និយមន័យ
១- អ្វីទៅជាមហារីកក្រពេញអូវែ?
មហារីក្រពេញអូវែ គឺជាដុំមហារីកវិវត្តនៅក្នុងក្រពេញអូវែ ដែលជាកន្លែងផលិតស៊ុត (មេជីវិតញី) និងអ័រមូ៉នស្រ្តី ដូចជា អ័រម៉ូនអឺស្រ្តូសែន និងប្រ្តូហ្គេសេ្តរ៉ូន។ មហារីកក្រពេញអូវែ បើយើងអាចរកឃើញនៅដំណាក់កាលដំបូង គឺអាចព្យាបាលមានប្រសិទិ្ធភាពខ្ពស់ ប៉ុន្តែក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ជំងឺមហារីកប្រភេទនេះ ពិបាកធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឃើញណាស់។
២- មហារីកក្រពេញអូវែកើតឡើងញឹកញាប់ដែរទេ?
មហារីកក្រពេញអូវែ ភាគច្រើនកើតចំពោះស្រីៗវ័យកណ្តាល ខណៈករណីស្រីៗស្លាប់ដោយសារកើតមហារីកក្រពេញអូវែ ភាគច្រើនលើស្រីៗមានវ័យលើសពី ៥៥ ឆ្នាំ។ យ៉ាងណា យើងអាចបង្កជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែបាន ដោយការកាត់បន្ថយកត្តាប្រឈម។ សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
រោគសញ្ញា
៣- រោគសញ្ញាមហារីកក្រពេញអូវែ
មហារីកក្រពេញអូវែ ជាធម្មតាមិនលេចចេញជារោគសញ្ញាជាក់លាក់នោះទេ ជាពិសេសនៅដំណាក់កាលដំបូង។ ស្រីៗមានជំងឺនិ ងគ្រូពេទ្យជាច្រើន អាចយល់ច្រលំរោគសញ្ញាជំងឺនេះ ជាមួយរោគសញ្ញាជំងឺដទៃទៀត។
រោគសញ្ញាមហារីកក្រពេញអូវែជាទូទៅមានដូចជា៖
– ហើមពោះ និងយារប៉ោង
– ឆាប់ឆ្អែតពេលញ៉ាំអាហារ
– មានអារម្មណ៍មិនស្រួលនៅតំបន់អាងត្រគាក
– ផ្លាស់ប្តូរការបន្ទោបង់
– បត់ជើងតូចញឹកញាប់
រោគសញ្ញាដទៃទៀត៖
– រដូវមិនទៀង
– ចង្អោរ ក្អួត មិនរំលាយអាហារ មិនចង់ញុំអាហារ ហើមពោះ
– ឈឺឆ្អឹងខ្នងដោយគ្មានមូលហេតុ
អាចមានរោគសញ្ញាខ្លះទៀត មិនបានរាយរាប់នៅខាងលើ។ បើសិនជាមានបញ្ហាត្រង់ណា សូមមេត្តាទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៤- ពេលណាគួរទៅជួបពេទ្យ?
បើសិនជាមានរោគសញ្ញាដូចរៀបរាប់ខាងលើ សូមប្រញាប់ទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។ ក្រៅពីនេះ បើមានក្រុមគ្រួសារមានកើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែ និងមហារីកសុដន់ គប្បីទៅពិនិត្យរកមើលជំងឺមហារីកទាំងពីរនេះជាប្រចាំ។ រាងកាយមនុស្សម្នាក់ៗមានភាពខុសគ្នា រោគសញ្ញាក៏ខុសគ្នាដែរ សូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្។
មូលហេតុបង្ក
៥- មូលហេតុបង្កឲ្យកើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែ
បច្ចុប្បន្នគេនៅមិនទាន់រកឃើញមូលហេតុជាក់លាក់បង្កឲ្យកើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវេនៅឡើយទេ។ ប៉ុន្តែជាទូទៅមហារីកនេះ កើតឡើងដោយសារមានបម្រែបម្រួលហ្សែន ធ្វើឲ្យកោសិកាធម្មតា វិវត្តទៅជាកោសិកាដុំមហារីក។ បន្ទាប់មក វានឹងបង្កើនចំនួន ហើយក្លាយជាដុំសាច់ ហើយកោសិកាទាំងនេះ នឹងទៅបំផ្លាញកោសិកានៅជុំវិញ រាលដាលទៅសរីរាង្គផ្សេងទៀត។
កត្តាប្រឈម
៦- កត្តាប្រឈមនាំឲ្យកើតមហារីកក្រពេញអូវែ
កត្តាប្រឈមនាំឲ្យកើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែមានដូចជា៖
– មានកូនតិច៖ ស្រីៗមានកូនកាន់តែតិច កាន់តែមានហានិភ័យខ្ពស់ កើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែ។
– មានជំងឺមហារីកសុដន់៖ ស្រីៗមានជំងឺមហារីកសុដន់ ឬមានសមាជិកគ្រួសារមានជំងឺមហារីកសុដន់ ប្រឈមខ្ពស់កើតជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែដូចគ្នា។
– ប្រើប្រាស់ថ្នាំអ័រម៉ូនយូរឆ្នាំ៖ ស្រីៗប្រើប្រាស់ការព្យាបាលដោយអ័រមូ៉នអឺស្រ្តូសែនលើសពី ៥ឆ្នាំ ប្រឈមកើតមហារីកនេះ។
– កត្តាអាយុ៖ ស្រីៗមានវ័យចំណាស់។
រោគវិនិច្ឆ័យ និងការព្យាបាល
ព័ត៌មានទាំងនេះ មិនអាចយកទៅប្រើប្រាស់គ្រប់ប្រភេទជំងឺទេ។ គួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម។
៧- គួរធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយវិធីណា?
គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យមហារីកអូវែ ដោយផ្អែកលើរោគសញ្ញា និងសញ្ញាគ្លីនិក។ រោគវិនិច្ឆ័យរូបភាពវេជ្ជសាស្រ្ត (Ultrasound, MRI, CT scan) អាចបង្ហាញពីសញ្ញាមហារីកក្រពេញអូវែបានក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែមានតែការច្រឹបយកសាច់ទៅវិភាគទេ ដែលអាចបញ្ជាក់បានថាវាជាដុំមហារីក ឬជាដុំសាច់ស្លូត។ ការយកសាច់ទៅវិភាគ គឺត្រូវកាត់យកជាលិកាតូចមួយនៃដុំសាច់នោះ ទៅមើលដោយមីក្រូទស្សន៍។ គ្រូពេទ្យអាចដឹងពីដំណាក់កាលជំងឺ ដោយធើ្វការវះកាត់ (ដំណាក់កាលបញ្ជាក់ពីកម្រិតរាលដាលជំងឺ)។ ពេលខ្លះ Antigen របស់មហារីក (CA-125 ជាសារធាតុមាននៅក្នងឈាម) អាចជាជំនួយដល់ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ។
៨- ព្យាបាលដោយវិធីណា?
វះកាត់ គឺជាវិធីព្យាបាលមហារីកក្រពេញអូវែញឹកញាប់ជាងគេ មិនគិតពីដំណាក់កាលទេ។ ចំពោះដំណាក់កាលដំបូង ការវះកាត់ ជាវិធីព្យាបាលតែមួយគត់ ដោយកាត់ចោលនូវក្រពេញអូវែ និងដៃស្បូន។ ក្រៅពីនេះ ស្បូន ឬសរីរាង្គផ្សេងទៀតដែលមាននៅក្នុងអាងត្រគាក និងក្រពះ នឹងត្រូវបានកាត់ចេញ បើសិនជាមហារីកបានរាលដាលដល់។ បើចាំបាច់ ពេទ្យនឹងតម្រូវឲ្យយើងទទួលការព្យាបាលដោយគីមី ដើម្បីសម្លាប់កោសិកានៅសេសសល់ និងចុងក្រោយ គ្រូពេទ្យនឹងណែនាំគ្នាយើងមានជំងឺ ឲ្យមកទទួលការពិនិត្យជាប្រចាំ។
[embed-health-tool-due-date]
ផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ
៩- ទម្លាប់រស់នៅ
ការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់រស់នៅ និងវិធីព្យាបាលនៅផ្ទះ អាចជួយកាត់បន្ថយ និងបង្ការជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែបាន ដូចជា៖
– ត្រូវមកពិនិត្យឲ្យបានទៀងទាត់
– អនុវត្តតាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ
– ទាក់ទងមកគ្រូពេទ្យ បើសិនជាប្រទះឃើញរោគសញ្ញាណាមួយ បន្ទាប់ពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំ
– ញ៉ាំបន្លែផ្លែឈើឲ្យបានច្រើន និងកាត់បន្ថយការញ៉ាំជាតិខ្លាញ់
– គ្រប់គ្រងទម្ងន់ និងហាត់បា្រណ។
អត្ថបទគួរអាន៖
- កាត់បន្ថយហានិភ័យមហារីកសុដន់ អនុវត្តទម្លាប់ល្អៗទាំងនេះ
- តិចនិកជួយស្រីៗ ចៀសឆ្ងាយពីជំងឺមហារីកសុដន់
- ស្រីៗគួរដឹង! ជំងឺមហារីកសុដន់ និងការបំបៅដោះកូន
- មកដឹងពីដំណាក់កាលទាំង៤ នៃជំងឺមហារីកសុដន់
- ស្ទាបសុដន់រកដុំសាច់ជំងឺមហារីកខ្លួនឯង អាចជួយបានកម្រិតណាដែរ?
- មហារីកសុដន់ដោយសារមិនបានបំបៅកូន វិវត្តមកពីបែប
