ជំងឺទឹកនោមផ្អែមត្រូវបានគេដឹងជាទូទៅថាជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយប្រភេទដែលកើតច្រើននៅពេលបច្ចុប្បន្ន ប៉ុន្តែទំនងជាមិនសូវមានអ្នកដឹងទេថាជំងឺទឹកនោមផ្អែមក៏ធ្វើឲ្យស្រីៗប្រឈមខ្ពស់នឹងការកើ់តជំងឺមហារីកសុដន់ផងដែរ។
ការសិក្សាជាច្រើនលើកឡើងថាជំងឺទឹកនោមផ្អែមបង្កជាហានិភ័យខ្ពស់ដល់ការកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់ និងធ្វើឲ្យមានអត្រាមរណៈខ្ពស់ផងដែរសម្រាប់អ្នកមានជំងឺនេះ។ តើជំងឺទាំងពីរមានទំនាក់ទំនងគ្នាយ៉ាងដូចម្ដេច?
១. អ្វីជាជំងឺមហារីកសុដន់?
មហារីកសុដន់ ជាជំងឺមួយប្រភេទកើតមានច្រើនក្នុងចំណោមស្រីៗ ដែលជំងឺនេះវិវត្តចេញពីក្នុងជាលិកាសុដន់។ មានន័យថា មានកោសិកាលូតលាស់មិនអាចគ្រប់គ្រងបាន កើតចេញពីជាលិកាសុដន់។
ជំងឺមហារីកសុដន់ អាចកើតមាននៅផ្នែកផ្សេងៗនៃសុដន់ ហើយមហារីកខ្លះមិនរាលដាលទៅណាក្រៅពីសុដន់នោះទេ ខណៈមានមហារីកខ្លះបានរាលដាលទៅកាន់កន្លែងផ្សេងនៃរាងកាយក្រៅពីសុដន់។
ដូចទៅនឹងជំងឺមហារីកផ្សេងទៀតដែរ វេជ្ជបណ្ឌិតពិបាកក្នុងការកំណត់ថាជំងឺមហារីកសុដន់បង្កឡើងដោយអ្វីណាស់ ប៉ុន្តែមានកត្តាមួយចំនួនធ្វើឲ្យមានហានិភ័យកើតជំងឺនេះ។ កត្តាទាំងនោះរួមមាន៖
- អាយុ
- កើនឡើងសកម្មភាពអ័រម៉ូន
- ប្រវត្តិគ្រួសារ
- ធ្លាប់មានដុំសាច់ស្លូតលើសុដន់
- ផឹកស្រាច្រើន និង
- កើតជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទ២ ជាដើម។
២. ទំនាក់ទំនងជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺមហារីកសុដន់
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានលើកឡើងថាជំងឺមហារីកសុដន់កើតច្រើនលើមនុស្សស្រីដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ពិសេសក្រោយពេលអស់រដូវ។ ការសិក្សាផ្សេងទៀតបញ្ជាក់ថាស្រ្តីមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្នុងវ័យអស់រដូវទំនងជាអាចកើតជំងឺមហារីកសុដន់២០ភាគរយខ្ពស់ជាងស្រ្តីវ័យចំណាស់ផ្សេងទៀតមិនទាន់ដល់ដំណាក់កាលអស់រដូវ។
ការសិក្សាខ្លះលើកឡើងថា ក៏មានដែរទំនាក់ទំនងដោយប្រយោលជាមួយនឹងជំងឺធាត់ ដែលជំងឺធាត់នេះជាហានិភ័យធំមួយនាំឲ្យកើតមានជំងឺផ្សេងៗដែរ។
អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅ សហរដ្ឋអាមេរិក បានសិក្សាលើមូលហេតុកើតមានជំងឺមហារីកសុដន់លើស្រ្តីមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដោយបានសិក្សាលើកោសិកាសុដន់មនុស្ស និងសត្វកណ្ដុរ។ ការសិក្សាបានរកឃើញថាកម្រិតជាតិស្ករបានដឹកនាំប្រូតេអ៊ីន(GLUT3) ៤០០ ដងនៅក្នុងកោសិកាមហារីកខ្ពស់ជាងកោសិកាមិនបង្កជាមហារីក ។ ប្រូតេអ៊ីនប្រភេទនេះ ជួយគ្លុយកូសឆ្លងការភ្នាសកោសិកា ហើយក្នុងករណីជំងឺមហារីក គ្លុយកូសធ្វើឲ្យមានការកកើតកោសិកាមហារីកថ្មីៗ និងផ្ដល់ថាមពលឲ្យកោសិកាទាំងនោះលូតលាស់។
[embed-health-tool-ovulation]
៣. វិធីបង្ការជំងឺមហារីកសុដន់
ជំងឺមហារីកសុដន់ភាគច្រើនអាចរកឃើញអំឡុងពេលការពិនិត្យដោះជាប្រចាំ រួមទាំងមានការធ្វើ ការថតគៀបដោះផង។ ការថត X-ray ក៏អាចធ្វើដែរបើមានសង្ស័យលើកោសិកាសុដន់មិនប្រក្រតីណាមួយ។ ករណីខ្លះ ការឆ្លុះអេកូក៏ធ្វើដែរបើចាំបាច់។
ស្រ្តីវ័យចំណាស់ស្ថិតក្នុងក្រុមអាយុ៥០ទៅ៧០ឆ្នាំ គឺមានការណែនាំឲ្យទៅទទួលការពិនិត្យសុដន់ឲ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីអាចកំណត់ដឹងថាមានជំងឺមហារីក ឬអត់ឲ្យបានទាន់ពេល។ ពេលខ្លះការច្រឹមយកកោសិកាសុដន់ទៅវិភាគ ក៏អាចត្រូវធ្វើដែរ ដើម្បីពិនិត្យរកមើលកោសិកាមហារីក។
ក្រៅពីនេះ ការហូបចុកអាហារមានតុល្យភាព ហាត់ប្រាណជាប្រចាំ និងគេងបានគ្រប់គ្រាន់ ក៏ជាផ្នែកមួយជួយបង្ការស្រីៗមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម ពីជំងឺមហារីកសុដន់នេះដែរ។
អត្ថបទគួរអាន៖
- កាត់បន្ថយហានិភ័យមហារីកសុដន់ អនុវត្តទម្លាប់ល្អៗទាំងនេះ
- តិចនិកជួយស្រីៗ ចៀសឆ្ងាយពីជំងឺមហារីកសុដន់
- ស្រីៗគួរដឹង! ជំងឺមហារីកសុដន់ និងការបំបៅដោះកូន
- មកដឹងពីដំណាក់កាលទាំង៤ នៃជំងឺមហារីកសុដន់
- ស្ទាបសុដន់រកដុំសាច់ជំងឺមហារីកខ្លួនឯង អាចជួយបានកម្រិតណាដែរ?
- មហារីកសុដន់ដោយសារមិនបានបំបៅកូន វិវត្តមកពីបែប
