែប្រួលផងដែរ។ គ្រូពេទ្យនឹងប្រាប់យើង បើមានរោគសញ្ញាមិនប្រក្រតីណាមួយ។
តួលេខជាតិស្ករនៃតេស្តនេះ អាចខុសគ្នាបន្តិចបន្តួច ពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ ហេតុនេះសូមពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ បើសិនមានចម្ងល់ពីលទ្ធផលតេស្ត។
Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មតើអត្ថបទនេះមានប្រយោជន៍ដែរទេ?
ផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម