លើសឈាម ជាជំងឺលាក់មុខ កាចសាហាវ ឆក់យកជីវិតមនុស្សមិនតិចទេ កុំថាក្មេង ឬក៏ចាស់។ គួរកែទម្លាប់រស់នៅងាយៗដូចខាងក្រោមនេះ “Hello គ្រូពេទ្យ” ជឿជាក់ថា យើងទាំងអស់គ្នាច្បាស់ជាអាយុវែង។
១- របបអាហារ
យើងគួរធ្វើម៉េចខ្លះ ដើម្បីកែលម្អបញ្ហានេះ?
អត្ថបទនេះមានកំហុស ព័ត៌មាន ឬតួលេខមិនត្រឹមត្រូវ
បើមានកំហុសឆ្គងណាមួយ សូមប្រាប់ពួកយើងដើម្បីកែតម្រូវ
អត្ថបទនេះមានព័ត៌មានមិនគ្រប់គ្រាន់
បើមានកំហុសឆ្គងណាមួយ សូមប្រាប់ពួកយើងដើម្បីកែតម្រូវ
ហមមម... ខ្ញុំមានចម្ងល់ពីបញ្ហាសុខភាពខ្លះចង់សាកសួរ
ថ្វីត្បិតតែ Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែពួកយើងពិតជាស្វាគមន៍រាល់មតិកែលម្អិតទាំងអស់របស់លោកអ្នកដែលតែងតែតាមដាន Hello គ្រូពេទ្យ ជាប្រចាំ។ សូមវាយបញ្ចូលមតិយោបល់របស់លោកអ្នកក្នុងប្រអប់ខាងក្រោម។
កែទម្លាប់សាមញ្ញទាំងនេះបាន អត់បាច់ភ័យលើសឈាម
ដើម្បីរក្សាសម្ពាធឈាមឲ្យមានលំនឹង ជាតិប្រៃក្នុងអាហារ ត្រូវតែតិចជាងប៉ូតាស្យូម។ យោងតាមការណែនាំពីអ្នកឯកទេសចំណីអាហារបានឲ្យដឹងថា របបអាហារមួយហៅថា DASH (របបអាហារត្រឹមត្រូវដើម្បីបញ្ឈប់ការឡើងសម្ពាធឈាម) សម្បូរដោយជាតិកាកសរសៃ ហើយជាតិខ្លាញ់ល្អ (ប្រេងរុក្ខជាតិ) និងប្រូតេអ៊ីនមានកម្រិតមធ្យម ចំណែកជាតិកូលេស្តេរ៉ូល និងខ្លាញ់សត្វមិនល្អ ពិសេសជាតិប្រៃ មានកម្រិតទាបជាងគេ។
របបអាហារ DASH គឺជំរុញឲ្យញ៉ាំបន្លែបៃតង និងផ្លែឈើ ក៏ដូចជាគ្រាប់ធញ្ញជាតិឲ្យច្រើនវិញ។ ប៉ូតាស្យូម ជាសារធាតុសំខាន់នៅក្នុងរបបអាហារប្រភេទនេះ ព្រោះអាចជួយធ្វើឲ្យសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព បើយើងញ៉ាំជាតិប៉ូតាស្យូម មានប្រភពពីបន្លែ និងផ្លែឈើច្រើន។ មួយទៀត ជាតិប៉ូតាស្យូម ងាយស្រួលរកបំផុត ព្រោះមាននៅក្នុងដំឡូង ដំណាប់ប៉េងប៉ោះក្រៀម គ្រាប់សណ្ដែក ចេក ផ្លែប៊ើរ សាច់ត្រី និងទឹកដោះគោ។
អ្នកលើសឈាម គួរញ៉ាំសារធាតុរ៉ែមួយនេះឲ្យបាន ៤១០០ មិល្លីក្រាម ចែកជា ៨ ចំណែក/ថ្ងៃ ដោយរបបអាហារគួរជាបន្លែ ផ្លែឈើ ព្រោះអាចបញ្ចុះឈាមបាន ៧,២/២,៨ មិល្លីម៉ែត្របារត បើធៀបទៅនឹងរបបអាហារបន្លែ ផ្លែឈើ ៣,៥ ចំណែក/ថ្ងៃ មានជាតិប៉ូតាស្យូមសរុបត្រឹមតែ ១៧០០ មិល្លីក្រាមប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងទៀត គួរបន្ថយរឿងញ៉ាំអាហារកំប៉ុង សំខាន់បំផុត ត្រូវញ៉ាំទឹកឲ្យបានច្រើនផងដែរ។
២- ហាត់ប្រាណទៀងទាត់
ហាត់ប្រាណ មិនមែនសម្រាប់តែអត្តពលិកអាជីពនោះទេ។ ហាត់ប្រាណបង្ហាញថា មានផលល្អសម្រាប់សុខភាព ទាំងគ្នាយើងមានជំងឺ និងគ្មានជំងឺ មានន័យថា ឲ្យតែបានបញ្ចេញកម្លាំង ទោះតិចក្ដី ច្រើនក្ដី សុទ្ធតែទទួលបានផល។ អ្នកហាត់ប្រាណជាប្រចាំ អាចកាត់បន្ថយការឡើងសម្ពាធឈាមបានល្អ ជាងគ្នាយើងមិនហាត់ប្រាណសោះ ប្រមាណ ២០-៥០ ភាគរយ។
សម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ យ៉ាងហោចណាស់ ហាត់ឲ្យបាន ១៥០ នាទី/សប្តាហ៍ ដោយឆ្លាស់ពេលវេលា និងជម្រើសការហាត់ប្រាណទៅតាមកាលៈទេសៈរៀងៗខ្លួន ដូចជា ជិះកង់ ឬរត់លេងៗ តាមតែអាចធ្វើទៅបាន។ ចំណែកអូនៗតូចៗ និងក្មេងជំទង់ គួរណាស់ធ្វើសកម្មភាពរាងកាយឲ្យបាន ១ ម៉ោង រៀងរាល់ថ្ងៃ។
អត្ថបទពាក់ព័ន្ធ៖
- លើសឈាមក្មេងក៏កើតដែរ ហើយជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃពេញមួយជីវិត ទាំងនេះជាវិធីការពារ
- មើលឲ្យហើយអ្នកចូលចិត្តញ៉ាំប្រៃ អាចមានគ្រោះថ្នាក់ធំពីរយ៉ាង
៣- រក្សាទម្ងន់
សន្ទស្សន៍ទម្ងន់ធៀបកម្ពស់ ហៅថា BMI សំខាន់ណាស់ចំពោះអ្នកលើសឈាម ព្រោះបើកើនឡើងតែ ១លេខ នោះសម្ពាធឈាម ក៏កើនឡើងតាមហ្នឹងដែរ ហើយជាទូទៅ កម្រិតធម្មតានៅចន្លោះ ១៨-២៤ លើសទម្ងន់នៅចន្លោះ ២៥-២៩ ចំណែកអ្នកធាត់ខ្លាំង គឺចាប់ពី ៣០ ឡើងទៅ។ គ្នាយើងលើសទម្ងន់ និងធាត់ បើលើសសមាមាត្រ ១ លេខ គឺស្មើនឹងការកើនសម្ពាធឈាមចូលក្នុងបេះដូង ០,៨៩ មិល្លីម៉ែត្របារត។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណេះ ក៏មានហានិភ័យខ្ពស់ កើតជំងឺទឹកនោមផ្អែម ច្រើនជាងគ្នាយើងមិនគីឡូធម្មតាពី ២-៦ ដងឯណោះ។ ហេតុនេះ គួរសម្រកទម្ងន់ឲ្យស្ថិតនៅត្រឹមកម្រិតធម្មតានៃ BMI។
៤- ផឹកស្រា
ផឹកស្រាច្រើន មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យសម្ពាធឈាមឡើងប៉ុណ្ណោះទេ ជាតិកាឡូរីមានក្នុងស្រា ក៏អាចបង្កឲ្យលើសទម្ងន់ផងដែរ។
៥- ជក់បារី
សារធាតុមានក្នុងបារី អាចបង្កឲ្យសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ ព្រមទាំងបង្កើនហានិភ័យគាំងបេះដូង និងដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ អ៊ីចឹង គួរតែបញ្ឈប់ ប៉ុន្តែចំពោះគ្នាយើងញៀនបារី ផ្ដាច់មិនបាន គួរពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ ដើម្បីស្វែងរកវិធីផ្ដាច់។
៦- កាត់បន្ថយស្ត្រេស
ស្ត្រេស អាចឲ្យសម្ពាធឈាមឡើងដូចគ្នា គួររកវិធីបន្ថយ និងចៀសវាងធ្វើឲ្យអារម្មណ៍តានតឹង ដូចជា ស្ដាប់តន្ត្រី អានសៀវភៅ លេងកីឡា ឬសមាធិជាដើម។
៧- តាមដានសម្ពាធឈាមឲ្យបានទៀងទាត់
ចាំថា ការតាមដានសម្ពាធឈាមដោយខ្លួនឯងជាប្រចាំ ជារឿងចាំបាច់សម្រាប់អ្នកលើសឈាម អាចធ្វើបាននៅផ្ទះ។ បម្រុងកើតជំងឺលើសឈាម គឺសម្ពាធឈាមចន្លោះ ១២០-១៣៩ kក្នុង ៨០-៨៩ មិល្លីម៉ែត្របារត។ ពេលគ្រូពេទ្យកំណត់ថា យើងមានជំងឺលើសឈាម ណែនាំផ្សេងៗ នឹងត្រូវអនុវត្តភ្លាម ដើម្បីចៀសវាងផលវិបាក។
យើងអាចការពារបានដោយគ្រាន់តែអនុវត្តវិធីងាយៗបានរៀបរាប់ខាងលើ បើទោះជាមិនអាចការពារបាន ១០០% ក៍កាត់បន្ថយហានិភ័យច្រើនដែរ។
ក្នុងករណីមានសំណួរ ឬមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញសុខភាពអ្នក ជម្រើសល្អបំផុត សូមពិគ្រោះ និងប្រឹក្សាយោបល់ផ្ទាល់ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ។ Hello Health Group មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
Hello Health Group និង “Hello គ្រូពេទ្យ” មិនចេញវេជ្ជបញ្ជា មិនធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ឬព្យាបាលជូនទេ៕
ប្រភព
Kearney, Patricia M., Megan Whelton, Kristi Reynolds, Paul K. Whelton, and Jiang He. “Worldwide Prevalence of Hypertension: A Systematic Review.” Journal of Hypertension 22, no. 1 (January 2004): 11–19.
http://www.dynamed.com/topics/dmp~AN~T115345/Hypertension#Prevention-and-Screening
https://medlineplus.gov/howtopreventhighbloodpressure.html
https://www.everydayhealth.com/hypertension/preventing.aspx
https://www.wikihow.com/Prevent-Hypertension
https://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/guide/preventing-high-blood-pressure#1
https://www.healthcastle.com/potassium-recommendation-for-people-with-high-blood-pressure/
https://www.livestrong.com/article/374275-body-mass-index-blood-pressure/