banner

វេជ្ជ. ចាន់ ស៊ីណេត

ឯកទេសសម្ភព និងរោគស្ត្រី

ស្វែងយល់ពីជាតិដែក

អាហារូបត្ថម្ភ

អ្វី​ជា​ជាតិ​ដែក? អាច​រក​បាន​ពី​អាហារ​ណា​ខ្លះ?​

ជាតិ​ដែក​ជា​សារធាតុ​រ៉ែ​មួយ​សំខាន់​ក្នុង​ការ​រក្សា​ឲ្យ​ឈាម​ក្នុង​រាង​កាយ​យើង​មាន​សុខ​ភាព​ល្អ​។​ រ៉ែ​មួយ​ប្រភេទ​នេះ​ជា​សមាស​ធាតុ​សំខាន់​របស់ hemoglobin ដែល​ជា​ប្រភេទ​ប្រូតេអ៊ីន​ម្យ៉ាង​នៅ​ក្នុង​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​ មាន​នាទី​ដឹក​នាំ​អុកស៊ីសែន​ពី​សួត​ទៅ​កាន់​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​ទៀត​នៃ​រាង​កាយ​។​ ដូច​គ្នា​ដែរ​ជាតិ​ដែក​ក៏​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ myoglobin ដែល​ជា​ប្រូតេអ៊ីន​ដឹក​នាំ និង​ស្តុក​ទុក​អុកស៊ីសែន​ជា​ពិសេស​នៅ​ក្នុង​ជាលិកា​សាច់​ដុំ។ ក្រៅ​ពី​នេះ ជាតិ​ដែក​ក៏​មាន​សារសំខាន់​សម្រាប់​ការ​លូត​លាស់​ខួរ​ក្បាល​ប្រកប​ដោយ​សុខភាព​ល្អ​សម្រាប់​កុមារ ហើយ​ក៏​ជួយ​ដល់​ដំណើរ​ការ​ផ្សេងៗ​នៃ​កោសិកា​រាង​កាយ និង​អ័រម៉ូន​ផង​ដែរ។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ១. តម្រូវ​ការ​បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​ ​ជាតិ​ដែក​មិន​មែន​បង្កើត​បាន​ដោយ​រាង​កាយ​នោះ​ទេ​ ​ពោល​គឺ​ជាតិ​ដែក​បាន​មកពី​​អ្វី​ដែល​យើង​ញ៉ាំ​។ តម្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​អាច​ប្រែ​ប្រួល​ទៅ​តាម​វ័យ និង​ភេទ​។​ បុរស​វ័យ​១៨​ឆ្នាំ​ឡើង៖ ៨,៧​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ស្រ្តី​វ័យ​ ១៩-៥០​ឆ្នាំ៖ ១៤,៨​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ស្រ្តី​វ័យ​ ៥០​ឆ្នាំ​ឡើង៖ ៨,៧​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ ​ទារក​វ័យ​៧-១២​ខែ​៖ ​១១​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ កុមារ​តូច​​១-៣​ឆ្នាំ៖ ៧​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ កុមារ​វ័យ​៤-៨​ឆ្នាំ៖ ១០​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ក្មេង​ប្រុស​ជំទង់​៖ ១១​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ ក្មេង​ស្រី​ជំទង់​៖ ១៥​មិល្លីក្រាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​ ​បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​សម្រាប់​តម្រូវ​ការ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ​អាច​ទទួល​បាន​ពី​របប​អាហារ​។ សម្រាប់​ក្មេង​ស្រី​ជំទង់ ឬ​ស្រ្តី​ពេញ​វ័យ​ អាច​បាត់​បង់​ជាតិ​ដែក​​ច្រើន​បើ​សិន​ជា​ឈាម​រដូវ​ ប្រចាំខែមក​ច្រើន ហើយ​ករណី​នេះ ​អាច​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិដែក។ ប្រឹក្សា​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​បើ​មាន​បញ្ហា​បែប​នេះ ដើម្បី​ច្បាស់​ថា​តើ​ក្មេង​ស្រីឬ​ស្រ្តី​ពេញ​វ័យ​ត្រូវ​ការ​ថ្នាំ​គ្រាប់​ជាតិ​ដែក​ដើម្បី​ញ៉ាំ​បន្ថែម​លើ​របប​អាហារ​ឬ​យ៉ាង​ណា​។ អត្ថបទគួរអាន៖ ស្ពៃតឿសម្បូរលើទីផ្សារ មានប្រយោជន៍ច្រើនចំពោះសុខភាព ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ទាំងនេះជា​ប្រភេទអាហារមាន​ជាតិស្ករទាប ល្អសចំពោះ​សុខភាព […]

ផលវិបាកនៃការខ្វះជាតិដែក

អាហារូបត្ថម្ភ

ទាំង​នេះ​ជា​គុណ​សម្បត្តិ​សំខាន់​ៗ​របស់​ជាតិ​ដែក​សម្រាប់​សុខភាព​រាង​កាយ​​

រ៉ែ​ដែក​ជា​សារជាតិ​ចិញ្ចឹម​មួយ​ប្រភេទ​ ដែល​រួម​ចំណែក​ជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​យើង​មាន​សុខ​ភាព​ល្អ។​ ជាតិ​ដែកជួយ​ការ​ពារ​យើង​ពី​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង និង​ជួយ​ពង្រឹង​ប្រព័ន្ធ​ភាព​សាំ​ប្រឆាំង​​នឹង​ការ​បង្ក​រោគ​ផង​ដែរ​។ សារសំខាន់​របស់​ជាតិ​ដែក​ ​​យើង​អាច​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​តាម​រយៈ​ការ​ចាក់​ថ្នាំ ឬ​ការ​ដាក់​សេរ៉ូម ឬ​ក៏​តាម​រយៈ​ការ​បញ្ចូល​ឈាម​​ផង​ដែរ។ ដូច​គ្នា​ដែរ​ជាតិ​ដែក​ក៏​អាច​ទទួល​បាន​តាម​រយៈ​ថ្នាំ​លេប និង​អាហារ​ដែល​យើង​ញ៉ាំ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ។ ប្រភព​ចម្បង​នៃ​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​អាហារ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​យើង​គឺ​ត្រី សាច់ និង​បន្លែ​បៃតង​។ ជាតិ​ដែក​ដើរ​តួ​សំខាន់​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ និង​លូត​លាស់​របស់​រាង​កាយ​។ រាង​កាយ​របស់​យើង​ប្រើ​ជាតិ​ដែក​ដើម្បី​បង្កើត hemoglobin ​ដែល​ជា​ប្រូតេអ៊ីន​ក្នុង​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម ជួយ​ដឹក​នាំ​អុកស៊ីសែន​ពី​សួត​ទៅ​ផ្នែក​ផ្សេង​ទៀត​នៃ​រាងកាយ​។ ជាតិ​ដែក​ក៏​ជួយ​បង្កើត​​ myoglobin ដែល​ជា​ប្រូតេអ៊ីន​មួយ​ប្រភេទ​ទៀត​ដែល​ជួយ​ផ្គត់​ផ្គង់​អុកស៊ីសែន​ទៅ​កាន់​សាច់​ដុំ ហើយ​រាង​កាយ​របស់​យើង​ក៏​ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​ដើម្បី​ផលិត​អ័រម៉ូន​មួយ​ចំនួន​ដែរ​។ មួយ​វិញ​ទៀត​ប្រហែល​ ៦​ភាគរយ​នៃ​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​រាង​កាយ​របស់​យើង​ គឺ​ជា​ប្រូតេអ៊ីន​ជាក់​លាក់​មួយ​ចំនួន​​ចាំ​បាច់​សម្រាប់​ប្រព័ន្ធ​ផ្លូវ​ដង្ហើម និង​ការ​ធ្វើ​មេតាប៉ូលិស​ថាម​ពល និង​ក៏​ជា​សមាសធាតុ​របស់​អង់ហ្សីម​ដែល​ចូល​រួម​សំយោគ​ខូឡាជែន​ផង​ដែរ។ ក្រៅពី​នេះ​ជាតិ​ដែក ក៏​ជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​ដំណើរ​ការ​ប្រព័ន្ធ​ការ​ពារ​រាង​កាយ​បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​ផង​ដែរ​។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! បើ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​មាន​អ្វី​កើត​ឡើង​? បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​​​ជា​បញ្ហា​ទូទៅ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ផ្សេង​ទៀត​។ ​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ គឺ​ជា​បញ្ហា​សុខភាព​មួយ​បង្ក​ឡើង​ដោយ​ការ​ខ្វះខាត​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​។ កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​មាន​នាទី​ដឹក​នាំ​អុកស៊ីសែន​ទៅ​កាន់​ជាលិកា​ផ្សេង​ទៀត​របស់​រាង​កាយ​។ បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​នេះ គឺ​ដោយសារតែ​រាង​កាយ​មិន​បាន​ទទួល​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់។ កាល​ណា​រាង​កាយ​មិន​បាន​ទទួល​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​ រាង​កាយ​ក៏​មិន​អាច​ផលិត​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​ដែល​អាច​នាំ​យក​អុកស៊ីសែន​ទៅ​កាន់​ផ្នែក​ផ្សេង​ទៀត​នៃ​រាង​កាយ​បាន​ដែរ។ ​ជា​លទ្ធផល​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​យើង​ជួប​​អាការៈ​ដូច​ជា​អស់​កម្លាំង និង​ហត់​។ រោគ​សញ្ញា​ផ្សេង​ទៀត​បណ្ដាល​មកពី​ខ្វះ​ជាតិដែក​ ​រោគ​សញ្ញា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​អាច​មាន​ដូច​ជា៖​ ខ្សោយ អស់កម្លាំង ស្បែក​ស្លេកស្លាំង ឈឺ​ទ្រូង ដង្ហក់ ឬ​ហត់​ ឈឺ​ក្បាល វិល​មុខ ឬ​ធេងធោង ជា​ដើម​។​ បើ​សិន​ជា​ខ្លួន​យើង​ផ្ទាល់ ឬ​ក៏​កូន​មាន​ចេញ​រោគ​សញ្ញា​សង្ស័យ​ថា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក គួរ​ប្រឹក្សា​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ។ យើង​មិន​គួរ​វិនិច្ឆ័យ​រោគ​សញ្ញា​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​នោះ​ទេ គួរ​ស្វែង​រក​ការ​ប្រឹក្សា​ជា​មួយ​គ្រូពេទ្យ […]

អាហារូបត្ថម្ភ

ក្មេងៗមានបញ្ហាខ្វះជាតិដែក អាចមានការលូតលាស់ខួរក្បាលយឺតយ៉ាវ

អង្គការ​សុខភាព​ពិភព​លោក​លើក​ឡើង​ថា ការ​តាម​ដាន​ដឹង​ថា​ស្រ្តី​ពពោះ និង​កុមារ​តូច​មាន​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​គឺ​ជា​រឿង​សំខាន់។ បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​កុមារ​អាយុ​ក្រោម​ ២ឆ្នាំ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ជា​ខ្លាំង​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​ខួរ​ក្បាល​។ បើ​តាម​អង្គការ​សុខ​ភាព​ពិភព​លោក បញ្ហា​នេះ​នឹង​បង្ក​ជា​ផល​អវិជ្ជមាន​ដល់​កុមារ​នៅ​ពេល​ធំ​ឡើង​ ដូច​ជា​ជួប​បញ្ហា​រៀន​មិន​សូវ​បាន​ល្អ​ជាដើម​។ ​ដូច​គ្នា​ដែរ ការ​អភិវឌ្ឍ​ខួរ​ក្បាល​របស់​កុមារ​ក៏​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ដែរ បើ​សិន​ជា​ម្ដាយ​ពេល​ពពោះ​នៅ​ត្រីមាស​ទី​៣ ជួប​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​។​ ការ​ពិនិត្យ​សុខ​ភាព​ពេលព​ពោះ ដើម្បី​បាន​ដឹង​ថា​ខ្លួន​មាន​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ឬ​យ៉ាងណា គឺ​ជា​រឿង​ចាំ​បាច់​​ដើម្បី​ជួយ​ឲ្យ​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ​ចៀស​ផុត​ពី​ផល​វិបាក​នានា​ពី​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ជាតិ​ដែក និង​ខួរ​ក្បាល​កុមារ​​​​ ការសិក្សា​នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​បាន​រក​ឃើញ​ថា​ស្រ្តី​កំពុង​ពពោះ​ដែល​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​​​ ជួយ​ឲ្យ​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ​មាន​ការ​លូត​លាស់​ខួរ​ក្បាល​បាន​ល្អ ហើយ​ក្មេង​ដែល​កើត​ពី​ម្ដាយ​មាន​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ពេល​កំពុង​ពពោះ​វិញ​ គឺ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​អភិវឌ្ឍ​ផ្នែក​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​។ ជាតិ​ដែក​ត្រូវ​បាន​គេ​រក​ឃើញ​ថា​មាន​សារសំខាន់​សម្រាប់​ដំណើរ​ការ​កោសិកា និង​សរីរាង្គ​ផ្សេង​ទៀត និង​សំខាន់​បំផុត​សម្រាប់​ការ​លូតលាស់​ខួរ​ក្បាល​ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ​នៃ​ការ​ផលិត​សម្បក​ណឺរ៉ូន និង​ការ​ធ្វើ​មេតាប៉ូលិស​លើ​ថាមពល និង​តំណ​ភ្ជាប់​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​។​ កង្វះ​ជាតិ​ដែក​​លើ​កុមារ ពិសេស​ ១ ០០០​ថ្ងៃ​ដំបូង គិត​តាំង​ពី​ចាប់​កំណើត​ក្នុង​ផ្ទៃ នឹង​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កុមារ​មាន​ផលវិបាក​រយៈពេល​វែង​ ដូច​ជា​ជួប​បញ្ហា​ធ្លាក់​ចុះ​បញ្ញា​ស្មារតី និង​បញ្ហា​អាកប្បកិរិយា ជា​ដើម​។ បញ្ហា​ទាំង​នេះ​បើ​សិន​ជា​កើត​លើ​កុមារ នោះ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​សិក្សា​រៀន​សូត្រ ឬ​រៀន​សូត្រ​មិន​បាន​ល្អ​ដូច​ក្មេង​ដទៃ​និង​ខ្សោយ​ការ​ផ្ចង់​អារម្មណ៍​​ជា​ដើម។​​ បង្ការ​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ សម្រាប់​ស្រ្តី​មាន​ផ្ទៃ​ពោះ និង​កុមារ​តូច​ជា​ក្រុម​មនុស្ស​ដែល​ងាយ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ព្រោះ​ថា​ ក្នុង​ដំណាក់​កាល​នេះ​​ទាំង​ស្រ្តី​មាន​ផ្ទៃពោះ និង​កុមារ​តូច​ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​ខ្ពស់​ដើម្បី​ទ្រទ្រង់​ដល់​ការ​លូត​លាស់​។ ស្រ្តី​មាន​ផ្ទៃ​ពោះ​អាច​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​តាម​រយៈ​របប​អាហារ និង​ថ្នាំ​គ្រាប់​ជាតិ​ដែក​ដែល​គ្រូពេទ្យ​បាន​ណែនាំ​។​ ការ​រក្សា​ជាតិ​ដែក​បាន​ត្រឹម​ត្រឹម​ត្រូវ​អំឡុង​ពេល​ពពោះ កាត់​បន្ថយ​ហានិភ័យ​ផ្សេងៗ​ដែល​អាច​កើត​លើ​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ និង​ក្រោយ​សម្រាល​។ អត្ថបទគួរអាន៖  ចង់បានឆ្អឹងរឹងមាំ លូតលាស់ល្អ កុំភ្លេចរបបអាហារទាំងនេះ របបអាហារល្អៗសម្រាប់សុខភាពបេះដូង គួរញ៉ាំជាប្រចាំ អាហារ​ល្អៗទាំង […]

អាហារូបត្ថម្ភ

កូនខ្វះជាតិដែក អាចបណ្ដាលឲ្យស្លេកស្លាំងមិនល្អចំពោះសុខភាព ប្រញាប់បំពេញឡើងវិញ

​កង្វះ​ជាតិ​ដែក​​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កុមារ​ប្រឈម​នឹង​​បញ្ហា​លូតលាស់​របស់​រាង​កាយ និង​បញ្ញា​ស្មារតី ហើយ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កុមារ​មាន​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ទៀត​ផង​។ ​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ឧស្សាហ៍​ជួប​ប្រទះ​លើ​កុមារ​ ដោយ​សារ​តែ​ពួក​គេ​មិន​បាន​ទទួល​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​ពី​របប​អាហារ​។ តើ​ជាតិ​ដែក​​មាន​សារសំខាន់​បែប​ណា​ចំពោះ​កុមារ? ​ជាតិ​ដែក​ជួយ​ដឹក​នាំ​អុកស៊ីសែន​ពី​សួត​ទៅ​កាន់​សរីរាង្គ​ផ្សេង​ទៀត​នៃ​រាង​កាយ និង​ជួយ​សាច់​ដុំ​រក្សា​ទុក និង​ប្រើ​ប្រាស់​អុកស៊ីសែន​ផង​ដែរ​។​ បើ​សិន​ជា​កុមារ​មាន​របប​អាហារ​មិន​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់គ្រាន់​ នោះ​ពួក​គេ​នឹង​អាច​វិវត្ត​ទៅ​ជា​មាន​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​។ បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​កុមារ គឺ​ជា​បញ្ហា​ទូ​ទៅ​មួយ​ដែល​ឧស្សាហ៍​កើត​មាន​លើ​កុមារ​។ បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​អាច​មាន​កម្រិត​ផ្សេងៗ​គ្នា​​ដោយ​ចាប់​តាំង​ពី​កម្រិត​ស្រាល ដល់​កម្រិត​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​បណ្ដាល​ឲ្យ​មាន​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​។ ជំងឺ​ស្លេកស្លាំង​ដោយ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក គឺ​ជា​បញ្ហា​សុខភាព​មួយ​ដែល​ឈាម​មិន​មាន​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​គ្រប់​គ្រាន់​។ ការ​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ព្យាបាល​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​កុមារ នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​កុមារ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​លូត​លាស់​ផ្នែក​រាង​កាយ និង​បញ្ញា​ស្មារតី​។ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! កុមារ​ប្រភេទ​ណា​ងាយ​ប្រឈម​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក?​ ​ទារក និង​កុមារ​ដែល​មាន​ហានិភ័យ​​ខ្ពង់​នឹង​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​​រួម​មាន​៖ ​ទារក​កើត​មិន​គ្រប់​ខែ ឬ​មាន​ទម្ងន់​មិន​ត្រូវ​ស្តង់ដារ​ ក្មេង​ដែល​ផឹក​ទឹក​ដោះ​គោ ឬទឹក​ដោះ​ពពែ​មុន​អាយុ​១​ឆ្នាំ ទារក​បំបៅ​ដោះ​ដែល​មិន​បាន​ទទួល​អាហារ​បន្ថែម​ក្រៅ​ក្រោយ​អាយុ​ ៦ខែ ទារក​ដែល​បៅ​ទឹកដោះគោម្សៅ​មិន​មាន​បន្ថែម​ជាតិ​ដែក​ កុមារ​​មាន​បញ្ហា​សុខភាព​រ៉ាំរ៉ៃ ដូចជា​ការ​ឆ្លង​មេរោគ​រ៉ាំរ៉ៃ ​កុមារ​ដែល​មិន​ព្រម​​ញ៉ាំ​អាហារ​​​មាន​ជាតិ​ដែក​ កុមារ​ធាត់​លើស​ទម្ងន់​ ដូច​គ្នា​ដែរ ក្មេង​ស្រី​វ័យ​ជំទង់​ ក៏​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ដែរ ដោយសារ​រាង​កាយ​បាត់​បង់​ឈាម​ច្រើន​នៅ​ពេល​មក​រដូវ​ម្ដងៗ​។ ជាទូទៅ​រោគ​សញ្ញា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​មាន​ដូច​ជា​ស្លេកស្លាំង អស់កម្លាំង ហត់ ខ្សោយ​ មាន​បញ្ហា​អាកប្បកិរិយា និង​ងាយ​ឆ្លង​មេរោគ​ជា​ដើម​។ បើ​សិន​ជា​កូន​មាន​ចេញ​រោគសញ្ញា​គួរ​ឲ្យ​សង្ស័យ​ទាំង​នេះ​ ប៉ា​ម៉ាក់​គួរ​នាំ​កូន​ទៅ​ជួប​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​។ អត្ថបទគួរអាន៖ ស្ពៃតឿសម្បូរលើទីផ្សារ មានប្រយោជន៍ច្រើនចំពោះសុខភាព ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ទាំងនេះជា​ប្រភេទអាហារមាន​ជាតិស្ករទាប ល្អសចំពោះ​សុខភាព កម្រិតជាតិដែករាងកាយកូនត្រូវការតាមវ័យ និងអាហារគួរញ៉ាំ […]

ជំងឺស្លេកស្លាំង

Iron Deficiency Anemia (ជំងឺស្លេកស្លាំងដោយសារខ្វះជាតិដែក)

និយមន័យ១- អ្វី​ទៅ​ជា​ជំងឺ​ស្លេកស្លាំង​ដោយសារខ្វះ​ជាតិដែក? ជំងឺ​​ស្លេក​​ស្លាំងដោយសារខ្វះ​​ជាតិ​ដែក​ ជា​​ជំងឺឧស្សាហ៍​កើត​មាន​បំផុតមួយ​​ក្នុង​​ចំណោម​​ជំងឺ​​ស្លេក​​ស្លាំង​ ទាំងអស់​។ វា​​ជា​​ជំងឺ​​មួយ​​ប្រភេទ​ ​​បណ្តាល​​មក​​ពី​​កង្វះ​​កោ​សិ​កា​​គ្រាប់​​ឈាម​​ក្រហមដែល​​ជា​​អ្នក​​នាំ​​អុក​​ស៊ី​ហ្សែន​ទៅ​​កាន់​​កោ​សិកា​ទាំង​អស់​​ក្នុង​​រាង​​កាយ។ ដូចឈ្មោះ​របស់​ជំងឺ​ដែរ ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ប្រភេទ​នេះ​ បណ្តាល​មក​ពី​កង្វះ​ជាតិដែក​។ ពេល​ក្នុង​ខ្លួន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ​នឹង​មិន​អាច​ផលិត​សមាស​ធាតុ​ម្យ៉ាង​នៅ​ក្នុង​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម ដែល​​​ជា​អ្នក​​​ដឹក​​អុក​ស៊ី​ហ្សែន​មាន​ឈ្មោះ​ថា អេម៉ូ​ក្លូ​ប៊ីន។ ជា​លទ្ធ​ផល​ រាងកាយ​យើង​នឹង​អស់​កម្លាំង ​ពិបាក​ដក​​ដង្ហើម។ យើង​អាច​បង្គ្រប់​ជាតិដែក​ក្នុង​ខ្លួនបាន តាម​រយៈ​អាហារ ឬ​ថ្នាំ​បំប៉ន។ ពេល​ខ្លះ​ ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ធ្វើ​តេស្ត​ពិនិត្យ និង​ព្យាបាល​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំងដោយសារ​ខ្វះ​ជាតិដែកនេះ ​ពិសេស​បើពេទ្យ​សង្ស័យ​ថា មាន​ហូរ​ឈាម​នៅ​សរីរាង្គ​ខាង​ក្នុង។ ២- ​ជំងឺ​ស្លេកស្លាំង​ដោយសារខ្វះ​ជាតិដែក កើត​​ឡើង​​ញឹកញាប់​ដែរទេ? កង្វះ​ជាតិ​ដែក​​ កើត​មាន​ច្រើន ​ជា​ពិសេស​ចំពោះអ្នកញ៉ាំ​​អាហារគ្មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់។​ គប្បី​​ពិគ្រោះ​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​សម្រាប់​ព័ត៌មាន​បន្ថែម។ រោគសញ្ញា៣- រោគ​សញ្ញា​ជំងឺស្លេកស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​​មាន​អ្វីខ្លះ? រោគ​សញ្ញា​​ជំងឺស្លេកស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​​ មាន​ដូច​ជា៖ – អស់​កម្លាំង​ខ្លាំង​ – ខ្សោយ​ – ស្លេក​ស្លាំង – ឈឺ​ទ្រូង​ បេះដូង​ដើរ​លឿន​ ឬ​ហត់​ – ឈឺ​ក្បាល​ វិល​មុខ​ ឬ​ធេង​ធោង​ – ត្រជាក់​ចុង​ដៃ​ចុង​ជើង​ – រលាក​ ឬឈឺ​អណ្ដាត​ – ក្រចក​ផុយ​ – មាន​អារម្មណ៍​ឃា្លន ​​តែអាហារ​គ្មាន​​ជាតិ​​ – មិន​ឃ្លាន​អាហារ​​ ​ពិសេស​ចំពោះ​ក្មេង និង​ទារក​មាន​ជំងឺ​កង្វះ​ជាតិ​ដែក។ មុន​ដំបូង​ ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំងដោយ​សារខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ អាច​មាន​លក្ខណៈ​ស្រាល​ នាំ​​ឲ្យ​យើង​មិន​បាន​ចាប់​អារម្មណ៍​។​ ប៉ុន្តែ​ ពេល​ជំងឺ​​វិវត្តទៅ​ជាធ្ងន់ធ្ងរ​ រោគ​សញ្ញា​នឹង​ស្ដែង​ចេញ​ច្បាស់​ៗតែម្តង។​ អាច​មាន​​រោគសញ្ញា​ខ្លះ​មិន​បាន​រ៉ាយ​រ៉ាប់​នៅ​ខាង​លើ​។ បើចម្ងល់ពាក់ព័ន្ធរោគ​សញ្ញា​ គប្បី​ទៅ​ពិគ្រោះ​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ។ ​​៤- […]

ជំងឺស្លេកស្លាំង

ត្រូវ​ចេះ​សង្កេត បើ​ចេញ​រោគសញ្ញាទាំងនេះ អាចជាជំងឺស្លេកស្លាំងដោយខ្វះជាតិដែកហើយ​

ចូលចិត្តព័ត៌មាន “Hello គ្រូពេទ្យ” សូមចូលរួមស្ទង់មតិនៅទីនេះ។ មតិអ្នកទាំងអស់គ្នា ពិតជាមានតម្លៃសម្រាប់ “Hello គ្រូពេទ្យ” អាចកែលម្អព័ត៌មានឲ្យកាន់តែប្រសើរ ជំងឺ​​ស្លេក​​ស្លាំងដោយសារខ្វះ​​ជាតិ​ដែក​ ជា​​ជំងឺឧស្សាហ៍​កើត​មាន​បំផុតមួយ​​ក្នុង​​ចំណោមជំងឺស្លេកស្លាំង​ទាំងអស់​។ វា​​ជា​​ជំងឺ​​មួយ​​ប្រភេទ​ ​​បណ្តាល​​មក​​ពី​​កង្វះ​​កោ​សិ​កា​​គ្រាប់​​ឈាម​​ក្រហមដែល​​ជា​​អ្នក​​នាំ​​អុក​​ស៊ី​សែន​​ទៅ​​កាន់​​កោ​សិកា​ទាំង​អស់​​ក្នុង​​រាង​​កាយ។ ដូចឈ្មោះ​របស់​ជំងឺ​ដែរ ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ប្រភេទ​នេះ​ បណ្តាល​មក​ពី​កង្វះ​ជាតិដែក​។ ពេល​ក្នុង​ខ្លួន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ​នឹង​មិន​អាច​ផលិត​សមាស​ធាតុ​ម្យ៉ាង​នៅ​ក្នុង​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម ដែល​​​ជា​អ្នក​​​ដឹក​​អុក​ស៊ី​ហ្សែន​មាន​ឈ្មោះ​ថា អេម៉ូ​ក្លូ​ប៊ីន។ ជា​លទ្ធ​ផល​ រាងកាយ​យើង​នឹង​អស់​កម្លាំង ​ពិបាក​ដក​​ដង្ហើម។ យើង​អាច​បង្គ្រប់​ជាតិដែក​ក្នុង​ខ្លួនបាន តាម​រយៈ​អាហារ ឬ​ថ្នាំ​បំប៉ន។ ពេល​ខ្លះ​ ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ធ្វើ​តេស្ត​ពិនិត្យ និង​ព្យាបាល​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំងដោយសារ​ខ្វះ​ជាតិដែកនេះ ​ពិសេស​បើពេទ្យ​សង្ស័យ​ថា មាន​ហូរ​ឈាម​នៅ​សរីរាង្គ​ខាង​ក្នុង។ រោគ​សញ្ញា​​ជំងឺស្លេកស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​​ មាន​ដូច​ជា៖ – អស់​កម្លាំង​ខ្លាំង​ – ខ្សោយ​ – ស្លេក​ស្លាំង – ឈឺ​ទ្រូង​ បេះដូង​ដើរ​លឿន​ ឬ​ហត់​ – ឈឺ​ក្បាល​ វិល​មុខ​ ឬ​ធេង​ធោង​ – ត្រជាក់​ចុង​ដៃ​ចុង​ជើង​ – រលាក​ ឬឈឺ​អណ្ដាត​ – ក្រចក​ផុយ​ – មាន​អារម្មណ៍​ឃា្លន ​​តែអាហារ​គ្មាន​​ជាតិ​​ – មិន​ឃ្លាន​អាហារ​​ ​ពិសេស​ចំពោះ​ក្មេង និង​ទារក​មាន​ជំងឺ​កង្វះ​ជាតិ​ដែក។ បើ​យើង ឬ​កូន​មាន​រោគ​សញ្ញា​ ​សង្ស័យ​​មាន​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​​ជាតិ​ដែក​ ​គួរ​ទៅ​ជួប​ពេទ្យ​។​ ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​សារខ្វះ​ជាតិ​ដែក មិន​មែន​ជា​ជំងឺអាច​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​នោះ​ឡើយ។​ ហេតុនេះ ​​ទៅ​ពិគ្រោះ​ជា​មួយ​គ្រូ​ពេទ្យ​ គឺ​ប្រសើរ​ជាង​ញ៉ាំ​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ […]

ចិញ្ចឹមកូន

ក្មេងៗប៉ុន្មានក្រុមនេះងាយប្រឈមកង្វះជាតិដែក កើតជំងឺស្លេកស្លាំង

កង្វះ​ជាតិ​ដែក ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​ម៉ាក់​ប៉ា​គ្រប់​រូប​ប្រាថ្នា​ចង់​ឲ្យ​កូន​ចៀស​ឲ្យ​ផុត ព្រោះ​បញ្ហា​នេះ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កូន​ជួប​បញ្ហា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយសារ​ខ្វះ​គ្រាប់​ឈាម​ទៀត។ មួយ​វិញ​ទៀត ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​លើ​កុមារ ជា​ជំងឺ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដែល​អាច​ប៉ះពាល់​ទៅ​ដល់​ការ​លូតលាស់ និង​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​របស់​កូន​បាន​ដែរ។ លោក​ស្រី​វេជ្ជបណ្ឌិត កុសល កណិការ ឯកទេស​ជំងឺ​កុមារ សញ្ញា​ប័ត្រ​ពី​បារាំង​បាន​បកស្រាយ​ឲ្យ​ដឹង​ថា ម៉ាក់​ប៉ា​គួរ​តែ​តាម​ដាន​ដិត​ដល់​លើ​ការ​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​ជា​ប្រចាំ​របស់​កូន​ៗ។ កាល​ណា​អា​អូន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក កូន​ច្បាស់​ជា​ងាយ​កើត​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​អា​អូន និង​ពិបាក​ដល់​យើង​ជា​ម៉ាក់​ប៉ា​ទៀត។ វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯក​ទេស​ជំងឺ​កុមារ​រូប​នេះ បន្ត​ថា កុមារ​ដែល​ងាយប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ជាង​គេ​មាន៖ ទារក​កើត​មិន​គ្រប់​ខែ ក្មេង​ផឹក​ទឹក​ដោះ​គោ​ស្រស់​មុន​អាយុ​១ឆ្នាំ ទារក​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ ដែល​មិន​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ ទារក​ផឹក​ទឹក​ដោះ​គោ​ម្សៅ មិន​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ កុមារ​អាយុ​១-៥ឆ្នាំ ដែល​ផឹក​ទឹក​ដោះ​គោ​ស្រស់ ទឹក​ដោះ​ពពែ ឬ​ទឹក​សណ្ដែក លើស​ពី៧០០មល/ថ្ងៃ ក្មេង​ដែល​មាន​ជំងឺ​រ៉ាំ​រ៉ៃ ក្មេង​ប៉ះពាល់​ផ្ទាល់​ជាមួយ​សំណ ក្មេង​មិន​ទទួល​បាន​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ ក្មេង​ស្រី​ជំទង់​អាច​បាត់​បង់​ជាតិ​ដែក​តាម​រយៈ​ឈាម​រដូវ បន្ថែម​ពី​លើ​នេះ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ចាន់ ស៊ីណេត ប្រធាន​ផ្នែក​សម្ភព និង​រោគ​ស្ត្រី នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​បង្អែក​មិត្តភាព​កម្ពុជា-ចិន សែន​សុខ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ធ្ងន់ធ្ងរ​អាច​ប្រឈម​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ជីវិត​បាន ប្រសិនបើ​មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ក្នុងការតាមដានខ្ពស់ ពីអាការៈស្លេកស្លាំងទៅលើកូន។ កាលណាមានចំនួន​គ្រាប់​ឈាមក្រហមមិន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ដឹក​អុកស៊ីសែន និង​សារធាតុ​ចិញ្ចឹមនោះ ធ្វើឲ្យកុមារប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងគ្រោះថ្នាក់។ បើ​បារម្ភ​ខ្លាច​កូន​ៗ ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ម៉ាក់​ប៉ា​អាច​ឲ្យ​កូន​ញ៉ាំ​ឲ្យបាន​គ្រប់គ្រាន់​កុំ​ឲ្យ​ខ្វះ​អាហារូបត្ថម្ភ កុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​បាត់បង់​ឈាម​ច្រើន ហើយ​ប្រសិន​ធ្ងន់ធ្ងរ​ខ្លាំងគ្រូពេទ្យនឹងព្យាបាលទៅតាមបច្ចេកទេសរបស់គ្រូពេទ្យ ឬពេលខ្លះ​ត្រូវ​បញ្ចូល​ឈាម។ […]

អាហារូបត្ថម្ភ

កូនខ្វះជាតិដែកយូរ មិនត្រឹមតែស្លេកស្លាំងទេ តែប៉ះពាល់ខួរក្បាលខ្លាំងបំផុត

យើង​ដឹង​ហើយ​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ធ្វើ​ឲ្យស្លេក​ស្លាំង ដោយសារ​តែ​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ធ្លាក់​ចុះ។ បើ​តាម​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល ប្រធាន​ផ្នែក​ជំងឺ​ឈាម​កុមារ នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​កុមារ​ជាតិ មិន​ត្រឹម​តែ​ស្លេក​ស្លាំង​ទេ ​ក្មេង​ដែល​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​រយៈពេល​យូរ ក្មេង​មិន​សូវ​មាន​សកម្មភាព​រាង​កាយ ការ​លូត​លាស់​យឺត​ជាង​ក្មេង​ដទៃ ឈឺ​ច្រើន បញ្ញា​ស្មារតី​ថយ​ចុះ។ "យើង​ឃើញ​ថា សកម្មភាព​ក្មេង​ហ្នឹង​មិន​សូវ​រស់​រវើក កូន​ហ្នឹង​មិន​សូវ​រឹង​ប៉ឹង​ល្អ ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​យូរ ធ្វើ​ឲ្យ​ការ​វិវត្ត​ខួរក្បាល​ថយ​ចុះ"។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​រៀប​រាប់។ គ្រាន់​តែ​ក្មេង​ស្លេក​ស្លាំង ហេតុ​អី​បាន​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ខួរ​ក្បាល? លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកទេស​រោគ​កុមារ​រូប​នេះ​បាន​ពន្យល់​ថា ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ធ្វើ​ឲ្យ​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ធ្លាក់​ចុះ ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​អុកស៊ីសែន​ទៅ​ចិញ្ចឹម​ខួរក្បាល​មិន​សូវ​បាន​គ្រប់​គ្រាន់​នោះ​ទេ។ មួយ​វិញ​ទៀត ជាតិ​ដែក មាន​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​ការវិវត្ត ការ​លូតលាស់​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ បើ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ធ្វើ​ឲ្យ​ខួរក្បាល​ចោទ​ជា​បញ្ហា។ ស្លេក​ស្លាំង​ជា​ជំងឺ​ខ្វះ​គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម ហើយ​ក៏​មាន​ជំងឺ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ក៏​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្លេក​ស្លាំង​ដែរ។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ថា ​បើសង្ស័យ​កូន​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយសារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ម៉ាក់ប៉ា​ត្រូវ​ប្រញាប់​នាំ​កូន​ទៅ​ជួប​ពេទ្យ​ជំនាញ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ ព្រោះ​ការ​ព្យាបាល​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​ខ្វះជាតិ​ដែក​ងាយ​ស្រួល​នោះទេ តែ​ការ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ជា​ការ​លំបាក។ វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល ប្រធានផ្នែកជំងឺឈាមកុមារ មន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ

អាហារូបត្ថម្ភទារក

ចេញរោគសញ្ញាទាំងនេះ កូនខ្វះជាតិដែកហើយ ប្រញាប់រកដំណោះស្រាយ(វីដេអូ)

ជាតិ​ដែក ជា​សារធាតុរ៉ែ​ដែល​មាន​សារៈ​សំខាន់​សម្រាប់​ការ​លូត​លាស់រាងកាយ ការអភិវឌ្ឍ​កោសិកា​ប្រព័ន្ធ​ភាពស៊ាំ និង​សរសៃ​ប្រសាទ។ ប៉ុន្តែ​ក្មេង​ខ្លះ​បែប​ជា​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​មិន​គ្រប់​គ្រាន់​នោះ​ទេ។ តើ​មាន​រោគ​សញ្ញា​អី​ខ្លះ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក? ធ្វើ​ម៉េច​ដើម្បី​បង្ការ​មិន​ឲ្យ​កូន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក? រោគ​សញ្ញា​ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក – ស្លេកស្លាំង – អស់កម្លាំង – បែក​ញើស​ស្អិត – ត្រជាក់​ដៃ​ជើង – ដង្ហើម​ខ្លី – គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ធ្លាក់​ចុះ បើ​ពិនិត្យ​ឈាម – សន្លប់​ដោយ​គ្មាន​អុកស៊ីសែន​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ឈាម (ករណីធ្ងន់ធ្ងរ)។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ចាន់ ស៊ីណេត ប្រធាន​ផ្នែក​សម្ភព និង​រោគ​ស្ត្រី នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​បង្អែក​មិត្តភាព​កម្ពុជា-ចិន សែន​សុខ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ធ្ងន់ធ្ងរ​អាច​ប្រឈម​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ជីវិត​ ប្រសិនបើ​មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ក្នុងការតាមដានខ្ពស់ពីអាការៈស្លេកស្លាំងទៅលើកូន។ កាលណាមានចំនួន​គ្រាប់​ឈាមក្រហមមិន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ដឹក​អុកស៊ីសែន និង​សារធាតុ​ចិញ្ចឹមនោះ ធ្វើឲ្យកុមារប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងគ្រោះថ្នាក់។ បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​ក្មេង​ត្រូវ​ការ អង្គការ​សុខភាព​ពិភព​លោក (WHO) បាន​ណែ​នាំ​នូវបរិមាណជាតិ​ជាតិ​ដែក​ទៅ​តាម​វ័យរបស់​ក្មេង​ខាង​ក្រោម​នេះ។ – សម្រាប់​ទារក អាយុ ៦-២៣ ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​សរុប ១០-១២,៥ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ – ក្មេង​អាយុ ២៤-៤៥ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក ៣០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ ។ – ក្មេង​អាយុ ៥-១២ ឆ្នាំ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក ៣០-៦០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​ទាំង​នេះ ទារក ឬ​កុមារ អាច​ទទួលបាន​ពី​ការ​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្តាយ ឬ​របប​អាហារ​ផ្សេងៗ តែ​ចំពោះ​ម៉ាក់ៗ​ដែល​មាន​កូន​ម៉ឹមម្សៅ​ទឹកដោះ​គោ ឬ​ទឹក​ដោះ​ពពែ ត្រូវ​ប្រាកដ​ថា អាហារ​បំប៉ន​កូន​ទាំង​នោះ​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់គ្រាន់​ទៅ​តាម​តម្រូវ​ការ​របស់​កូន​ទៅ​តាម​វ័យ។

អាហារូបត្ថម្ភ

ជាតិ​ដែកជា​សារធាតុ​សំខាន់​ទ្រទ្រង់​សរីរាង្គយើង ចុះបើលើសជាតិដែកមាន​អ្វីកើតឡើង?

គ្នាយើង​ដឹង​រួច​ហើយ​ថា​ជាតិ​ដែក​មាន​សារៈសំខាន់​ប៉ុន​ណា​សម្រាប់​រាង​កាយ​របស់​យើង ដូច​នេះហើយ​បានជា​មានការ​ណែនាំ​ឲ្យ​ទទួលទាន​ហារ​មាន​ជាតិ​ដែក និង​រក្សា​ជាតិ​ដែក​ឲ្យ​បាន​គ្រប់គ្រាន់។ ចុះ​បើលើសជាតិ​ដែកក្នុង​ឈាម​​វិញ​ ទៅ​ជា​យ៉ាងណា? ការ​លើស​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​ឈាម​ កើត​មាន​នៅ​ពេល​រាងកាយ​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​ច្រើន​លើស​កម្រិតពី​អាហារ​យើង​ញ៉ាំ។ ជាតិ​ដែក​ច្រើន​លើស​លុប នឹង​ស្តុក​ទុក​ក្នុង​សរីរាង្គ​ជា ពិសេស​ថ្លើម បេះដូង និង​លំពែង។ មនុស្ស​ភាគ​ច្រើន​គិត​ថា ជាតិ​ដែក​ជា​សារធាតុ​ចាំ​បាច់​ទ្រទ្រង់​សរីរាង្គ មាន​ច្រើន​ក្នុង​ខ្លួន​ច្បាស់​ជា​ល្អ​ ប៉ុន្តែ​ជាក់​ស្តែង ការ​ផ្ទុកជាតិ​ដែក​ច្រើន​ពេក​អាច​នាំឲ្យ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​ជីវិត ពិសេស​បង្ក​ទៅ​ជាជំងឺ​ថ្លើម បេះដូង និង​ទឹកនោម​ផ្អែម​ទៀត​ផង។ ប្រភេទ​ជំងឺ​តែង​ប្រទះ​ញឹកញាប់​បំផុត ​លើស​ជាតិដែក​តពូជ (Primary Hemochromatosis)។ ករណី​ខ្លះ​យើង​អាច​កើតជំងឺនេះ ​ដោយសារ​ការ​បញ្ចូល​ឈាម​ច្រើន បញ្ហា​ទាក់ទង​និង​ឈាម បញ្ហា​ថ្លើម និង​ញៀន​ស្រា ហៅ​ថា Secondary Hemochromatosis។ កត្តា​ហ្សែន​ជា​មូល​ហេតុ​ចម្បង​បង្ក​ជា​ជំងឺ​នេះ​ ប៉ុន្តែ​ភាគ​តិច​ណាស់កើត​ជំងឺ​លើស​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​ឈាម​ដោយ​សារ​ហ្សែន​ អាច​វិវត្តទៅ​ជា​ធ្ងន់ធ្ងរ ខណៈរោគ​សញ្ញា​ជំងឺ​លើស​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​ឈាម​តំណ​ពូជ ​តែង​លេច​ឡើង​នៅ​យើង​ឈាន​ដល់​វ័យ​កណ្តាល។ ពិត​ណាស់ អ្នក​ដែល​អាច​កើត​មានបញ្ហា​នេះ​​ញឹក​ញាប់ ភាគ​ច្រើនជា​ប្រុសៗ​ ព្រោះប្រុសៗ​ផ្ទុកជាតិ​ដែក​​ច្រើន​ជាងស្រីៗ ម្យ៉ាង​ទៀត​​ស្រីៗតែង​បញ្ចេញ​ជាតិ​ដែក​មួយ​ចំនួន​តាម​ឈាម​រដូវ​ និង​ពេល​មាន​ផ្ទៃ​ពោះ។ រោគសញ្ញា​ចំពោះ​វបញ្ហា​លើស​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​ឈាម​​មិន​បញ្ចេញ​ឲ្យយើងដឹងទេ ​រហូតយើងឈានចូលវ័យ ៤០ ឆ្នាំឡើង ពិសេសបើ​យើង​មាន​ជំងឺ​នេះ​តំណ​ពូជ។ ​ពេល​ជាតិ​ដែក​ឡើង​ដល់​កម្រិត ទើប​រោគ​សញ្ញា​បញ្ចេញ​ឲ្យ​យើង​ដឹង។ ជា​ទូទៅ​រោគសញ្ញា​លេច​ចេញ​លឿន​មាន៖ – ឈឺ​សន្លាក់ – ឈឺ​ពោះ – ហត់ – ខ្សោយ​កំលាំង រោគ​សញ្ញា​លេច​ចេញ​យឺត​មាន៖ – ទឹក​នោម​ផ្អែម – បាត់​ចំណង់​ផ្លូវ​ភេទ – លិង្គ​ខ្សោយ – ខ្សោយ​បេះដូង – ខ្សោយ​ថ្លើម នៅ​មាន​សញ្ញា​ខ្លះ​មិន​បាន​រៀបរាប់​ខាង​លើ។ បើ​​មាន​ចម្ងល់​រោគសញ្ញា​ណា​មួយ […]

កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ

ចេញរោគសញ្ញាទាំងនេះ កូនខ្វះជាតិដែកហើយ ប្រញាប់រកដំណោះស្រាយ

ជាតិ​ដែក ជា​សារធាតុរ៉ែ​ដែល​មាន​សារៈ​សំខាន់​សម្រាប់​ការ​លូត​លាស់រាងកាយ ការអភិវឌ្ឍ​កោសិកា​ប្រព័ន្ធ​ភាពស៊ាំ និង​សរសៃ​ប្រសាទ។ ប៉ុន្តែ​ក្មេង​ខ្លះ​បែប​ជា​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​មិន​គ្រប់​គ្រាន់​នោះ​ទេ។ តើ​មាន​រោគ​សញ្ញា​អី​ខ្លះ​ដែល​បញ្ជាក់​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក? ធ្វើ​ម៉េច​ដើម្បី​បង្ការ​មិន​ឲ្យ​កូន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក? រោគ​សញ្ញា​ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក – ស្លេកស្លាំង – អស់កម្លាំង – បែក​ញើស​ស្អិត – ត្រជាក់​ដៃ​ជើង – ដង្ហើម​ខ្លី – គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ធ្លាក់​ចុះ បើ​ពិនិត្យ​ឈាម – សន្លប់​ដោយ​គ្មាន​អុកស៊ីសែន​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ឈាម (ករណីធ្ងន់ធ្ងរ)។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ចាន់ ស៊ីណេត ប្រធាន​ផ្នែក​សម្ភព និង​រោគ​ស្ត្រី នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​បង្អែក​មិត្តភាព​កម្ពុជា-ចិន សែន​សុខ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្មេង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ធ្ងន់ធ្ងរ​អាច​ប្រឈម​នឹង​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​ជីវិត​ ប្រសិនបើ​មិន​បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ក្នុងការតាមដានខ្ពស់ពីអាការៈស្លេកស្លាំងទៅលើកូន។ កាលណាមានចំនួន​គ្រាប់​ឈាមក្រហមមិន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ដឹក​អុកស៊ីសែន និង​សារធាតុ​ចិញ្ចឹមនោះ ធ្វើឲ្យកុមារប្រឈមខ្ពស់ទៅនឹងគ្រោះថ្នាក់។ បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​ក្មេង​ត្រូវ​ការ អង្គការ​សុខភាព​ពិភព​លោក (WHO) បាន​ណែ​នាំ​នូវបរិមាណជាតិ​ជាតិ​ដែក​ទៅ​តាម​វ័យរបស់​ក្មេង​ខាង​ក្រោម​នេះ។ – សម្រាប់​ទារក អាយុ ៦-២៣ ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​សរុប ១០-១២,៥ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ – ក្មេង​អាយុ ២៤-៤៥ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក ៣០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ ។ – ក្មេង​អាយុ ៥-១២ ឆ្នាំ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក ៣០-៦០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​ទាំង​នេះ ទារក ឬ​កុមារ អាច​ទទួលបាន​ពី​ការ​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្តាយ ឬ​របប​អាហារ​ផ្សេងៗ តែ​ចំពោះ​ម៉ាក់ៗ​ដែល​មាន​កូន​ម៉ឹមម្សៅ​ទឹកដោះ​គោ ឬ​ទឹក​ដោះ​ពពែ […]

ការបង្ការ/ដំណោះស្រាយកុំឲ្យកូនខ្វះជាតិដែក

អាហារូបត្ថម្ភ

តិចនិក​ការពារ​កូនពីបញ្ហា​កង្វះជាតិដែក ប៉ា​ម៉ាក់​គួរ​ដឹង​​

ដោយ​សារ​តែ​កុមារ​តូច​ និង​ក្មេង​វ័យ​ជំទង់​មាន​ការ​លូត​លាស់​ និង​អភិវឌ្ឍន៍​លឿន ជា​ហេតុ​​អាច​នាំ​ឲ្យ​ពួក​គេ​ប្រ​ឈម​នឹង​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក និង​ងាយ​បង្ក​ជា​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​។ ហេតុ​នេះ​ប៉ា​ម៉ាក់ គួរ​ស្វែង​​យល់​ពី​វិធី​មួយ​ចំនួន​ដើម្បី​ទប់​ស្កាត់​ និង​ការពារ​កូន​ពី​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​។​​ តិចនិក​ការពារ​កូន​ពី​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ដើម្បី​បង្ការ​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​កុមារ​តូច​ម៉ាក់ៗ​មិន​ត្រូវ​ឲ្យ​កូន​វ័យ​ក្រោម​មួយ​ឆ្នាំ​ញ៉ាំ​ទឹក​ដោះ​គោ​នោះ​ទេ​ ព្រោះ​ថា​ការ​ញ៉ាំ​ទឹក​ដោះ​គោ​ក្នុង​វ័យ​នេះ​អាច​បណ្ដាល​ឲ្យ​កូន​បាត់​បង់​ឈាម​តាម​លាមក​ និង​កាត់​បន្ថយ​ការ​បឺត​ស្រូប​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​ពោះ​វៀន​។ ​ចំណែក​កូន​នៅ​អាយុ​ចន្លោះ​ពី​ ១​-៥​ឆ្នាំ មិន​ត្រូវ​ឲ្យ​ញ៉ាំ​ទឹក​ដោះ​គោ​លើស​ពី​ ៧១០​មិល្លី​លីត្រ​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​នោះ​ទេ​។ ​ទឹក​ដោះ​គោ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​កូន​មាន​អារម្មណ៍​ថា​ឆ្អែត និង​មិន​ចង់​ញ៉ាំ​អាហារ​មាន​ជាតិ​ដែក​ផ្សេង​ទៀត​។​ ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនារង្វាស់ចង្វាក់បេះដូង ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យសុខភាពប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ចុចទីនេះ! ​មួយ​វិញ​ទៀត​បើ​សិន​ជា​កូន​បៅ​ដោះ​ម្ដាយ​ ​កូន​អាច​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​សម្រាប់​រាង​កាយ​រហូត​ដល់​អាយុ​៤​ខែ​យ៉ាង​តិច​។ ក្រោយ​អាយុ​៤​ខែ ម៉ាក់​ៗគួរ​ប្រឹក្សា​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ថាតើ​គួរ​បន្ថែម​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក​ឲ្យ​កូន​ដែរ​ឬអត់​។ នៅ​ពេល​កូន​ដល់​វ័យ​ ៦ខែ​អាច​បន្ថែម​បបរ​ខាប់​គ្រ​ប់​គ្រឿង និង​ពេល​កូន​កាន់​តែ​ធំ​អាច​បន្ថែម​សាច់​ក្រហម ត្រី និង​បន្លែ​បៃតង​ផ្សេង​ទៀត​ឲ្យ​កូន​ញ៉ាំ​។​ សម្រាប់​កូន​ដែល​បៅ​ទឹក​ដោះ​គោ​ម្សៅ​វិញ ប៉ា​ម៉ាក់​ត្រូវ​ប្រាកដ​ថា​កូន​បាន​បៅ​ទឹក​ដោះ​គោ​ម្សៅ​ដែល​មាន​បន្ថែម​ជាតិ​ដែក។ ទឹកដោះគោម្សៅ​ដែល​មាន​ជាតិ​ដែក​ទាប អាច​បណ្ដាល​ឲ្យ​កូន​មាន​ជំងឺ​ស្លេកស្លាំង​ដោយ​សារ​មិន​មាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​។​​​ នៅ​​ពេល​កូន​កាន់​តែ​ធំ និង​អាច​ញ៉ាំ​អាហារ​បាន​ច្រើន​មុខ​ ប៉ា​ម៉ាក់​គួរ​ផ្ដល់​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក​ឲ្យ​បាន​សម​ស្រប។ អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក​ទាំង​នោះ​មាន​ដូច​ជា​សាច់​ក្រហម ស៊ុត ដំឡូងបារាំង ប៉េងប៉ោះ សណ្ដែក និង​ទំពាំងបាយជូរ​ក្រៀម​ជា​ដើម​​។​​ ក្រៅ​ពី​នេះ​ក្នុង​គ្រួសារ​​ក៏​គួរ​មាន​ទម្លាប់​ញ៉ាំ​ក្រូច​ ឬ​អាហារ​សម្បូរ​វីតាមីន​ C ផ្សេង​ទៀត​ដែរ។ ទោះ​បី​ជា​បន្លែ​បៃ​តង​មាន​ជាតិ​ដែក​ច្រើន​ក៏​ពិត​មែន តែ​ថា​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​បន្លែ​មាន​ទម្រង់​ដែល​រាង​កាយ​ពិបាក​បឺត​ស្រូប តែ​វីតាមីន C​​ អាច​ជួយ​ឲ្យ​រាង​កាយ​យើង​ស្រូប​ជាតិ​ដែក​ពី​បន្លែង​ទាំង​បាន​ល្អ​។​ អត្ថបទគួរអាន៖ ស្ពៃតឿសម្បូរលើទីផ្សារ មានប្រយោជន៍ច្រើនចំពោះសុខភាព ផ្លែ​ឈើ​ទាំង​៨​មុខ​នេះ ល្អ​សម្រាប់​សុខភាពបេះដូង ទាំងនេះជា​ប្រភេទអាហារមាន​ជាតិស្ករទាប ល្អសចំពោះ​សុខភាព […]

អាហារូបត្ថម្ភ

កំពូលៗអាហារ ជួយផលិតគ្រាប់ឈាមក្រហមបានល្អ

ការញុំាអាហារសម្បូរជាតិដែកអាចជួយបំពេញតម្រូវការជាតិដែកដែលរាងកាយយើងត្រូវការជាប្រចាំក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយ​ជួយ​បង្ការបញ្ហារខ្វះជាតិដែកនិងជួយរាងកាយផលិតឈាមក្រហមគ្រប់គ្រាន់។ ជាតិដែកជារ៉ែសំខាន់ក្នុងការផលិតហេម៉ូក្លូប៊ីន (Hemoglobin) ដែលជាប្រូតេអ៊ីនក្នុងឈាមក្រហម។ ១. មូលហេតុរាងកាយត្រូវការជាតិដែក រាងកាយត្រូវការជាតិដែកដើម្បីផលិតឈាមក្រហមជារៀងរាល់ថ្ងៃ ព្រោះកោសិកាឈាម​ក្រហម​មួយ​អាចរស់បានតែ ១២០ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ ជាមធ្យម ខួរឆ្អឹងផលិតឈាមក្រហម ២ លានកោសិកា​ក្នុង​មួយ​វិនាទី​ដែលស្មើនឹងបរិមាណឈាមក្រហមងាប់ក្នុងមួយវិនាទីដែរ។ ដូច្នេះ ក្នុងមួយថ្ងៃរាងកាយ​​​​ផលិត​កោសិកាឈាម​ក្រហមប្រហែល ១៧៣ ទៅ ២៥៩ ពាន់លាន ហើយកោសិកាឈាមក្រហម​ដែល​ងាប់​នឹង​ត្រូវកម្ចាត់ចោលក្នុងថ្លើម។ ឈាមក្រហមសម្បូរទៅដោយហេម៉ូក្លូប៊ីនដែលជាប្រូតេអ៊ីនមានផ្ទុកជាតិដែក មាននាទីផ្តល់​ពណ៌​ក្រហម​ឱ្យ​ឈាម ព្រមទាំងដឹកនាំអុកស៊ីសែនពីសួតទៅកាន់​ជាលិកាពាសពេញរាងកាយ និងដឹកនាំ​កាបូន​ឌីអុកស៊ីត​ពីក្នុងរាងកាយត្រលប់ទៅសួតវិញដើម្បីបញ្ចេញចោល។ [embed-health-tool-heart-rate] ជាតិដែកក៏មាននាទីផលិត​មាយអូក្លូប៊ីន (myoglobin) ដែលជាប្រូតេអ៊ីនដឹកនាំអុកស៊ីសែន​ទៅឱ្យ​សាច់​ដុំដែរ។ ជាងនេះទៅទៀតរាងកាយត្រូវការជាតិដែកដើម្បីផលិតអ័រម៉ូន ជួយដល់ការលូតលាស់​រាងកាយ​និងពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពសុំា។ ជាតិដែកប្រហែល ៧០% គឺស្ថិតក្នុងហេម៉ូក្លូប៊ីន ៥% ស្ថិតក្នុងប្រូតេអ៊ីនសំខាន់ៗផ្សេងទៀត​ក្នុង​រាងកាយ​និង ២៥% ស្តុកទុកក្នុងថ្លើមក្នុងប្រូតេអ៊ីន ferritin សម្រាប់ប្រើប្រាស់នៅពេលត្រូវការ។ រាងកាយយើងមិនអាចផលិតជាតិដែកបានទេ ដូច្នេះនៅពេលរាងកាយមិនទទួល​បានជាតិដែក​គ្រប់គ្រាន់​ពីចំណីអាហារ រាងកាយនឹងប្រើប្រាស់ជាតិដែកដែលស្តុកទុក​ក្នុងខ្លួនដែលមានបរិមាណ​ប្រហែល ២៥% រហូតដល់អស់ ហើយបណ្តាលឱ្យយើងខ្វះជាតិដែក។   ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនារកចង្វាក់បេះដូងលោត ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ចុចទីនេះ! ២. អាហារសម្បូរជាតិដែក ខាងក្រោមជាអាហារសម្បូរជាតិដែកដែលយើងគួរបញ្ចូលក្នុងរបបអាហារ​​ដើម្បីទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់៖ សណ្តែក៖ សណ្តែកសៀង សណ្តែកបាយ សណ្តែកក្រហម សណ្តែកខ្មៅ សណ្តែកអង្គុយ សាច់ក្រហម៖ សាច់គោ […]

អាហារូបត្ថម្ភ

បន្លែបីមុខនេះសម្បូរជាតិដែក ​រាង​កាយ​យើង​ត្រូវ​ការ

បន្លែសម្បូរជាតិដែកមានច្រើនប្រភេទដូចជា សណ្តែកសៀង សណ្តែកបារាំង ផ្សិត បន្លែស្លឹកបៃតង និង​ប៉េងប៉ោះជាដើម។ ក្នុងនោះស្ពៃក្តោប ដំឡូងបារាំង និងផ្កាខាត់ណាខៀវ មានជាតិដែកខ្ពស់​ដែល​យើង​មិន​គួរមើលរំលង។ ហេតុអ្វី? រាងកាយយើងមិនអាចផលិតជាតិដែកបានទេ ដូច្នេះដើម្បីទទួលបានជាតិ​ដែកគ្រប់គ្រាន់ យើង​ត្រូវ​ញុំា​អាហារ​សម្បូរជាតិដែក។ ប្រភពអាហារសម្បូរជាតិដែកមាន​ពីរគឺ​សាច់សត្វ​និងរុក្ខជាតិដែល​ជា​បន្លែនិងផ្លែឈើក្រៀម។ ១. វិធីជួយរាងកាយស្រូបយកជាតិដែកពីបន្លែបានល្អ ដើម្បីឱ្យរាងកាយស្រូបយកជាតិដែកពីបន្លែនិងផ្លែឈើបានល្អ យើងត្រូវ​ញុំាអាហារសម្បូរវីតាមីន C ដូចជា ផ្លែឈើអម្បូរក្រូចឬអម្បូរបឺរី ត្របែក ល្ហុង ត្រសក់ស្រូវ ដំឡូងជ្វា ម្ទេសហាវៃ ប៉េងប៉ោះ​ជាដើម​ក្នុងពេលដំណាល​គ្នាជាមួយបន្លែឬផ្លែឈើសម្បូរជាតិដែកផ្សេង​ទៀត​។ ឧទាហរណ៍​ថា ក្រោយ​ញុំាបាយជាមួយឆាសណ្តែកកួរ យើងគួរញុំាត្រសក់ស្រូវ ក្រូចឬល្ហុងជាបង្អែមតាម​ក្រោយ​។ ២. បន្លែសម្បូរជាតិដែកបីមុខដែលរាងកាយត្រូវការ ស្ពៃក្ដោប៖ ស្ពៃក្តោបមិនត្រឹមតែសម្បូរជាតិដែកទេ ថែមទាំងផ្ទុកកាឡូរីនិងជាតិខ្លាញ់ទាប ហើយមានវីតាមីន C ខ្ពស់។ ក្នុងស្ពៃក្តោប៨៩ ក្រាមមានផ្ទុកជាតិដែក ០,៤ មិល្លីក្រាមនិងវីតាមីន C ៣២,៦ មិល្លីក្រាម។ ស្ពៃក្តោបស្រួយ មានរសជាតិផ្អែមឡែមៗ ជាពិសេសមានពីរពណ៌គឺពណ៌សនិងស្វាយ ហើយ​យើង​អាចយកស្ពៃក្តោបធ្វើអន្លក់ ញាំ ម្ហូបឆាឬស្ងោរ។ ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនារកចង្វាក់បេះដូងលោត ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ចុចទីនេះ! ដំឡូងបារំាង៖ ជាបន្លែមើមសម្បូរទៅដោយជាតិដែកនិងវីតាមីន […]

អាហារូបត្ថម្ភ

គួរ​ដឹង! សាច់​ដែល​យើង​ញ៉ាំប្រចាំ​ថ្ងៃ​បី​ប្រភេទ​សម្បូរដោយជាតិ​ដែក

សាច់សម្បូរជាតិដែកមានអ្វីខ្លះ? សាច់​ជា​អាហារ​​សម្បូរ​ប្រូតេអុីនដែល​រាយ​កាយ​យើង​ត្រូវ​ការ​​សម្រាប់​ដំណើរ​ការ​ជា​ប្រក្រតី​។​ សាច់​ក៏​ជា​ប្រភព​នៃ​ជាតិ​ដែក​ផង​ដែរ ក្នុងនោះមានសាច់​​បីប្រភេទដែលងាយរក មិនត្រឹម​តែ​​ផ្ទុកជាតិដែកខ្ពស់ទេ ថែមទាំង​សម្បូរ​ប្រូតេអុីន និងវីតាមីនជាច្រើន។ រាងកាយយើងត្រូវការជាតិដែកដើម្បីផលិតឈាមក្រហមជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងដឹកនាំអុកស៊ីសែនទៅចិញ្ចឹម​គ្រប់ជាលិកាក្នុងខ្លួន។ យើងអាចទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់តាមរយៈការញុំាអាហារសម្បូរជាតិដែក ហើយ​ខាង​ក្រោមជាសាច់សម្បូរជាតិដែកដែលងាយរក​បាន​។​ ១. សាច់គោ ថ្វីត្បិតតែសាច់គោមានតម្លៃរាងថ្លៃបន្តិច តែមានរសជាតិឆ្ងាញ់ជាប់ចិត្ត ហើយម្ហូប​ធ្វើ​ពីសាច់គោដែលពេញ​និយម​មាន ម្ជូរគ្រឿងសាច់គោ ឡុកឡាក់​សាច់គោ ឆាខាត់ណាសាច់គោ និងឡាបសាច់គោជាដើម។ ក្នុង​សាច់​​គោ ១០០ ក្រាមមានជាតិដែក ១,៩ មិល្លីក្រាម ប្រូតេអុីន ១,៧ ក្រាម វីតាមីន B12 ២,១ មីក្រូក្រាម ស័ង្កសី ៤,២ មិល្លីក្រាម និងប៉ូតាស្យូម ២៧០ ​មិល្លីក្រាម។ ២. សាច់ជ្រូក សាច់ជ្រូកជាសាច់ពេញនិយមជាងគេ ព្រោះមានតម្លៃសមរម្យ ហើយអាចច្នៃបានជាម្ហូបច្រើនមុខ។ ម្ហូបធ្វើ​ពី​សាច់ជ្រូកដែលពេញនិយមគឺបាយសាច់ជ្រូក ខ ស្ងោរជ្រក់ជើងជ្រូក និងជ្រូកខ្វៃជាដើម។ ក្នុង​សាច់​​ជ្រូក ១០០ ក្រាមមានជាតិដែក ០,៩ មិល្លីក្រាម ប្រូតេអុីន ១៦,៩ ក្រាម វីតាមីន B12 ០,៧ មីក្រូក្រាម ស័ង្កសី […]

អាហារូបត្ថម្ភ

ស៊ុត អាហារងាយរកតែសម្បូរ​ជាតិដែក​ដែល​រាង​កាយ​ត្រូវ​ការ

ស៊ុតជាអាហារសាមញ្ញ មានតម្លៃសមរម្យ ងាយស្រួលចម្អិន និងមានរសជាតិ​ឆ្ងាញ់ ថែមទាំងអាច​យក​ធ្វើ​ជា​បង្អែមបានទៀតផង។ ស៊ុតមិនត្រឹមតែផ្ទុកជាតិដែកខ្ពស់ទេ ថែមទាំងសម្បូរប្រូតេអ៊ីន វីតាមីន​ និងសារធាតុរ៉ែ​ជាច្រើនប្រភេទដែលល្អចំពោះសុខភាព។ ស៊ុតមួយគ្រាប់ទម្ងន់ប្រហែល ៥០ ក្រាមមានសារធាតុចិញ្ចឹមដូចជា៖ ជាតិដែក ០,៩ មិល្លីក្រាម ប្រូតេអ៊ីន ៦,៣ ក្រាម វីតាមីន A ៨០​ មីក្រូក្រាម វីតាមីន D ១ មីក្រូក្រាម ខូលីន (Choline) ១៤៧ មិល្លីក្រាម ១. ជាតិដែក យើងត្រូវការជាតិដែកផលិតឈាមក្រហម និងដឹកនាំអុកស៊ីសែន​ចែក​ចាយ​ពាសពេញរាងកាយ។ លើស​ពី​នេះ​ទៅទៀត ជាតិដែកក៏មាននាទី​ជួយ​ពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពសុំា និងផលិតអង់ស៊ីម​សម្រាប់​បំប្លែង​អាហារ​ទៅ​ជា​ថាមពលដែរ។ ២. ប្រូតេអ៊ីន ប្រូតេអ៊ីនមិនត្រឹមតែជួយឱ្យរាងកាយមានកម្លាំងទេ ថែមទាំងជួយពង្រឹង ជួសជុល និងបង្កើន​ម៉ាស​សាច់​ដុំ​ទៀត​ផង។ ពិសេសជាងនេះទៅទៀត ប្រូតេអ៊ីនជួយឱ្យដល់ការលូតលាស់​ និងជួសជុល​កោសិកា​ក្នុង​រាងកាយ​ដែលជួយដល់សុខភាពស្បែក សក់ និងក្រចក។ ចង់គណនា BMI ចុចទីនេះ! ចង់គណនា BMR ចុចទីនេះ! ចង់គណនារកចង្វាក់បេះដូងលោត ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ចុចទីនេះ! ៣. វីតាមីន A វីតាមីន A ជួយដល់សុខភាពភ្នែក ការពារភ្នែកពីការបំផ្លាញពីកាំរស្មី UV […]

ការបំបៅដោះ

បំបៅដោះកូន បើម៉ាក់ៗញ៉ាំថ្នាំជាតិដែកបន្ថែម អាចបន្ថយស្លេកស្លាំង ឯកូនមិនប្រឈមបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរមួយនេះ

តាម​គោលការណ៍​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល ក្រោយ​សម្រាល​កូន​រួច ស្ត្រី​ត្រូវ​លេប​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក​ចំនួន ៤២ គ្រាប់ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ស្លេក​ស្លាំង។ ការ​ញ៉ាំ​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក និង​អាហារ​ដែល​សម្បូរជាតិ​ដែក មិន​ត្រឹម​បង្ការ​ភាព​សេ្លក​ស្លាំង​របស់​ម្តាយ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ធ្វើ​ឲ្យ​ម៉ាក់ៗ​បំបៅ​ដោះកូន​អាច​បំពេញ​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​ទៅ​ឲ្យ​កូន។ ប្រធាន​ផ្នែក​ជំងឺ​ឈាម​កុមារ នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​កុមារ​ជាតិ លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ការ​បំបៅ​កូន​ដោយ​ទឹកដោះ​ម្តាយ កូន​ទទួល​បាន​កម្រិត​ជាតិ​ដែក​ទាប (ចាប់​ពី​អាយុ ៤ ខែ​ទៅ ចំពោះ​ក្មេង​កើត​គ្រប់​ខែ)។ ចំពោះ​ក្មេង​មិន​គ្រប់​ខែ​វិញ ការ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​បម្រុង​ដែល​ម្តាយ​ផ្តល់​ឲ្យ​កូន​ពេល​នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ​យក​មក​ប្រើ​ប្រាស់​ឆាប់​អស់​ណាស់ គឺ​អស់​មុន​រយៈពេល ៤ ខែ ក្រោយ​កូន​កើត​មក​ទៅ​ទៀត។ បែប​នេះ​ម្តាយ​ត្រូវ​ញ៉ាំ​ជាតិ​ដែក​ឲ្យ​ជាប់ ទាំង​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក ទាំង​ចំណី​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក ដើម្បី​ឲ្យ​កូន​មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​យក​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ នោះ​ការ​ប្រឈម​របស់​កូន​នឹង​ការ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​មិន​មាន​នោះ​ទេ។ ដ្បិត​ទឹក​ដោះ​ម្តាយ​មាន​បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​តិច តែលោកវេជ្ជបណ្ឌិតថា ​កូន​ដែល​ម៉ឹម​ទឹកដោះ​ម្តាយ​អាច​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​បាន​ល្អ​ជាង​ការ​ស្រូប​ជាតិ​ដែក​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ម្សៅ​ទឹកដោះ​គោ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ទឹក​ដោះ​ម្តាយ​ងាយ​រលាយ​ទឹក​ដោះ​គោ កូន​ម៉ឹម​ទៅ​មិន​សូវ​ឈឺ។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឯកទេស​រោគ​កុមារ​រូប​នេះ​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា កង្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​កុមារ​រួម​មាន ស្លេកស្លាំង ហើយ​បើ​បន្ត​ទៅ​យូរ​ទៅ ក្មេង​នឹង​ខ្សោយ ថយ​សកម្មភាព រាង​កាយ​មិន​រឹង​ប៉ឹង ការ​វិវត្ត​ខួរ​ក្បាល និង​រាងកាយ​យឺត។ “នៅ​ពេល​ដែល​ស្លេក​ស្លាំង គ្រាប់​ឈាម​ក្រហម​ធ្លាក់​ទាប ការ​ផ្គត់​ផ្គង់​អុកស៊ីសែន​ទៅ​កាន់​សាច់​ដុំ ខួរក្បាល​ធ្លាក់​ចុះ ពេល​នោះ​ហើយ​ធ្វើ​ឲ្យ​សកម្មភាព​ក្មេង​ធ្លាក់​ចុះ ទោះ​ក្មេង​តូច​ក៏​ដោយ​ក្មេង​ធំ​ក៏​ដោយ ហើយ​សិន​ជា​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយសារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​យូរ​អង្វែង ប្រឈម​នឹង​ការ​លូតលាស់​ផ្នែក​ខួរ​ក្បាល ការ​ធ្លាក់​ចុះ​នូ​វសមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​សិក្សា"។ វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល […]

កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ

ធ្វើបែបណា ដើម្បីឲ្យកូនទទួលបានជាតិដែកគ្រប់គ្រាន់ មិនស្លេកស្លាំង

ជាតិ​ដែក​មាន​នាទី​​ចាំ​បាច់ ការ​ដឹក​អុកស៊ីសែន និង​កាបូន​ឌី​អុកស៊ីត និង​សកម្មភាព​សំខាន់ៗ​ផ្សេង​ទៀត​ក្នុង​រាង​កាយ។ កង្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​ទារក ឬ​កុមារ បង្ក​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ការ​លូតលាស់​ផ្នែក​បញ្ញា​ស្មារតី និង​រាង​កាយ។ តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​បែប​ណា ដើម្បី​ប្រាកដ​ថា កូន​យើង​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់? លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ចាន់ ស៊ីណេត ប្រធាន​ផ្នែក​សម្ភព និង​រោគ​ស្ត្រី នៃ​មន្ទីរពេទ្យ​បង្អែក​មិត្តភាព​កម្ពុជា-ចិន សែនសុខ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្មេង​ដែល​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ម៉ាក់​ប៉ា​អាច​ដឹង​បាន​តាម​រយៈ​ការ​សម្គាល់​ទៅ​លើ​ភាព​ស្លេក​ស្លាំង ឧស្សាហ៍​បែក​ញើស​ស្អិត ឬ​ក៏​ត្រជាក់​ចុង​ដៃ​ចុង​ជើង អស់​កម្លាំង ជាដើម។ ដើម្បី​ប្រាកដ​ថា កូន​ទទួល​បាន​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ណែនាំ​ឲ្យ​ស្ត្រី​ក្រោយ​សម្រាល​ទាំង​អស់ ត្រូវ​តែ​បំបៅ​កូន​ដោយ​ទឹកដោះ​ម្តាយ យ៉ាង​ហោច​ណាស់​ឲ្យ​បាន​៦ខែ។ ក្នុង​ករណី​ស្ត្រី​ជា​ម្តាយ​ត្រូវ​ចេញ​ទៅ​ធ្វើការ​ឆ្ងាយ​ពី​កូន អាច​ច្របាច់​ទឹកដោះ​ទុក​ឲ្យ​កូន​ម៉ឹម ដោយ​ទឹក​ដោះ​ម្តាយ អាច​ទុក​ក្នុង​បរិយាកាស​ធម្មតា បាន​រហូត​ដល់​ ៨​ម៉ោង​ឯណោះ។ ចំពោះ​កូន​អាយុ​ចាប់ពី ៦ខែ​ឡើង​ទៅ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ថា ម៉ាក់ប៉ា​អាច​បន្ថែម​ជាតិ​ដែក​តាម​រយៈ​ចំណី​អាហារ​បាន ដោយ​ចាប់​ផ្តើម​ពី​បបរ​ខាប់​គ្រប់​គ្រឿង ហើយ​អាហារ​ដែល​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក រួម​មាន​ពពួក​សាច់​ក្រហម និង​បន្លែ​បៃតង។ ខាងក្រោម​នេះ​ជា​បរិមាណ​ជាតិ​ដែក ដែល​ទារក និង​កុមា​រត្រូវ​ការ​ទៅ​តាម​វ័យ ណែនាំ​ដោយ​អង្គការ​សុខភាព​ពិភព​លោក (WHO) ។ – ទារក អាយុ ៦-២៣ ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក​សរុប ១០-១២,៥ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ។ – ក្មេង​អាយុ ២៤-៤៥ ខែ ត្រូវ​ការ​ជាតិ​ដែក ៣០ មិល្លីក្រាម/ថ្ងៃ ។ – ក្មេង​អាយុ ៥-១២ […]

ចិញ្ចឹមកូន

អាយុបាន ៦ ខែ កូនបៅដោះមួយមុខមិនគ្រប់ទេ គួរថែមអាហារជាតិដែកទាំងនេះទើបមិនស្លេកស្លាំង

សម្រាប់​ទារក ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ​គឺ​ជា​ឱសថ​ទិព្វដែល​ផ្ដល់​សារធាតុ​ចិញ្ចឹម និង​ជួយ​ដល់​ការ​លូតលាស់ ក៏​ដូច​ជា​ការពារ​ទារក​ពី​ជំងឺ​បាន​ច្រើន​មុខ​ទៀត។ ប៉ុន្តែដល់​ពេល​ដែល​ទារក​លូតលាស់​ធំ​ទៅៗ ការ​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ​តែ​មួយ​មុខ​ក៏​មិន​ទាន់​ឲ្យ​ទារក​ទទួល​បាន​ជីវជាតិ​ចិញ្ចឹម​បាន​គ្រប់​គ្រាន់​ដែរ ដូច​ជាតិ​ដែក​ជាដើម។ បញ្ហា​នេះ លោក​ស្រី​វេជ្ជបណ្ឌិត កុសល កណិការ ឯកទេស​រោគ​កុមារ សញ្ញាបត្រ​ពី​បារាំង​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា អា​អូន​ដែល​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ​សុទ្ធ ហើយ​មិន​សូវ​ញ៉ាំ​អាហារ​បន្ថែម​បាន​ច្រើន​មាន​បញ្ហា​កង្វះ​ជាតិ​ដែក​ច្រើន ដោយសារ​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ​មិន​សូវ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក។ នៅ​ពេល​ទារក​មាន​អាយុ​ចាប់​ពី​៦ ​ខែ​ឡើង ម៉ាក់​ប៉ា​ត្រូវ​ព្យាយាម​ផ្ដល់​អាហារ​បន្ថែម​ដែល​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក​ដល់​កូន តាមរយៈបបរខាប់គ្រប់គ្រឿង។ - បន្លែបៃតងចាស់ - ​សាច់​ក្រហម ស៊ុត -​ ពពួក​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ - សណ្ដែក​សៀង - តៅហ៊ូ។ លោក​ស្រី​បន្ត​ថា ចាប់​ពី​ទារក​ទើប​នឹង​កើត​រហូត​ដល់​អាយុ៤​ខែ ទារក​មាន​ជាតិ​ដែក​ស្ដុក​ក្នុង​ខ្លួន​ច្រើន​ដែល​ជាតិ​ដែក​ទាំង​នោះ​ទទួល​បាន​ពី​ម្ដាយ​ពេល​នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ។ លើស​ពី​នេះ ព្រោះ​តែ​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ដោះ​ម៉ាក់ៗ​មិន​សូវ​សម្បូរ​ជាតិដែក ទើប​ពេទ្យ​ណែនាំ​ឲ្យ​ទារក​ដែល​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម៉ាក់​សុទ្ធ​ទទួល​ជាតិ​ដែក​បន្ថែម​ចំនួន​ ១មិល្លីក្រាម/​គីឡូ​ នៃ​ទម្ងន់​របស់​អា​អូន​ ចាប់​ពី​អាយុ​៤​ខែ​ឡើង​ទៅ។ វេជ្ជបណ្ឌិត​រោគ​កុមារ​រូប​នេះ បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា ម៉ាក់​ប៉ា​គ្រប់​រូប​គួរ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ចំពោះ​អាហារូបត្ថម្ភ​របស់​កូនៗ ហើយ​បើ​កូន​រើស​ចំណី និង​បៅ​តែ​ទឹក​ដោះ ម៉ាក់​ប៉ា​ត្រូវ​សង្កេត​មើល​ភាព​ស្លេក​ស្លាំង និង​សញ្ញា​រួម​ផ្សំ​ខ្លះៗ​ដូច បែក​ញើស​ស្អិត អត់កម្លាំង ដង្ហើម​ខ្លីៗ (រោគ​សញ្ញា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក) ឬ​យក​កូន​ទៅ​ពិគ្រោះ​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ។

អាហារូបត្ថម្ភ

មានជំងឺស្លេកស្លាំងដោយសារខ្វះជាតិដែក អាហារទាំងនេះល្អខ្លាំង

ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ឧស្សាហ៍​កើត​មានជាង​គេ គឺ​​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ប្រភេទ​នេះ មិន​ជា​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទេ។ យើង​អាច​ព្យាបាល​បាន  ដោយ​ញ៉ាំ​អាហារ​បំប៉ន និង​អាហារសម្បូរ​ជាតិ​ដែកទៅ​បាន​ហើយ។ អត្ថបទ​នេះ នឹង​ប្រាប់​ពី​អាហារ​ខ្លះៗ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក សក្តិសម​សម្រាប់​អ្នកមាន​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ប្រភេទ​នេះ។ ១- ​ជាតិ​ដែក​ជា​អ្វី? ជាតិ​ដែក ជាសារធាតុ​រ៉ែ​នៅ​ក្នុង​រាងកាយ ​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​ហេម៉ូក្លូប៊ីន (Hemoglobin) ដែល​ជា​សារធាតុ​នៅ​ក្នុង​កោសិកា​ឈាម​ក្រហម​ ​នាំ​ឈាម​មាន​អុកស៊ីហ្សែន ​ទៅ​កាន់​ផ្នែក​ផ្សេងៗ​នៃ​រាង​កាយ។ ហេម៉ូក្លូប៊ីន​ មិន​អាច​បង្កើត​បាន​ទេ បើ​រាងកាយយើង​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​ បណ្ដាល​ឲ្យ​យើង​មាន ស្លេកស្លាំង នេះ​ឯង។ ជំងឺ​ស្លេកស្លាំងប្រភេទ​នេះ ​កើតឡើង​នៅ​ពេល​រាង​កាយ​ផលិត​ហេម៉ូក្លូប៊ីន​មិន​គ្រប់គ្រាន់ ដោយ​កង្វះ​នូវ​ជាតិ​ដែក​ វីតាមីន​សំខាន់​មួយ​ចំនួន ​និង​កត្តា​មួយចំនួន​ទៀត។ ក្នុង​ករណី​ខ្លះ យើង​​អាច​មាន​រោគ​សញ្ញា​ ដូចជា​ អស់​កម្លាំង​ ឆាប់​ខឹង​ ដង្ហើម​ខ្លី​ សន្លប់​ដោយ​គ្មាន​អុកស៊ីហ្សែន​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ឈាម។ ២- គុណ​សម្បត្តិ​នៃ​ជាតិ​ដែក មុខងារ​សំខាន់ជាតិដែក​ គឺ​នាំ​អុកស៊ីហ្សែន​ទៅ​ចិញ្ចឹម​កោសិកា​ពេញ​រាងកាយ និង​​ជា​ធាតុ​ផ្សំ​ចម្បង​ ដែល​ដឹក​ជញ្ជូន​អុកស៊ីហ្សែន​ពី​សួត ​ទៅ​គ្រប់​ផ្នែក​នៃ​រាងកាយ ខណៈ​ថ្លើម ​និង​សាច់ដុំ​ ​ជា​កន្លែងស្តុក​ទុក​​ជាតិ​ដែកនេះ។ ជាតិ​ដែក ​មាន​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​អាហារ ដោយ​ចែក​ចេញ​ជា ២​ទម្រង់ ដូចជា ជាតិ​ដែក​ទម្រង់ Haem​ មាន​ផ្ទុក​នៅ​ក្នុង​សាច់​សត្វ​ ដូចជា​ ត្រី ​និង​សាច់​សុទ្ធ​ចំណែក​ជាតិ​ដែកទម្រង់ Non-haem ​ភាគ​ច្រើន​មាន​នៅ​ក្នុង​សណ្ដែក​ និង​បន្លែ​បៃតង។ រាងកាយ​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​ Haem​ […]

ការបំបៅដោះ

ម៉ាក់ៗបំបៅដោះកូន គួរធ្វើរឿងមួយ ១ នេះ ដើម្បីបង្ការកូនកុំឲ្យខ្វះជាតិដែក

កង្វះ​ជាតិ​ដែក ជា​មូលហេតុ​ដ៏​ចម្បង​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្មេង​កើត​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង។ ទារក ឬ​កុមារ​ដែល​មាន​ជំងឺ​ស្លេក​ស្លាំង​ដោយ​សារ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​អាច​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុខភាព​ច្រើន ពិសេស​ធ្វើ​ឲ្យ​ស្លេក​ស្លាំង និង​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ប្រសាទ​ធ្ងន់​ធ្ងរ។ នេះ​ជា​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល ប្រធាន​ផ្នែក​ជំងឺ​ឈាម​កុមារ នៃ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​កុមារ​ជាតិ។ លោក​សាស្ត្រាចារ្យ​បាន​បន្ត​ថា តាម​ការ​សិក្សា​នៅ​មន្ទីរពេទ្យ​កុមារ​ជាតិ មាន​ក្មេង​ដែល​បៅ​ទឹកដោះ​ម្តាយ​ប្រមាណ​ជា ១២% ប្រឈម​នឹង​កង្វះ​ជាតិ​ដែក ពិសេស​ក្មេង​អាយុ​ចាប់​ពី ៤ ខែ​ឡើង​ទៅ (ក្មេង​កើត​គ្រប់​ខែ) ចំពោះ​ក្មេង​កើត​មិន​គ្រប់​ខែ​វិញ​រឹត​តែ​ប្រឈម​កង្វះ​ជាតិ​ដែក​ខ្លាំង។ "ចំពោះ​ក្មេង​មិន​គ្រប់​ខែ​វិញ ការ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​បម្រុង​ដែល​ម្តាយ​ផ្តល់​ឲ្យ​កូន​ពេល​នៅ​ក្នុង​ផ្ទៃ​យក​មក​ប្រើ​ប្រាស់​ឆាប់​អស់​ណាស់ គឺ​អស់​មុន​រយៈពេល ៤ ខែ ក្រោយ​កូន​កើត​មក​ទៅ​ទៀត។ បែប​នេះ​ម្តាយ​ត្រូវ​ញ៉ាំ​ជាតិ​ដែក​ឲ្យ​ជាប់ ទាំង​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក ទាំង​ចំណី​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក ដើម្បី​ឲ្យ​កូន​មាន​លទ្ធភាព​ទទួល​យក​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់ នោះ​ការ​ប្រឈម​របស់​កូន​នឹង​ការ​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​មិន​មាន​នោះ​ទេ"។ តើ​ម៉ាក់ៗ​ដែល​បំបៅ​ដោះ​កូន គួរ​ធ្វើ​ម៉េច​ដើម្បី​បង្ការ​កុំ​ឲ្យ​កូន​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក? តាម​គោលការណ៍​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល ក្រោយ​សម្រាល​កូន​រួច ស្ត្រី​ត្រូវ​លេប​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក​ចំនួន ៤២ គ្រាប់ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ស្លេក​ស្លាំង។ ការ​ញ៉ាំ​ថ្នាំ​ជាតិ​ដែក និង​អាហារ​ដែល​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក មិន​ត្រឹម​បង្ការ​ភាព​សេ្លក​ស្លាំង​របស់​ម្តាយ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ធ្វើ​ឲ្យ​ម៉ាក់ៗ​បំបៅ​ដោះ​កូន​អាច​បំពេញ​ជាតិ​ដែក​គ្រប់​គ្រាន់​ទៅ​ឲ្យ​កូន។ ដ្បិត​ទឹក​ដោះ​ម្តាយ​មាន​បរិមាណ​ជាតិ​ដែក​តិច តែ​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត​ថា ​កូន​ដែល​ម៉ឹម​ទឹកដោះ​ម្តាយ​អាច​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​បាន​ល្អ​ជាង​ការ​ស្រូប​ជាតិ​ដែក​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ម្សៅ​ទឹកដោះ​គោ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ទឹក​ដោះ​ម្តាយ​ងាយ​រលាយ​ទឹក​ដោះ​គោ កូន​ម៉ឹម​ទៅ​មិន​សូវ​ឈឺ។ វេជ្ជបណ្ឌិត ជាន សុផល ប្រធានផ្នែកជំងឺឈាមកុមារ មន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិ

កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ

កូនស្លេកស្លាំងសង្ស័យខ្វះជាតិដែក ម៉ាក់ៗ​គួរធ្វើម៉េច​ខ្លះ?

កង្វះជាតិដែកលើកុមារមិនត្រឹមតែបង្កឱ្យកុមារមានជំងឺស្លេកស្លាំងទេ ថែមទាំង​អាច​បង្ក​ឱ្យកុមារលូតលាស់រាងកាយ និងអភិវឌ្ឍខួរក្បាលយឺតទៀតផង។ ហេតុអ្វីបានជាកុមារ​មាន​ជំងឺ​នេះ? ជំងឺនេះអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាលតាមវិធីណាខ្លះ? លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទ្រី លីធាង ឯកទេសរោគកុមារ និងជំងឺឈាមលើកុមារនៅមន្ទីរពេទ្យកុមារ​ជាតិបាន​ឱ្យ​ដឹងថា កត្តាបង្កឱ្យកុមារខ្វះជាតិដែករហូតដល់ស្លេកស្លាំងរួមមាន៖ - អំឡុងពេលបៅដោះម្តាយ៖ ម្តាយញុំាចំណីអាហារដែលខ្វះជាតិដែក - របបអាហារ៖ ក្រោយពេលកុមារអាយុ ៦ ខែ ម៉ាក់ប៉ាអាចឱ្យកូនញុំាអាហារដែលខ្វះជាតិដែក​ដូចជា បបរសជាមួយទឹកត្រី ទឹកស៊ីអ៊ីវ ស្ករស ឬអំបិលជាដើម ដោយ​មិន​បាន​បន្ថែម​បន្លែ ត្រី សាច់​ត្រឹម​ត្រូវ - ទឹកដោះគោក្រដាស៖ ការឱ្យកូនញុំាទឹកដោះគោក្រដាសមុនអាយុ ១ ខួប - ទឹកដោះគោខាប់៖ ការឆុងទឹកដោះគោខាប់ឱ្យកូនបៅ ឬញុំាជំនួសទឹកដោះម្តាយ ឬបបរខាប់​គ្រប់​គ្រឿង - ការហូរឈាមតិចៗក្នុងខ្លួន៖ ដោយសារដំបៅក្រពះ ឫសដូងបាត ឬដុះសាច់ក្នុងពោះវៀន - ជំងឺដែលធ្វើឱ្យពោះវៀនមិនស្រូបសារធាតុចិញ្ចឹមបានល្អ (Coeliace disease) ៖ ពេលខ្លះកុមារញុំាចំណីអាហារបានគ្រប់គ្រាន់​ហើយ តែពោះវៀនអត់ស្រូបយក។ ដូច្នេះជាតិដែកដែលនាំចូល អត់បានយកទៅ​ប្រើប្រាស់​ទេ​ដែលបណ្តាលឱ្យខ្វះជាតិដែក - ការមានសត្វល្អិតនៅក្នុងខ្លួន៖ ពេលកុមារមានសត្វល្អិតនៅក្នុងខ្លួនក៏​បណ្តាលឱ្យជាតិដែក​ថយ​ចុះ​ដែរ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ទ្រី លីធាង ឯកទេសរោគកុមារ និងជំងឺឈាមលើកុមារ​នៅមន្ទីរ​ពេទ្យ​កុមារជាតិ ចង់គណនាថ្ងៃមេជីវិតញីទុំធ្លាក់ ចុចទីនេះ! ចង់គណនាថ្ងៃសម្រាលកូន ចុចទីនេះ! ចង់គណនាទម្ងន់ស្រ្តីពពោះ ចុចទីនេះ! ចង់ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក […]

កង្វះអាហារូបត្ថម្ភ

ខ្វះជាតិដែកកូនលូតលាស់មិនល្អទេ ៣ ចំណុចបង្ការបញ្ហាខ្វះជាតិដែកលើក្មេង

ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​ក្មេង អាច​ជា​បញ្ហា​មួយ​បង្អាក់​ដល់​ការ​លូតលាស់​ទាំង​ផ្នែក​រាងកាយ និង​ខួរក្បាល​របស់​កូនៗ បូក​រួម​ទាំង​ប្រព័ន្ធ​ភាព​ស៊ាំ​អាច​មិន​រឹង​មាំ​ថែម​ទៀត។ ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ “Hello Krupet” នឹង​ណែនាំ​ពី​តិចនិក​បង្ការ​កូន​ៗ​ពី​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក ដែល​ម៉ាក់​ប៉ា​គួរ​អនុវត្ត​ដើម្បី​សុខភាព​កូន។ ដឹងអត្ថន័យពណ៌ និងរូបរាងលាមកទារក ចុចត្រង់នេះ តិចនិក​បង្ការ​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​ទារក –ទារក៖ ម៉ាក់ៗ​ដែល​បំបៅ​ដោះ​កូន ពេល​អាអូន​អាយុបាន​បួន​ខែ គួរ​ពិភាក្សា​ជាមួយ​គ្រូពេទ្យ ថា​គួរ​ផ្ដល់​​អាហារ​បំប៉ន​ជាតិ​ដែក​ដល់​កូន​ឬ​យ៉ាងណា​។ ការ​ផ្ដល់​ជាតិ​ដែក​ដល់​កូន​ដែល​បៅ​ទឹក​ដោះ​ម្ដាយ​គួរ​ធ្វើ​រហូត​ដល់​កូន​អាច​​ញ៉ាំ​អាហារ​រឹង​ដែល​មាន​ជាតិ​ដែក​បាន បើ​សិន​ជាមានការ​ណែនាំពី​គ្រូពេទ្យ​។ ប្រសិន​បើ​អា​អូន​បៅ​ដោះ​ម្ដាយ លាយ​នឹង​បៅ​ម្សៅ​ទឹក​ដោះ​គោដែលបន្ថែមជាតិ​ដែក​ស្រាប់ យើង​មិន​ចាំ​បាច់​បន្ថែម​ថ្នាំ ឬ​អាហារ​បំប៉ន​ជាតិដែកដល់កូនទេ។ -ទារក​មិន​គ្រប់​ខែ៖ ចាប់​ផ្ដើម​ផ្ដល់​ថ្នាំ​បំប៉ន​ជាតិ​ដែក​ដល់​កូន​ចាប់​ពី​អាយុ ២សប្ដាហ៍ រហូត​ដល់​អាយុ ១​ឆ្នាំ។ ប្រសិន​បើ​អា​អូន​បៅ​ដោះ​ម្ដាយ លាយ​ម្សៅ​ទឹក​ដោះ​គោដែលបន្ថែមជាតិ​ដែក​ស្រាប់ យើង​មិន​ចាំ​បាច់​បន្ថែម​ថ្នាំ ឬ​អាហារ​បំប៉ន​ជាតិដែកដល់កូនទេ​។ តិចនិក​បង្ការ​បញ្ហា​ខ្វះ​ជាតិ​ដែក​លើ​ក្មេង ផ្ដល់​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក៖ នៅ​ពេល​យើង​ចាប់​ផ្ដើម​ផ្ដល់​អាហារ​សម្រន់​ដល់​កូន​នៅ​អាយុ​ ៦ខែឡើង​ គួរ​ជ្រើស​រើស​អាហារ​ដែល​មាន​ជាតិ​ដែក​ច្រើន​ដូចជា​សាច់​កិន ឬ​សណ្ដែក​កិន​ជាដើម។ ចំពោះ​ក្មេង​រាង​ធំ​បន្តិច​អាច​ឲ្យ​កូន​ញ៉ាំ​អាហារ​សម្បូរ​ជាតិ​ដែក​ដូចជា សាច់​ក្រហម មាន់ ត្រី សណ្ដែក និង​ស្ពៃ​ពួយ​ឡេង។ កុំ​ឲ្យ​កូន​ញ៉ាំ​ទឹក​ដោះ​គោ​ច្រើន៖ ចាប់​ពី​អាយុ ១-៥ឆ្នាំ គួរ​ទប់​ស្កាត់​កូន​កុំ​ឲ្យ​ញ៉ាំ​ទឹក​ដោះ​គោ​ច្រើន​លើស​ពី ៧១០មិល្លីលីត្រ/ថ្ងៃ។ ពង្រឹង​ការ​ស្រូប​យក​ជីជាតិ៖ វីតាមីន C ជួយ​ជំរុញ​ការ​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​ក្នុង​របប​អាហារ។ យើង​អាច​ជួយ​កូន​ស្រូប​យក​ជាតិ​ដែក​ដោយ​ផ្ដល់​អាហារ​សម្បូរ​វីតាមីន C ដូចជា ក្រូច ស្ត្របឺរី ប៉េងប៉ោះ និង​បន្លែ​ពណ៌​បៃតង​ចាស់។

មាតិកា
ឧបករណ៍សុខភាព
សុខភាពរបស់ខ្ញុំ