មហារីកមាត់ស្បូន

ត្រៀមធ្វើតេស្តកៀសកោសិកាមាត់ស្បូន ត្រូវចៀសវាងពីរចំណុចនេះ

តេស្តកៀសកោសិកាមាត់ស្បូនអាចជួយឱ្យស្រ្តីរកឃើញកោសិកាមិនប្រក្រតីនៅក្នុងមាត់ស្បូន មុនពេលកោសិកានោះក្លាយជាមហារីក។ ក្នុងអំឡុងពេលធ្វើតេស្ត គ្រូពេទ្យនឹងកៀសយកកោសិកាពីមាត់ស្បូនស្រ្តីយកទៅពិនិត្យនៅក្រោមមីក្រូទស្សន៍ដើម្បីរកកោសិកាមិនប្រក្រតី ឬមហារីក។ តើស្រ្តីគួរធ្វើតេស្តកៀរកោសិកាមាត់ស្បូននៅពេលណា? ញឹកញាប់ប៉ុនណា? ហើយគួរចៀសវាងអ្វីខ្លះមុនពេលធ្វើតេស្ត? សាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិត គាន់ អូន ឯកទេសសម្ភព និងរោគស្ត្រី និងជាប្រធានមន្ទីរពហុព្យាបាល និងសម្ភពត្បូងពេជ្របានលើកឡើងថា ស្រ្តីទាំងអស់ក្រោយពេលមានដៃគូរួមភេទ ឬរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ហើយដែលស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជចាំបាច់ត្រូវធ្វើតេស្តស្រាវជ្រាវរកមហារីកមាត់ស្បូន ព្រោះបើសិនជារកឃើញកោសិកាមិនប្រក្រតី ឬមហារីកទាន់ពេលវេលា នោះឱកាសព្យាបាលមហារីកមាត់ស្បូនអាចជា ១០០%។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើស្រ្តីយើងធ្វេសប្រហែស និងបណ្តែតបណ្តោយមិនបានធ្វើតេស្ត រកមហារីកកោសិកាមាត់ស្បូន អាចប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់នៅពេលដែលជំងឺមហាររីកមាត់ស្បូនវិវឌ្ឍដល់ដំណាក់កាលមួយដែលពិបាកព្យាបាល ហើយបើការព្យាបាលនឹងតម្រូវឱ្យធ្វើការវះកាត់ដែលធ្វើឱ្យខាត់បង់ពេលវេលា លុយកាស និងប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើក្រោយពីធ្វើតេស្តកៀសកោសិកាមាត់ស្បូនហើយ គ្រូពេទ្យឃើញមានការបំរែបំរួលកោសិកានៅលើមាត់ស្បូន នោះគ្រូពេទ្យអាចធ្វើការព្យាបាលឱ្យស្រ្តីបានទាន់ពេល និងមិនអស់ថវិកាច្រើន។ ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកសុដន់ ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកក្រពេញអូវែ ចុចទីនេះ! ចង់ពិនិត្យជំងឺមហារីកសួត ចុចទីនេះ! ប្រសិនបើក្រោយពេលធ្វើតេស្តហើយ គ្រូពេទ្យឃើញមានការបំរែបំរួលកោសិការនៅលើមាត់ស្បូន ស្រ្តីត្រូវធ្វើតេស្តឆ្លុះមាត់ស្បូន ដើម្បីឱ្យដឹងថាកោសិកាតំបន់ណាមានការប្រែប្រួលឈានទៅរកមហារីក ហើយគ្រូពេទ្យនឹងច្រឹបយកកោសិកាដែលមានការបំរែបំរួលនោះទៅពិនិត្យមើលថា កោសិកានោះជាបំរែបំរួលកោសិកាធម្មតា ឬជាការបំរែបំរួលឈានទៅរកមហារីក។ លោកសាស្ត្រាចារ្យវេជ្ជបណ្ឌិតក៏បានបន្ថែមថា ជាទូទៅស្រ្តីគួរធ្វើតេស្តកៀសកោសិកាមាត់ស្បូន ២ ទៅ ៣ ឆ្នាំម្តង ហើយយ៉ាងយូរបំផុតគឺ ៣ ឆ្នាំ ទោះបីជាស្រ្តីអត់មានរោគសញ្ញាអ្វីក៏ដោយ។ [embed-health-tool-bmi] មុនធ្វើតេស្តកៀសកោសិកាមាត់ស្បូន ស្រ្តីគួរចៀសវាង៖ ១. រួមភេទ ស្រ្តីត្រូវតមការរួមភេទក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃមុនពេលធ្វើតេស្ត […]

មហារីកមាត់ស្បូន

Endometrial cancer (ជំងឺមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូន)

និយមន័យ១- ជំងឺមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូនជាអ្វី? មហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូន គឺជាមហារីកដែលកើតដំបូងនៅក្នុងស្បូន។ ស្បូនជាសរីរាង្គប្រហោងរាងដូចផ្លែសណ្ដែកបាយស្ថិតក្នុងអាងត្រគាករបស់ស្ដ្រីដែលជាកន្លែងគភ៌លូតលាស់។ ជំងឺនេះចាប់ផ្ដើមដំបូងនៅក្នុងស្រទាប់កោសិការបស់ស្រទាប់ក្នុងស្បូន (endometrium) ពេលខ្លះគេក៏អាចហៅវាថាមហារីកស្បូនផងដែរ។ លើសពីនេះទៀតនៅក្នុងស្បូនក៏អាចមានមហារីកផ្សេងទៀតផងដែរដូចជាមហារីកសាច់ដុំស្បូន (uterine sarcoma) ប៉ុន្ដែវាមិនសូវកើតមានដូចមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូននោះទេ។ គេតែងរកឃើញជំងឺមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូនបានលឿនព្រោះវាតែងធ្វើឲ្យហូរឈាមតាមទ្វារមាសខុសធម្មតាដែលធ្វើឲ្យស្ដ្រីឆាប់ទៅជួបគ្រូពេទ្យ។ ករណីដែលឆាប់រកឃើញមហារីកបាន នោះគេនឹងធ្វើការវះកាត់ស្បូនចេញហើយអ្នកជំងឺនឹងបានជាសះស្បើយ។ ២- សម្បូរអ្នកកើតដែរឬទេ? មហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូនតែងកើតទៅលើតស្ដ្រីក្រោយអស់រដូវជាពិសេសស្ដ្រីស្ថិតក្នុងអាយុ ៦០ឆ្នាំ ហើយវាមិនសូវកើតចំពោះស្ដ្រីអាយុក្រោម ៤៥ឆ្នាំទេ។ លើសពីនេះទៀតគេប្រទះឃើញមហារីកនេះច្រើនចំពោះស្រ្ដីជនជាតិស្បែកស ប៉ុន្ដែបើកើតទៅស្ដ្រីជនជាតិស្បែកខ្មៅ គឺច្រើនតែស្លាប់។ មានស្ដ្រីច្រើនជាង ៦០ម៉ឺននាក់បានរួចផុតពីជំងឺមហារីកនេះ ហេតុនេះសូមទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យសម្រាប់ព៌ត៍មានបន្ថែម។ រោគសញ្ញា១- រោគសញ្ញារបស់មហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូនអ្វីខ្លះ? រោគសញ្ញាទូទៅរបស់មហារីកស្រទាប់ស្បូនមាន៖ ហូរឈាមតាមទ្វារមាសក្រោយអស់រដូវ មានធ្លាក់ឈាមចន្លោះវដ្តរដូវ ធ្លាក់ស ឬឈាមខុសធម្មតាតាមទ្វារមាស ឈឺត្រគាក អាចមានរោគសញ្ញាដ៏ទៃទៀតដែលមិនបានរៀបរាប់ដូចខាងលើ ហេតុនេះបើស្រីៗយើងមានក្ដីបារម្មណ៍ទាក់ទងនឹងរោគសញ្ញាសូមទៅពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិត។ ២- ពេលណាគួរទៅជួបគ្រូពេទ្យ? បើឃើញមានសញ្ញា ឬអាការៈដូចដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ឬមានចម្ងល់ផ្សេងៗសូមទៅពិគ្រោះយោបល់ជាមួយគ្រូពេទ្យ។ រាងកាយរបស់យើងម្នាក់ៗដំណើរការខុសៗគ្នា ដូច្នេះវាជារឿងដែលល្អក្នុងការទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រពេទ្យពីអ្វីដែលល្អសម្រាប់ខ្លួនយើង។ មូលហេតុ១- មូលហេតុបណ្ដាលឲ្យមានមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូន? គ្រូពេទ្យមិនដឹងពីមូលហេតុជាក់ច្បាស់ដែលបណ្ដាលឲ្យកើតមហារីកនេះទេ ប៉ុន្ដែគេគ្រាន់ដឹងវាបានតាមរយៈកោសិកាដែលចែកខ្លួនក្នុងស្រទាប់ក្នុងស្បូន endometrium ដោយកោសិកាចែកខ្លួនប្រែទៅជាកោសិកាធម្មតាហើយកោសិកាធម្មតាប្រែទៅជាកោសិកាមិនប្រក្រតីវិញ។ កោសិកាធម្មតាលូតលាស់ និងចែកខ្លួនក្នុងកម្រិតមួយហើយក៏ស្លាប់ទៅវិញក្នុងរយៈពេលមួយផងដែរ រីឯកោសិកាមិនធម្មតាធំធាត់និងចែកខ្លួនខ្លាំងលើសកម្រិត ហើយវាក៏មិនស្លាប់នោះទេ។ កោសិកាដែលខុសប្រក្រតីនោះទៅផ្ដុំគ្នាបង្កើតបានជាដុំសាច់ (tumor) ហើយវារាលដាលទៅកាន់ជាលិកាដែលនៅក្បែរវាហើយអាចចែកខ្លួនចេញទៅកន្លែងផ្សេងទៀតក្នុងខ្លួនយើង (metastasize)។ ហានិភ័យ១- ហានិភ័យកើតមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូន? កត្ដាប្រឈមធ្វើឲ្យកើតជំងឺមហារីកស្រទាប់ក្នុងស្បូនមានដូចជា៖ របស់ដែលប៉ះពាល់ទៅលើកម្រិតអ័រម៉ូនដូចជាបាត់បង់អ័រម៉ូនអឺស្រ្តូហ្សែនក្រោយអស់រដូវ ថ្នាំពន្យាកំណើតឬ tamoxifen មករដូវច្រើន ក្នុងជីវិត មានផ្ទៃពោះ ជំងឺធាត់ ដុំនៅអូវែនិងមានដុំគីសក្នុងអូវែ (polycystic ovarian syndrome) ដាក់កងក្នុងស្បូន អាយុ ចំណីអាហារ […]